Πογκρόμ του Σιέντλτσε
Το πογκρόμ του Σιέντλτσε αναφέρεται στα γεγονότα στις 8–10 ή 11 Σεπτεμβρίου 1906 στο Σιέντλτσε, στο Βασίλειο της Πολωνίας. Ήταν μέρος ενός κύματος πογκρόμ στη Ρωσία και τα ελεγχόμενα εδάφη (όπως το Βασίλειο της Πολωνίας), στο ευρύτερο πλαίσιο της εκτεταμένης αναταραχής. Το πογκρόμ του Σιέντλτσε οργανώθηκε από τη ρωσική μυστική αστυνομία (Οχράνα). Υπήρξαν 26 θάνατοι μεταξύ των εβραϊκών πληθυσμών.
Το Σιέντλτσε είχε σημαντικό εβραϊκό πληθυσμό (υπολογίζεται σε 10.000 έως 64% από 24.000 συνολικά (άρα περίπου 15.000)). Στο ευρύτερο πλαίσιο της εκτεταμένης αναταραχής, ήταν ο τόπος σοσιαλιστικής και πολωνικής πατριωτικής αναταραχής και διαδηλώσεων (που οργανώθηκαν από το Πολωνικό Σοσιαλιστικό Κόμμα και το Εβραϊκό Μπουντ) και η κυβέρνηση ήθελε να δώσει μια ζωντανή απάντηση στη Ματωμένη Τετάρτη, μια σειρά επιθέσεων σε κυβερνητικούς αξιωματούχους που οργανώθηκαν από το ΠΣΚ, που έγιναν μόλις ένα μήνα νωρίτερα, και άλλες παρόμοιες εκδηλώσεις.[1] Στις 26 Αυγούστου, ένας ακτιβιστής του ΠΣΚ, μεταμφιεσμένος σε Εβραίο, δολοφόνησε έναν Ρώσο λοχαγό της αστυνομίας στο Σιέντλτσε. Καθώς πολλοί Εβραίοι συμμετείχαν στις διαδηλώσεις, η ρωσική κυβέρνηση είδε το Σιέντλτσε ως μια ώριμη περιοχή για να δείξει τη δύναμή της.[2]
Το Σιέντλτσε δεν ήταν το μόνο μέρος όπου η ρωσική αστυνομία και ο στρατός τρομοκρατούσαν εργάτες που θεωρούνταν ότι συμπαθούσαν το ΠΣΚ και άλλες αντιπολιτευτικές οργανώσεις. Παρόμοιες υπερβολές σημειώθηκαν στη Βαρσοβία και στο Λοτζ, αλλά στράφηκαν εναντίον των εργατών γενικά, όχι των Εβραίων ειδικότερα.
Πογκρόμ[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Το πογκρόμ, που σχεδιάστηκε συστημικά «για κάποιο χρονικό διάστημα»,[3] έλαβε χώρα στις 7 Σεπτεμβρίου ή 8 έως 9, 10 ή 11[4] Σεπτεμβρίου 1906. Διοργανώθηκε από τη ρωσική μυστική αστυνομία (Οχράνα), ιδιαίτερα από τον Συνταγματάρχη Τιχονόφσκι, ο οποίος είχε αναλάβει τις προετοιμασίες.[3] Αντισημιτικά φυλλάδια είχαν διανεμηθεί για πάνω από μια εβδομάδα και πριν ξεκινήσουν οποιαδήποτε αναταραχή, κηρύχθηκε απαγόρευση κυκλοφορίας.
