Προσαρμογή στην κλιματική αλλαγή: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Περιήγηση ιστορικού διαδραστικά
Επόμενη διαφορά →
Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
ΟπτικήΚώδικας wiki
Pkokki (συζήτηση | συνεισφορές)
73 επεξεργασίες
Μετάφραση από την αγγλική σελίδα (εργασία σε εξέλιξη)
 
Pkokki (συζήτηση | συνεισφορές)
73 επεξεργασίες
Μετάφραση από την αγγλική σελίδα και προσαρμογή
Γραμμή 1: Γραμμή 1:
{{multiple image|perrow=2|total_width=500|image1=FrontLines-EGAT 2011 Environment Photo Contest Top Entry (5842818280).jpg|image2=Seawallventnor.jpg|image3=2013.02-402-294a Pearl millet,breeding,selfing ICRISAT,Patancheru(Hyderabad,Andhra Pradesh),IN wed20feb2013.jpg|image4=20080708 Chicago City Hall Green Roof Edit1.jpg|footer=Η προσαρμογή στην κλιματική αλλαγή περιλαμβάνει διαρθρωτικές, φυσικές, κοινωνικές και θεσμικές προσεγγίσεις. Δεξιόστροφα από πάνω αριστερά: (1) [[αναδάσωση]] και διατήρηση οικοτόπων· (2) θαλάσσια τείχη για προστασία από τσουνάμι που επιδεινώθηκαν από την [[Άνοδος της στάθμης της θάλασσας|άνοδο της στάθμης της θάλασσας]]· (3) [[Πράσινη στέγη|πράσινες στέγες]] σε [[Αστική θερμονησίδα|αστικές θερμονησίδες]]· (4) [[Τεχνητή επιλογή|επιλεκτική αναπαραγωγή]] για [[Ξηρόφυτο|ανθεκτικές στην ξηρασία καλλιέργειες]].}}Η '''προσαρμογή στην κλιματική αλλαγή''' είναι η διαδικασία προσαρμογής στην τρέχουσα ή την αναμενόμενη [[κλιματική αλλαγή]] και τις επιπτώσεις της.<ref name=":7">{{Cite web|url=https://www.ipcc.ch/site/assets/uploads/2018/02/WGIIAR5-AnnexII_FINAL.pdf|title=Glossary|last=IPCC|date=2014|publisher=Intergovernmental Panel on Climate Change}}</ref><ref>{{Cite journal|last1=Grüneis|first1=Heidelinde|last2=Penker|first2=Marianne|last3=Höferl|first3=Karl-Michael|date=2016-10-22|title=The full spectrum of climate change adaptation: testing an analytical framework in Tyrolean mountain agriculture (Austria)|journal=SpringerPlus|volume=5|issue=1|page=1848|doi=10.1186/s40064-016-3542-1|issn=2193-1801|pmc=5075327|pmid=27818886}}</ref> Είναι ένας από τους τρόπους αντιμετώπισης της κλιματικής αλλαγής, παράλληλα με τον [[Μετριασμός της κλιματικής αλλαγής|μετριασμό της κλιματικής αλλαγής]].<ref name="NASA_mitigation_adaptation">{{cite web|url=https://climate.nasa.gov/solutions/adaptation-mitigation/|title=Responding to Climate Change|date=21 December 2020|publisher=NASA|archive-url=https://web.archive.org/web/20210104032553/https://climate.nasa.gov/solutions/adaptation-mitigation/|archive-date=4 January 2021|ref={{harvid|NASA, Mitigation and Adaptation|2020}}}}</ref> Για τους ανθρώπους, η προσαρμογή στοχεύει να μετριάσει ή να αποφύγει τη βλάβη και να εκμεταλλευτεί ευκαιρίες. Για τα φυσικά συστήματα, οι άνθρωποι μπορούν να παρέμβουν για να βοηθήσουν στη ρύθμιση.<ref name=":7" /> Χωρίς μετριασμό, η προσαρμογή από μόνη της δεν μπορεί να αποτρέψει τον κίνδυνο «σοβαρών, εκτεταμένων και μη αναστρέψιμων» επιπτώσεων.<ref name="IPCC_AR5_SYR">{{cite book|title=Climate Change 2014: Synthesis Report|first=|author=IPCC AR5 SYR|publisher=IPCC|isbn=<!-- no isbn -->|year=2014|series=Contribution of Working Groups I, II and III to the Fifth Assessment Report of the Intergovernmental Panel on Climate Change|place=Geneva, Switzerland|page=|url=https://www.ipcc.ch/report/ar5/syr/|author-link=IPCC|editor1=The Core Writing Team|editor-first2=R. K.|editor-last2=Pachauri|editor-first3=L. A.|editor-last3=Meyer}}</ref>
{{multiple image|perrow=2|total_width=500|image1=FrontLines-EGAT 2011 Environment Photo Contest Top Entry (5842818280).jpg|image2=Seawallventnor.jpg|image3=2013.02-402-294a Pearl millet,breeding,selfing ICRISAT,Patancheru(Hyderabad,Andhra Pradesh),IN wed20feb2013.jpg|image4=20080708 Chicago City Hall Green Roof Edit1.jpg|footer=Η προσαρμογή στην κλιματική αλλαγή περιλαμβάνει διαρθρωτικές, φυσικές, κοινωνικές και θεσμικές προσεγγίσεις. Δεξιόστροφα από πάνω αριστερά: (1) [[αναδάσωση]] και διατήρηση οικοτόπων· (2) θαλάσσια τείχη για προστασία από τσουνάμι που επιδεινώθηκαν από την [[Άνοδος της στάθμης της θάλασσας|άνοδο της στάθμης της θάλασσας]]· (3) [[Πράσινη στέγη|πράσινες στέγες]] σε [[Αστική θερμονησίδα|αστικές θερμονησίδες]]· (4) [[Τεχνητή επιλογή|επιλεκτική αναπαραγωγή]] για [[Ξηρόφυτο|ανθεκτικές στην ξηρασία καλλιέργειες]].}}Η '''προσαρμογή στην κλιματική αλλαγή''' είναι η διαδικασία προσαρμογής στην τρέχουσα ή την αναμενόμενη [[κλιματική αλλαγή]] και τις [[Επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής|επιπτώσεις]] της.