Λίζα Ζαΐμη

Προσθήκη συνδέσεων
Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Λίζα Ζαΐμη
Γέννηση1935
Αθήνα
Χώρα πολιτογράφησηςΕλλάδα
Ιδιότητασκηνογράφος και ενδυματολόγος
δεδομένα (π • σ • ε )

Η Λίζα Ζαΐμη (1935) είναι Ελληνίδα σκηνογράφος και ενδυματολόγος. Από το 1956 έως και τα μέσα της δεκαετίας του 1990 εργάστηκε αδιάλειπτα τόσο στις μεγάλες ελληνικές κρατικές σκηνές όσο και στο ελεύθερο θέατρο, έχοντας ιδιαίτερα πλούσια σκηνογραφική και ενδυματολογική παραγωγή. Επιμελήθηκε την όψη σε παραστάσεις σύγχρονου και κλασικού δραματολογίου, αρχαίου δράματος, όπερας, μπαλέτου και σύγχρονου χορού.

Βιογραφικά στοιχεία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Γεννήθηκε στην Αθήνα το 1935. Ο πατέρας της, Φαίδων Ζαΐμης, διετέλεσε επί σειρά ετών υπουργός σε κυβερνήσεις του Κόμματος των Φιλελευθέρων και της Ένωσης Κέντρου, ενώ η μητέρα της, Σαλώμη Undersma, υπήρξε λυρική τραγουδίστρια. Η Λίζα Ζαΐμη πήρε τα πρώτα της μαθήματα ζωγραφικής σε ηλικία δεκατεσσάρων ετών από τον Γιάννη Τσαρούχη.[1] Φοίτησε για μικρό χρονικό διάστημα στην Ανωτάτη Σχολή Καλών Τεχνών, όμως διέκοψε τις σπουδές της εκεί, όταν επέλεξε να μαθητεύσει κοντά στον Σπύρο Παπαλουκά. Παράλληλα, σπούδασε κλασικό μπαλέτο με δασκάλους τον Κώστα Νίκολς και την Αγάπη Ευαγγελίδου, ενώ παρακολούθησε μαθήματα χορού και στη Σχολή της Κούλας Πράτσικα.[2]

Επαγγελματική πορεία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η πρώτη της ενδυματολογική απόπειρα έγινε σε ρεσιτάλ χορού της Αγάπης Ευαγγελίδου, στο Κεντρικό Θέατρο,[3] ενώ η συστηματική της ενασχόληση με το θέατρο άρχισε κοντά στον Σωκράτη Καραντινό, με τη φιλανθρωπική παράσταση του Εξηνταβελόνη του Κ. Οικονόμου (Ιούνιος 1955). Στην παράσταση αυτή η Λ. Ζαΐμη σχεδίασε και τα σκηνικά και τα κοστούμια. Η συνεργασία της με τον Σ. Καραντινό συνεχίστηκε τα επόμενα χρόνια, κατά τα οποία η Λ. Ζαΐμη δούλεψε με την «Αττική Σκηνή», τη θεατρική ομάδα του Καραντινού (1956 –1961). Ακολουθεί η συμμετοχή της στον θίασο Θέατρο του 59 και στην πρώτη σύγχρονη αναπαράσταση του έργου του Μένανδρου Επιτρέποντες, όπου με τη δουλειά της αποκομίζει θετικά σχόλια από αρκετούς θεατρικούς κριτικούς (Μ. Καραγάτσης, Μ. Πλωρίτης κ.ά.). Το 1965 μαζί με τον Γιάννη Μέτση, τον Ανδρέα Ρικάκη και τη Φόνη Σαµαροπούλου, η Λ. Ζαΐμη πρωτοστάτησε στην ίδρυση του Πειραματικού Μπαλέτου Αθηνών, όπου και συμμετείχε ως σκηνογράφος – ενδυματολόγος στο σύνολο, σχεδόν, των εκδηλώσεων της ομάδας.[4] Από το 1961 έως και το 1977 εργάστηκε σε εννέα παραστάσεις του Κρατικού Θεάτρου Βορείου Ελλάδος (Η προξενήτρα, Ο θάνατος του Διγενή, Οθέλλος κ.ά.),[5] ενώ κατά την περίοδο 1961 –1993 συνεργάστηκε με την Εθνική Λυρική Σκηνή σε τουλάχιστον 70 παραγωγές ή/και αναβιώσεις παραγωγών όπερας και μπαλέτου (Ρωμαίος και Ιουλιέττα, Ο άσωτος υιός, Τόσκα κ.ά.).[6] Από το 1972 έως και το 1992 επιμελήθηκε την όψη σε δέκα παραστάσεις του Εθνικού Θεάτρου, κυρίως σε έργα ελληνικού ρεπερτορίου (Ο αλχημιστής, Το ματς, Φορτουνάτος κ.ά.).[7] Στον κύκλο συνεργασιών της Λ. Ζαΐμη, με τους μεγάλους κρατικούς θεατρικούς οργανισμούς, συμπεριλαμβάνεται και μια παράσταση με τον Θεατρικό Οργανισμό Κύπρου (Αίας, 1973).

