Λιχνιστική μηχανή

Η λιχνιστική μηχανή είναι αγροτική μηχανή που ξεχωρίζει τον καρπό από τους φλοιούς. Το συναντούμε ακόμα και σήμερα σε περιοχές της Κίνας και άλλες όχι και πολύ αναπτυγμένες χώρες.

Τρόπος λειτουργίας[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η μηχανή αυτή ξεχωρίζει τον αλωνισμένο καρπό (σιτάρι, κριθάρι, ρύζι κλπ.) από το λέπυρο. Έχει μια μανιβέλα που όταν την γυρίζουμε βάζουμε σε κίνηση έναν τροχό. Ο τροχός αυτός που βρίσκεται μέσα σε ένα κουτί σηκώνει αέρα σαν ανεμιστήρας. Στην επάνω μεριά του κουτιού βρίσκεται ένα χωνί. Εκεί ρίχνουμε τον ακαθάριστο καρπό που πέφτοντας προς τα κάτω περνάει μέσα από το κύμα του τεχνητού ανέμου, ο οποίος παίρνει τους φλοιούς που είναι ελαφρότεροι του καρπού, και τους φυσάει για να βγουν από το άνοιγμα στο μπροστινό μέρος του κουτιού. Ο καρπός που είναι βαρύτερος συνεχίζει την πτώση του και βγαίνει τελικά από ένα άλλο άνοιγμα στο κάτω μέρος του κουτιού, όπου και μαζεύεται σε πανέρια ή τσουβάλια.

Ιστορική αναδρομή[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η μηχανή είχε εφευρεθεί στην Αυτοκρατορική Κίνα από τον 2ο αιώνα π.Χ., σπάνιζε όμως, επειδή το κόστος κατασκευής της ήταν πολύ βαρύ για τον φτωχό λαό. Την συναντούμε κυρίως στην νότιο Κίνα, όπου οι αγρότες ήταν πιο εύποροι. Αλλά και εδώ οι λιγοστές μηχανές που υπήρχαν δανιζόντουσαν και χρησιμοποιούντο από κοινού για να μειώνονται τα έξοδα.

Στην Ευρώπη η μηχανή αυτή παρουσιάστηκε τον 17ο αιώνα στην Ολλανδία. Δεν είναι γνωστό, αν Ολλανδοί έμαθαν την τέχνη κατασκευής της από τους Κινέζους. Η διευκόλυνση που έφερνε ήταν μεγάλη, αφού η μηχανή είχε παραγωγή 2 τόνων καθαρού σπόρου έναντι των 45 κιλών την ώρα που είχε η πατροπαράδοτη διαδικασία λιχνίσματος με τα πανέρια. Και εδώ όμως το βαρύ κόστος παραγωγής και συντήρησή της δεν επέτρεπε την ευρεία χρήση της.

Σήμερα η χρήση της έχει αντικατασταθεί από την αλωνιστική και την θεριζοαλωνιστική μηχανή. Μοντέρνες λιχνιστικές μηχανές μεγάλων διαστάσεων χρησιμοποιούνται όμως σε βιομηχανικές εγκαταστάσεις παραγωγής τσαγιού ή καρυκευμάτων, όπου το χρήσιμο υλικό (π.χ. φυλαράκια του τσαγιού) διαχωρίζονται από τα βαρύτερα υπολείμματα (κοτσανάκια, πετραδάκια κ.α.).

Παραδοσιακό λίχνισμα. "Der Kornschwinger", Γαλλία (1848), Jean-François Millet, λάδι σε μουσαμά
Μηχανικό λίχνισμα, Δανία (1930)
Αλωνιστική μηχανή, Γαλλία (1881)
φιλμάκι που δείχνει μια λιχνιστική μηχανή σε λειτουργία