Γυναίκες στη Συρία

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια

Οι γυναίκες στη Συρία συνιστούν το 49.4% του πληθυσμού της Συρίας[1] και συμμετέχουν ενεργά τόσο στην καθημερινότητα, όσο και σε κοινωνικο-πολιτικούς τομείς.

Ιστορία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Κατά τον 20ό αιώνα, αναπτύχθηκε στη Συρία ένα κίνημα για τα δικαιώματα των γυναικών, το οποίο αποτελείτο σε μεγάλο βαθμό από μορφωμένες γυναίκες της ανώτερης τάξης.[2] Το 1919, η Ναζίκ αλ-Αμπίντ ίδρυσε την Noor al-Fayha (Φως της Δαμασκού), την πρώτη γυναικεία οργάνωση της πόλης, παράλληλα με μία ομώνυμη δημοσίευση συνδεδεμένη με αυτήν. Μετά τη συμμετοχή της στη μάχη του Μαϊσάλουν, έγινε επίτιμη στρατηγός του Συριακού στρατού, και το 1922 ίδρυσε τον οργανισμό Συριακή Ερυθρή Ημισέληνος.[3] Το 1928 η Λιβανο-Σύρια φεμινίστρια Ναζίρα Ζαΐν αλ-Ντιν, μία από τους πρώτους ανθρώπους που επανερμήνευσε κριτικά το Κοράνι από μια φεμινιστική σκοπιά, δημοσίευσε ένα βιβλίο όπου καταδίκαζε την πρακτική που ήθελε τις γυναίκες να φοράνε πέπλο ή χιτζάμπ, υποστηρίζοντας πως ο Ισλαμισμός απαιτεί οι γυναίκες να αντιμετωπίζονται ισότιμα με τους άντρες.[4]

Το 1963, το Αραβικό Σοσιαλιστικό Κόμμα Μπάαθ ανέλαβε την εξουσία στη Συρία και δεσμεύτηκε για την πλήρη ισότητα μεταξύ αντρών και γυναικών, καθώς και την πλήρη συμμετοχή των γυναικών στο εργατικό δυναμικό.[5] Το 1967, οι Σύριες γυναίκες σχημάτισαν μία ημικρατική οργάνωση με το όνομα Γενική Ένωση Συριακών Γυναικών (General Union of Syrian Women - GUSW), έναν συνασπισμό για την κοινωνική πρόνοια των γυναικών, εκπαιδευτικές ενώσεις και εθελοντικά συμβούλια που είχαν ως σκοπό την επίτευξη ίσων ευκαιριών για τις γυναίκες στη Συρία.[5]

Το έτος 2011 σήμανε την έναρξη του Συριακού Εμφυλίου Πολέμου, όπου αρκετοί πολίτες έπεσαν θύματα επιθέσεων που στόχευαν νοσοκομεία, σχολεία και άλλες κοινωνικές υποδομές. Εξτρεμιστικές ομάδες ανταρτών όπως το Μέτωπο αλ Νούσρα (Jabhat al-Nusra, παρακλάδι της Αλ Κάιντα στη Συρία) και το Ισλαμικό Κράτος (ISIS), επέβαλαν αυστηρές πολιτικές οι οποίες περιορίζουν τις ελευθερίες των γυναικών στις περιοχές που έχουν υπό τον έλεγχό τους.[6] Μετά το ξέσπασμα του εμφυλίου, μερικές Σύριες γυναίκες εντάχθηκαν στις γυναικείες μονάδες ταξιαρχίας του Συριακού Στρατού, [εκκρεμεί παραπομπή] του Κόμματος Δημοκρατικής Ένωσης,[7] και του Ισλαμικού Κράτους του Ιράκ και του Λεβάντ,[8] αναλαμβάνοντας ρόλους όπως ελεύθεροι σκοπευτές, σε μονάδες πρώτης γραμμής ή στην αστυνομία.

