Αναζήτηση (αστυνομική)

Κατά το Αστυνομικό Δίκαιο με τον όρο αναζήτηση χαρακτηρίζεται το σύνολο των ενεργειών που ασκούν οι υπηρεσίες εκτελεστικής εξουσίας, δηλαδή οι πάσης φύσεως αστυνομικές Αρχές, προς εντοπισμό και ανεύρεση ατόμων, ή αντικειμένων κατά την ολοκλήρωση του αστυνομικού τους έργου.

Γενικά

Ο εντοπισμός και ανεύρεση προσώπων ή αντικειμένων επιτυγχάνεται είτε με αναζητήσεις, είτε με ελέγχους. Οι αναζητήσεις αστυνομικής φύσεως εν προκειμένω μπορεί να εκλαμβάνονται τόσο ως μέσο πρόληψης εγκλημάτων, όσο κυρίως ως μέσο καταστολής τους με δεδομένο ότι μέσω αυτών διευκολύνεται σε μεγάλο βαθμό η διαλεύκανση αυτών.
Οι αναζητήσεις που διενεργούν οι εν λόγω υπηρεσίες εκ της μεθόδου και του τρόπου που ακολουθούνται διακρίνονται σε τακτικές και έκτακτες καθώς και σε εσωτερικές, εντός επικράτειας, και διεθνείς, εκτός επικράτειας.

Τακτικές αναζητήσεις

Ως τακτικές αναζητήσεις χαρακτηρίζονται εκείνες οι ενέργειες που επαναλαμβάνονται κατά τακτά διαστήματα, οποιαδήποτε ώρα του εικοσιτετραώρου, με χαρακτήρα περισσότερο προληπτικό, χωρίς στην ουσία να υφίσταται κάτι το συγκεκριμένο. Αυτές πραγματοποιούνται με επιτόπιες επισκέψεις σημείων ή χώρων που θεωρούνται γενικά ύποπτοι παραβατικότητας π.χ. εμπορικοί δρόμοι, στέκια υπόπτων, μπαρ, νυκτερινά κέντρα, ενεχυροδανειστήρια, σταθμοί μετακινήσεων, πάρκα κ.λπ.

Στις τακτικές αναζητήσεις περιλαμβάνονται επίσης και ενέργειες που έχουν κάποιο σκοπό και δεν είναι τόσο αόριστες όπως π.χ, η ανεύρεση κατόχων πραγμάτων που έχουν παραδοθεί σε Αρχές, ή ανεύρεση πραγμάτων έχουν δηλωθεί ως "απωλεσθέντα", ή ατόμων που έχουν εξαφανιστεί, πάσχοντα ή μη, ή αγνώστων προσώπων (οδηγών) ή οχημάτων που εμπλέκονται σε εγκληματική ενέργεια κ.λπ.

Έκτακτες αναζητήσεις

Ως έκτακτες αναζητήσεις χαρακτηρίζονται εκείνες οι ενέργειες των Αρχών που αποφασίζονται και διενεργούνται σχεδόν πάντοτε μετά τη διάπραξη εγκλήματος του οποίου όμως ο δράστης ή οι δράστες παραμένουν άγνωστοι, ή ακόμα οι συνθήκες, ή και τα αίτια παραμένουν άγνωστα. Γενικά αποτελούν εξαιρετικές ενέργειες που κινητοποιούν τις Αρχές με σκοπό την επισταμένη και μεθοδική έρευνα συλλογής όσο το δυνατόν περισσοτέρων στοιχείων σχετικών με συγκεκριμένο έγκλημα με κατάληξη τη σύλληψη του δράστη ή των δραστών και την όλη εξιχνίαση του εγκλήματος.

Οι έκτακτες αναζητήσεις, αντίθετα προς τις τακτικές, έχουν κατασταλτικό χαρακτήρα και αποβλέπουν σε συγκεκριμένο πρόσωπο ή πρόσωπα, ή αντικείμενα επί συγκεκριμένου εγκλήματος. Αν και στις αναζητήσεις του είδους αυτού λαμβάνει μέρος μεγάλος αριθμός αστυνομικών υπαλλήλων δεν είναι πάντα και εύκολος ο επιδιωκόμενος σκοπός για τον οποίο απαιτείται ιδιαίτερη πείρα, παρατηρητικότητα, επιμονή, υπομονή, προσπάθεια αλλά και μεθοδικότητα.

Στις έκτακτες αναζητήσεις περιλαμβάνονται συνηθέστερα η εξακρίβωση ταυτότητας του δράστη ή των δραστών, συνεργών ή άλλων συνενόχων όπως επίσης και των θυμάτων, η εξακρίβωση του τόπου μόνιμης ή προσωρινής διαμονής ή η αναζήτηση του τόπου παράνομης δραστηριότητας ή καταφυγής αυτού ή αυτών, ο εντοπισμός των μέσων διάπραξης εγκλήματος π.χ. όχημα, εργαλεία, όπλα κ.λπ. ή του σημείου απόκρυψης αυτών καθώς και η αναζήτηση οποιουδήποτε άλλου στοιχείου, "πειστηρίου", που θα βοηθήσει στη διαλεύκανση του εγκλήματος.
Συνεπώς ανάλογα του είδους του συγκεκριμένου εγκλήματος και των συνθηκών τέλεσής του κατευθύνονται και οι αναζητήσεις των κατά τόπους και καθ΄ ύλη αρμοδιότητα διωκτικών Αρχών, όπως για παράδειγμα σε σωματεμπορία, λαθρεμπόριο, παραχάραξη, εγκατάλειψη, ναυτικό ατύχημα, τραυματισμό, φόνο κ.λπ.

Δείτε επίσης

• Έρευνα (αστυνομική)
• Αναζήτηση (κατασκοπεία)

Πηγές

• Κ. Μ. Σταμάτης (υπον/ρχος ΛΣ): "Αστυνομικόν Δίκαιον" Υπ.ΝΜΕ Αθήναι 1972, σ.68
• Απ. Δάβαλος (Αστυν. Δ/ντης): "Αστυνομία Δημόσιας Ασφάλειας" Υπ.Δ.Τ. Αθήνα 1985, ανατ. 1998, σ.54-55