Δημήτριος Πεπαγωμένος
| Δημήτριος Πεπαγωμένος | |
|---|---|
| Γενικές πληροφορίες | |
| Γέννηση | 1200 |
| Θάνατος | 1300 |
| Χώρα πολιτογράφησης | Βυζαντινή Αυτοκρατορία |
| Εκπαίδευση και γλώσσες | |
| Ομιλούμενες γλώσσες | μεσαιωνική ελληνική γλώσσα αρχαία ελληνικά[1] |
| Πληροφορίες ασχολίας | |
| Ιδιότητα | ιατρός φιλόσοφος |
| Περίοδος ακμής | 1260[2][3] |
Ο Δημήτριος Πεπαγωμένος (1200 – 1300)[4] ήταν Βυζαντινός λόγιος ο οποίος ζούσε στην Κωνσταντινούπολη.[5] Ασκούσε το επάγγελμα του ιατρού, κτηνίατρου, και του φυσιοδίφη.[6] Υπάρχουν επίσης αναφορές οι οποίες χρονολογικά τον τοποθετούν στον 15ο αιώνα αντί για τον 13ο.[7]
Βιογραφία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Ιατρός της αυτοκρατορικής αυλής[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Κατά τον 13ο αιώνα, ο Πεπαγωμένος υπήρξε ο ιατρός του αυτοκράτορα Μιχαήλ Η´ Παλαιολόγου ο οποίος του ανέθεσε να συνθέσει μια έρευνα για την ποδάγρα.[8] Ο τίτλος της πραγματείας του ήταν Σύνταγμα περὶ τῆς ποδάγρας, στην οποία ο Πεπαγωμένος θεωρούσε πως η ποδάγρα ήταν τύπος αιμορραγικής διάθεσης η οποία προκαλούνταν από ατελή απέκκριση.[6] Αν και η πρώτη γενική περιγραφή της ποδάγρας αποδίδεται στον Πεπαγωμένο, ήταν ο Ιωάννης Χούμνος -χρησιμοποιώντας τις μελέτες του Πεπαγωμένου- ο οποίος συνταγογράφησε ειδική δίαιτα για την αντιμετώπιση της ασθένειας.[9]
Κτηνίατρος[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Ως κτηνίατρος ο Πεπαγωμένος έγραψε πραγματεία με θέμα την σίτιση και την φροντίδα των γερακιών,[10] με τον τίτλο του έργου να είναι Περὶ τῆς τῶν ἰεράκων ἀνατροφῆς τε καἰ θεραπεὶας.[6] Έγραψε επίσης μελέτη σχετικά με την φροντίδα και μέριμνα για τους σκύλους με τον τίτλο Κυνοσόφειον, αν και είναι πιθανό πως το έργο αυτό είναι πολύ παλαιότερο και γράφτηκε από τον συγγραφέα και μεταφραστή του 3ου αιώνα Καίλιο Αυρηλιανό.[10]
Μεταφράσεις και δημοσιεύσεις[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Το 1517, το έργο του Δημητρίου Πεπαγωμένου σχετικά με την ποδάγρα μεταφράστηκε και εκδόθηκε στην λατινική γλώσσα από τον βυζαντινό λόγιο Μάρκο Μούσουρο ο οποίος είχε καταφύγει από τον Χάνδακα στην Βενετία.[11] Το ίδιο έργο εκδόθηκε αργότερα και στο Παρίσι το 1558,[12] καθώς και στην Πάντοβα το 1721.[7]
Άλλες αναφορές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Ο Δημήτριος Πεπαγωμένος σατιρίστηκε από τον Μάζαρη, συγγραφέα του 15ου αιώνα, στο έργο με τίτλο Ἐπιδημία Μάζαρι ἐν ᾌδου, όπου περιγράφεται ως ιατρός που δηλητηρίασε τον εαυτό του. Πολύ πιθανώς πρόκειται για διαφορετικό άτομο με το ίδιο όνομα καθώς οι πράξεις που του αποδίδονται είναι εντός του 15ου αιώνα σε αντίθεση με τον 13ο αιώνα κατά τον οποίο έζησε ο πρώτος Πεπαγωμένος. Σύμφωνα με τον Μάζαρη ο Πεπαγωμένος είχε 2 γιούς, ο μεγαλύτερος ονομαζόταν Σαυρομάτης και ήταν επίσης ιατρός, ενώ ο μικρότερος ονομαζόταν Θεοδόσιος και ασχολούνταν περισσότερο με την κοινωνική ζωή.[13] Όταν ο αυτοκράτορας Μανουήλ Β´ Παλαιολόγος (1391–1425) επισκέφτηκε τον Μοριά το 1415, ο Πεπαγωμένος ήταν ιατρός στην υπηρεσία του. Παρέμεινε πίσω στον Μυστρά για να υπηρετήσει ως ιατρός στον Θεόδωρο Β´ Παλαιολόγο ο οποίος ήταν ο δεσπότης του Μοριά (1407–1443).[14] Από την θέση αυτή, φρόντισε την Κλεόφα Μαλατέστα Παλαιολογίνα καθώς γεννούσε το 1433. Μετά τον θάνατο της, παρέδωσε τον επικήδειο λόγο της.[15]
Το ίδιο άτομο ενδέχεται να ήταν ο αντιγραφέας του ιατρικού χειρογράφου Paris gr. 2256,[16] και επίσης διατηρούσε αλληλογραφία με τον Ιωάννη Ευγενικό,[17] καθώς και με τον καρδινάλιο Βησσαρίωνα.[18]
Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- ↑ CONOR.SI. 313240931.