Νομικά δικαιώματα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ενώ η Συρία έχει αναπτύξει μερικά αρκούντως κοσμικά χαρακτηριστικά κατά τη διάρκεια της ανεξαρτησίας στο δεύτερο μισό του 20ού αιώνα, ο νόμος περί προσωπικής κατάστασης βασίζεται ακόμη στη Σαρία[9] και εφαρμόζεται από Δικαστήρια της Σαρία.[10] Η Συρία διαθέτει διπλό νομικό σύστημα το οποίο περιλαμβάνει τόσο κοσμικά, όσο και θρησκευτικά δικαστήρια.[11] Τα συμβόλαια γάμου γίνονται μεταξύ του γαμπρού και του πατέρα της νύφης και ο Συριακός νόμος δεν αναγνωρίζει την έννοια του συζυγικού βιασμού.[12]

Οι Σύριες γυναίκες επιτρέπεται να συμμετέχουν νόμιμα στην καθημερινή ζωή, παρόλο που δεν είναι εγγυημένο το ότι θα έχουν θέση σε πολιτικούς, κοινωνικούς, πολιτιστικούς και οικονομικούς τομείς. Η νόμιμη ηλικία γάμου για τις γυναίκες στη Συρία είναι τα δεκαεφτά έτη, ενώ για τους άντρες τα δεκαοκτώ έτη. Τεχνικά, επιτρέπεται στις γυναίκες να έχουν λόγο στο τι θα συμφωνηθεί μεταξύ των ιδίων και του γαμπρού, αλλά από τη στιγμή που το συμβόλαιο υπογράφεται από τον γαμπρό και τον αρσενικό κηδεμόνα της νύφης, οι επιθυμίες της σπάνια λαμβάνονται υπόψη. Επίσης, οι νόμοι περί διαζυγίου στη Συρία είναι μοναδικοί. Οι γυναίκες έχουν το δικαίωμα να υποβάλουν αίτηση διαζυγίου, αλλά εκτός του ότι είναι μία μακρά διαδικασία, πρέπει να έχει και τη συναίνεση του συζύγου της. Υπάρχουν κάποιες περιστάσεις όπου οι γυναίκες μπορούν να κάνουν αίτηση μέσω του δικαστικού συστήματος. Για να το κάνουν όμως αυτό, θα πρέπει να αποδείξουν πως ο σύζυγός τους τις έχει κακοποιήσει ή έχει παραμελήσει άλλα συζυγικά του καθήκοντα. Αντίθετα, αν ένας άντρας θελήσει να πάρει διαζύγιο, το μόνο που πρέπει να κάνει είναι να πάει σε ένα δικαστήριο και να αιτηθεί το διαζύγιο προφορικά τρεις φορές. Έπειτα από αυτό, το δικαστήριο θα του εκδόσει το διαζύγιο.[13]

Εκπαίδευση[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η πρώιμη εκπαίδευση στη Συρία αρχίζει στην ηλικία των έξι ετών και ολοκληρώνεται στα δεκαοκτώ έτη. Στα Συριακά πανεπιστήμια, γυναίκες και άντρες παρακολουθούν τα ίδια μαθήματα. Ο γυναικείος πληθυσμός στα σχολεία αυξήθηκε δραματικά από τη δεκαετία του 1970 μέχρι τα τέλη της δεκαετίας του 1990. Αυτή η αύξηση συμπεριλάμβανε όλα τα επίπεδα, από τα πρώτα σχολικά χρόνια μέχρι τα σχολεία ανώτερου επιπέδου όπως πανεπιστήμια και τριτοβάθμια εκπαίδευση. Ωστόσο, αν και πολλές γυναίκες εγγράφονται στα εκπαιδευτήρια, το ποσοστό αυτών που εγκαταλείπουν τη φοίτησή τους είναι αρκετά υψηλότερο από αυτό των αντρών. Το ποσοστό αλφαβητισμού για τις γυναίκες είναι 74.2%, ενώ για τους άντρες 91%. Το ποσοστό γυναικών άνω των 25 που κατέχουν δευτεροβάθμια εκπαίδευση είναι 29%.[14]

Πολιτική[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Στη Συρία, επιτράπηκε στις γυναίκες να ψηφίσουν για πρώτη φορά και να λάβουν καθολικό δικαίωμα ψήφου το 1953.[15] Τη δεκαετία του 1950, η Θουράγια αλ-Χαφέζ έθεσε υποψηφιότητα για το Κοινοβούλιο, αλλά δεν εκλέχθηκε. Μέχρι το 1971, οι γυναίκες κατέλαβαν τις τέσσερις από τις 173 συνολικά θέσεις του Κοινοβουλίου.[16]

Ο σημερινός πρόεδρος της Συρίας είναι άντρας. Υπάρχουν επίσης δύο αντιπροέδροι (συμπεριλαμβανομένης και μίας γυναίκας αντιπροέδρου, της Νάτζα αλ-Άτταρ από το 2006), ο πρωθυπουργός και το υπουργικό συμβούλιο. Από το 2012, το εθνικό κοινοβούλιο συνίσταται από άντρες και από γυναίκες κατά 88% και 12% αντίστοιχα.[17] Η Χαντίγια Χαλάφ Αμπάς υπήρξε η πρώτη γυναίκα πρόεδρος του Συριακού Κοινοβουλίου, μία θέση την οποία διατήρησε από τον Ιούνιο του 2016 μέχρι τον Ιούλιο του 2017.[18]

