Άγουας Βουένας
Συντεταγμένες: 18°15′24″N 66°6′11″W / 18.25667°N 66.10306°W
| Άγουας Βουένας | |||
|---|---|---|---|
 | |||
| |||
  Άγουας Βουένας | |||
 | |||
| Χώρα | Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής | ||
| Διοικητική υπαγωγή | Πουέρτο Ρίκο | ||
| Ίδρυση | 25 Μαΐου 1838 | ||
| Έκταση | 78,01 km² | ||
| Πληθυσμός | 24.223 (1 Απριλίου 2020)[1] | ||
| Ταχ. κωδ. | 00703 | ||
| Ζώνη ώρας | UTC-4 | ||
| Ιστότοπος | Επίσημος ιστότοπος | ||
 Σχετικά πολυμέσα | |||
Το Άγουας Βουένας (ισπανικά: Aguas Buenas), γνωστή με την κοινή της ονομασία Σιουδάδ δε λας άγουας κλάρας (La Ciudad de las Aguas Claras), είναι πόλη και δήμος του Πουέρτο Ρίκο, που βρίσκεται στο ανατολικό μέρος της Κεντρικής οροσειράς του νησιού, νότια-νοτιοδυτικά της πρωτεύουσας Σαν Χουάν. Στην απογραφή του 2020, ο πληθυσμός του δήμου ήταν 24.223 κάτοικοι, που αποκαλούνται «Αγουασβονένσες» (Aguasbonenses).
Ετυμολογία και προσωνύμια[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Η ονομασία «Άγουας Βουένας» σημαίνει στην ισπανική γλώσσα «καλά νερά». Οι πρώτες ονομασίες της πόλεως ήταν Αγουαβουένα (= «καλό-νερό», αρχικώς το όνομα διαμερίσματος του γειτονικού δήμου Κάγουας) και Άγουας κλάρας (= «καθαρά νερά»). Η αιτία για όλες αυτές τις ονομασίες, καθώς και για κάποια από τα προσωνύμια («παρατσούκλια») του δήμου όπως τα «Σιουδάδ δε λας άγουας κλάρας» (= «πόλη των καθαρών νερών») και «Όαση του Πουέρτο Ρίκο» είναι οι πολλές φυσικές πηγές νερού που υπάρχουν στο έδαφος του δήμου, ιδίως εκείνες που βρίσκονται γύρω από το Φυσικό Καταφύγιο του συστήματος σπηλαίων (ισπαν. Reserva Natural Sistema de Cuevas y Cavernas de Aguas Buenas). Εκτός από «Αγουασβονένσες», οι κάτοικοι της πόλεως αποκαλούνται και Mulos («μουλάρια») ή Ñocos («κολοβωμένοι»).[2]
Ιστορία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Το Άγουας Βουένας αποτελούσε αρχικώς διαμέρισμα του γειτονικού δήμου Κάγουας με την ονομασία Αγουαβουένα. Το 1798 μια ομάδα κατοίκων του Κάγουας άρχισαν να κτίζουν τα σπίτια τους κοντά σε κάποια από τα ποταμάκια της περιοχής και άρχισε να αποκαλεί το μέρος «Άγουας κλάρας».
Ο αριθμός αυτών των οικιστών αυξανόταν με την πάροδο των ετών και τον Ιούλιο του 1832 οργάνωσαν μια συνάντηση, που εξουσιοδοτησε τους Φρανσίσκο δε Σάλας Τόρες και Ραμόν Δίας να προβούν στις απαραίτητες ενέργειες, ώστε η περιοχή να ανακηρυχθεί ξεχωριστός δήμος. Τότε ένας άλλος κάτοικος, ο Χούλιαν Λόπες, προσέφερε μέρος της γης του προκειμένου να γίνει πλατεία, δημαρχείο, ναός, αλλά και σπίτι διαμονής του ιερέα. Ο νέος δήμος ιδρύθηκε επισήμως στις 25 Μαΐου 1838, με νέα ονομασία, τη σημερινή «Άγουας Βουένας». Ο δε Σάλας Τόρες ανακηρύχθηκε ο πρώτος δήμαρχος. Αρχικώς η οικονομία του δήμου βασιζόταν στις φυτείες καφέ και καπνών, καθώς και στο εμπόριο. Στο τέλος του 19ου αιώνα ο πληθυσμός ήταν σχεδόν 7 χιλιάδες.
Το επίκεντρο του «Σεισμού του Άγουας Βουένας του 2010», γνωστού και ως «Σεισμού της παραμονής των Χριστουγέννων» (Nochebuena Earthquake), βρισκόταν πράγματι εντός των ορίων του δήμου και ο σεισμός είχε μέγεθος 5,4 βαθμών Ρίχτερ.[3]. Ωστόσο, εξαιτίας του μεγάλου εστιακού του βάθους, 102,9 χιλιόμετρα, δεν προκάλεσε ανθρώπινες απώλειες, ούτε μεγάλες καταστροφές. Σημαντικότερες ήταν οι καταστροφές από τον Τυφώνα Μαρία που κτύπησε την περιοχή στις 20 Σεπτεμβρίου 2017, κυρίως από τις πολλές κατολισθήσεις που προκάλεσε, με αποτέλεσμα να καταστραφούν ή να καταστούν ακατοίκητα 1.000 έως 3.000 σπίτια στον δήμο.
Γεωγραφία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Το έδαφος του δήμου είναι ημιορεινό, ευρισκόμενο στο βόρειο άκρο των βουνών του Καγιέυ (Sierra de Cayey), που αποτελούν μέρος της Κεντρικής οροσειράς του Πουέρτο Ρίκο. Οι υψηλότερες κορυφές εντός του δήμου είναι οι Λα Πένια, Σάντα Μπάρμπαρα, Λα Τιζα και Λα Μαρκέζα, όλες χαμηλότερες των 900 μέτρων σε υψόμετρο.[4] Η πόλη είναι κτισμένη σε γεωγραφικές συντεταγμένες 18°25΄48΄΄ Βόρειο πλάτος και 67°09΄16΄΄ Δυτικό μήκος (κέντρο της πόλεως). Ο δήμος έχει έκταση 78,01 τετραγωνικά χιλιόμετρα και υποδιαιρείται σε 10 δημοτικά διαμερίσματα (barrios).
Υδρογραφία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Αρκετά μικρά ποτάμια διαρρέουν την έκταση του δήμου. Ξεχωρίζει ο Ρίο Μπαγιαμόν και αρκετά ποταμάκια (Μπαϊρόα, Καγουίτας, Κάνιας και άλλα) που χύνονται στον Ρίο Γκράντε δε Λοΐσα.
Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- ↑ Απογραφές των Ηνωμένων Πολιτειών 2020. data
.census .gov /cedsci /table?t=Populations+and+People&g=0100000US%2C%241600000&y=2020. Ανακτήθηκε στις 1 Ιανουαρίου 2022. - ↑ «Información del municipio». pr.gov. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 7 Οκτωβρίου 2021. Ανακτήθηκε στις 7 Οκτωβρίου 2021.
- ↑ ««M 5.1 - 3 km W of Aguas Buenas, Puerto Rico»». earthquake.usgs.gov. Ανακτήθηκε στις 8 Δεκεμβρίου 2021.
- ↑ «Aguas Buenas Municipality». enciclopediapr.org. Fundación Puertorriqueña de las Humanidades (FPH). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 14 Φεβρουαρίου 2019. Ανακτήθηκε στις 14 Φεβρουαρίου 2019.