Ιερεμίας (προφήτης)

Ιερεμίας
Γενικές πληροφορίες
Γέννηση	670 π.Χ. Αναθώθ
Θάνατος	586 π.Χ. Αίγυπτος
Εθνικότητα	Δώδεκα φυλές του Ισραήλ
Χώρα πολιτογράφησης	Βασίλειο του Ιούδα
Θρησκεία	Γιαχβισμός
Eορτασμός αγίου	1 Μαΐου
Εκπαίδευση και γλώσσες
Ομιλούμενες γλώσσες	Αραμαϊκή γλώσσα Βιβλική Εβραϊκή
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότητα	ιερέας συγγραφέας
Περίοδος ακμής	7ος αιώνας π.Χ. - 6ος αιώνας π.Χ.
Οικογένεια
Γονείς	Hilkiah
Συγγενείς	Hanamel (ξάδελφος)
Αξιώματα και βραβεύσεις
Αξίωμα	προφήτης kohen
Σχετικά πολυμέσα

Ο Ιερεμίας (εβρ. יִרְמְיָהוּ Yirməyāhū) είναι Εβραίος προφήτης και Βιβλικό πρόσωπο που αναφέρεται στην Παλαιά Διαθήκη. Είναι ένας από τους μεγάλους προφήτες των Ιουδαίων και των Χριστιανών. Γεννήθηκε κοντά στην Ιερουσαλήμ, στην Αναθώθ, και καταγόταν από εύπορη ιερατική οικογένεια.

Τα δραματικά γεγονότα της εποχής του προφήτη και η ρευστή πολιτική κατάσταση είχαν ως συνέπεια να γίνει ο προφήτης αντιπαθής στους συγχρόνους του, καθώς ήταν υποχρεωμένος να στρέφεται κατά πάντων: κατά των βασιλιάδων για την αλόγιστη πολιτική τους, κατά των ιερέων για την τυπολατρία, την κερδοσκοπία και τον συγκρητισμό τους, κατά των ψευδοπροφητών για τις απατηλές ελπίδες που καλλιεργούσαν στον λαό, κατά των πλουσίων για την καταδυνάστευση των φτωχών και κατά του λαού για την ηθική κατάπτωση και ειδωλολατρία του. Η ζωή του κατέστη ένα διαρκές μαρτύριο με συλλήψεις, επιβουλές κατά της ζωής του, φυλακίσεις, απαγορεύσεις επισκέψεων στον ναό, κάψιμο των έργων του. Όλα αυτά γέμισαν με θλίψη τον προφήτη, επηρέασαν βαθύτατα την ψυχολογία του και έκαναν τον λόγο του να είναι συνυφασμένος με τον θρήνο, ταυτόχρονα όμως ανέδειξαν τον ίδιο σε μια από τις πνευματικότερες προσωπικότητες της Παλαιάς Διαθήκης, ώστε να μην είναι τυχαίο το ότι μερικοί σύγχρονοι του Χριστού θεωρούσαν τον Ιησού σαν έναν άλλον Ιερεμία (Κατά Ματθαίον 16, 14).

Δράση

Κλήθηκε στο προφητικό αξίωμα το 627 π.Χ.. Ως προφήτης έδρασε κυρίως στην Ιερουσαλήμ όπου και προφήτευσε τα επερχόμενα δεινά του Βασιλείου του Ιούδα που τελούσε υπό διαρκή απειλή τόσο της Αιγύπτου όσο και των Βαβυλωνίων, όπου και ζητούσε από τον λαό τη διατήρηση της πίστης προς τον Θεό και την ειλικρινή μετάνοια του. Οι προφητείες του όμως αυτές προκάλεσαν το εναντίον του μίσος από τους άρχοντες των Ιουδαίων όπου και τον φυλάκισαν μέχρι που απελευθερώθηκε από τους Αιγυπτίους μετά την πολιορκία και καταστροφή της Ιερουσαλήμ.

Ο διωγμός

Όταν αποφυλακίσθηκε, όμως, συνέχισε να προφητεύει άλλες συμφορές οπότε και υπέστη νέους διωγμούς από τον Βασιλέα Ιωακείμ (που είχαν επιβάλλει οι Αιγύπτιοι) θεωρούμενος ως εχθρός των Αιγυπτίων. Αλλά και όταν οι Αιγύπτιοι νικήθηκαν από τον Ναβουχοδονόσορ το 605 π.Χ. και η Ιουδαία περιήλθε πλέον στους Βαβυλώνιους ο Ιερεμίας εξακολούθησε να κηρύττει προφητείες νέων ακόμη συμφορών οπότε και προκάλεσε την τελική εκδίωξή του από την Ιερουσαλήμ και την καταφυγή του στην Αίγυπτο. Από τότε η τύχη του προφήτη Ιερεμία παρέμεινε άγνωστη, από δε τις διάφορες εικασίες που αναπτύχθηκαν κυριότερη είναι εκείνη κατά την οποία ο προφήτης βρήκε οικτρό θάνατο όταν λιθοβολήθηκε στην Αίγυπτο από συμπατριώτες του.

Βιβλικές αναφορές

Στον προφήτη Ιερεμία ανάγεται το ομώνυμο βιβλίο της Παλαιάς Διαθήκης που γράφτηκε από τον γραμματέα του Βαρούχ. Εκτός αυτού διασώθηκαν επίσης οι "Θρήνοι" του και μια απόκρυφη επιστολή των οποίων όμως η γνησιότητα δεν έχει εξακριβωθεί σε αντίθεση του προφητικού βιβλίου που ουδέποτε αμφισβητήθηκε.

Πηγή έμπνευσης

Πίνακας του Μιχαήλ Άγγελου που απεικονίζει τον προφήτη Ιερεμία (1508-1512).

Η τραγική ζωή του προφήτη Ιερεμία ενέπνευσε πολλούς καλλιτέχνες όπως τον Μιχαήλ Άγγελο, τον Ρέμπραντ, τον Ρούμπενς και τον Λεμάν των οποίων τα ομώνυμα έργα τους είναι αξιοθαύμαστα.

Εορτασμός

Η Ανατολική Ορθόδοξη Εκκλησία τιμά τη μνήμη του προφήτη Ιερεμία την 1η Μαΐου.

Βιβλιογραφία

• Χαστούπης Αθανάσιος, Το βιβλίο των Θρήνων, περιοδικό Θεολογία, τόμος ΝΕ', τεύχος 4, Αθήνα 1984, σελ. 981-995.