Αββαείο της Στίτσνα

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια

Συντεταγμένες: 45°57′25″N 14°48′18″E / 45.95694°N 14.80500°E / 45.95694; 14.80500

Αββαείο της Στίτσνα
Samostan Stična και Kloster Sittich
Άποψη της αββατιακής εκκλησίας και του κωδωνοστασίου.
Χάρτης
ΕίδοςΚιστερκιανό αββαείο
Αρχιτεκτονικήμπαρόκ αρχιτεκτονική
Γεωγραφικές συντεταγμένες45°57′25″N 14°48′16″E
Θρησκευτικό τάγμαΚιστερκιανό Τάγμα (1136–1784) και Κιστερκιανό Τάγμα (από 1898)
Μητρικό αββαείοΕδαφικό Αββαείο του Βέττινγκεν-Μέχρεραου (από 1898)
Θρησκευτική υπαγωγήΠατριαρχείο της Ακουιλέια και Ρωμαϊοκαθολική Αρχιεπισκοπή της Λιουμπλιάνα
Διοικητική υπαγωγήΙβάντσνα Γκόριτσα
ΤοποθεσίαΣτίτσνα
ΧώραΣλοβενία
Έναρξη κατασκευής1136
Κατεδάφιση1784
ΒραβείαΤάγμα της Ελευθερίας
Προστασίαμνημείο εθνικής σημασίας (από 1999)[1]
Ιστότοπος
Επίσημος ιστότοπος
Commons page Πολυμέσα

Το Αββαείο της Στίτσνα (γερμανικά: Kloster Sittich, σλοβενικά: Samostan Stična, λατινικά: Abbatia Beatae Mariae Virginis de Sittico) είναι ενεργό κιστερκιανό αββαείο, στην Κάτω Καρνιόλα της Σλοβενίας. Ιδρυθέν το 1136, διαλύθηκε από τον Ιωσήφ Β΄, το 1784. Ο μοναστικός βίος επανήλθε, εκ νέου, το 1898.

Τοποθεσία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το αββαείο βρίσκεται εντός της κοιλάδας του Στίσκι Πότοκ, στο σημείο όπου η στενή κοιλάδα του συγκεκριμένου μικρού ποταμού διέρχεται των Σλοβενικών Προάλπεων, προκειμένου να ενωθεί με τον ποταμό Βίσνιτσα, ο οποίος αποτελεί εξ'αριστερών παραπόταμο της Κρκα. Ευρίσκεται εντός του ομώνυμου χωριού, σε απόσταση, περίπου, δύο χιλιομέτρων βόρεια της πόλεως της Ιβάντσνα Γκόριτσα.

Ιστορία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ίδρυση[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Άποψη του περιστυλίου του αββαείου.

Προς το 1132, ο Πατριάρχης της Ακουιλέια, Πελεγρίνος, ζήτησε από τους Κιστερκιανούς να εγκατασταθούν εντός του σλαβικού τμήματος των εδαφών του (σημερινή Σλοβενία). Απευθύνθηκε στους Κιστερκιανούς του Ράιν[2], αββαείο το οποίο επίσης ευρισκόταν εντός των εδαφών του, ωστόσο εντός του γερμανικού τμήματός τους (Καρινθία). Οι τελευταίοι απέστειλαν μία ομάδα μοναχών προκειμένου να ιδρύσουν το αββαείο, συνοδευόμενοι από τον Μιχαήλ[2], αρχιτέκτονα της κατασκευής (λατινικά: cementarius)[3] · [4]. Σύμφωνα με τον Μάριαν Ζάντνικαρ, πιθανώς ο Μιχαήλ να προερχόταν από την Βουργουνδία[2], ενώ, επίσης, πιστεύεται πως διηύθυνε τις εργασίες ανέγερσης του μοναστηριού της Στίτσνα[2], πιο συγκεκριμένα των κτιρίων περιμετρικά του περιστυλίου[2], καθώς και της αββατιακής εκκλησίας[2].

Το μεσαιωνικό αββαείο[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η αββατιακή εκκλησία καθαγιάστηκε στις 8 Ιουλίου 1156.