<ref name=":7">{{Cite web|url=https://www.ipcc.ch/site/assets/uploads/2018/02/WGIIAR5-AnnexII_FINAL.pdf|title=Glossary|last=IPCC|date=2014|publisher=Intergovernmental Panel on Climate Change}}</ref><ref>{{Cite journal|last1=Grüneis|first1=Heidelinde|last2=Penker|first2=Marianne|last3=Höferl|first3=Karl-Michael|date=2016-10-22|title=The full spectrum of climate change adaptation: testing an analytical framework in Tyrolean mountain agriculture (Austria)|journal=SpringerPlus|volume=5|issue=1|page=1848|doi=10.1186/s40064-016-3542-1|issn=2193-1801|pmc=5075327|pmid=27818886}}</ref> Είναι ένας από τους τρόπους αντιμετώπισης της κλιματικής αλλαγής, παράλληλα με τον [[Μετρίαση της κλιματικής αλλαγής|μετριασμό της κλιματικής αλλαγής]].<ref name="NASA_mitigation_adaptation">{{cite web|url=https://climate.nasa.gov/solutions/adaptation-mitigation/|title=Responding to Climate Change|date=21 December 2020|publisher=NASA|archive-url=https://web.archive.org/web/20210104032553/https://climate.nasa.gov/solutions/adaptation-mitigation/|archive-date=4 January 2021|ref={{harvid|NASA, Mitigation and Adaptation|2020}}}}</ref> Για τους ανθρώπους, η προσαρμογή στοχεύει να μετριάσει ή να αποφύγει τη βλάβη και να εκμεταλλευτεί ευκαιρίες. Για τα φυσικά συστήματα, οι άνθρωποι μπορούν να παρέμβουν για να βοηθήσουν στη ρύθμιση.<ref name=":7" /> Χωρίς μετριασμό, η προσαρμογή από μόνη της δεν μπορεί να αποτρέψει τον κίνδυνο «σοβαρών, εκτεταμένων και μη αναστρέψιμων» επιπτώσεων.<ref name="IPCC_AR5_SYR">{{cite book|title=Climate Change 2014: Synthesis Report|first=|author=IPCC AR5 SYR|publisher=IPCC|isbn=<!-- no isbn -->|year=2014|series=Contribution of Working Groups I, II and III to the Fifth Assessment Report of the Intergovernmental Panel on Climate Change|place=Geneva, Switzerland|page=|url=https://www.ipcc.ch/report/ar5/syr/|author-link=IPCC|editor1=The Core Writing Team|editor-first2=R. K.|editor-last2=Pachauri|editor-first3=L. A.|editor-last3=Meyer}}</ref> Η διαφορά της προσαρμογής από τον μετριασμό είναι ότι ο μετριασμός αφορά τις αιτίες της κλιματικής αλλαγής ενώ η προσαρμογή αφορά τις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής.


Οι ενέργειες προσαρμογής μπορεί να είναι είτε σταδιακές (ενέργειες όπου ο κεντρικός στόχος είναι η διατήρηση της ουσίας και της ακεραιότητας ενός συστήματος) είτε μετασχηματισμού (ενέργειες που αλλάζουν τα θεμελιώδη χαρακτηριστικά ενός συστήματος ως απόκριση στην κλιματική αλλαγή και τις επιπτώσεις του).<ref>{{Cite web|url=https://www.ipcc.ch/site/assets/uploads/2018/02/WGIIAR5-Chap14_FINAL.pdf|title=Adaptation needs and options|last=IPCC|publisher=Intergovernmental Panel on Climate Change}}</ref>
Οι ενέργειες προσαρμογής μπορεί να είναι είτε σταδιακές (ενέργειες όπου ο κεντρικός στόχος είναι η διατήρηση της ουσίας και της ακεραιότητας ενός συστήματος) είτε μετασχηματιστικές (ενέργειες που αλλάζουν τα θεμελιώδη χαρακτηριστικά ενός συστήματος ως απόκριση στην κλιματική αλλαγή και τις επιπτώσεις του).<ref name=":0">Noble, I.R., S. Huq, Y.A. Anokhin, J. Carmin, D. Goudou, F.P. Lansigan, B. Osman-Elasha, and A. Villamizar [https://www.ipcc.ch/site/assets/uploads/2018/02/WGIIAR5-Chap14_FINAL.pdf 2014:Adaptation needs and options]. In: [https://www.ipcc.ch/report/ar5/wg2/ Climate Change 2014: Impacts, Adaptation, and Vulnerability. Part A: Global and Sectoral Aspects]. Contribution of Working Group II to the Fifth Assessment Report of the Intergovernmental Panel on Climate Change [Field, C.B., V.R. Barros, D.J. Dokken, K.J. Mach, M.D. Mastrandrea, T.E. Bilir, M. Chatterjee, K.L. Ebi, Y.O. Estrada, R.C. Genova, B. Girma, E.S. Kissel, A.N. Levy, S. MacCracken, P.R. Mastrandrea, and L.L.White (eds.)]. Cambridge University Press, Cambridge, United Kingdom and New York, NY, USA, pp. 833-868.</ref>


Η ανάγκη προσαρμογής ποικίλλει από τόπο σε τόπο, ανάλογα με την ευαισθησία και την ευπάθεια στις περιβαλλοντικές επιπτώσεις.<ref>{{Cite journal|last1=Green|first6=Neil|issn=0165-0009|doi=10.1007/s10584-009-9756-2|pages=405–433|issue=3–4|volume=102|journal=Climatic Change|title=An assessment of climate change impacts and adaptation for the Torres Strait Islands, Australia|date=11 December 2009|last6=White|first1=Donna|first5=Neville|last5=Nicholls|first4=John|last4=Church|first3=Kathy|last3=Mclnnes|first2=Lisa|last2=Alexander|s2cid=39706162}}</ref><ref>{{Cite journal|last1=Sarkodie|first1=Samuel Asumadu|last2=Strezov|first2=Vladimir|date=2019-03-15|title=Economic, social and governance adaptation readiness for mitigation of climate change vulnerability: Evidence from 192 countries|journal=Science of the Total Environment|language=en|volume=656|pages=150–164|bibcode=2019ScTEn.656..150S|doi=10.1016/j.scitotenv.2018.11.349|issn=0048-9697|pmid=30504017}}</ref> Η προσαρμογή είναι ιδιαίτερα σημαντική στις [[αναπτυσσόμενες χώρες]], δεδομένου ότι οι χώρες αυτές είναι πιο [[Κλιµατική ευπάθεια|ευάλωτες στην κλιματική αλλαγή]]<ref>{{Cite web|url=https://www.un.org/en/chronicle/article/health-effects-global-warming-developing-countries-are-most-vulnerable|title=The Health Effects Of Global Warming: Developing Countries Are The Most Vulnerable|last=Nations|first=United|website=United Nations|language=en|access-date=2020-11-24}}</ref> ​​και φέρουν το βάρος των επιπτώσεων της υπερθέρμανσης του πλανήτη.