Ιόν Βαταμάνου

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Ιόν Βαταμάνου
Γενικές πληροφορίες
Γέννηση1  Μαΐου 1937
Kostychany
Θάνατος9  Αυγούστου 1993
Κισινάου
Χώρα πολιτογράφησηςΜολδαβία
Ρουμανία
Εκπαίδευση και γλώσσες
Εκπαίδευσηcandidate of chemical science
ΣπουδέςΚρατικό Πανεπιστήμιο της Μολδαβίας
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότητασυγγραφέας
πολιτικός
χημικός
ερευνητής
Πολιτική τοποθέτηση
Πολιτικό κόμμα/ΚίνημαΚομμουνιστικό Κόμμα Σοβιετικής Ένωσης και Popular Front of Moldova
Αξιώματα και βραβεύσεις
Αξίωμαμέλος του κοινοβουλίου της Μολδαβίας
ΒραβεύσειςΤάγμα της Δημοκρατίας (2010)
μετάλλιο "Βετεράνος της εργασίας"
"Mihai Eminescu" Medal
Commons page Σχετικά πολυμέσα

Ο Ιόν Βαταμάνου (1 Μαΐου 1937 στο Κοστιτσένι – 9 Αυγούστου 1993 στο Κισινάου) ήταν συγγραφέας και πολιτικός από τη Μολδαβία. Γεννήθηκε από τη Μαρία και τον Ιόν και είχε διδακτορικό στη χημεία. Ο Ιόν Βαταμάνου υπηρέτησε ως μέλος του Κοινοβουλίου της Μολδαβίας (1990–1994) και πρόεδρος της Επιτροπής Πολιτισμού του Κοινοβουλίου της Μολδαβίας. [1]

Ο Ιόν Βαταμάνου πέθανε το 1993 και ο τάφος του είναι ένα μνημείο στο Κισινάου.

Βιογραφία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Γεννήθηκε την 1η Μαΐου 1937 στην κοινότητα Κοστιτσένι της κομητείας Χότιν (σήμερα, Τσερνίβτσι Ράιον, Περιφέρεια Τσερνίβτσι), στην οικογένεια του Ιόν και της Μαρίας Βαταμάνου. Αποφοίτησε από το 7ο δημοτικό σχολείο στο χωριό του, στη συνέχεια, παρακολούθησε το γυμνάσιο στο χωριό Βαντσικούτι, από το οποίο αποφοίτησε το 1954. Την περίοδο 1954 έως 1955 εργάστηκε ως δάσκαλος στο σχολείοΚοστιτσένι. [2]Το 1955-1960, σπούδασε στο Κρατικό Πανεπιστήμιο της Μολδαβίας στο Κισινάου στη Χημική Σχολή. Το 1962 έκανε το ντεμπούτο του στη λογοτεχνία με το βιβλίο ποιημάτων «Πρώτες νιφάδες χιονιού» .

Το 1960 παντρεύτηκε την Έλενα Κουρικέρου, φοιτήτρια φιλολογίας, μελλοντική διερμηνέα, κόρη του Μιχαήλ Κουρικέρου, του Βεσσαραβιανού συγγραφέα, που απελάθηκε στη Σιβηρία (όπου και πέθανε το 1943). [3]

