Στεπανακέρτ

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια

Συντεταγμένες: 39°48′55″N 46°45′7″E / 39.81528°N 46.75194°E / 39.81528; 46.75194

Στεπανακέρτ
Τοποθεσία στο χάρτη
Τοποθεσία στο χάρτη
Στεπανακέρτ
39°48′55″N 46°45′7″E
ΧώραΑζερμπαϊτζάν[1]
Διοικητική υπαγωγήΑυτόνομο Όμπλαστ Ναγκόρνο Καραμπάχ
Έκταση29,12 km²
Υψόμετρο813 μέτρα
Πληθυσμός49.848 (2005)[2]
Ζώνη ώραςUTC+04:00
Commons page Σχετικά πολυμέσα

Το Στεπανακέρτ (αρμενικά: Ստեփանակերտ) ή Χανκεντί (αζερικά: Xankəndi) είναι πόλη στην αμφισβητούμενη περιοχή του Αζερμπαϊτζάν, Ναγκόρνο Καραμπάχ. Η πόλη αποτελούσε μέχρι το 2023 την μεγαλύτερη πόλη και πρωτεύουσα της ντε φάκτο Δημοκρατίας του Αρτσάχ, χτισμένη σε υψόμετρο 813 μέτρων πάνω από την επιφάνεια της θάλασσας. Ο πληθυσμός του υπολογίζεται στους 55.000 κατοίκους.

Μετά την στρατιωτική επιχείρηση του Αζερμπαϊτζάν στον θύλακα τον Σεπτέμβριο του 2023, ανακοινώθηκε στις 29 Σεπτεμβρίου 2023 πως οι αρχές του Αζερμπαϊτζάν ανακατέλαβαν τον έλεγχο της πόλης με την Δημοκρατία του Αρτσάχ να ανακοινώνει αυτοδιάλυση την 1η Ιανουαρίου 2024 και με τον αρμενικό πληθυσμό της περιοχής να έχει εγκαταλείψει την πόλη με προορισμό την Αρμενία. [3]

Ιστορικά στοιχεία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η πρώτη αναφορά στην περιοχή γίνεται κατά το Μεσαίωνα, οπότε και υπήρχε κοινότητα με την ονομασία Βαραράκν. Το 1847 μετονομάστηκε σε Χανκεντί και το 1923 σε Στεπανακέρτ (δηλαδή Στεφανόπολη) προς τιμήν του Αρμένιου μπολσεβίκου πολιτικού, Στεπάν Σαχουμιάν. Το ίδιο έτος ορίστηκε ως πρωτεύουσα της ευρύτερης περιοχής του Καραμπάχ. Η πόλη έχει σχεδιαστεί από τον διάσημο Αρμένιο αρχιτέκτονα, Αλέξανδρο Ταμανιάν, και με βάση το σχέδιό του πραγματοποιήθηκαν άλλες δύο επεκτάσεις στις δεκαετίες του 1930 και 1960. Αρκετά εκπαιδευτικά ιδρύματα, δύο πολυκλινικές καθώς και ένα αρμένικο θέατρο, το οποίο έλαβε το όνομά του από τον Μαξίμ Γκόρκυ, ιδρύθηκαν το 1932. Το Στεπανακέρτ αποτέλεσε τον κύριο οικονομικό κόμβο του Ναγκόρνο Καραμπάχ, και στα μέσα της δεκαετίας του 1980 υπήρχαν ήδη δεκαεννέα μεγάλες βιομηχανικές παραγωγικές μονάδες στην πόλη.

Γεωγραφία και κλίμα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το Στεπανακέρτ βρίσκεται στο οροπέδιο του Καραμπάχ, σε μέσο υψόμετρο 813 μ. πάνω από την επιφάνεια της θάλασσας.[4]

Η πόλη έχει υγρό υποτροπικό κλίμα (Cfa) σύμφωνα με το σύστημα κλιματικής ταξινόμησης Κέππεν[5] και ημίξηρο κλίμα (BS) σύμφωνα με το σύστημα κλιματικής ταξινόμησης Τρεουάρθα.[6] Τον Ιανουάριο, η μέση θερμοκρασία πέφτει στους 0,5 °C. Τον Αύγουστο, η μέση θερμοκρασία είναι περίπου 22,6 °C.[7]

Σήμερα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Στο Στεπανακέρτ υπάρχει το κοινοβούλιο του κράτους, το Εθνικό Μουσείο του Αρτσάχ, τα κυριότερα κυβερνητικά κτήρια, καθώς και αρκετά εκπαιδευτικά ιδρύματα. Όσον αφορά τα τελευταία, στην πόλη υπάρχει ένα δημόσιο πανεπιστήμιο (Πανεπιστήμιο Αρτσάχ) και τέσσερα ιδιωτικά.

Συγκοινωνία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το Στεπανακέρτ συνδέεται με τακτική συγκοινωνία με όλα τα χωριά και τις πόλεις του Καραμπάχ καθώς και με το Γερεβάν, από το οποίο απέχει έξι ώρες. Διαθέτει επίσης αεροδρόμιο, το οποίο όμως δεν λειτουργεί λόγω των απειλών του Αζερμπαϊτζάν ότι θα καταρρίψει όποιο αεροπλάνο προσεγγίσει τον αερολιμένα.