<ref>{{Cite web|url=https://www.un.org/press/en/2019/gaef3516.doc.htm|title=Unprecedented Impacts of Climate Change Disproportionately Burdening Developing Countries, Delegate Stresses, as Second Committee Concludes General Debate {{!}} Meetings Coverage and Press Releases|website=www.un.org|access-date=2019-12-12}}</ref> Η [[προσαρµοστική ικανότητα]] του ανθρώπου κατανέμεται άνισα σε διάφορες περιοχές και πληθυσμούς και οι αναπτυσσόμενες χώρες έχουν γενικά μικρότερη ικανότητα προσαρμογής.<ref>{{cite book|title=Executive summary. In (book chapter): Chapter 19: Assessing Key Vulnerabilities and the Risk from Climate Change. In: Climate Change 2007: Impacts, Adaptation and Vulnerability. Contribution of Working Group II to the Fourth Assessment Report of the Intergovernmental Panel on Climate Change (M.L. Parry, O.F. Canziani, J.P. Palutikof, P.J. van der Linden and C.E. Hanson, Eds.)|first=|authors=Schneider, S.H., S. Semenov, A. Patwardhan, I. Burton, C.H.D. Magadza, M. Oppenheimer, A.B. Pittock, A. Rahman, J.B. Smith, A. Suarez and F. Yamin|publisher=Print version: Cambridge University Press, Cambridge, UK. This version: IPCC website|isbn=978-0-521-88010-7|year=2007|location=|page=|url=http://www.ipcc.ch/publications_and_data/ar4/wg2/en/ch19s19-es.html|access-date=6 April 2010|archive-url=https://web.archive.org/web/20100502171249/http://www.ipcc.ch/publications_and_data/ar4/wg2/en/ch19s19-es.html|archive-date=2 May 2010|url-status=dead}}</ref> Η προσαρμοστική ικανότητα συνδέεται στενά με την [[Κοινωνική αλλαγή|κοινωνική]] και [[Ανάπτυξη (οικονομία)|οικονομική]] ανάπτυξη.<ref>{{cite book|title=4. Adaptation and mitigation options. In (book section): Summary for Policymakers. In: Climate Change 2007: Synthesis Report. Contribution of Working Groups I, II and III to the Fourth Assessment Report of the Intergovernmental Panel on Climate Change (Core Writing Team, Pachauri, R.K and Reisinger, A. (eds.))|author=IPCC|publisher=Print version: IPCC, Geneva, Switzerland. This version: IPCC website|isbn=978-92-9169-122-7|year=2007|url=http://www.ipcc.ch/publications_and_data/ar4/syr/en/spms4.html|access-date=26 April 2010|archive-url=https://web.archive.org/web/20100501175206/http://www.ipcc.ch/publications_and_data/ar4/syr/en/spms4.html|archive-date=1 May 2010|url-status=live}}</ref> Το οικονομικό κόστος της προσαρμογής στην κλιματική αλλαγή είναι πιθανό να κοστίσει δισεκατομμύρια δολάρια ετησίως για τις επόμενες δεκαετίες, αν και το ακριβές ποσό που απαιτείται είναι άγνωστο.<ref>{{Cite book|title=The Cost to Developing Countries of Adapting to Climate Change: New Methods and Estimates|last=World Bank|publisher=World Bank|year=2010|url=http://siteresources.worldbank.org/EXTCC/Resources/EACC-june2010.pdf}}</ref> Εκτός από το άμεσο κόστος που σχετίζεται με την προσαρμογή, υπάρχει επίσης ένα έμμεσο κόστος που προκύπτει από την εκτροπή πόρων από παραγωγικό προς προσαρμοστικό κεφάλαιο.<ref>{{Cite journal|last1=Mohaddes|first1=Kamiar|last2=Williams|first2=Rhys|date=2020|title=The Adaptive Investment Effect: Evidence from Chinese Provinces|url=https://doi.org/10.1016/j.econlet.2020.109332|journal=Economic Letters|volume=193|issue=1|pages=109332|doi=10.1016/j.econlet.2020.109332|issn=0165-1765}}</ref>
Η ανάγκη προσαρμογής ποικίλλει από τόπο σε τόπο, ανάλογα με την ευαισθησία και την ευπάθεια στις περιβαλλοντικές επιπτώσεις.<ref>{{Cite journal|last1=Green|first6=Neil|issn=0165-0009|doi=10.1007/s10584-009-9756-2|pages=405–433|issue=3–4|volume=102|journal=Climatic Change|title=An assessment of climate change impacts and adaptation for the Torres Strait Islands, Australia|date=11 December 2009|last6=White|first1=Donna|first5=Neville|last5=Nicholls|first4=John|last4=Church|first3=Kathy|last3=Mclnnes|first2=Lisa|last2=Alexander|s2cid=39706162}}</ref><ref>{{Cite journal|last1=Sarkodie|first1=Samuel Asumadu|last2=Strezov|first2=Vladimir|date=2019-03-15|title=Economic, social and governance adaptation readiness for mitigation of climate change vulnerability: Evidence from 192 countries|journal=Science of the Total Environment|language=en|volume=656|pages=150–164|bibcode=2019ScTEn.656..150S|doi=10.1016/j.scitotenv.2018.11.349|issn=0048-9697|pmid=30504017}}</ref> Η προσαρμογή είναι ιδιαίτερα σημαντική στις [[αναπτυσσόμενες χώρες]], δεδομένου ότι οι χώρες αυτές είναι πιο [[Κλιµατική ευπάθεια|ευάλωτες στην κλιματική αλλαγή]]<ref>{{Cite web|url=https://www.un.org/en/chronicle/article/health-effects-global-warming-developing-countries-are-most-vulnerable|title=The Health Effects Of Global Warming: Developing Countries Are The Most Vulnerable|last=Nations|first=United|website=United Nations|language=en|access-date=2020-11-24}}</ref> ​​και φέρουν το βάρος των επιπτώσεων της υπερθέρμανσης του πλανήτη.