Οι κύριοι δράστες ήταν Ρώσοι στρατιώτες από το σύνταγμα πεζικού Λιέπαγια (libawski).[4] Είχαν αντικαταστήσει τη φρουρά Οστροουένκα, που προηγουμένως φρουρούσε την πόλη, η οποία είχε θεωρηθεί πολύ συμπαθητική στους ντόπιους κατοίκους. Οι στρατιώτες έλαβαν εντολή να αρχίσουν να πυροβολούν στην πλατεία της πόλης. Αμέσως μετά, τους διέταξαν να βάλουν μερικές φωτιές και τους επέτρεψαν να λεηλατήσουν εβραϊκά καταστήματα κατά βούληση. Χρησιμοποιήθηκαν πυροβόλα, όπως σημειώνεται ακόμη και στα επίσημα δελτία ειδήσεων. Ορισμένες πηγές αναφέρουν επίσης την εμπλοκή των Μαύρων Εκατονταρχιών, που δεν είχαν εγγενή παρουσία στο Βασίλειο της Πολωνίας και θα έπρεπε να είχαν εισαχθεί από τις αρχές από την ίδια την Αυτοκρατορία. Τα περισσότερα από τα καταστήματα της πόλης καταστράφηκαν και λεηλατήθηκαν, ενώ υπήρξαν πολλές περιπτώσεις εμπρησμών. Ιδιωτικά (εβραϊκά) σπίτια επίσης παραβιάστηκαν και λεηλατήθηκαν.[4] Οι επίσημες στρατιωτικές ενισχύσεις από τις κοντινές φρουρές μεταφέρθηκαν στο Σιέντλτσε. Στο μεταξύ, Ρώσοι αξιωματούχοι απαιτούσαν από την εβραϊκή κοινότητα να παραδώσουν τους «ληστές» που είχαν ανοίξει πυρ εναντίον των στρατιωτών.
Υπήρξαν 26 θάνατοι μεταξύ του εβραϊκού πληθυσμού και ένας απροσδιόριστος, μεγαλύτερος αριθμός, σε εκατοντάδες, αναφέρθηκαν ως τραυματίες.[4] Ο πολωνικός πληθυσμός βοήθησε στην προστασία των Εβραίων. Συνελήφθησαν περίπου 1000 άτομα. Σύμφωνα με επίσημες πηγές, ο στρατός και η αστυνομία δεν υπέστησαν θύματα.
Επακόλουθα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Η επίσημη ιστορία της ρωσικής προπαγάνδας ήταν ότι τα γεγονότα στο Σιέντλτσε πυροδοτήθηκαν από «επαναστάτες», των οποίων η πλοκή ανακαλύφθηκε και καταστράφηκε από την αστυνομία και τον στρατό. Παρά τον ηγετικό τους ρόλο στο πογκρόμ, ορισμένοι στρατιώτες και αστυνομικοί αναγνωρίστηκαν με παράσημα ή τιμητικές διακρίσεις. Το ΠΣΚ πραγματοποίησε μια επιτυχημένη δολοφονία ενός από υψηλόβαθμους Ρώσους αξιωματούχους που συμμετείχαν στην οργάνωση του πογκρόμ του Σιέντλτσε, του Συνταγματάρχη Ομπρούτσεφ, τον Δεκέμβριο του ίδιου έτους. Ωστόσο, το γεγονός ότι η Οργάνωση Μάχης του Πολωνικού Σοσιαλιστικού Κόμματος (ΟΜ ΠΣΚ), που οργάνωσε τα γεγονότα της Ματωμένης Τετάρτης, δεν προέβη σε καμία άλλη σημαντική ενέργεια ως απάντηση στο πογκρόμ του Σιέντλτσε, ήταν, σύμφωνα με τα λόγια ενός από τους ηγέτες του ΠΣΚ, του Γιούζεφ Πιουσούτσκι, «μια ηθική ήττα» για την ΟΜ ΠΣΚ. Επιπλέον, έδειξε στην ΟΜ ΠΣΚ ότι δεν είχαν καμία δύναμη να εμποδίσουν τον ρωσικό στρατό από τη διεξαγωγή τέτοιων βίαιων επιδείξεων δύναμης σε οποιαδήποτε στιγμή και τόπο της επιλογής τους.[5]