Το κοινοβούλιο του Ναγκόρνο-Καραμπάχ

Δημογραφικά στοιχεία και θρησκεία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η Εκκλησία του Αγίου Ιακώβου
Έτος Αρμένιοι Αζέροι Άλλοι Σύνολο
1926[8] 2.724 85,4% 343 10,8% 122 3,8% 3.189
1939[8] 9.079 86,8% 672 6,4% 708 6,8% 10.459
1959[8] 17.640 89,5% 1.143 5,8% 920 4,7% 19.703
1970[8] 26.684 88,1% 2.762 9,1% 847 2,8% 30.293
1979[8] 33.898 87,0% 4.303 11,0% 747 2,0% 38.948
1989[8] 48.200 85,0% 7.900 14,0% 600 1,0% 56.705
2005[9] 49.848 99,7% 2 0,0% 136 0,3% 49.986
2010[10] 52.900 52.900
2013[10] 54.500 54.500
2015[10] 55.200 55.200

Κατά τη διάρκεια της σοβιετικής εποχής δεν υπήρχαν παραδοσιακές εκκλησίες στο Στεπανακέρτ, αν και το μεγαλύτερο μέρος του πληθυσμού της πόλης ήταν μέλη της Αρμενικής Αποστολικής Εκκλησίας. Η εκκλησία του Αγίου Γεωργίου, που χρονολογείται από τα τέλη του 19ου αιώνα, καταστράφηκε τη δεκαετία του 1930 για να χτιστεί το Θέατρο Δράματος του Στεπανακέρτ. Παλαιότερα ζούσε μια σημαντική αζερική και ρωσική μειονότητα, οι οποίες εγκατέλειψαν την πόλη μετά τον πόλεμο του Ναγκόρνο-Καραμπάχ.

Επί του παρόντος η εκκλησία του Σουρπ ΧακόμπΑγίου Ιακώβου) που άνοιξε το 2007 είναι η μοναδική εκκλησία της πόλης. Χρηματοδοτήθηκε από τον δωρητή Νερσές Γεπρεμιάν από το Λος Άντζελες. Η εκκλησία αφιερώθηκε στις 9 Μαΐου 2007 προς τιμήν της 15ης επετείου της απελευθέρωσης της πόλης Σουσί της ομώνυμης επαρχίας του Ναγκόρνο Καραμπάχ.[11]

Η κατασκευή του καθεδρικού ναού της Θεοτόκου ξεκίνησε στις 19 Ιουλίου 2006. Το κόστος του έργου αναμένεται να είναι περίπου 2 εκατομμύρια ευρώ και αρχιτέκτονας της εκκλησίας είναι ο Γκαγκίκ Γερανοσιάν.[12] Ωστόσο, η διαδικασία κατασκευής είναι αργή λόγω της έλλειψης οικονομικών πόρων. Τα εγκαίνια της εκκλησίας αναμένονταν να πραγματοποιηθούν το Σεπτέμβριο του 2016[13], ωστόσο το 2018 η εκκλησία είναι ακόμα υπό κατασκευή.

Υπάρχει μια μικρή κοινότητα Αρμενίων Ευαγγελικών με περίπου 500 μέλη. Η ευαγγελική κοινότητα υποστηρίζει πολλά σχολεία, νοσοκομεία και άλλα ιδρύματα μέσω της βοήθειας της Αρμενικής Διασποράς.

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. www.independent.co.uk/news/world/europe/nagorno-karabakh-armenia-azerbaijan-refugees-b2421023.html.
  2. 2005 census of the Nagorno-Karabakh Republic.
  3. ‘Centuries of history lost’: Armenians describe journey to safety after fall of Nagorno-Karabakh
  4. King & Nevins 2020, σελ. 7
  5. Peel, M. C.· Finlayson, B. L.· McMahon, T. A (2016). «World Köppen Classification». University of Melbourne. Ανακτήθηκε στις 22 Δεκεμβρίου 2021. 
  6. «Trewartha climate classification world map». University of Arizona. 2017. Ανακτήθηκε στις 22 Δεκεμβρίου 2021. 
  7. «Xankandi (Stepanakert) Climate Normals 1961–1990». National Oceanic and Atmospheric Administration. Ανακτήθηκε στις 22 Μαρτίου 2015. 
  8. 8,0 8,1 8,2 8,3 8,4 8,5 (Ρωσικά) [1]
  9. De facto and De Jure Population by Administrative Territorial Distribution and Sex Αρχειοθετήθηκε 2011-03-02 στο Wayback Machine. Census in NKR, 2005. The National Statistical Service of Nagorno-karabakh Republic
  10. 10,0 10,1 10,2 [2] Αρχειοθετήθηκε 2015-09-29 στο Wayback Machine. Statistics in NKR, 2010. The National Statistical Service of Nagorno-Karabakh Republic
  11. Grigorian, Laura (10 Μαΐου 2007). «ST JAMES CHURCH WAS OPENED IN STEPANAKERT». Armenian News. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 4 Απριλίου 2012. 
  12. «The church of Stepanakert». www.stepanakert-church.org. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 7 Οκτωβρίου 2018. Ανακτήθηκε στις 25 Δεκεμβρίου 2018. 
  13. The construction of Stepanakert Cathedral is at its final stages Αρχειοθετήθηκε 19 November 2015 στο Wayback Machine.