<ref>{{Cite web|url=https://www.un.org/press/en/2019/gaef3516.doc.htm|title=Unprecedented Impacts of Climate Change Disproportionately Burdening Developing Countries, Delegate Stresses, as Second Committee Concludes General Debate {{!}} Meetings Coverage and Press Releases|website=www.un.org|access-date=2019-12-12}}</ref> Η [[προσαρµοστική ικανότητα]] του ανθρώπου κατανέμεται άνισα σε διάφορες περιοχές και πληθυσμούς και οι αναπτυσσόμενες χώρες έχουν γενικά μικρότερη ικανότητα προσαρμογής.<ref>{{cite book|title=Executive summary. In (book chapter): Chapter 19: Assessing Key Vulnerabilities and the Risk from Climate Change. In: Climate Change 2007: Impacts, Adaptation and Vulnerability. Contribution of Working Group II to the Fourth Assessment Report of the Intergovernmental Panel on Climate Change (M.L. Parry, O.F. Canziani, J.P. Palutikof, P.J. van der Linden and C.E. Hanson, Eds.)|first=|authors=Schneider, S.H., S. Semenov, A. Patwardhan, I. Burton, C.H.D. Magadza, M. Oppenheimer, A.B. Pittock, A. Rahman, J.B. Smith, A. Suarez and F. Yamin|publisher=Print version: Cambridge University Press, Cambridge, UK. This version: IPCC website|isbn=978-0-521-88010-7|year=2007|location=|page=|url=http://www.ipcc.ch/publications_and_data/ar4/wg2/en/ch19s19-es.html|access-date=6 April 2010|archive-url=https://web.archive.org/web/20100502171249/http://www.ipcc.ch/publications_and_data/ar4/wg2/en/ch19s19-es.html|archive-date=2 May 2010|url-status=dead}}</ref> Η προσαρμοστική ικανότητα συνδέεται στενά με την [[Κοινωνική αλλαγή|κοινωνική]] και [[Ανάπτυξη (οικονομία)|οικονομική]] ανάπτυξη.<ref>{{cite book|title=4. Adaptation and mitigation options. In (book section): Summary for Policymakers. In: Climate Change 2007: Synthesis Report. Contribution of Working Groups I, II and III to the Fourth Assessment Report of the Intergovernmental Panel on Climate Change (Core Writing Team, Pachauri, R.K and Reisinger, A. (eds.))|author=IPCC|publisher=Print version: IPCC, Geneva, Switzerland. This version: IPCC website|isbn=978-92-9169-122-7|year=2007|url=http://www.ipcc.ch/publications_and_data/ar4/syr/en/spms4.html|access-date=26 April 2010|archive-url=https://web.archive.org/web/20100501175206/http://www.ipcc.ch/publications_and_data/ar4/syr/en/spms4.html|archive-date=1 May 2010|url-status=live}}</ref> Το οικονομικό κόστος της προσαρμογής στην κλιματική αλλαγή είναι πιθανό να κοστίσει δισεκατομμύρια δολάρια ετησίως για τις επόμενες δεκαετίες, αν και το ακριβές ποσό που απαιτείται είναι άγνωστο.<ref>{{Cite book|title=The Cost to Developing Countries of Adapting to Climate Change: New Methods and Estimates|last=World Bank|publisher=World Bank|year=2010|url=http://siteresources.worldbank.org/EXTCC/Resources/EACC-june2010.pdf}}</ref> Εκτός από το άμεσο κόστος που σχετίζεται με την προσαρμογή, υπάρχει επίσης ένα έμμεσο κόστος που προκύπτει από την εκτροπή πόρων από παραγωγικό προς προσαρμοστικό κεφάλαιο.<ref>{{Cite journal|last1=Mohaddes|first1=Kamiar|last2=Williams|first2=Rhys|date=2020|title=The Adaptive Investment Effect: Evidence from Chinese Provinces|url=https://doi.org/10.1016/j.econlet.2020.109332|journal=Economic Letters|volume=193|issue=1|pages=109332|doi=10.1016/j.econlet.2020.109332|issn=0165-1765}}</ref>
Γραμμή 8: Γραμμή 8:


Ο [[στόχος αειφόρου ανάπτυξης]], που τέθηκε το 2015, στοχεύει στην ενίσχυση της ανθεκτικότητας των χωρών και των προσαρμοστικών ικανοτήτων σε θέματα που σχετίζονται με το κλίμα.<ref>{{Cite web|url=https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S1877343517302385|title=Urgent action to combat climate change and its impacts (SDG 13): transforming agriculture and food systems}}</ref> Αυτή η προσαρμογή περιλαμβάνει πολλούς τομείς όπως οι υποδομές,<ref>{{Cite web|url=https://thevarsity.ca/2019/11/10/quantifying-the-climate-crisis-how-changes-could-impact-road-maintenance/|title=The Varsity: Quantifying the climate crisis: how changes could impact road maintenance|date=10 November 2019}}</ref> η γεωργία<ref>{{Cite news|url=https://www.theguardian.com/environment/2019/sep/04/benefits-to-farmers-of-global-heating-outweighed-by-losses-says-report|title=The Guardian: Benefits to farmers of global heating outweighed by losses, says report|newspaper=The Guardian|date=4 September 2019}}</ref> και η εκπαίδευση για την κλιματική αλλαγή. Η Συμφωνία του Παρισιού, που εγκρίθηκε τον ίδιο χρόνο, περιελάμβανε διάφορες διατάξεις για την προσαρμογή. Επιδιώκει να προωθήσει την ιδέα της παγκόσμιας ευθύνης, να βελτιώσει την επικοινωνία μέσω της συνιστώσας προσαρμογής των [[Εθνικά καθορισμένες συνεισφορές|εθνικά καθορισμένων συνεισφορών]] και περιλαμβάνει μια συμφωνία ότι οι ανεπτυγμένες χώρες θα πρέπει να παρέχουν οικονομική υποστήριξη και μεταφορά τεχνολογίας για την προώθηση της προσαρμογής στις πιο ευάλωτες χώρες.