Σε παραστάσεις αρχαίου δράματος, φιλοτέχνησε σκηνικά και κοστούμια για την κωμωδία Επιτρέποντες του Μενάνδρου και τις αριστοφανικές κωμωδίες Ειρήνη, Πλούτος και Λυσιστράτη, καθώς και για τις τραγωδίες Τρωάδες του Ευριπίδη, Αίας του Σοφοκλή και Πέρσες του Αισχύλου. Τέλος, συμμετείχε ως σκηνογράφος και ενδυματολόγος σε παραγωγές του ελεύθερου θεάτρου, σε θιάσους των Τζένης Καρέζη – Κώστα Καζάκου (Ποιος φοβάται τη Βιρτζίνια Γουλφ, 1982 κ.ά.), Δημήτρη Χορν (Ο αρχιμάστορας Σόλνες, 1983), Αλέκου Αλεξανδράκη – Νόνικας Γαληνέα (Κάθε χρόνο τέτοια μέρα, 1984) κ.ά. Επίσης συνεργάστηκε με το Προσκήνιο του Αλέξη Σολομού (Σόδομα και Γόμορρα, 1984 κ.ά.), το Εμπειρικό Θέατρο του Αλέξη Μινωτή, το Απλό Θέατρο (Ιουλιανός ο οραματιστής 1979, Γυάλινος κόσμος 1981 κ.ά.), το Μοντέρνο Θέατρο (Οι πρόσφυγες 1922, 1983), το Θεσσαλικό Θέατρο (Βοτάνι του έρωτα, 1977) κ.α. Έργα της (κοστούμια, σχέδια κ.ά.) έχουν παρουσιαστεί τις τελευταίες δεκαετίες σε διάφορες εκθέσεις θεατρικού ενδύματος, και όχι μόνο. Ενδεικτικά, «Έλληνες σκηνογράφοι – ενδυματολόγοι και αρχαίο δράμα (Αθήνα, 1999)», «Ένδυμα Θεάτρου (Αθήνα, 2003)», «Γιάννης Μέτσης – Πειραματικό Μπαλλέτο Αθηνών (Αθήνα, 2011)», «Ίχνη του εφήμερου (Θεσ/νίκη, 2018)». Το 2000 τιμήθηκε με το έπαθλο «Πάνος Αραβαντινός» από το Κέντρο Έρευνας και Μελέτης του Ελληνικού Θεάτρου – Θεατρικό Μουσείο για το σύνολο του σκηνογραφικού και ενδυματολογικού της έργου.

