Μπενεντέττο Αντελάμι

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Μπενεντέττο Αντελάμι
Γενικές πληροφορίες
Γέννηση1150[1]
Βαλ ντ'Ιντέλβι
Θάνατος1230[1]
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότηταγλύπτης[2]
αρχιτέκτονας[2]
Αξιοσημείωτο έργοΗ κατάβαση του Χριστού
Περίοδος ακμής1177[3] - 1233[3]
Commons page Σχετικά πολυμέσα
Απόθεση, 1178 (Καθεδρικός ναός της Πάρμας).
Παίκτης κιτολίου, Βαπτιστήριο Πάρμας, περ. 1180
Οι Τρεις Μάγοι, Μουσείο Αρχαίας Τέχνης, Μιλάνο.

Ο Μπενεντέττο Αντελάμι (ιταλικά: Benedetto Antelami‎‎, περ. 1150 – περ. 1230)[4] ήταν Ιταλός αρχιτέκτονας και γλύπτης της ρομανικής σχολής, του οποίου «το γλυπτικό ύφος πηγάζει από τις τοπικές παραδόσεις της βόρειας Ιταλίας που μπορούν να εντοπιστούν στην ύστερη αρχαιότητα».[5] Λίγα είναι γνωστά για τη ζωή του. Κατά πάσα πιθανότητα καταγόταν από τη Λομβαρδία, ίσως γεννήθηκε στο Βαλ ντ' Ιντέλβι. Πιστεύεται από το προβηγκιανό ύφος της τέχνης του ότι υπηρέτησε ως μαθητευόμενος στο Σαιν Τροφέμ ντ' Αρλ. Το 1178 εργαζόταν στον Καθεδρικό Ναό της Πάρμας, όπου, στο δεξιό εγκάρσιο κλίτος, εκτέλεσε ένα ανάγλυφο με την Αποκαθήλωση από τον Σταυρό. Το όνομά του και η χρονολογία αναγράφονται στο έργο, το οποίο, εκτός από το προβηγκιανό στοιχείο, παρουσιάζει τόσο κλασικές όσο και βυζαντινές επιρροές.

Αργότερα, το 1196, ασχολήθηκε με τον γλυπτό διάκοσμο του Βαπτιστηρίου της Πάρμας, ένα κτίριο του οποίου ήταν πιθανότατα και ο αρχιτέκτονας. Εκεί, μεταξύ του 1196 και του 1214, φιλοτέχνησε τα σενάζια των τριών πυλών: εξωτερικά απεικονίζει τη Λατρεία των Μάγων, τη Μυστική Κρίση και μια αλληγορία της ζωής, εσωτερικά τη Φυγή στην Αίγυπτο, την Υπαπαντή στο Ναό και τον Δαβίδ που παίζει άρπα. Επίσης, στο εσωτερικό της εικόνας διακρίνονται οι προσωποποιήσεις των μηνών και των εποχών. Αυτά προορίζονταν πιθανότατα για μια πύλη στην πρόσοψη του καθεδρικού ναού, αλλά το έργο διακόπηκε λόγω του θανάτου του Αντελάμι.[6]

Υπάρχουν αξιοσημείωτες υφολογικές ομοιότητες με τις μορφές στην εξωτερική αψίδα της βόρειας στοάς",[7] στον καθεδρικό ναό της Σαρτρ στη Γαλλία το 1213. Πιθανότατα ταξίδεψε στα 50 του χρόνια, και αυτό δίνει τη δυνατότητα να βρεθούν περισσότερα έργα του κατά μήκος των δρόμων που μπορεί να ακολούθησε.

Γλυπτά του Μπενεντέττο βρίσκονται επίσης στον καθεδρικό ναό της Φιντέντσα, αφιερωμένο στον Άγιο Δομνίνο της Φιντέντσα.

Η κύρια δυτική πόρτα της Βασιλικής του Αγίου Μάρκου στη Βενετία αποδίδεται επίσης από ορισμένους στον Αντελάμι ή στη σχολή του, και η σημερινή εκδοχή αντικατάστασης του Αγίου Προσώπου της Λούκα (Volto Santo) αποδίδεται στον κύκλο του.

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. 1,0 1,1 1,2 Athenaeum. 10154. Ανακτήθηκε στις 9  Οκτωβρίου 2017.
  2. 2,0 2,1 BeWeB. 3606. Ανακτήθηκε στις 12  Φεβρουαρίου 2021.
  3. 3,0 3,1 3,2 (Ολλανδικά) RKDartists. rkd.nl/explore/artists/129042. Ανακτήθηκε στις 6  Σεπτεμβρίου 2022.
  4. "Antelami, Benedetto" στη The New Encyclopædia Britannica. Chicago: Encyclopædia Britannica Inc., 15η εκδ., 1992, τόμ. 1, σελ. 441.
  5. Florens Deuchler, "Introducing Nicholas of Verdun", The Metropolitan Museum of Art Bulletin New Series, 28.6 (February 1970, σσ. 229-231), σελ. 230.
  6. «Antèlami, Benedetto nell'Enciclopedia Treccani». www.treccani.it (στα Ιταλικά). Ανακτήθηκε στις 3 Ιουνίου 2023. 
  7. John James, "Un sculpteur Chartrain en Italie", ' 'Bulletin de la société archéologique d'Eure-et-Loir' ', xxxiv 1998, 124-128.

Πηγές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  • Moritz Woelk: Benedetto Antelami – Die Werke in Parma und Fidenza . Rhema-Verlag, Münster 1995,(ISBN 978-3-930454-01-3)