Η Μπουτάινα Σαμπάν αποτελεί την πολιτική και μέσων ενημέρωσης σύμβουλο του Προέδρου Άσαντ, ενώ έχει υπηρετήσει ως η πρώτη Υπουργός Αποδήμων της χώρας, από το 2003 μέχρι το 2008.[19] Έχει επίσης περιγραφεί ως το πρόσωπο της Συριακής κυβέρνησης για τον έξω κόσμο.[20]

Από τους εκπροσώπους των πολιτών μεταξύ των 150 μελών της Συριακής Συνταγματικής Επιτροπής, η οποία συγκροτήθηκε το 2019 από τον Σύριο Απεσταλμένο των Ηνωμένων Εθνών, οι Σύριες γυναίκες αποτελούν περίπου το 30%.[21] Αρκετές διάσημες Σύριες γυναίκες, όπως η ακαδημαϊκός Μπάσμα Κοντμάνι, η Σαμπάχ Χαλάκ από το Συριακό Γυναικείο Πρωτάθλημα, η καθηγήτρια νομικής Αμάλ Γιαζτζί και η δικαστής Ιμάν Σαχούντ, αποτελούν μέλη του Μικρού Σώματος της Συνταγματικής Επιτροπής.[22]

Ρόλος σε οικονομία και στρατό[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το 1989, η Συριακή κυβέρνηση ψήφισε νόμο όπου επέβαλλε σε εργοστάσια και δημόσια ιδρύματα να παρέχουν παιδική φροντίδα στον χώρο τους.[5] Ωστόσο, η συμμετοχή των γυναικών στο εργατικό δυναμικό της χώρας παραμένει μικρή και από το 2020 αποτελεί, σύμφωνα με την Παγκόσμια Τράπεζα, το 16.4% αυτού.[23]

Οι γυναίκες δεν επιστρατεύονται, αλλά μπορούν να υπηρετήσουν εθελοντικά. Οι γυναίκες της εθνοφρουράς της Συρίας εκπαιδεύονται να πολεμούν για τον Σύριο πρόεδρο, Μπαράρ αλ Άσαντ. Ένα βίντεο, το οποίο βρέθηκε να χρονολογείται από τη δεκαετία του 1980, απεικονίζει γυναίκες στρατιώτες να επιδεικνύουν την περηφάνια και την προστατευτικότητά τους απέναντι στον πατέρα του Άσαντ.[24] «Επειδή οι γυναίκες σπάνια εμπλέκονται στην ένοπλη πλευρά της επανάστασης, είναι λιγότερο πιθανόν να τις σταματήσουν, να τις ψάξουν ή να τις ταλαιπωρήσουν στα σημεία ελέγχου της κυβέρνησης. Αυτό έχει αποδειχθεί σημαντικό στη διανομή ανθρωπιστικής βοήθειας σε όλη τη Συρία».[25]

Εγκλήματα κατά των γυναικών[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Εγκλήματα τιμής[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Τα εγκλήματα τιμής στη Συρία λαμβάνουν χώρα σε περιπτώσεις όπου θεωρείται πως οι γυναίκες έχουν ντροπιάσει την οικογένεια, επηρεάζοντας τη 'υπόληψη' της οικογένειας στην κοινότητα. Σύμφωνα με ορισμένες εκτιμήσεις, περισσότερα από 200 εγκληματα τιμής συμβαίνουν κάθε χρόνο στη χώρα.[26] Έχει αναφερθεί πως ο Συριακός Εμφύλιος Πόλεμος οδήγησε στην αύξηση των εγκλημάτων τιμής στη χώρα, κυρίως λόγω της εμφάνισης των βιασμών πολέμου, όπου τα θύματα στιγματίζονται από τους συγγενείς και τις κοινότητές τους και θανατώνονται για τη διαφύλαξη της τιμής της οικογένειας.[27]

