Κώστας Κουτσουρής

Κώστας Κουτσουρής
Ο Κώστας Κουτσουρής το 1985
Γέννηση	Ιανουάριος 1913 Καλάβρυτα
Θάνατος	2 Απριλίου 1991 Καλάβρυτα
Χώρα πολιτογράφησης	Ελλάδα
Ιδιότητα	ζωγράφος και συντηρητής έργων τέχνης
Είδος τέχνης	Ζωγράφος, Συντηρητής έργων τέχνης
Καλλιτεχνικά ρεύματα	Ιμπρεσιονιστής, τοπιογράφος, εξπρεσιονιστικός υπαιθρισμός

Ο Κώστας Κουτσουρής (Καλάβρυτα 1913 - 1991), ήταν ζωγράφος, ιμπρεσιονιστής, συντηρητής έργων τέχνης και τέως Επιμελητής της Εθνικής Πινακοθήκης.

Βιογραφία

Γεννήθηκε τον Ιανουάριο του 1913 στα Καλάβρυτα. Σπούδασε στην Ανωτάτη Σχολή Καλών Τεχνών στην Αθήνα. Από μικρός είχε ταλέντο στη ζωγραφική καθώς και στη συντήρηση και επεξεργασία του ξύλου. Τον Κώστα Κουτσουρή γνώρισε ο Επαμεινώνδας Θωμόπουλος, ζωγράφος -τοπιογράφος, τότε καθηγητής στην Ανωτάτη Σχολή Καλών Τεχνών, όταν πέρασε από τα Καλάβρυτα. Είχε πάει εκεί μαζί με τους φοιτητές, του για να ζωγραφίσουν την Ελληνική ύπαιθρο. Τότε, πήρε μαζί με την ομάδα των φοιτητών του και τον Κώστα Κουτσουρή, για να βοηθήσει στην κατασκευή τελάρων ζωγραφικής. Φεύγοντας από τα Καλάβρυτα, ο Θωμόπουλος και οι φοιτητές του είπαν να πάρουν και τον Κώστα Κουτσουρή μαζί τους στην Αθήνα. Έτσι, γύρω στο 1932 πήγε στην Αθήνα όπου στη συνέχεια γράφτηκε στην ΑΣΚΤ, με καθηγητή του τον ίδιο τον Θωμόπουλο. Αποφοίτησε από τη σχολή το 1938. Παράλληλα, όσο ήταν φοιτητής στην ΑΣΚΤ, έχοντας τις κατάλληλες δεξιότητες, διορίσθηκε ως βοηθός Επιμελητή στην Εθνική Πινακοθήκη-Μουσείο Αλεξάνδρου Σούτσου από τον τότε Διευθυντή της Ζαχαρία Παπαντωνίου. Εκεί εργάσθηκε για την αποκατάσταση και συντήρηση πινάκων ζωγραφικής, κοντά σε έμπειρους τότε καλλιτέχνες με γνώση της τέχνης της συντήρησης. Αυτοί, μεταξύ άλλων ήταν οι Γεώργιος Στρατηγός, Οδυσσέας Φωκάς και Γεώργιος Χατζόπουλος. Επίσης, μετά από το 1952, εκλέγεται Επίτροπος στο Κρατικό Ίδρυμα Υποτροφιών (ΙΚΥ), και ήταν μέλος του Επιμελητηρίου Εικαστικών Τεχνών Ελλάδος (ΕΕΤΕ).

Ζωγραφικό έργο

Βουραικός ποταμός, Καλάβρυτα 1937, ελαιογραφία. Εργο Α' περιόδου.

Τοπίο Καλαβρύτων 1938. ελαιογραφία. Εργο Α' περιόδου.

Η ζωγραφική του ήταν επηρεασμένη από τον Θωμόπουλο και από τον ιμπρεσιονισμό του 19ου αιώνα και βασιζόταν στην τοπιογραφία και σε θέματα με σχετικά έντονα χρώματα. Ζωγράφιζε ως επί το πλείστον ελαιογραφίες σε ξύλο ή μουσαμά, σε ακαδημαϊκό ύφος. Δύο είναι οι περίοδοι της ζωγραφικής του, ή πρώτη είναι αυτή μετά τις σπουδές και μέχρι περίπου το 1960, όπου στα έργα του κυριαρχεί η λεπτομέρεια και το μέτρο, η δε δεύτερη περίοδος μετά το 1960 όπου τα θέματα είναι ζωγραφισμένα σε λιτές γραμμές και σχετικά ελεύθερο τρόπο. Επίσης, την περίοδο αυτή συναντούμε έργα του ζωγραφισμένα με ζωγραφική σπάτουλα.

