Κινηματογράφος στην Καμπότζη
Ο κινηματογράφος στην Καμπότζη ξεκίνησε τη δεκαετία του 1950 και πολλές ταινίες προβλήθηκαν σε αίθουσες σε όλη τη χώρα μέχρι τη δεκαετία του 1960, οι οποίες θεωρούνται ως «η χρυσή εποχή». Μετά από μια σχεδόν εξαφάνιση κατά το καθεστώς των Ερυθρών Χμερ, ο ανταγωνισμός που υπήρξε από τα βίντεο και την τηλεόραση σήμαινε ότι η κινηματογραφική βιομηχανία της Καμπότζης θα παρέμεινε μικρή.
Τα πρώτα χρόνια[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Ήδη από τη δεκαετία του 1920, πολλά ντοκιμαντέρ γυρίστηκαν στην Καμπότζη από ξένους σκηνοθέτες. Μέχρι τη δεκαετία του 1930, ο βασιλιάς Νορόντομ Σιχανούκ είχε την επιθυμία να γίνει κινηματογραφικός αστέρας και προτού οι Γάλλοι τον επέλεξαν να γίνει βασιλιάς. Ακόμα και μετά την ενθρόνιση του, έβλεπε την ιδέα της υποκρτικής ή της σκηνοθεσίας. Οι πρώτες ταινίες της Καμπότζης δημιουργήθηκαν τη δεκαετία του 1950 από σκηνοθέτες που είχαν σπουδάσει στο εξωτερικό. Η Υπηρεσία Πληροφοριών των Ηνωμένων Πολιτειών πραγματοποίησε εργαστήρια κατάρτισης κατά τη διάρκεια αυτής της εποχής και παρείχε τον εξοπλισμό.
Η χρυσή εποχή[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Στη δεκαετία του 1960, ξεκίνησαν αρκετές εταιρείες παραγωγής και χτίστηκαν περισσότερες κινηματογραφικές αίθουσες σε όλη τη χώρα. Αυτή ήταν η «χρυσή εποχή» του καμποτζιανού κινηματογράφου, όταν έγιναν περισσότερες από 300 ταινίες.[1] Τα εισιτήρια ταινιών ήταν σχετικά προσιτά και οι ταινίες της Καμπότζης ήταν δημοφιλείς σε όλες τις κοινωνικές τάξεις στην Καμπότζη. Οι λάτρεις του κινηματογράφου ευνόησαν ταινίες με παραδοσιακούς καμποτζιανούς θρύλους. Εκείνη την εποχή, περίπου τα δύο τρίτα των ταινιών που κυκλοφόρησαν ήταν «Μπόραν» (ταινίες θρύλων). Μεταξύ των κλασικών ταινιών αυτής της περιόδου είναι οι «Lea Haey Duong Dara» και «Pos Keng Kang» του Τέα Λιμ Κουν. Ακολούθησαν άλλες ταινίες, οι οποίες βρήκαν επιτυχία τόσο στην Καμπότζη όσο και στο εξωτερικό. Κατά τη διάρκεια της Χρυσής Εποχής, ορισμένες ταινίες της Καμπότζης κυκλοφόρησαν και στο εξωτερικό, και κατά τη δεκαετία του 1970 έγιναν διεθνώς αναγνωρισμένες.
Ο Σιχάνουκ (τότε πρίγκιπας) έκανε επίσης ταινίες, τις οποίες έγραψε και σκηνοθέτησε. Ήταν ως επί το πλείστον ρομαντικά μελοδράματα με ένα υποκείμενο κοινωνικό μήνυμα. Οπαδός του κινηματογράφου από τις φοιτητικές του ημέρες στη Σαϊγκόν τη δεκαετία του 1930, κυκλοφόρησε την πρώτη του ταινία, «Apsara», στις 8 Αυγούστου 1966. Έκανε οκτώ ακόμη ταινίες τα επόμενα τρία χρόνια, ως παραγωγός, σκηνοθέτης, συγγραφέας, συνθέτης και ηθοποιός. Η ταινία του 1967 «Spellbound Wood» συμμετείχε στο 5ο Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου της Μόσχας.[2]
Ερυθροί Χμερ και κομμουνιστική εποχή[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Η παρακμή της βιομηχανίας ξεκίνησε στα τέλη του 1974, όταν πλησίαζε η πτώση της Πνομ Πενχ στους Ερυθρούς Χμερ, όπου μετά την επικράτηση του καθεστώτος, οι πόλεις ερημώθηκαν και το κοινό του κινηματογράφου συρρικνώθηκε. Το ίδιο το καθεστώς έκανε κάποιες ταινίες προπαγάνδας για προβολή σε συλλογικές συναντήσεις και καταγράφηκαν διπλωματικές επισκέψεις στις ταινίες.