Πέρα από το θέατρο, εργάστηκε σποραδικά και για τον κινηματογράφο. Το 1963 επιμελήθηκε τα κοστούμια στην ταινία του Μ. Σκουλούδη Ένας Ντελικανής,[8] ενώ το 1974 εργάστηκε στην ταινία κυπριακής παραγωγής Οι εκδικητές της Κύπρου.

Εικαστικά, «οι αισθητικές αρχές της Ζαΐμη υπακούν στη μελετημένη οργάνωση του χώρου, όπου η ρεαλιστική απεικόνιση συνδυάζεται με εξπρεσιονιστικά στοιχεία, δίνοντας θεατρικά σύνολα που προβάλλουν το ήθος του περιεχομένου των ιδεών και των χαρακτήρων του έργου».[9] Για την εικαστική δουλειά της στην παράσταση Επιτρέποντες του Μένανδρου από τον θίασο «Θέατρο του 59», ο Μ. Καραγάτσης θα γράψει «η καλλιτέχνις αυτή διαθέτει εξαιρετικά εφόδια αισθητικής, ιστορικής καλλιέργειας και χρωματικής διαθέσεως [...]».[10] Στα θεατρικά κείμενα που της το «επέτρεψαν», μοιάζει να στηρίχθηκε στην ελληνική ενδυματολογική παράδοση, σε επίπεδο φόρμας και μορφής, με μία μπαρόκ και ενίοτε παιγνιώδη διάθεση ως προς τη χρήση των χρωμάτων, των σχημάτων και των συμβόλων. Τα στοιχεία αυτά αναδεικνύονται και από κριτικά σημειώματα παραστάσεων, όπως του Φορτουνάτου,[11] του Κατσούρμπου,[12] και τoυ Εξηνταβελώνη.[13]

Παραστασιογραφία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Κατάλογος ελληνικών θεατρικών παραστάσεων, στις οποίες η Λ. Ζαΐμη εργάστηκε ως σκηνογράφος ή/και ενδυματολόγος.

Αυτός ο κατάλογος ενημερώνεται περιοδικά με μηχανικό τρόπο από ένα bot. Επεξεργασίες σε αυτό τον κατάλογο από χρήστες με το συνηθισμένο «χειροκίνητο» τρόπο θα αναιρεθούν με την επόμενη ανανέωση από το bot!

