Ματθαίος Μεγάλος
| Ματθαίος Μεγάλος | |
|---|---|
| Γενικές πληροφορίες | |
| Θάνατος | Ιουλίου 1831 |
| Εκπαίδευση και γλώσσες | |
| Σπουδές | Μεγάλη του Γένους Σχολή |
| Πληροφορίες ασχολίας | |
Ο Ματθαίος (κατά κόσμον Μεγάλος, Μέγαλος ή Μεγαλιός) ήταν Έλληνας επίσκοπος, ο οποίος διετέλεσε Μητροπολίτης Αίνου (1807-1821), Θεσσαλονίκης (1821-1823) και Κυζίκου (1823-1831)[1].
Βιογραφικά στοιχεία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Γεννήθηκε σε ελληνική οικογένεια στην θρακική πόλη Αίνος στα μέσα του 18ου αιώνα με το επίθετο Μεγάλος, Μέγαλος[2] ή Μεγαλιός[1]. Σπούδασε κοντά στον Σέργιο Μακραίο, διευθυντή της Πατριαρχικής Ακαδημίας στα χρόνια μετά το 1777 έως το 1790 ή 1793, όπως επίσης και για μικρό διάστημα πριν από το 1777. Αφού ολοκλήρωσε τις σπουδές του, δίδαξε για λίγο στην ακαδημία και κατόπιν πήγε στους Επιβάτες, όπου εργάστηκε ως δάσκαλος. Έγινε διάκονος και αργότερα γραμματέας του Μητροπολίτη Ηρακλείας Ματθαίου κατά τα έτη 1803 – 1807.
Τον Φεβρουάριο του 1807 ο Ματθαίος χειροτονήθηκε Μητροπολίτης Αίνου[3]. Το 1812 στάλθηκε από το Οικουμενικό Πατριαρχείο στη Σμύρνη ως Έξαρχος για να λύσει το πρόβλημα του Φιλολογικού Λυκείου, αλλά δεν τα κατάφερε. Κατά την παραμονή του στον Αίνο εισήγαγε τη διδασκαλία της εκκλησιαστικής μουσικής με σύγχρονες μεθόδους στο ελληνικό δημοτικό σχολείο και εργάστηκε και ως δάσκαλος.
Το 1821, μετά τη δολοφονία του Μητροπολίτη Θεσσαλονίκης Ιωσήφ Γ', εξελέγη διάδοχός του στο θρόνο της Θεσσαλονίκης. Τον Δεκέμβριο του 1821 συνελήφθη και φυλακίστηκε ως όμηρος στις φυλακές του Μποσταντζήμπαση μέχρι το 1823[1]. Τον Αύγουστο του έτους αυτού, επί Πατριάρχη Κωνσταντινουπόλεως Ανθίμου Γ' (1822-1824), εξελέγη Μητροπολίτης Κυζίκου, αξίωμα στο οποίο παρέμεινε μέχρι τον θάνατό του τον Ιούλιο του 1831[4]. Επί των ημερών του στην Μητρόπολη αυτή, χτίστηκε το πρώτο σχολείο της Αρτάκης[5].
Το 1824 και εν μέρει το 1825 ήταν μέλος της Ιεράς Συνόδου και για μικρό χρονικό διάστημα πρόεδρος της Μικτής Επιτροπής που διαχειριζόταν τα οικονομικά της Μεγάλης Εκκλησίας. Ο Ματθαίος, με τη βοήθεια των προυχόντων της Κυζίκου, προσπάθησε να εκλεγεί Οικουμενικός Πατριάρχης, επιχειρώντας να προκαλέσουν την παραίτηση του Αγαθαγγέλου Α' (1826-1830). Ο Αγαθάγγελος όμως, γνωρίζοντας ότι ο Ματθαίος ήταν επικίνδυνος αντίπαλος, προσπάθησε να τον επιβάλει ως Πατριάρχη Ιεροσολύμων μετά τον θάνατο του Πατριάρχη Πολύκαρπου στις 3 Ιανουαρίου 1827. Όμως οι (λαϊκοί) επίτροποι του Αγίου Τάφου και οι πρόκριτοι λογάδες του Γένους προτίμησαν τον Αγιοταφίτη Αρχιμανδρίτη Αθανάσιο.
Ο Ματθαίος συνέγραψε Αντίρρησιν στην απολογία ενός άλλου ιδιαίτερα λογίου επισκόπου αρχιερέως, του Τυρνόβου Ιλαρίωνος, επειδή ο τελευταίος τόλμησε να μεταφράσει την Αγία Γραφή «εις χυδαίον λεκτικόν ιδίωμα». Η Αντίρρησις, η οποία υποβλήθηκε στον πατριάρχη Άνθιμο Γ΄ και την Ιερά Σύνοδο, εκδόθηκε με τη φροντίδα του Σαμουήλ του Κυπρίου. Είναι γνωστό επίσης ότι ο Ματθαίος επιμελήθηκε και επιτομή της Λογικής του Ευγενίου Βούλγαρη περί το 1814[2].
Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- ↑ 1,0 1,1 1,2 «Ο Πανιερώτατος Μητροπολίτης Κυζίκου κυρός Ματθαίος. (;-1831)». Προσωπική ιστοσελίδα του Μάρκου Μάρκου. Ανακτήθηκε στις 2 Μαρτίου 2023.
- ↑ 2,0 2,1 Stamatopoulos, Dimitrios. «Ματθαίος Κυζίκου». Εγκυκλοπαίδεια Μείζονος Ελληνισμού. Ίδρυμα Μείζονος Ελληνισμού. Ανακτήθηκε στις 25 Νοεμβρίου 2013.
- ↑ Kiminas 2009, σελ. 54.
- ↑ Kiminas 2009, σελ. 77.
- ↑ «Αρτάκη». Εγκυκλοπαίδεια Μείζονος Ελληνισμού, Μικρά Ασία. Ίδρυμα Μείζονος Ελληνισμού. Ανακτήθηκε στις 15 Νοεμβρίου 2023.
Πηγές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- Kiminas, Demetrius (31 Μαρτίου 2009). The Ecumenical Patriarchate: A History of Its Metropolitanates with Annotated Hierarch Catalogs. Wildside Press LLC. ISBN 978-1434458766. Ανακτήθηκε στις 12 Αυγούστου 2014.