Το 1971, έκανε τη διδακτορική διατριβή στη χημεία στο Πανεπιστήμιο του Λβιβ της Ουκρανίας (παλμογραφική μελέτη των συμπλεγμάτων Bi (3+), Zn (2+), Sb (3+) με κατάλληλα σύμπλοκα και εφαρμογή αυτών των συμπλεγμάτων στην αναλυτική χημεία.) Το 1973 εξελέγη επικεφαλής του εργαστηρίου στο Ινστιτούτο Χημείας της Ακαδημίας Επιστημών της Δημοκρατίας της Μολδαβίας, την οποία θέση κράτησε μέχρι το τέλος της ζωής του. Σε όλα αυτά τα χρόνια της καριέρας του στη χημεία, 1980–1989, ο Βαταμάνου δημοσίευσε περισσότερες από 150 επιστημονικές εργασίες στον τομέα της αναλυτικής χημείας και έλαβε πέντε διπλώματα ευρεσιτεχνίας στον τομέα της παλμογράφου. Αρκετές μέθοδοι που αναπτύχθηκαν από τον Βαταμάνου εφαρμόστηκαν στη γεωργία και τη βιομηχανία της πρώην Σοβιετικής Ένωσης και της Μολδαβίας, στα εδάφη δοκιμών στις περιοχές Τελενέστι και Ανένιι Νόι. Το 1978 εξέδωσε, σε συνεργασία με άλλους επιστημονικούς εργαζόμενους του Εργαστηρίου Χημείας, το Βιβλιογραφικό Ευρετήριο της Πολαρογραφίας Λογοτεχνίας (1922-1977). Το 1988 έγραψε τη μονογραφία με θέμα Θερμοδυναμική υδρόλυσης μεταλλικών ιόντων σε συνεργασία με τον νεαρό διδάκτωρ χημείας Ίλιε Φίτικ.

Την περίοδο του 1989 έως το 1991, μαζί με τον ποιητή Λεωνίδα Λάρι, ήταν επικεφαλής της εφημερίδας Γκλάσουλ (Glasul, Φωνή), της πρώτης μεταπολεμικής εφημερίδας με βάση τα Λατινικά στη Δημοκρατία της Μολδαβίας, που τυπώθηκε στη Λετονία με την υποστήριξη της Εταιρείας Ντακία.

Το 1991 - 1993 κατείχε τη θέση του διευθυντή του περιοδικού Κολούμνα (Columna, Στήλη).

Το 1990 ήταν βουλευτής στο πρώτο Κοινοβούλιο της Δημοκρατίας της Μολδαβίας και πρόεδρος της Κοινοβουλευτικής Επιτροπής Πολιτισμού και Θρησκευμάτων. Υπέγραψε τη Διακήρυξη της Ανεξαρτησίας της Δημοκρατίας της Μολδαβίας.

Πέθανε στις 9 Αυγούστου 1993 και ετάφη στο Κεντρικό Ορθόδοξο Κοιμητήριο του Κισινάου. [4]

Βραβεία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Διακρίσεις[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  • Το βραβείο Ιόν Βαταμάνου "για την αγάπη της αλήθειας και της ελευθερίας"
  • Λύκειο "Ιόν Βαταμάνου", Στρασένι

Έργα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  • Primii fulgi, prezentat de Nicolae Costenco, - Κισινάου, Editura Cartea Moldovenească.
  • Monologuri (1964), - Κισινάου, Editura Cartea Moldovenească.
  • Liniștea Cuvintelor (1971).
  • Ora păsării (1974), - Κισινάου, Editura Cartea Moldovenească.
  • De ziua frunzei (1977), prefață de Grigore Vieru, - Κισινάου, Editura Literatura Artistică.
  • Iubire de tine (1981).
  • Măslinul oglindit (1983).
  • Aventurile lui Atomică (1966), - Κισινάου, Editura Cartea Moldovenească.
  • Teiul (1980).
  • Izvorul cu ochi verzi (1985).
  • La mijlocul ierbii (1967), prefață de George Meniuc, - Κισινάου, Editura Lumina.

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. «Vatamanu Ion - scriitor, doctor în chimie». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 16 Μαΐου 2021. Ανακτήθηκε στις 8 Απριλίου 2022. 
  2. Gheorghiță, Ion. "Costiceni - izvor de inspirație: Despre creația lui I.Vatamanu." Literatura și Arta, 23 iunie 1983.
  3. "Scriitori represați politic." Uniunea scriitorilor.[νεκρός σύνδεσμος]
  4. "Necrolog." Moldova Suverană, 12 august 1993.

Βιβλιογραφία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Εξωτερικοί σύνδεσμοι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Leo Butnaru, PRIETENI, COLEGI, UMBRE DRAGI…