Κατά τη διάρκεια του δεύτερου μισού του 15ου αιώνα, οι οθωμανικές επιδρομές είχαν ως συνέπεια την πρόκληση σημαντικών ζημιών. Έπειτα από τις πρώτες λεηλασίες, το αββαείο οχυρώθηκε, ενισχυόμενο με ένα τείχος, καθώς και αμυντικούς πύργους[3].

Η μπαρόκ ανακατασκευή και το κλείσιμο του αββαείου[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Οι εργασίες στο αββαείο στα τέλη του 17ου αιώνα.
Το Αββαείο της Στίτσνα, το 1679.
Το Αββαείο της Στίτσνα, το 1689.
Το Αββαείο της Στίτσνα, το 1689.
Το Αββαείο της Στίτσνα, το 1689.

Κατά τη διάρκεια του 17ου αιώνα, το μοναστήρι, το οποίο γνώριζε μία περίοδο νέας άνθησης, υπέστη, επίσης, εργασίες ανακατασκευής του σύμφωνα με τον μπαρόκ αρχιτεκτονικό ρυθμό. Αρχικώς, ανακατασκευάστηκε η αββατιακή εκκλησία, κατά τη διάρκεια της αββατιακής περιόδου του Γιάκομπ Ράινπρεχτ (1603-1626): η επίπεδη οροφή αντικαταστάθηκε με έναν ολίγον χαμηλότερο, ως προς το ύψος, θόλο μπαρόκ αρχιτεκτονικού ρυθμού, ένα τοξωτό άνοιγμα της εκκλησίας, στη δυτική πλευρά της, αφαιρέθηκε, ενώ η διακόσμησή της επιδιορθώθηκε πλήρως[3].

Σε δεύτερο χρόνο, αριθμός βοηθητικών κτιρίων ανεγέρθηκαν, συγκεκριμένα μία πρελατούρα, καθώς και το, μπαρόκ αρχιτεκτονικού ρυθμού, κωδωνοστάσιο της εκκλησίας. Το 1746, υπό την διεύθυνση του Καντίντο Τζουλλιάνι, οι εργασίες συνεχίστηκαν, με την διακόσμηση του πύργου της εισόδου του αββαείου, την ανακατασκευή του κοιτώνα, καθώς και του παρεκκλησίου του αββά.

Το 1766, μία δεύτερη περίοδο διακοσμήσεως, σύμφωνα με τον μπαρόκ αρχιτεκτονικό ρυθμό, της αββατιακής εκκλησίας ξεκίνησε. Ο, καταγόμενος από την Καρνιόλα, ζωγράφος Φορτούνατ Μπέργκαντ φιλοτέχνησε τις δεκατέσσερις στάσεις του δρόμου του Σταυρού[3].

Το 1784, το αββαείο διαλύθηκε, κατόπιν σχετικής αποφάσεως του αυτοκράτορα Ιωσήφ Β΄.

20ός αιώνας[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η βιβλιοθήκη του αββαείου, το 1945, στα τέλη του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου.

Κατά τη διάρκεια του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου, το αββαείο λεηλατήθηκε από τους Ναζί. Μετά το πέρας του πολέμου, κατά τη διάρκεια της αββατιακής περιόδου του Αβγκούστιν Κόστελτσα, το αββαείο δεν έκλεισε από τον Τίτο, ωστόσο η αβεβαιότητα σχετικά με το μέλλον της λειτουργίας του παρέμεινε για διάστημα άνω των δεκαπέντε ετών. Αριθμός μοναχών συνελήφθησαν, φυλακίστηκαν και ανακρίθηκαν, ενώ σχεδόν το σύνολο των κτήσεων του μοναστηριού κατασχέθηκε, με εξαίρεση την εκκλησία, το περιστύλιο, καθώς και το κοιμητήριο. Μετά την δεκαετία του 1960, οι διώξεις περιορίστηκαν, ενώ νέοι μοναχοί άρχισαν να μονάζουν εντός του αββαείου. Το 1963, νέος αββάς επελέγη ο Ράφαελ Άσιιτς, τον οποίον, το 1979, διαδέχθηκε ο Άντον Νάντραχ[5]. Η προσπάθεια επιβίωσης κατά τη διάρκεια της τιτιστικής περιόδου είχε ως αποτέλεσμα το μοναστήρι να φιλοξενήσει έναν Τραπιστή μοναχό προερχόμενο από την Παναγία της Λυτρώσεως (ευρισκόμενη στη Μπρεστάνιτσα), η οποία είχε κλείσει. Ο πατέρας Νόρμπερτ υποχρεώθηκε, ως αποτέλεσμα, να εγκατασταθεί και να συνεχίσει τον μοναστικό βίο του στη Στίτσνα, όπου και απεβίωσε το 2004[6].

