Πύλη:Αρχαία Ελλάδα/Επιλεγμένο λήμμα/12
Ο Επαμεινώνδας (α-ε. Ἐπαμεινώνδας ή Επαμινώνδας - 418 π.Χ - 362 π.Χ) ήταν στρατηγός και πολιτικός της Θήβας τον 4ο αιώνα π.Χ, ο οποίος απάλλαξε τη Θήβα από τη σπαρτιατική υποταγή και τη μετέτρεψε σε ισχυρή πόλη-κράτος. Νίκησε τους Σπαρτιάτες στη μάχη των Λεύκτρων και απελευθέρωση τους Μεσσήνιους οπλίτες, οι οποίοι ήταν υποταγμένοι στη Σπάρτη για 230 χρόνια, μετά την ήττα στον Δεύτερο Μεσσηνιακό Πόλεμο, ο οποίος έληξε το 600 π.Χ. Ο Επαμεινώνδας κατέλυσε τις ως τότε συμμαχίες και δημιούργησε νέες.
Ο Ρωμαίος ρήτορας Μάρκος Τύλλιος Κικέρωνας τον χαρακτήρισε ως «πρώτο άνδρα της Ελλάδας». Παρά τις προσπάθειες του, το ελληνικό πολιτικό σύστημα δεν άλλαξαν, καθώς και η θηβαϊκή ηγεμονία καταστράφηκε, χάρη στον Μέγα Αλέξανδρο, 27 χρόνια μετά τον θάνατο του Επαμεινώνδα. Ο Επαμεινώνδας παρουσιάζεται από τους σύγχρονους του ως ιδεαλιστής και ελευθερωτής.