<ref>{{Cite report|url=https://cdkn.org/wp-content/uploads/2016/11/Global-adaptation-goals-paper.pdf|title=The Global Goal for Adaptation under the Paris Agreement: Putting ideas into action.|last1=Ngwadla|first1=X|last2=El-Bakri|first2=S.|date=2016|publisher=Climate and Development Knowledge Network.|location=London, UK|pages=11–17}}</ref> Ορισμένοι επιστήμονες ανησυχούν ότι τα προγράμματα προσαρμογής του κλίματος ενδέχεται να επηρεάσουν τα υφιστάμενα αναπτυξιακά προγράμματα και, ως εκ τούτου, να οδηγήσουν σε ανεπιθύμητες συνέπειες για ευάλωτες ομάδες.<ref>{{Cite journal|last=Misra|first=Manoj|date=29 February 2016|title=Smallholder agriculture and climate change adaptation in Bangladesh: questioning the technological optimism|journal=Climate and Development|volume=9|issue=4|pages=337–347|doi=10.1080/17565529.2016.1145101|issn=1756-5529|s2cid=155759853}}</ref>
Ο [[στόχος αειφόρου ανάπτυξης]], που τέθηκε το 2015, στοχεύει στην ενίσχυση της ανθεκτικότητας των χωρών και των προσαρμοστικών ικανοτήτων σε θέματα που σχετίζονται με το κλίμα.<ref>{{Cite web|url=https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S1877343517302385|title=Urgent action to combat climate change and its impacts (SDG 13): transforming agriculture and food systems}}</ref> Αυτή η προσαρμογή περιλαμβάνει πολλούς τομείς όπως οι υποδομές,<ref>{{Cite web|url=https://thevarsity.ca/2019/11/10/quantifying-the-climate-crisis-how-changes-could-impact-road-maintenance/|title=The Varsity: Quantifying the climate crisis: how changes could impact road maintenance|date=10 November 2019}}</ref> η γεωργία<ref>{{Cite news|url=https://www.theguardian.com/environment/2019/sep/04/benefits-to-farmers-of-global-heating-outweighed-by-losses-says-report|title=The Guardian: Benefits to farmers of global heating outweighed by losses, says report|newspaper=The Guardian|date=4 September 2019}}</ref> και η εκπαίδευση για την κλιματική αλλαγή. Η Συμφωνία του Παρισιού, που εγκρίθηκε τον ίδιο χρόνο, περιελάμβανε διάφορες διατάξεις για την προσαρμογή. Επιδιώκει να προωθήσει την ιδέα της παγκόσμιας ευθύνης, να βελτιώσει την επικοινωνία μέσω της συνιστώσας προσαρμογής των [[Εθνικά καθορισμένες συνεισφορές|εθνικά καθορισμένων συνεισφορών]] και περιλαμβάνει μια συμφωνία ότι οι ανεπτυγμένες χώρες θα πρέπει να παρέχουν οικονομική υποστήριξη και μεταφορά τεχνολογίας για την προώθηση της προσαρμογής στις πιο ευάλωτες χώρες.<ref>{{Cite report|url=https://cdkn.org/wp-content/uploads/2016/11/Global-adaptation-goals-paper.pdf|title=The Global Goal for Adaptation under the Paris Agreement: Putting ideas into action.|last1=Ngwadla|first1=X|last2=El-Bakri|first2=S.|date=2016|publisher=Climate and Development Knowledge Network.|location=London, UK|pages=11–17}}</ref> Ορισμένοι επιστήμονες ανησυχούν ότι τα προγράμματα προσαρμογής του κλίματος ενδέχεται να επηρεάσουν τα υφιστάμενα αναπτυξιακά προγράμματα και, ως εκ τούτου, να οδηγήσουν σε ανεπιθύμητες συνέπειες για ευάλωτες ομάδες.<ref>{{Cite journal|last=Misra|first=Manoj|date=29 February 2016|title=Smallholder agriculture and climate change adaptation in Bangladesh: questioning the technological optimism|journal=Climate and Development|volume=9|issue=4|pages=337–347|doi=10.1080/17565529.2016.1145101|issn=1756-5529|s2cid=155759853}}</ref>

== Μέτρα προσαρμογής ==
Με την πάροδο των χρόνων, προσδιορίστηκαν ορισμένες κατηγορίες μέτρων προσαρμογής. Αυτά τα μέτρα περιλαμβάνουν ένα ευρύ φάσμα δράσεων που οργανώνονται σε τρεις γενικές κατηγορίες: δομικά/φυσικά, κοινωνικά και θεσμικά. Υπάρχουν πολλοί διαφορετικοί τρόποι με τους οποίους το εύρος των διαθέσιμων μέτρων προσαρμογής θα μπορούσε να κατηγοριοποιηθεί<ref>{{Cite book|title=Adapting to Climate Change: An International Perspective|first=Ian|last=Burton|publisher=Springer|isbn=978-1-4613-8471-7|date=1996|editor-last=Smith|editor-first=Joel B.|location=New York, NY|pages=55–67|url=https://doi.org/10.1007/978-1-4613-8471-7_6}}</ref>, επομένως οποιαδήποτε κατηγοριοποίηση είναι απίθανο να έχει παγκόσμια αποδοχη, αλλά η συγκεριμένη λαμβάνει υπόψη την ποικιλομορφία των μέτρων προσαρμογής για διάφορους τομείς και ενδιαφερόμενα μέρη.<ref name=":0" />

=== Δομικά και φυσικά μέτρα ===

==== Μηχανικά μέτρα δομικής προσαρμογής ====