Μία από τις απαντήσεις του πογκρόμ του Σιέντλτσε ήταν η οργάνωση εβραϊκών ομάδων αυτοάμυνας σε πολλές πόλεις και κωμοπόλεις, αν και σύμφωνα με άλλες πηγές, αυτές οι ομάδες υπήρχαν πριν από αυτό το πογκρόμ, ακόμη και στο Σιέντλτσε. Το πογκρόμ έχει καταδικαστεί ευρέως στην κοινή γνώμη στην Πολωνία και στο εξωτερικό και από τα περισσότερα πολωνικά πολιτικά κόμματα. Ο πολωνικός Τύπος κατήγγειλε ομόφωνα αυτές τις πράξεις βίας. Πολωνοί και Εβραίοι βουλευτές στο ρωσικό κοινοβούλιο (Δούμα) ζήτησαν έρευνα, η οποία τελικά κατέληξε στο συμπέρασμα ότι τα γεγονότα προκλήθηκαν από ορισμένους στρατιώτες που ενεργούσαν χωρίς επίσημες εντολές. Το αποτέλεσμα ήταν απογοητευτικό για τους Ρώσους και απέτρεψε τη ρωσική κυβέρνηση να οργανώσει περισσότερα πογκρόμ στην Πολωνία, καθώς τα πογκρόμ του Σιέντλτσε και του Μπιαουίστοκ αποδείχθηκαν αποτυχημένα, με τον πολωνικό πληθυσμό να αρνείται σταθερά να υποστηρίξει τις ρωσικές δυνάμεις και επαρκή ανεξάρτητη και πολιτική κάλυψη και διερεύνηση έτσι ώστε να μπορεί να διαδοθεί ελάχιστη αποτελεσματική προπαγάνδα στη συνέχεια. Ειδικότερα, το γεγονός ότι η επίσημη έρευνα των γεγονότων στο Σιέντλτσε και στο Μπιαουίστοκ έπρεπε να καταλήξει στο συμπέρασμα ότι δεν φταίει ο τοπικός πληθυσμός, αλλά ο ρωσικός στρατός (ακόμα και αν η ευθύνη βαρύνει τους ανυπάκουους στρατιώτες), αντιπροσώπευε μια σημαντική απώλεια πρόσωπο για την κυβέρνηση. Αυτό το πογκρόμ ήταν ένα από τα τελευταία, αν όχι το τελευταίο, από τα σημαντικά πογκρόμ στη Ρωσική Αυτοκρατορία και σε συναφείς περιοχές την περίοδο μετά τη Ρωσική Επανάσταση του 1905.
Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- ↑ Józef Piłsudski· Leon Wasilewski (1937). Pisma zbiorowe: wydanie prac dotychczas drukiem ogłoszonych. Instytut Józefa Piłsudskiego. σελ. 32. Ανακτήθηκε στις 30 Δεκεμβρίου 2011.
- ↑ Andrzej Krzysztof Kunert· Andrzej Przewoźnik (2002). Żydzi polscy w służbie Rzeczypospolitej: seria. Rada Ochrony Pamięci Walk i Męczeństwa. σελ. 80. ISBN 978-83-916663-3-3. Ανακτήθηκε στις 31 Δεκεμβρίου 2011.
- ↑ 3,0 3,1 Stanisław Kalabiński (1955). Antynarodowa polityka endecji w rewolucji 1905–1907. Państwowe Wydawn. Naukowe. σελ. 402. Ανακτήθηκε στις 31 Δεκεμβρίου 2011.
- ↑ 4,0 4,1 4,2 4,3 Wacław Jędrzejewicz· Janusz Cisek (1 Ιανουαρίου 1994). Kalendarium życia Józefa Piłsudskiego 1867–1935: 1867–1918. Zakład Narodowy im. Ossolińskich. σελ. 185. ISBN 978-83-04-04114-1. Ανακτήθηκε στις 31 Δεκεμβρίου 2011.
- ↑ Józef Piłsudski (1943). Pisma wybrane. Krakowskie Towarzystwo Wydawnicze. σελ. 60. Ανακτήθηκε στις 30 Δεκεμβρίου 2011.