Γιαν Μπουόνσκι
| Γιαν Μπουόνσκι | |
|---|---|
| Γενικές πληροφορίες | |
| Όνομα στη μητρική γλώσσα | Jan Błoński (Πολωνικά) |
| Γέννηση | 15 Ιανουαρίου 1931[1] Βαρσοβία |
| Θάνατος | 10 Φεβρουαρίου 2009[2][1] Κρακοβία |
| Τόπος ταφής | Κοιμητήριο Σαλβάτορ |
| Χώρα πολιτογράφησης | Πολωνία |
| Εκπαίδευση και γλώσσες | |
| Ομιλούμενες γλώσσες | Γαλλικά Πολωνικά[3] |
| Σπουδές | Γιαγκιελόνιο Πανεπιστήμιο |
| Πληροφορίες ασχολίας | |
| Ιδιότητα | ιστορικός κριτικός λογοτεχνίας διδάσκων πανεπιστημίου μεταφραστής συγγραφέας |
| Εργοδότης | Γιαγκιελόνιο Πανεπιστήμιο |
| Αξιώματα και βραβεύσεις | |
| Βραβεύσεις | Μετάλλιο για Αξία στον Πολιτισμό - Gloria Artis Βραβείο Κοστσιέλσκι (1968) Fellow of Collegium Invisibile Βραβείο Γιαν Ντουούγκος (2002) |
 Σχετικά πολυμέσα | |
Ο Γιαν Μπουόνσκι (πολωνικά: Jan Błoński) (15 Ιανουαρίου 1931 – 10 Φεβρουαρίου 2009) ήταν Πολωνός ιστορικός, κριτικός λογοτεχνίας, δημοσιογράφος και μεταφραστής. Ήταν κορυφαίος εκπρόσωπος της σχολής λογοτεχνικής κριτικής της Κρακοβίας και θεωρείται ένας από τους πιο σημαντικούς κριτικούς της μεταπολεμικής Πολωνίας.
Ο Μπουόνσκι εγκαταστάθηκε στο Γιαγκιελόνιο Πανεπιστήμιο λόγω του έργου του με τίτλο Μικόουαϊ Σενπ Σαζίνσκι και οι απαρχές του πολωνικού μπαρόκ. Ήταν ο λογοτεχνικός συντάκτης για τη δημοσίευση των συλλεκτικών έργων του Βίτολντ Γκομπρόβιτς το 1986–88 μέσω του Wydawnictwo Literackie. Ήταν επίσης ο συνεργάτης του Collegium Invisibile. Το 1996-2001 υπηρέτησε ως κριτής για το Λογοτεχνικό Βραβείο Νίκε. Τον Νοέμβριο του 1995 του απονεμήθηκε το Βραβείο Βιβλίου του Μήνα στην Κρακοβία για τα συγκεντρωτικά έργα του Σουαβόμιρ Μρόζεκ, μακροχρόνιου φίλου του από τη σταλινική περίοδο.[4]
Βιογραφία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Ο Μπουόνσκι γεννήθηκε στη Βαρσοβία το 1931. Κατά τη διάρκεια της κατοχής της Πολωνίας από τη Ναζιστική Γερμανία, έγινε μάρτυρας της εκκαθάρισης του Γκέτο της Βαρσοβίας το 1942, όταν περίπου 300.000 Εβραίοι στάλθηκαν στην Τρεμπλίνκα και εξοντώθηκαν σε μία μόνο απόρρητη επιχείρηση.[5] Ο Μπουόνσκι έγραψε αργότερα ότι ένα Εβραίο αγόρι που δραπέτευσε, έπεσε πάνω του στο δρόμο, αλλά δεν τον βοήθησε, κάτι που πολλά χρόνια αργότερα προκάλεσε ένα βαθύ αίσθημα ενοχής, και ενέπνευσε το πιο γνωστό γραπτό του που δημοσιεύτηκε από το περιοδικό Tygodnik Powszechny το 1987, υπό τον πολωνικό τίτλο "Biedni Polacy patrzą na getto" («Οι άμοιροι Πολωνοί κοιτάζουν το γκέτο») υπονομεύοντας πάντα την ιστορική σημασία της διάσωσης των Εβραίων από τους Πολωνούς κατά τη διάρκεια του Ολοκαυτώματος.[6]