Η μηχανική και οι πολυεπιστημονικές ομάδες με τις οποίες συνεργάζονται οι μηχανικοί (αρχιτέκτονες, σχεδιαστές, νομικοί εμπειρογνώμονες κ.λπ.), είναι συχνά στην πρώτη γραμμή της παροχής τεχνολογιών και στρατηγικών προσαρμογής<ref>{{Cite journal|title=Re-engineering cities: a framework for adaptation to global change|url=https://royalsocietypublishing.org/doi/10.1098/rsta.2007.0008|journal=Philosophical Transactions of the Royal Society A: Mathematical, Physical and Engineering Sciences|date=2007-12-15|pages=3085–3098|volume=365|issue=1861|doi=10.1098/rsta.2007.0008|first=Richard|last=Dawson}}</ref>. Τα περισσότερα μηχανικά μέτρα είναι εξειδικευμένα, υψηλής έντασης κεφαλαίου, μεγάλης κλίμακας και περίπλοκα<ref>{{Cite journal|title=Adaptation and mitigation in urban areas: synergies and conflicts|url=https://www.icevirtuallibrary.com/doi/10.1680/muen.2006.159.4.185|journal=Proceedings of the Institution of Civil Engineers - Municipal Engineer|date=2006-12-01|issn=0965-0903|pages=185–191|volume=159|issue=4|doi=10.1680/muen.2006.159.4.185|first=D.|last=McEvoy|first2=S.|last2=Lindley|first3=J.|last3=Handley}}</ref><ref>{{Cite journal|title=Responding to Climate Change: An Essential Component of Sustainable Development in the 21st Century|url=https://doi.org/10.1080/02690942.2010.486124|journal=Local Economy|date=2010-05-01|issn=0269-0942|pages=170–175|volume=25|issue=3|doi=10.1080/02690942.2010.486124|language=en|first=Micheal D.|last=Morecroft|first2=Caroline E.|last2=Cowan}}</ref><ref>{{Cite journal|title=Hard and soft paths for climate change adaptation|url=https://doi.org/10.1080/14693062.2011.579315|journal=Climate Policy|date=2011-07-01|issn=1469-3062|pages=1177–1183|volume=11|issue=4|doi=10.1080/14693062.2011.579315|first=Benjamin K.|last=Sovacool}}</ref>. Στα μέτρα αυτά περιλαμβάνονται θαλάσσια τείχη<ref name=":1">{{Cite journal|title=Practicing Coastal Adaptation to Climate Change: Lessons from Integrated Coastal Management|last2=Rubinoff|first7=Glen|last6=Furlow|first6=John|last5=Volk|first5=Richard|last4=Ricci|first4=Glen|last3=Jr|first3=Donald Robadue|first2=Pamela|url=https://doi.org/10.1080/08920753.2010.483169|last=Tobey|first=James|doi=10.1080/08920753.2010.483169|issue=3|volume=38|pages=317–335|issn=0892-0753|date=2010-05-28|journal=Coastal Management|last7=Anderson}}</ref> και παράκτιες δομές προστασίας<ref>{{Cite journal|title=Adaptation technologies for coastal erosion and flooding: a review|url=https://www.icevirtuallibrary.com/doi/10.1680/maen.2011.29|journal=Proceedings of the Institution of Civil Engineers - Maritime Engineering|date=2012-09-01|issn=1741-7597|pages=95–112|volume=165|issue=3|doi=10.1680/maen.2011.29|first=Matthew M.|last=Linham|first2=Robert J.|last2=Nicholls}}</ref>, αντιπλημμυρικά έργα<ref>{{Cite journal|title=Climate change and its implications for water resources management in south Florida|last=Obeysekera|first5=Tibebe|last4=Barnes|first4=Jenifer|last3=Park|first3=Joseph|last2=Irizarry|first2=Michelle|first=Jayantha|url=https://doi.org/10.1007/s00477-010-0418-8|language=en|doi=10.1007/s00477-010-0418-8|issue=4|volume=25|pages=495–516|issn=1436-3259|date=2011-05-01|journal=Stochastic Environmental Research and Risk Assessment|last5=Dessalegne}}</ref>, αποθήκευση και άντληση νερού<ref>{{Cite journal|title=Climate change and hydropower production in the Swiss Alps: quantification of potential impacts and related modelling uncertainties|url=https://hess.copernicus.org/articles/11/1191/2007/|journal=Hydrology and Earth System Sciences|date=2007-05-03|issn=1027-5606|pages=1191–1205|volume=11|issue=3|doi=10.5194/hess-11-1191-2007|language=English|first=B.|last=Schaefli|first2=B.|last2=Hingray|first3=A.|last3=Musy}}</ref><ref>{{Cite journal|title=Mediterranean water resources in a global change scenario|url=https://www.sciencedirect.com/science/article/abs/pii/S0012825211000134|journal=Earth-Science Reviews|date=2011-04-01|issn=0012-8252|pages=121–139|volume=105|issue=3-4|doi=10.1016/j.earscirev.2011.01.006|language=en}}</ref>, εργασίες αποχέτευσης<ref name=":3">Zwolsman, G., D.Vanham, P. Fleming, C. Davis,A. Lovell, D. Nolasco, O. Thorne, R. de Sutter, B. Fülöp, P. Staufer, and Å. Johannessen, 2010: [https://www.worldwatercouncil.org/sites/default/files/Thematics/PersPap_10._Water_Industry.pdf Climate Change and the Water Industry – Practical Responses and Actions]. Perspectives on Water and Climate Change Adaptation Series, Perspective Document No. 10, Paper prepared by the International Water Association (IWA) Specialist Group on Climate Change (CCSG), on behalf of the IWA, International Water Association, The Hague, Netherlands, 16 pp.