Εξαναγκαστικός και παιδικός γάμος[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η σύγκρουση στη Συρία οδήγησε σε αύξηση των παιδικών γάμων. Οι σκληρές συνθήκες διαβίωσης, η ανασφάλεια και ο φόβος του βιασμού, οδήγησε τις οικογένειες να αναγκάζουν τις κόρες τους να παντρεύονται σε πολύ μικρή ηλικία.[28][29] Ως αποτέλεσμα των πρόωρων γάμων, αρκετά κορίτσια στη Συρία δεν μπορούν να ολοκληρώσουν τις σπουδές τους επειδή όταν ένα κορίτσι παντρεύεται αναμένεται μόνο να είναι καλή σύζυγος και καλή μητέρα. Ο παιδικός γάμος μπορεί να επηρεάσει τόσο τη φυσική, όσο και την ψυχική υγεία. Η φυσική ζημιά μπορεί να επέλθει από μία εγκυμοσύνη, ειδικά για γυναίκες κάτω των δεκαοκτώ ετών, και την πιθανότητα η γυναίκα αυτή να μην μπορέσει να αποκτήσει παιδιά πιο μετά στη ζωή της, ενώ σε ακραίες περιπτώσεις μπορεί να οδηγήσει μέχρι και στον θάνατο. Ως ψυχολογικοί παράγοντες μπορεί να οριστούν οι δυσκολίες στην αλληλεπίδραση της γυναίκας με τον σύζυγό της ή η μη επαρκής γνώση για του τι σημαίνει συζυγική ζωή και τις αντίστοιχες ευθύνες που φέρει.[30]

Οικογενειακή βία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το 2003, βρέθηκε πως το ποσοστό φυσικής κακοποίησης (κτυπήματα τουλάχιστον 3 φορές μέσα στον περασμένο χρόνο) των γυναικών που ερωτήθηκαν ανερχόταν στο 23%, με το 26% αυτών να αφορά παντρεμένες γυναίκες. Το ποσοστό τακτικής κακοποίησης (κτυπήματα τουλάχιστον μία φορά την εβδομάδα) αφορούσε το 3.3% των παντρεμένων γυναικών, ενώ οι ανύπαντρες γυναίκες δεν ανέφεραν τακτική κακοποίηση. Γενικά, το ποσοστό φυσικής κακοποίησης ανάμεσα στους κατοίκους της επαρχίας ανέρχεται στο 44.3% σε σύγκριση με το 18.8% των κατοίκων της πόλης. Στις περισσότερες περιπτώσεις (87.4%) η κακοποίηση προερχόταν από τον σύζυγο, ενώ σε ποσοστό 9.5% προερχόταν από περισσότερα από ένα άτομα.[31]