Ο Μπουόνσκι τελείωσε τις Πολωνικές σπουδές του στο Γιαγκιελόνιο Πανεπιστήμιο το 1952 κατά τη διάρκεια των πιο σκοτεινών χρόνων του σταλινικού τρόμου στην Πολωνία.[7] Το 1953, συμμετείχε στη δυσφήμιση καθολικών ιερέων από την Κρακοβία, τρεις από τους οποίους καταδικάστηκαν σε θάνατο από την κομμουνιστική κυβέρνηση κατά τη διάρκεια της Σταλινιστικής στημένης δίκης της Κούρια της Κρακοβίας – ήταν ένας από τους πολλούς υπογράφοντες ανοιχτής επιστολής προς τις πολωνικές αρχές υποστηρίζοντας τη δίωξη των Καθολικών θρησκευτικών ηγετών που κατηγορήθηκαν αβάσιμα για προδοσία και φυλακίστηκαν από το Υπουργείο Δημόσιας Ασφάλειας – οι θανατικές ποινές τους δεν εκτελέστηκαν αν και ο Πατέρας Γιόζεφ Φουντάλι πέθανε υπό ανεξήγητες συνθήκες ενώ βρισκόταν στη φυλακή.[8][9] Ο Μπουόνσκι έλαβε θέση στο Ινστιτούτο Λογοτεχνικών Σπουδών της Πολωνικής Ακαδημίας Επιστημών το 1959–62 (μετά τον Πολωνικό Οκτώβρη). Από το 1970 εργάστηκε στο Γιαγκιελόνιο Πανεπιστήμιο. Ήταν αντιπρύτανης για διδακτικά θέματα (1981–84), διευθυντής του Ινστιτούτου Πολωνικών Σπουδών (1988–91), διευθυντής του Τμήματος Θεάτρου (1977–1980) και του Τμήματος Πολωνικής Λογοτεχνίας του 20ού αιώνα ( 1995–97). Ως καθηγητής, δίδαξε επίσης πολωνική λογοτεχνία στο Πανεπιστήμιο της Σορβόννης, στο Πανεπιστήμιο του Κλερμόν-Φεράν και στο Πανεπιστήμιο του Παρισιού IV. Πέθανε στις 10 Φεβρουαρίου 2009 στην Κρακοβία.[7]
Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- ↑ 1,0 1,1 1,2 (Πολωνικά) e-teatr.pl. 40274.
- ↑ jta
.org /news /article /2009 /02 /12 /1002959 /holocaust-scholar-blonski-dies. - ↑ Εθνική Βιβλιοθήκη της Γαλλίας: (Γαλλικά) καθιερωμένοι όροι της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Γαλλίας. data
.bnf .fr /ark: /12148 /cb12078326b. Ανακτήθηκε στις 10 Οκτωβρίου 2015. - ↑ «List of Fellows». Collegium Invisible ci.edu.pl, Warsaw. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 7 Μαΐου 2013. Ανακτήθηκε στις 25 Απριλίου 2011.
- ↑ Μουσείο Μνήμης Ολοκαυτώματος των Ηνωμένων Πολιτειών, Warsaw Ghetto Uprising. Ανακτήθηκε στις 6 Μαρτίου 2013.
- ↑ Jan Błoński. «Biedni Polacy patrzą na getto». Tygodnik Powszechny. σελ. 7. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο (Internet Archive) στις 14 Φεβρουαρίου 2009. Ανακτήθηκε στις 6 Μαρτίου 2013.
- ↑ 7,0 7,1 Jerzy Jarzębski (2009). «Prof. Jan Błoński» (PDF). In memoriam. Πρώτη έκδοση στην Gazeta Wyborcza 38/2009. Γιαγκιελόνιο Πανεπιστήμιο. σελίδες 14–16. Ανακτήθηκε στις 6 Μαρτίου 2013.
- ↑ «Ks. Józef Fudali (1915–1955), kapłan Archidiecezji Krakowskiej». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 12 Ιανουαρίου 2012. Ανακτήθηκε στις 26 Οκτωβρίου 2011.. Institute of National Remembrance.
- ↑ Βόιτσεχ Τσουχνόφσκι Blizna. Proces kurii krakowskiej 1953, Κρακοβία 2003.
Εξωτερικοί σύνδεσμοι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- Πέθανε ο μελετητής του Ολοκαυτώματος Γιαν Μπουόνσκι, JTA, 12 Φεβρουαρίου 2009
- Pożegnanie Jana Błońskiego (Αντίο στον Γιαν Μπουόνσκι - σειρά άρθρων) (πολωνικά)
|