Με την εισβολή της Καμπότζης από το Βιετνάμ, την πτώση των Χμερ και την εγκατάσταση της υποστηριζόμενης από το Βιετνάμ κυβέρνησης της Λαϊκής Δημοκρατίας της Καμπότζης, άνοιξαν ξανά κινηματογραφικές αίθουσες στην Πνομ Πενχ, αλλά δεν υπήρχε εγχώρια κινηματογραφική βιομηχανία, επειδή πολλοί σκηνοθέτες και ηθοποιοί από τη δεκαετία του 1960 και του 1970 είχαν σκοτωθεί από το καθεστώς ή είχαν φύγει από τη χώρα. Αρνητικά και φιλμ πολλών ταινιών καταστράφηκαν, εκλάπησαν ή έλειπαν. Πολλές από τις ταινίες που επιβίωσαν βρίσκονται σε κακή κατάσταση, καθώς δεν έχει γίνει κάποια προσπάθεια συντήρησης.
Ο κινηματογράφος στην Καμπότζη αυτή τη στιγμή αποτελείται από ταινίες από το Βιετνάμ, τη Σοβιετική Ένωση, τις χώρες της Ανατολικής Ευρώπης και τις ταινίες Χίντι από την Ινδία. Απαγορεύθηκαν ταινίες από άλλα έθνη, όπως ο κινηματογράφος του Χονγκ Κονγκ. Το κοινό σύντομα κουράστηκε από τον σοσιαλιστικό ρεαλισμό και την ταξική πάλη που απεικονίζεται στις ταινίες. Η άνθηση της δημιουργίας ταινιών περιορίστηκε, ωστόσο, με την εισαγωγή βίντεοταινιών και την εισαγωγή ταινιών ξένων τηλεοπτικών ταινιών, συμπεριλαμβανομένων των ταϊλανδέζικων σαπουνόπερων.[3]
Αργή επιστροφή[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Από το 1990 έως το 1994, εκατοντάδες τοπικές ταινίες της Καμπότζης κυκλοφόρησαν κάθε χρόνο. Η πλειονότητα των ταινιών που κυκλοφόρησαν εκείνη τη στιγμή έγιναν το 1993, κατά τη διάρκεια της Μεταβατικής Αρχής των Ηνωμένων Εθνών στην Καμπότζη (UNTAC). Η περίοδος αυτή έληξε το 1994 λόγω του ότι οι κυβερνήσεις ζήτησαν οι ταινίες της Καμπότζης να είναι μη συγκρίσιμες με τις ξένες. Το 1995, η περισσότερη παραγωγή της Καμπότζης στράφηκε σε καραόκε, και το 1996, οι ταινίες HD είχαν γίνει ευρέως διαθέσιμες στην Καμπότζη. Από τις αρχές της δεκαετίας του 1990, η τοπική βιομηχανία ξεκίνησε μια αργή επιστροφή.
Μια ένδειξη προόδου είναι η καριέρα του Γάλλου εκπαιδευμένου σκηνοθέτη Rithy Panh, ο οποίος διέφυγε από την Καμπότζη αφού είδε την οικογένειά του να πεθαίνει κάτω από το καθεστώς των Χμερ. Οι ταινίες του επικεντρώνονται στα επακόλουθα του καθεστώτος. Το δραματοποιημένο ντοκιμαντέρ «Rice People» (1994), που διαγωνίστηκε στο 1994 στο Φεστιβάλ Κινηματογράφου των Καννών και είχε προταθεί στην 67η τελετή των Οσκαρ για Καλύτερης Ξενόγλωσσης Ταινίας, ήταν η πρώτη φορά που μια ταινία της Καμπότζης είχε υποψηφιότητα για Όσκαρ. Σε αντίθεση με άλλους σκηνοθέτες της διασποράς, ο Καμποτζιανός παραγωγός ταινιών Τσάι Μπόρα ζει και εργάζεται στην Καμπότζη. Το πρόσφατο δράμα του Lost Loves προτάθηκε για Όσκαρ το 2013 για την καλύτερη ταινία ξένης γλώσσας.
Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- ↑ "Cambodian films are undergoing a rebirth", Associated Press, January 6, 2006. (Retrieved from Taipei Times website on December 24, 2006.)
- ↑ «Shadow Over Angkor». MTV. Ανακτήθηκε στις 12 Δεκεμβρίου 2012.
- ↑ Cambodia Cultural Profile Αρχειοθετήθηκε 2006-01-18 at Archive.is, Visiting Arts and the Ministry of Culture and Fine Arts of Cambodia.
Εξωτερικοί σύνδεσμοι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- Cambodia Film Office Αρχειοθετήθηκε 2020-02-21 στο Wayback Machine.
- Cambodian Productions Αρχειοθετήθηκε 2020-01-12 στο Wayback Machine.