Ανεξικακία

Ο Αυτοκράτορας Αλέξανδρος, κρατάει την ανεξικακία στο δεξί του χέρι.

Η ανεξικακία ή αλλιώς ακακία ήταν ένα μικρό κυλινδρικό πορφυρό σακούλι που κρατούσε στο ένα του χέρι ο αυτοκράτορας του Βυζαντίου, στις επίσημες τελετές. Περιείχε χώμα και συμβόλιζε τα φθαρτά και πρόσκαιρα χαρακτηριστικά της επίγειας εξουσίας.

Ανήκει στα βυζαντινά αυτοκρατορικά διάσημα (insignia), δηλαδή στα σύμβολα, τα εξωτερικά διακριτικά γνωρίσματα που έφερε ο αυτοκράτορας, ως δηλωτικά της εξουσίας του.

Η ανεξικακία είναι μετεξέλιξη της μάππα (λατινικά: mappa). Αλλαγή που συντελέστηκε το αργότερο την εποχή της Εικονομαχίας.

Βυζαντινές γραπτές πηγές όπου δίνονται πληροφορίες για την ακακία - ανεξικακία είναι η πραγματεία “Έκθεσις της βασιλείου τάξεως (De Cerimoniis)” του αυτοκράτορα Κωνσταντίνου Ζ του Πορφυρογέννητου (Ι. 9, σ.62.6.Ι.37, σ. 287.16.ΙΙ.40, σ. 638.10) και στην πραγματεία “Περί των οφφικίων του παλατιού της Κωνσταντινουπόλεως και των οφφικίων της μεγάλης εκκλησίας” του Ψευδο-Κωδινού (IV, σ. 201.1-4.12, σ. 202,3-5)

Βιβλιογραφία

• Παλιούρας Αθ., “Εισαγωγή στη βυζαντινή αρχαιολογία”, Ιωάννινα: Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων, 2000
• Γκιολές Νικ., “Τα βυζαντινά αυτοκρατορικά διάσημα”. Το Βυζάντιο ως Οικουμένη: κατάλογος έκθεσης, Αθήνα: Υπουργείο Πολιτισμού, 2002