Κοσμοβιτράλ, Τολούκα

Κοσμοβιτράλ, Τολούκα
Είδος	αρχιτεκτονική κατασκευή και βοτανικός κήπος
Αρχιτεκτονική	Αρ Νουβό
Γεωγραφικές συντεταγμένες	19°17′37″N 99°39′11″W
Διοικητική υπαγωγή	Τολούκα
Χώρα	Μεξικό
Πολυμέσα
δεδομένα (π)

Άποψη του Κοσμοβιτράλ, Τολούκα - Μεξικό

To Κοσμοβιτράλ (Cosmovitral) είναι η παλιά αγορά με τα βιτρώ και το βοτανικό κήπο στην πόλη Τολούκα (Toluca) του Μεξικού.

Η παλιά αγορά της Τολούκα

Το κτίριο, όπου βρίσκεται σήμερα το Κοσμοβιτράλ, χτίστηκε αρχικά ως η Αγορά της 16ης Σεπτεμβρίου, μεταξύ των ετών 1909 και 1910, για την επέτειο της εκατονταετηρίδας από την ανεξαρτησία του Μεξικού. Σχεδιάστηκε σε ρυθμό Αρ Νουβό (Art Nouveau) από το Μεξικανό μηχανικό Μανουέλ Αρράτια ( Manuel Arratia).

Η κλειστή αυτή αγορά ήταν η πρώτη που λειτούργησε στην πόλη της Τολούκα. Όπως όλες οι κλειστές αγορές στο Μεξικό, ήταν το κέντρο της πόλης στην Τολούκα με την έντονη δραστηριότητά της. Ήταν το πιο ενδιαφέρον και γραφικότερο μέρος για να παρατηρήσει κανείς την καθημερινή ζωή των κατοίκων της πόλης. Πάγκοι γεμάτοι με εξωτικά φρούτα με το δελεαστικό άρωμά τους, λαχανικά, βότανα για τις αρρώστιες, πανέρια με κότες και γαλοπούλες, τοπικές πουκαμίσες και είδη λαϊκής τέχνης, ακόμη και φέρετρα, υπήρχαν στην αγορά της Τολούκα. Εκεί αγοραστές και πωλητές επιδίδονταν στο παιχνίδι του παζαρέματος. Το κτίριο έπαψε να λειτουργεί ως αγορά το 1975.

Το Κοσμοβιτράλ

Ο Μεξικανός ζωγράφος, μουραλίστας και γλύπτης Λεοπόλντο Φλόρες (Leopoldo Flores, γεν. 1936) πρωτοστάτησε, παρ' όλες τις αντιδράσεις και αντίθετες εισηγήσεις, στη μετατροπή της παλιάς αγοράς σε χώρο τεχνόπολης και βοτανικό κήπο. Το πρωτοπορειακό σχέδιο του Φλόρες ήταν να διακοσμήσει όλες τις πλευρές του κτιρίου, όπως και την οροφή του, με τεράστιες υαλογραφίες (βιτρώ) σε ποικίλους συνδυασμούς και με ζωηρά και λαμπερά χρώματα. Το έργο ονομάστηκε "Κοσμοβιτράλ" από τις λέξεις "κόσμος" και "βιτράλ", που σημαίνει γυαλί στα ισπανικά, ενώ το θέμα της όλης σύλληψης είναι "Ο Άνθρωπος και η σχέση του με το Σύμπαν".

Κοσμοβιτράλ: Βοτανικός κήπος

Ο Φλόρες, με άλλους 60 τεχνίτες, εργάστηκε για τρία χρόνια, από το 1978 έως το 1980, για την ολοκλήρωση του φιλόδοξου έργου του. Τα βιτρώ, που διατρέχουν τις επιφάνειες του κτιρίου, αποτελούνται από 71 τμήματα (πάνελ), τα οποία καλύπτουν μια έκταση 3.200 τετραγωνικών μέτρων, περιέχουν 45 τόνους φυσητό γυαλί και περίπου 500.000 τεμάχια γυαλιού. Χρησιμοποιήθηκαν είκοσι οκτώ διαφορετικά χρώματα γυαλιού, που τα περισσότερα προέρχονταν από την Ιταλία, τη Γερμανία, τη Γαλλία, το Βέλγιο, την Ιαπωνία, τον Καναδά και τις ΗΠΑ.

Το θέμα του Κοσμοβιτράλ, που απεικονίζεται στα βιτρώ παράθυρα, επικεντρώνεται στο φιλοσοφικό δυισμό και την ανταγωνιστικότητα του σύμπαντος, στον αγώνα μεταξύ ζωής και θανάτου, καλού και κακού, ημέρας και νύχτας, δημιουργίας και καταστροφής και όλα ενταγμένα σ' ένα κοσμικό συνεχές.

Το επίκεντρο όμως της καλλιτεχνικής δημιουργίας στο Κοσμοβιτράλ είναι το τεράστιο βιτρώ με τον "΄Ανθρωπο - Ήλιο" (Hombre Sol), που αναπαριστά τον Ήλιο με την εικόνα του Ανθρώπου. Συμβολίζεται το ανθρώπινο γένος σε πλήρη αρμονία με τις δυνάμεις της δημιουργία, της αρετής, της τέχνης, της επιστήμης, της αλήθειας, της ομορφιάς, της σοφίας και άλλων αρετών. Ο Άνθρωπος - Ήλιος έγινε έκτοτε το σύμβολο της Τολούκα και της Πολιτείας του Μέχικο.

Το 1980, με την ολοκλήρωση του αριστουργηματικού έργου τέχνης του Φλόρες και του βοτανικού κήπου, το Κοσμοβιτράλ εγκαινιάστηκε και άνοιξε τις πύλες του για το κοινό. Οι εργασίες όμως για την αποπεράτωση της όλης κατασκευής σταμάτησαν λίγο μετά τα εγκαίνια. Δέκα χρόνια αργότερα, οι εργασίες ξανάρχισαν με την βιτρώ οροφή του κτιρίου, με το όνομα "Κοσμοπλαφόν" (Cosmoplafόn), που διατρέχει το κτίριο από τη μιαν άκρη του έως την άλλη.

Ο Βοτανικός Κήπος στο Κοσμοβιτράλ περιέχει πάνω από 500 είδη φυτών, που προέρχονται τόσο από το Μεξικό όσο και από όλες τις περιοχές του κόσμου.

Πηγές

• "State of Mexico" (Tourist Atlas), Government of the State of Mexico, 2nd edition, June 1993.
• "Μεξικό" (Οδηγοί του Κόσμου), στο "Τολούκα" σελ. 144 - 145, Εκδόσεις Καθημερινή/Dorling Kindersley Ltd, Αθήνα, 1999.
• Νίκα Μ. Τσέγκου: "Μεξικό", Εκδόσεις Π. Παρασκευόπουλος, Αθήνα, 1994.
• Ιστοσελίδα αγγλόγλωσσης Βικιπαίδειας / "Cosmovitral".