- ↑ Perseus Project. catalog
.perseus .tufts .edu /catalog /urn:cite:perseus:author .453. Ανακτήθηκε στις 27 Ιανουαρίου 2020. - ↑ Βιβλιοθήκη του Κογκρέσου: (Αγγλικά) Library of Congress Name Authority File. n88091065. Ανακτήθηκε στις 22 Ιουλίου 2020.
- ↑ Karasszon 1988, σελ. 441.
- ↑ Graindor, Grégoire & Société Belge d'Études Byzantines; Centre National de Recherches Byzantines; Byzantine Institute of America 1978, σελ. 35.
- ↑ 6,0 6,1 6,2 Sarton 1953, σελ. 1095.
- ↑ 7,0 7,1 «Δημήτριος Πεπαγωμένος. Demetrii Pepagomeni Liber De Podagra, et id Genus Morbis..., Παρίσι, Guillaume Morel, 1558. - Ωνάσειος Βιβλιοθήκη». www.onassislibrary.gr. Ανακτήθηκε στις 30 Δεκεμβρίου 2016.
- ↑ Fryde 2000, σελ. 354; Taton 1966, σελ. 450; Bury & Hussey 1966, σελ. 291; Porter & Rousseau 2000, σελ. 20.
- ↑ Bury & Hussey 1966, σελ. 291; Dvorjetski 2007, σελίδες 415–416.
- ↑ 10,0 10,1 Karasszon 1988, σελ. 115.
- ↑ Geanakoplos 1976, σελ. 31.
- ↑ Copland 1845, "Gout - Pathological Conditions", p. 48.
- ↑ Mazaris & Seminar Classics 609 1975, σελίδες 34, 38.
- ↑ Garland 2007, σελίδες 191, 199, 212, 213 (Note #68).
- ↑ Schmalzbauer 1971, σελίδες 223–240.
- ↑ Mazaris & Seminar Classics 609 1975, σελ. 108 (Note #34.26).
- ↑ Lambros 1912, σελ. 158
- ↑ Garland 2007, σελ. 213 (Note #68).
Πηγές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- Bury, John Bagnell· Hussey, Joan Mervyn (1966). The Cambridge Medieval History (Volume 4, Issue 2). Cambridge, United Kingdom: Cambridge University Press.
- Copland, James (1845). A Dictionary of Practical Medicine: Comprising General Pathology. New York, New York: Harper & Brothers Publishers.
- Dvorjetski, Esti (2007). Leisure, Pleasure, and Healing: Spa Culture and Medicine in Ancient Eastern Mediterranean. Leiden, The Netherlands: Brill. ISBN 90-04-15681-X.
- Fryde, Edmund B. (2000). The Early Palaeologan Renaissance (1261-c. 1360). Leiden, The Netherlands: Brill. ISBN 90-04-11714-8.
- Garland, Lynda (2007). «Mazaris's Journey to Hades: Further Reflections and Reappraisal». Dumbarton Oaks Papers (Dumbarton Oaks Research Library and Collection) 61: 183–214. ISSN 0070-7546.
- Geanakoplos, Deno John (1976). Byzantine East and Latin West: Two Worlds of Christendom in Middle Ages and Renaissance: Studies in Ecclesiastical and Cultural History. Hamden, Connecticut: Archon Books. ISBN 0-208-01615-5.
- Graindor, Paul· Grégoire, Henri· Société Belge d'Études Byzantines; Centre National de Recherches Byzantines; Byzantine Institute of America (1978). Byzantion (Volume 48). Brussels, Belgium: Fondation Byzantine.
- Karasszon, Dénes (1988). A Concise History of Veterinary Medicine. Budapest, Hungary: Akadémiai Kiadó. ISBN 963-05-4610-8.
- Lambros, Spyridon (1912). Παλαιολόγεια καὶ Πελοπονησιακά (Volume 1). Athens, Greece.
- Mazaris· Seminar Classics 609 (1975). Mazaris' Journey to Hades: Or, Interviews with Dead Men about Certain Officials of the Imperial Court. Buffalo, New York: Department of Classics, State University of New York at Buffalo.
- Porter, Roy· Rousseau, George Sebastian (2000). Gout: The Patrician Malady. New Haven, Connecticut: Yale University Press. ISBN 0-300-08274-6.
- Sarton, George (1953). Introduction to the History of Science (Volume 2, Part 2). Baltimore, Maryland: Pub. for the Carnegie Institution of Washington by the Williams & Wilkins Company.
- Schmalzbauer, Gudrun (1971). «Eine bisher unedierte monodie auf Kleope Palaiologina von Demetrios Pepagomenos». Jahrbuch der österreichischen Byzantinistik 20: 223–240. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2011-07-20. https://web.archive.org/web/20110720141942/http://nauplion.net/CL-Pepagomenos%20(3).pdf.
- Taton, René (1966). History of Science: Ancient and Medieval Science. New York, New York: Basic Books Incorporated.
Σχετική βιβλιογραφία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- Lazaris, Stavros (2006). «La production nouvelle en médecine vétérinaire sous les Paléologues et l'œuvre cynégétique de Dèmètrios Pépagôménos». Στο: Cacouros, M.· Congourdeau, M.H. Philosophie et sciences à Byzance de 1204 à 1453: les textes, les doctrines et leur transmission. Actes de la table ronde organisée au XXe Congrès International d’Etudes Byzantines (Paris, 2001). Leuven, Paris and Dudley, MA: Uitgeverij Peeters en Departement Oosterse Studies. σελίδες 225–267.
|