</ref>, εγγειοβελτιωτικά έργα<ref>{{Cite journal|title=Understanding climate change impacts, vulnerability and adaptation at city scale: an introduction|url=https://doi.org/10.1007/s10584-010-9981-8|journal=Climatic Change|date=2011-01-01|issn=1573-1480|pages=1–12|volume=104|issue=1|doi=10.1007/s10584-010-9981-8|language=en|first=Stéphane|last=Hallegatte|first2=Jan|last2=Corfee-Morlot}}</ref>, αποκατάσταση ακτών<ref>{{Cite journal|title=Coastal sustainability depends on how economic and coastline responses to climate change affect each other|url=https://agupubs.onlinelibrary.wiley.com/doi/abs/10.1029/2011GL047207|journal=Geophysical Research Letters|date=2011|issn=1944-8007|volume=38|issue=7|doi=10.1029/2011GL047207|language=en|first=Dylan E.|last=McNamara|first2=A. Brad|last2=Murray|first3=Martin D.|last3=Smith}}</ref>, καταφύγια για πλημμύρες και κυκλώνες<ref>{{Cite journal|title=Disaster preparedness for sustainable development in Bangladesh|url=https://doi.org/10.1108/09653560810918667|journal=Disaster Prevention and Management: An International Journal|date=2008-01-01|issn=0965-3562|pages=662–671|volume=17|issue=5|doi=10.1108/09653560810918667|first=M.|last=Shah Alam Khan}}</ref>, διαχείριση ομβρίων και λυμάτων<ref>Major, D., A. Omojola, M. Dettinger, R. Hanson, and R. Sanchez-Rodriguez, 2011: [https://www.researchgate.net/publication/285117257_Climate_change_water_and_wastewater_in_cities Climate change,water, and wastewater in cities]. In: Climate Change and Cities: First Assessment Report of the Urban Climate Change Research Network [Rosenzweig, C.,W.D. Solecki, S.A. Hammer, and S. Mehrotra (eds.)]. Cambridge University Press, Cambridge, UK, pp. 113-143</ref>, προσαρμογή των μεταφορών και των οδικών υποδομών<ref>{{Cite book|title=Cities and climate change : global report on human settlements, 2011|last=United Nations Human Settlements Programme|publisher=UN-Habitat|isbn=978-1-84971-370-2|date=2011|location=[Nairobi]|url=https://www.worldcat.org/oclc/692290784|id=692290784}}</ref><ref>{{Cite journal|title=A survey on impacts of climate change on road transport infrastructure and adaptation strategies in Asia|url=https://doi.org/10.1007/s10018-010-0002-y|journal=Environmental Economics and Policy Studies|date=2011-01-01|issn=1867-383X|pages=21–41|volume=13|issue=1|doi=10.1007/s10018-010-0002-y|language=en|first=Madan B.|last=Regmi|first2=Shinya|last2=Hanaoka}}</ref>, πλωτές κατοικίες<ref>{{Cite journal|title=Linking water policy innovation and urban renewal: the case of Rotterdam, The Netherlands|url=https://doi.org/10.2166/wp.2010.037|journal=Water Policy|date=2010-01-04|issn=1366-7017|pages=381–400|volume=12|issue=3|doi=10.2166/wp.2010.037|first=Rutger|last=van der Brugge|first2=Rutger|last2=de Graaf}}</ref>, προσαρμογή των σταθμών παραγωγής ηλεκτρικού ρεύματος και των ηλεκτρικών δικτύων.<ref>{{Cite journal|title=A framework for analyzing climate change adaptations as actions|url=https://doi.org/10.1007/s11027-011-9323-9|journal=Mitigation and Adaptation Strategies for Global Change|date=2012-03-01|issn=1573-1596|pages=243–260|volume=17|issue=3|doi=10.1007/s11027-011-9323-9|language=en|first=Klaus|last=Eisenack|first2=Rebecca|last2=Stecker}}</ref><ref>{{Cite journal|title=Adapting to climate change in The Netherlands: an inventory of climate adaptation options and ranking of alternatives|last3=Ruijs|first9=S.|last8=Kuikman|first8=P. J.|last7=de Groot|first7=R. S.|last6=Graveland|first6=J.|last5=van Buuren|first5=A.|last4=Bolwidt|first4=L.|first3=A.|url=https://doi.org/10.1007/s10584-009-9576-4|last2=Dellink|first2=R. B.|last=de Bruin|first=K.|language=en|doi=10.1007/s10584-009-9576-4|issue=1|volume=95|pages=23–45|issn=1573-1480|date=2009-07-01|journal=Climatic Change|last9=Reinhard}}</ref>

==== Μέτρα τεχνολογίας ====
Οι πρόσφατες εξελίξεις στην τεχνολογία και την πληροφορική συνδυάζονται με μηχανικά μέτρα δομικής προσαρμογής σε διάφορες εφαρμογές. Στα μέτρα αυτά περιλαμβάνονται νέες ποικιλίες καλλιεργειών και ζώων<ref>{{Cite journal|title=Asymmetrical local adaptation of maize landraces along an altitudinal gradient|doi=10.1111/j.1752-4571.2008.00038.x|first3=Hugo R.|last2=Martínez-Vásquez|first2=Ángel|last=Mercer|first=Kristin|language=en|issue=3|url=https://www.onlinelibrary.wiley.com/doi/abs/10.1111/j.1752-4571.2008.00038.x|volume=1|pages=489–500|pmid=25567730|pmc=PMC3352380|issn=1752-4571|date=2008|journal=Evolutionary Applications|last3=Perales}}</ref><ref>{{Cite journal|title=Adaptation for crop agriculture to climate change in Cameroon: Turning on the heat|url=https://doi.org/10.1007/s11027-008-9156-3|journal=Mitigation and Adaptation Strategies for Global Change|date=2009-02-01|issn=1573-1596|pages=153–168|volume=14|issue=2|doi=10.1007/s11027-008-9156-3|language=en|first=Munang|last=Tingem|first2=Mike|last2=Rivington}}</ref>, γενετικές τεχνικές, παραδοσιακές τεχνολογίες και μέθοδοι<ref>{{Cite journal|title=Decomposition of organic amendment and nutrient release under the zai technique in the Sahel|first2=C.