WQS | PetScan | YASGUI | Βρείτε εικόνες
χρονική περίοδος παράσταση εταιρεία παραγωγής θέατρο σκηνοθέτης
Ελληνική Θεατρική Περίοδος 1955/1956 Τα παντρολογήματα Αττική Σκηνή Θέατρο Ντο Ρε Σωκράτης Καραντινός
Ελληνική Θεατρική Περίοδος 1955/1956 Πελλέας και Μελισσάνθη Αττική Σκηνή Θέατρο Ντο Ρε Σωκράτης Καραντινός
Κανέλλος Αποστόλου
Ελληνική Θεατρική Περίοδος 1955/1956 Ο Εξηνταβελόνης Αττική Σκηνή Θέατρο Ντο Ρε Σωκράτης Καραντινός
Ελληνική Θεατρική Περίοδος 1955/1956 Ο Ταρτούφος Αττική Σκηνή Θέατρο Ντο Ρε Κανέλλος Αποστόλου
Ελληνική Θεατρική Περίοδος 1956/1957 Ο Κατσαντώνης Αττική Σκηνή περιοδεία Σωκράτης Καραντινός
Ελληνική Θεατρική Περίοδος 1962/1963 Σίβυλλα Κρατικό Θέατρο Βορείου Ελλάδος Θέατρο Εταιρείας Μακεδονικών Σπουδών Σωκράτης Καραντινός
Ελληνική Θεατρική Περίοδος 1963/1964 Οθέλλος Κρατικό Θέατρο Βορείου Ελλάδος Θέατρο Εταιρείας Μακεδονικών Σπουδών Σωκράτης Καραντινός
Ελληνική Θεατρική Περίοδος 1966/1967 Τρωαδίτισσες Κρατικό Θέατρο Βορείου Ελλάδος περιοδεία Σωκράτης Καραντινός
Ελληνική Θεατρική Περίοδος 1971/1972
Ελληνική Θεατρική Περίοδος 1972/1973 		Ο Αλχημιστής Εθνικό Θέατρο της Ελλάδας περιοδεία
Κτήριο Τσίλερ 		Σωκράτης Καραντινός
Ελληνική Θεατρική Περίοδος 1975/1976 Κατσούρμπος Κρατικό Θέατρο Βορείου Ελλάδος περιοδεία Κανέλλος Αποστόλου
Ελληνική Θεατρική Περίοδος 1976/1977 Ο άλλος Αλέξανδρος Εθνικό Θέατρο της Ελλάδας Κτήριο Τσίλερ Γιώργος Μεσσάλας
Ελληνική Θεατρική Περίοδος 1976/1977 Ο εξηνταβελώνης Κρατικό Θέατρο Βορείου Ελλάδος περιοδεία Σωκράτης Καραντινός
Ελληνική Θεατρική Περίοδος 1979/1980 Η έξωση Εθνικό Θέατρο της Ελλάδας Κτήριο Τσίλερ Γιώργος Μεσσάλας
Ελληνική Θεατρική Περίοδος 1980/1981 Μετά την μπόρα : ερωτικό δράμα Θίασος Τζένης Ρουσσέα και Άγγελου Αντωνόπουλου Θέατρο Μουσούρη Άγγελος Αντωνόπουλος
Ελληνική Θεατρική Περίοδος 1980/1981 Γυάλινος κόσμος Απλό Θέατρο περιοδεία Αντώνης Αντύπας
Ελληνική Θεατρική Περίοδος 1980/1981 Ματωμένος γάμος Εθνικό Θέατρο της Ελλάδας Κτήριο Τσίλερ Αλέξης Σολομός