Οι εργασίες αναστήλωσης του αββαείου πραγματοποιήθηκαν υπό την διεύθυνση των αρχιτεκτόνων Γιόζε Πλέτσνικ, Άντον Μπίτεντς και Σβέτοζαρ Κρίζαϊ[4].

Το αββαείο[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η μεσαιωνική αββατιακή εκκλησία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η μεσαιωνική αββατιακή εκκλησία δεν σχεδιάστηκε βάσει των παραδοσιακών κιστερκιανών αρχιτεκτονικών σχεδίων (των οποίων πρότυπο αποτελούσε το Αββαείο του Φοντεναί). Αντιθέτως, ήταν εμπνευσμένη από τους αρχιτεκτονικούς σχεδιασμούς του Κλυνί. Παρά το γεγονός πως η αββατιακή εκκλησία διαθέτει τρία κλίτη (ένα κύριο και δύο πλευρικά), ωστόσο[3], περιλαμβάνει πέντε αψίδες, σπάνια προσθήκη στην κιστερκιανή αρχιτεκτονική. Επρόκειτο για ευρείας έκτασης κατασκευή, η οποία, κατά την περίοδο ανεγέρσεώς της, αποτελούσε την μεγαλύτερη εκκλησία στην περιοχή της σημερινής Σλοβενίας[4].

Η μπαρόκ αββατιακή εκκλησία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Άποψη του εσωτερικού της αββατιακής εκκλησίας.

Η αββατιακή εκκλησία διατηρήθηκε, ωστόσο περιορίστηκε ως προς το μέγεθός της μέσω της αφαίρεσης ενός τοξωτού ανοίγματος στη δυτική πλευρά (από την πλευρά της κύριας προσόψεως, απέναντι από το χοροστάσιο: το κλίτος δεν αριθμεί, πλέον, παρά μόνον έξι, αντί των επτά ενός ρομανικού αββαείου. Επίσης, είναι χαμηλότερου ύψους: η παλαιά εκκλησία ήταν σκεπασμένη από μία απλή ξύλινη επίπεδη οροφή. Η ανώτερη σειρά παραθύρων, η οποία, παλαιότερα, φώτιζε το άνω τμήμα της αββατιακής εκκλησίας, σήμερα, βρίσκεται πάνω από, μπαρόκ αρχιτεκτονικής, θόλο[3].

Δείτε επίσης[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. Registry of Cultural Heritage of Slovenia. Ministry of Culture of Slovenia. Ανακτήθηκε στις 19  Δεκεμβρίου 2018.
  2. 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 2,5 Zadnikar 1969, σελ. 101
  3. 3,0 3,1 3,2 3,3 3,4 3,5 (Γαλλικά) «Marijan Zadnikar — Monastère de Stična». sticna.rkc.si. OCist. - Abbatia B.M.V. de Sittico. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 5 Μαρτίου 2014. Ανακτήθηκε στις 2 Απριλίου 2014. 
  4. 4,0 4,1 4,2 (Γαλλικά) «Stična, le monastère». www.slovenia.info. Επίσημη τουριστική πύλη του Σλοβενικού Γραφείου Τουρισμού. Ανακτήθηκε στις 2 Απριλίου 2014. 
  5. (Σλοβενικά) «Pod pritiskom komunizma». sticna.rkc.si. OCist. - Abbatia B.M.V. de Sittico. Ανακτήθηκε στις 2 Απριλίου 2014. 
  6. (Γαλλικά) Auzias, Dominique· Labourdette, Jean-Paul (2005). Séjours spirituels en Europe. Petit Futé. σελ. 161. ISBN 9782746913769. Ανακτήθηκε στις 2 Απριλίου 2014. 

Πηγές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  • (Αγγλικά) Zadnikar, Marijan (1969). «Romanesque Architecture in Slovenia.». Journal of the Society of Architectural Historians 28 (2): 99–114. doi:10.2307/988507. 

Εξωτερικοί σύνδεσμοι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]