Έλαβε μέρος σε αρκετές Πανελλήνιες εκθέσεις και στις ομαδικές εκθέσεις Ελευθέρων Καλλιτεχνών από το 1938 και μετά. Επίσης συμμετείχε και στην Έκθεση Ελληνικής Τέχνης που έγινε το 1946 στη Στοκχόλμη. Τον Μάρτιο του 1984 η Εθνική Πινακοθήκη, παρουσίασε τη δουλειά του, σε τιμητική αναδρομική έκθεση, διάρκειας δύο μηνών. Έργα του υπάρχουν σε μουσεία, κρατικές και ιδιωτικές συλλογές, όπως στην Εθνική Πινακοθήκη, στο Μουσείο Αβέρωφ-Τοσίτσα στο Μέτσοβο, στη Δημοτική Πινακοθήκη Λάρισας Γ.Ι. Κατσίγρα, στη Συλλογή Α. Γ. Λεβέντη και πλείστα άλλα. Η υπηρεσία του όμως στην Εθνική Πινακοθήκη και η ευθύνη που είχε αναλάβει εκεί ως προς τη συντήρηση έργων, στέρησαν τον απαραίτητο χρόνο από το ζωγραφικό του έργο. Παρ' όλα αυτά συνέχισε να ζωγραφίζει μέχρι μεγάλη ηλικία.

Παραλία Διακοπτού, 1971, ελαιογραφία σε ξύλο. Εργο Β' περιόδου του καλλιτέχνη

Πύργοι της Μάνης, 1983, ελαιογραφία σε μουσαμά, έργο Β' περιόδου.

Παρίσι, Σηκουάνας 1951, ελαιογραφία σε ξύλο/κόντρα πλακέ.

Η συντήρηση έργων τέχνης

Mετά τον πόλεμο, φοίτησε με υποτροφία στο γνωστό Instituto Centrale di Restauro Αρχειοθετήθηκε 2012-11-27 στο Wayback Machine. της Ρώμης (1951-1952), όπου απέκτησε ειδίκευση στη συντήρηση έργων ζωγραφικής και εικόνων. Επιστρέφοντας στην Ελλάδα, αναλαμβάνει ως Επιμελητής τη συντήρηση των έργων της Εθνικής Πινακοθήκης, Αργότερα ταξιδεύει στη Γαλλία για μετεκπαίδευση στο Μουσείο του Λούβρου καθώς και στη Γερμανία, στην Πινακοθήκη του Μονάχου για εξειδίκευση σε νέες μεθόδους συντήρησης. Όταν επιστρέφει, είναι ο πρώτος που εφαρμόζει την επιστημονική συντήρηση στα έργα τέχνης στην Ελλάδα, μέχρι και τη συνταξιοδότησή του το 1970.

Συνεχίζοντας το έργο του, το 1971 ιδρύει Ατελιέ/Εργαστήριο Συντήρησης στην Αθήνα, αναλαμβάνοντας πανελλαδικά, μεγάλες εργασίες αποκατάστασης και συντήρησης συλλογών και έργων, Πανεπιστημίων, Τραπεζών, Κρατικών Ιδρυμάτων, Δήμων και ιδιωτικών συλλογών. Η συνεισφορά του στη συντήρηση ιστορικών μνημείων έργων τέχνης και τοιχογραφιών ήταν μεγάλη. Μερικά από αυτά ήταν η μεταφορά τοιχογραφιών του Θεόφιλου σε καμβά, όπου αυτός είχε ζωγραφίσει στη Λέσβο και στη συνέχεια η συντήρησή των λόγω φθορών πού είχαν υποστεί. Ακόμα, ανέλαβε αποστολή του Υπουργείου Πολιτισμού, για τη διάσωση τοιχογραφιών, βυζαντινών εικόνων και έργων Eπτανησιακής τέχνης στα Επτάνησα, μετά από τους καταστροφικούς σεισμούς εκεί του 1952, τα οποία αργότερα μεταφέρθηκαν στο μουσείο της Ζακύνθου και Κεφαλλονιάς.

Αναφορές

• Marinos Kalligas (1984). Έλληνες ζωγράφοι στην Εθνική Πινακοθήκη. Ekdoseis "Dōdōnē", 1984. σελ. 10. 

• Κ. Κουτσουρής Αναδρομική έκθεση Εθνική Πινακοθήκη, Μουσείο Αλεξάνδρου Σούτζου, nationalgallery.gr

• Βιβλιοπωλείο της Εστίας (1998). Νέα Εστία. I.D. Kollaros & Sa., 1994. σελ. 238. 

• Κώστας Κουτσουρής (1984). Κώστας Κουτσουρής. ΕΒΕ, Αθήνα: Εθνική Πινακοθήκη, Μουσείο Αλεξάνδρου Σούτζου. σελ. 1-72. 

• Δημοτική Πινακοθήκη Ιωαννίνων: Μια έκθεση με 31 έργα της συλλογής της - Typos-i.gr

• Φώτος Γιοφύλλης (1962). Ιστορία της Νεοελληνικής Τέχνης. Το Ελληνικό Βιβλίο. σελ. 445. 

• Δημοτική Πινακοθήκη Λάρισας Μουσείο Ι.Γ. Κατσίγρα
  

• Κ. Κουτσουρής (1984). Κώστας Κουτσουρής. Βιβλιοθήκη-Ψηφιακή Πληροφόρηση, Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης, Θεσσαλονίκη: Εθνική Πινακοθήκη. σελ. 1-72. 

• ΙΣΕΤ Πλατφόρμα Πληροφόρησης-ΙΣΕΤ Κώστας Κουτσουρής iset.gr/

• Kalavrytanews Ο Καλαβρυτινός ζωγράφος Κώστας Χ. Κουτσουρής kalavrytanews.com

• Ithacanews Κουτσουρής Κώστας ithacanews.gr