Ελληνική Θεατρική Περίοδος 1980/1981 Το παιχνίδι της τρέλλας και της φρονιμάδας Μοντέρνο Θέατρο Γιώργου Μεσσάλα Θέατρο Λυκαβηττού Γιώργος Μεσσάλας
Ελληνική Θεατρική Περίοδος 1981/1982 Ο καρδινάλιος της Ισπανίας Εθνικό Θέατρο της Ελλάδας Κτήριο Τσίλερ Αλέξης Μινωτής
Ελληνική Θεατρική Περίοδος 1981/1982 Το τελευταίο παιχνίδι Θίασος Τζένης Ρουσέα Θέατρο Μουσούρη Γκρεγκ Τάλλας
Ελληνική Θεατρική Περίοδος 1981/1982 Πλούτος Εθνικό Θέατρο της Ελλάδας περιοδεία Κανέλλος Αποστόλου
Ελληνική Θεατρική Περίοδος 1982/1983 Τα γούστα του κυρίου Σλόαν Απλό Θέατρο Απλό Θέατρο Αντώνης Αντύπας
Ελληνική Θεατρική Περίοδος 1982/1983 Ποιος φοβάται την Βιρτζίνια Γουλφ; Θίασος Τζένης Καρέζη - Κώστα Καζάκου Θέατρο Αθήναιον Ζυλ Ντασέν
Ελληνική Θεατρική Περίοδος 1983/1984 Τι είδε ο υπηρέτης Απλό Θέατρο Απλό Θέατρο Αντώνης Αντύπας
Ελληνική Θεατρική Περίοδος 1983/1984 Ο αρχιμάστορας Σόλνες Θεατρική Επιχείρηση Ε. Μαρουλίδη - Βασιλειάδη και Χρ. Αδαμόπουλου Θέατρο Διονύσια Αλέξης Σολομός
Ελληνική Θεατρική Περίοδος 1983/1984 Θησέας ή Κούρος Προσκήνιο Αλέξη Σολομού
Φεστιβάλ Αθηνών και Επιδαύρου 		Ωδείο Ηρώδου του Αττικού Αλέξης Σολομός
Ελληνική Θεατρική Περίοδος 1984/1985 Έντα Γκάμπλερ Θίασος Τζένης Καρέζη - Κώστα Καζάκου Θέατρο Αθήναιον Μίνως Βολανάκης
Ελληνική Θεατρική Περίοδος 1985/1986 Οκτώ γυναίκες κατηγορούνται Θεατρική Επιχείρηση Θάνος Μαρτίνος Θέατρο Καλουτά Κώστας Ασημακόπουλος
Ελληνική Θεατρική Περίοδος 1985/1986 Καρυδιές στην πέτρινη γη Θεατρικές επιχειρήσεις Βαγγέλη Λιβαδά Θέατρο Αμιράλ Γιώργος Μεσσάλας
Ελληνική Θεατρική Περίοδος 1986/1987 Τι είδε ο υπηρέτης Απλό Θέατρο Απλό Θέατρο Αντώνης Αντύπας
Ελληνική Θεατρική Περίοδος 1987/1988 Η έκρηξη Θεατρικές επιχειρήσεις Βαγγέλη Λιβαδά Θέατρο Αμιράλ Ντίνος Δημόπουλος
Ελληνική Θεατρική Περίοδος 1989/1990 Επικίνδυνη στροφή Θίασος Δάνη Κατρανίδη Θέατρο Μπρόντγουεϊ Γιώργος Θεοδοσιάδης
Ελληνική Θεατρική Περίοδος 1991/1992 Οι εγκληματίες Εθνικό Θέατρο της Ελλάδας Κτήριο Τσίλερ Αλέξης Σολομός
Ελληνική Θεατρική Περίοδος 1992/1993 Φορτουνάτος Εθνικό Θέατρο της Ελλάδας Κτήριο Τσίλερ Κανέλλος Αποστόλου
Τέλος αυτόματα δημιουργημένου καταλόγου.