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. «Syria Population». Syria Population. 2015-04-07. https://countrymeters.info/en/Syria. Ανακτήθηκε στις 2020-12-05. 
  2. Bonnie G. Smith, επιμ. (2005). Women's history in global perspective. Urbana, Ill.: University of Illinois Press. σελ. 100. ISBN 9780252029905. 
  3. «Syrian Women Making Change». PBS. 19 Ιουλίου 2012. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 26 Ιουλίου 2012. Ανακτήθηκε στις 15 Μαρτίου 2013. 
  4. Keddie, Nikki R. (2007). Women in the Middle East: past and present. Princeton: Princeton University Press. σελ. 96. ISBN 9780691128634. 
  5. 5,0 5,1 5,2 Herbert L. Bodman· Nayereh Tohidi, επιμ. (1998). Women in muslim societies: diversity within unity. Boulder (Colo.): L. Rienner. σελ. 103. ISBN 9781555875787. 
  6. «Syria: Extremists Restricting Women's Rights». Human Rights Watch. 13 Ιανουαρίου 2014. 
  7. Sarah Lazarus (27 Ιανουαρίου 2019). «Women. Life. Freedom. Female fighters of Kurdistan». CNN. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 30 Ιανουαρίου 2019. 
  8. Lucy Kafanov (20 Νοεμβρίου 2016). «Female ISIS morality police units terrified and terrorized Mosul». NBC News. Ανακτήθηκε στις 5 Δεκεμβρίου 2020. 
  9. «Syria». Carnegie Endowment for International Peace. σελ. 13. Ανακτήθηκε στις 5 Δεκεμβρίου 2020. 
  10. «Islamic Family Law: Syria (Syrian Arab Republic)». Law.emory.edu. Ανακτήθηκε στις 5 Δεκεμβρίου 2020. 
  11. «MENA Gender Equality Profile» (PDF). www.unicef.org. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο (PDF) στις 12 Νοεμβρίου 2020. Ανακτήθηκε στις 5 Δεκεμβρίου 2020. 
  12. Lorraine Charles; Kate Denman (Οκτώβριος 2012). «"Every knot has someone to undo it." Using the Capabilities Approach as a lens to view the status of women leading up to the Arab Spring in Syria». Journal of International Women's Studies 13 (5): 195–211. 
  13. «Legal rights - Syria». kvinfo.org. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 13 Μαΐου 2021. Ανακτήθηκε στις 21 Απριλίου 2015. 
  14. «Table 4: Gender Inequality Index». United Nations Development Programme. Ανακτήθηκε στις 7 Δεκεμβρίου 2020. 
  15. Pamela, Paxton (2007). Women, Politics, and Power: A Global Perspective. Thousand Oaks, California: Pine Forge Press. σελίδες 48–49. 
  16. Sami Moubayed. «A History of Syrian Women». The Washington Post. 
  17. «Syrian Arab Republic». United Nations Statistics Division. Ανακτήθηκε στις 15 Μαρτίου 2014. 
  18. «250 New Parliament Members Take Constitutional Oath». Syria Times. 2016-06-06. http://syriatimes.sy/index.php/news/local/24397-250-new-parliament-members-take-constitutional-oath. Ανακτήθηκε στις 2020-12-06. 
  19. Wright, Robin B. (2008). Dreams and Shadows: the Future of the Middle East. Penguin Group. ISBN 978-1-59420-111-0. 
  20. Emily Boulter (18 Νοεμβρίου 2011). «Assad's fair ladies: the western-educated women who lulled the world into a false impression of Syria». www.thecommentator.com (στα Αγγλικά). The Commentator. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 14 Αυγούστου 2020. Ανακτήθηκε στις 6 Δεκεμβρίου 2020. 
  21. «Syrian Constitutional Committee a 'sign of hope': UN envoy tells Security Council». UN News (στα Αγγλικά). 22 Νοεμβρίου 2019. Ανακτήθηκε στις 6 Δεκεμβρίου 2020. 
  22. «Names of the members of the Small Body of the Constitutional Committee». www.unog.ch. 1 Νοεμβρίου 2019. Ανακτήθηκε στις 6 Δεκεμβρίου 2020. 
  23. «Labor force, female (% of total labor force)». The World Bank . Ανακτήθηκε στις 7 Δεκεμβρίου 2020. 
  24. Sly, Liz; Ramadan, Ahmed (2013-01-25). «The all-female militias of Syria». The Washington Post. ISSN 0190-8286. https://www.washingtonpost.com/blogs/worldviews/wp/2013/01/25/the-all-female-militias-of-syria/. Ανακτήθηκε στις 2020-12-07. 
  25. Fotini Christia (2013-03-07). «How Syrian Women Are Fueling the Resistance». Foreign Affairs. https://www.foreignaffairs.com/articles/syria/2013-03-06/how-syrian-women-are-fueling-resistance. Ανακτήθηκε στις 2016-09-06. 
  26. Lina Sinjab (2007-10-12). «Honour crime fear of Syria women». BBC News. http://news.bbc.co.uk/2/hi/middle_east/7042249.stm. Ανακτήθηκε στις 2020-12-07. 
  27. Emma Batha (4 Δεκεμβρίου 2013). «Syrian war causing 'honour killings', child marriages – doctor». Thomson Reuters Foundation. Ανακτήθηκε στις 7 Δεκεμβρίου 2020. 
  28. «Child marriage takes a brutal toll on Syrian girls». UNFPA. European Year for Development. 3 Μαρτίου 2015. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 1 Απριλίου 2015. 
  29. Penny Timms (14 Οκτωβρίου 2015). «Number of Syrian child brides triples since start of conflict». abc.net. Ανακτήθηκε στις 7 Δεκεμβρίου 2020. 
  30. Kimberly Acosta· Lara Thomas (Ιούλιος 2014). «Early/Child Marriage in Syrian Refugee Communities» (PDF). www.nolostgeneration.org. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο (PDF) στις 9 Μαΐου 2021. Ανακτήθηκε στις 7 Δεκεμβρίου 2020. 
  31. Maziak, Wasim; Asfar, Taghrid (Απρίλιος 2003). «Physical Abuse in Low-Income Women in Aleppo, Syria». Health Care for Women International 24 (4): 313–326. doi:10.1080/07399330390191689. ISSN 0739-9332. PMID 12746003. https://archive.org/details/sim_health-care-for-women-international_2003-04_24_4/page/313. 

Εξωτερικοί σύνδεσμοι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]