Όλες οι πληροφορίες προέρχονται από το έντυπο πρόγραμμα της κάθε παράστασης ή/και από σχετικά δελτία τύπου.

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. ↑ Έλληνες σκηνογράφοι, ενδυματολόγοι και αρχαίο δράμα (Έκθεση, 1999). Αθήνα: ΕΚΠΑ – Τμήμα Θεατρικών Σπουδών. 1999. σελ. 128–131. ISBN 9602145811. 
  2. ↑ Ίχνη του εφήμερου: θεατρικά κοστούμια. Θεσ/νίκη: Κ.Β.Θ.Ε. 2018. σελ. 60. ISBN 978-618-8272118. 
  3. ↑ Έλληνες σκηνογράφοι, ενδυματολόγοι και αρχαίο δράμα (Έκθεση, 1999). ό.π., σ. 128.
  4. ↑ Παντουβάκη, Σοφία (επιμ.) (2011). Γιάννης Μέτσης – Πειραματικό Μπαλλέτο Αθηνών (Κατάλογος Έκθεσης). Αθήνα: Ίδρυμα Μείζονος Ελληνισμού. ISBN 9789607957788. 
  5. ↑ «Συντελεστές: Ζαΐμη, Λίζα». Κρατικό Θέατρο Βορείου Ελλάδος – Ψηφιακή Βιβλιοθήκη. Ανακτήθηκε στις 29 Αυγούστου 2020. 
  6. ↑ «Πρόσωπα: Λίζα Ζαΐμη, Ενδυματολόγος». Εθνική Λυρική Σκηνή – Εικονικό Εκπαιδευτικό Μουσείο. Ανακτήθηκε στις 29 Αυγούστου 2020. 
  7. ↑ «Πρόσωπα: Ζαΐμη, Λίζα». Εθνικό Θέατρο Ελλάδας – Ψηφιακό Αρχείο. Ανακτήθηκε στις 29 Αυγούστου 2020. 
  8. ↑ «Φιλμογραφία: Ένας ντελικανής». Ταινιοθήκη της Ελλάδος – Ψηφιακή Συλλογή. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 16 Σεπτεμβρίου 2020. Ανακτήθηκε στις 30 Αυγούστου 2020. 
  9. ↑ Ένδυμα θεάτρου: Εθνικό Θέατρο (Έκθεση, 2003). Αθήνα: Εθνικό Θέατρο. 2003. σελ. 152. 
  10. ↑ Καραγάτσης, Μ. (1999). «Οι "Επιτρέποντες" του Μενάνδρου, "Θέατρο του 59" στην Καλλιθέα, εφ. Βραδυνή, 29–7–1959». Μ. Καραγάτσης Κριτική Θεάτρου, 1946–1960. Αθήνα: Βιβλιοπωλείον της Εστίας. σελ. 595. 
  11. ↑ Βαρβέρης, Γιάννης (06/12/1992). «Τύπος και ουσία: κριτική». Η Καθημερινή [Αθήνα]: σελ. 19. http://www.nt-archive.gr/viewFiles1.aspx?playID=562&pubID=6047. 
  12. ↑ Δρομάζος, Στάθης Ιω. (03/08/1976). «Ο Κατζούρμπος του Γ.Χορτάτζη». Η Καθημερινή [Αθήνα]. https://www.ntng.gr/default.aspx?bridge=jpeg&c=true&m=ntng&width=1600&height=2000&imageFile=Files/Internet/productions/PP0144/PP0144A0010v01.jpg. 
  13. ↑ Κουκούλας, Λέων (25/06/1955). «"Ο εξηνταβελώνης": μία συγκινητική εξόρμηση». Αθηναϊκή [Αθήνα]. 

Βιβλιογραφία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  • Βαρβέρης, Γιάννης. «Τύπος και ουσία: κριτική», Η Καθημερινή [Αθήνα], 06/11/1992.
  • Δρομάζος, Στάθης Ιω. «Ο Κατζούρμπος του Γ. Χορτάτζη», Η Καθημερινή [Αθήνα], 03/08/1976.
  • Έλληνες σκηνογράφοι, ενδυματολόγοι και αρχαίο δράμα (Έκθεση, 1999). Αθήνα: ΕΚΠΑ – Τμήμα Θεατρικών Σπουδών, 1999.
  • Ενδυμασία Θεάτρου: Εθνικό Θέατρο (Έκθεση, 2003). Αθήνα: Εθνικό Θέατρο, [2003].
  • Ίχνη του εφήμερου: θεατρικά κοστούμια. Θεσ/νίκη: Κ.Β.Θ.Ε., [2018].
  • Καραγάτσης, Μ. «Οι "Επιτρέποντες" του Μενάνδρου, "Θέατρο του 59" στην Καλλιθέα, εφ. Βραδυνή, 29–07–1959», στο Βιβιλάκης, Ιωσήφ (επιμ.) Μ. Καραγάτσης κριτική θεάτρου, 1946–1960. Αθήνα: Βιβλιοπωλείον της Εστίας, 1999.
  • Κουκούλας Λέων. «"Ο εξηνταβελώνης": μία συγκινητική εξόρμηση», Αθηναϊκή [Αθήνα], 25/06/1955.
  • Παντουβάκη, Σοφία (επιμ.). Γιάννης Μέτσης – Πειραματικό Μπαλλέτο Αθηνών (Κατάλογος Έκθεσης). Αθήνα: Ίδρυμα Μείζονος Ελληνισμού, 2011.

Ηλεκτρονικές Πηγές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ανακτήθηκε από "https://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Λίζα_Ζαΐμη&oldid=10405357"