|first6=S.|last5=Bielders|first5=C. L.|last4=Vlek|first4=P. L. G.|last3=Zougmore|first3=R.|last2=Martius|last=Fatondji|url=https://doi.org/10.1007/s10705-009-9261-z|first=D.|language=en|doi=10.1007/s10705-009-9261-z|issue=3|volume=85|pages=225|issn=1573-0867|date=2009-02-17|journal=Nutrient Cycling in Agroecosystems|last6=Koala}}</ref><ref>{{Cite journal|title=Benefits of integrated soil fertility and water management in semi-arid West Africa: an example study in Burkina Faso|url=https://doi.org/10.1007/s10705-008-9191-1|journal=Nutrient Cycling in Agroecosystems|date=2010-09-01|issn=1573-0867|pages=17–27|volume=88|issue=1|doi=10.1007/s10705-008-9191-1|language=en|first=Robert|last=Zougmoré|first2=Abdoulaye|last2=Mando|first3=Leo|last3=Stroosnijder}}</ref>, αποτελεσματική άρδευση<ref>{{Cite journal|title=On-farm evaluation of yield and economic benefit of short term maize legume intercropping systems under conservation agriculture in Malawi|url=https://www.sciencedirect.com/science/article/abs/pii/S0378429011004187|journal=Field Crops Research|date=2012-06-14|issn=0378-4290|pages=149–157|volume=132|doi=10.1016/j.fcr.2011.12.014|language=en}}</ref><ref>{{Cite journal|title=The Effect of Irrigation on Poverty Reduction, Asset Accumulation, and Informal Insurance: Evidence from Northern Mali|url=https://www.sciencedirect.com/science/article/abs/pii/S0305750X11000763|journal=World Development|date=2011-12-01|issn=0305-750X|pages=2165–2175|volume=39|issue=12|doi=10.1016/j.worlddev.2011.04.006|language=en}}</ref>, τεχνολογίες εξοικονόμησης νερού<ref>{{Cite journal|title=Options for water saving in tropical humid and semi-arid regions using optimum compost application rates|last=Ngoundo|first5=I.|last4=Tsai|first4=Shiow-Long|last3=Chang|first3=Yu-Chuan|last2=Kan|first2=Chun-E.|first=Molengar|url=https://onlinelibrary.wiley.com/doi/abs/10.1002/ird.283|language=en|doi=10.1002/ird.283|issue=1|volume=56|pages=87–98|issn=1531-0361|date=2007|journal=Irrigation and Drainage|last5=Tsou}}</ref><ref>{{Cite journal|title=Impacts of Water-management Decisions on the Survival of a City: From Ancient Tenochtitlan to Modern Mexico City|url=https://doi.org/10.1080/07900627.2010.519503|journal=International Journal of Water Resources Development|date=2010-12-01|issn=0790-0627|pages=675–687|volume=26|issue=4|doi=10.1080/07900627.2010.519503|first=Fabiola S.|last=Sosa-Rodriguez}}</ref><ref>{{Cite journal|title=Water in Mexico City: what will climate change bring to its history of water-related hazards and vulnerabilities?|url=https://doi.org/10.1177/0956247809362636|journal=Environment and Urbanization|date=2010-04-01|issn=0956-2478|pages=157–178|volume=22|issue=1|doi=10.1177/0956247809362636|language=en|first=Patricia|last=Romero Lankao}}</ref> συμπεριλαμβανομένης της συλλογής όμβριων υδάτων<ref>{{Cite journal|title=A stakeholder driven process to reduce vulnerability to climate change in Hermosillo, Sonora, Mexico|first2=Victor|first6=Osvaldo|last5=Martínez|first5=José Maria|last4=Moreno|first4=José Luis|last3=Smith|first3=Joel|last2=Magaña|last=Eakin|url=https://doi.org/10.1007/s11027-007-9107-4|first=Hallie|language=en|doi=10.1007/s11027-007-9107-4|issue=5|volume=12|pages=935–955|issn=1573-1596|date=2007-06-01|journal=Mitigation and Adaptation Strategies for Global Change|last6=Landavazo}}</ref><ref>{{Cite journal|title=Water Consumption Patterns in Domestic Households in Major Cities|url=https://www.jstor.org/stable/4419690|journal=Economic and Political Weekly|date=2007|issn=0012-9976|pages=2190–2197|volume=42|issue=23|first=Abdul|last=Shaban|first2=R. N.|last2=Sharma}}</ref><ref>{{Cite journal|title=Secular Regime Shifts, Global Warming and Sydney's Water Supply|url=https://onlinelibrary.wiley.com/doi/abs/10.1111/j.1745-5871.2009.00593.x|journal=Geographical Research|date=2009|issn=1745-5871|pages=227–241|volume=47|issue=3|doi=10.1111/j.1745-5871.2009.00593.x|language=en|first=Robin|last=Warner}}</ref>, γεωργία διατήρησης<ref>{{Cite journal|title=Conservation agriculture in the dry Mediterranean climate|url=https://www.sciencedirect.com/science/article/abs/pii/S0378429012000718|journal=Field Crops Research|date=2012-06-14|issn=0378-4290|pages=7–17|volume=132|doi=10.1016/j.fcr.2012.02.023|language=en}}</ref><ref>{{Cite journal|title=Investigating Conservation Agriculture (CA) Systems in Zambia and Zimbabwe to Mitigate Future Effects of Climate Change|url=https://doi.org/10.1080/15427520903558484|journal=Journal of Crop Improvement|date=2010-04-29|issn=1542-7528|pages=113–121|volume=24|issue=2|doi=10.1080/15427520903558484|first=C.|last=Thierfelder|first2=P. C.|last2=Wall}}</ref>, εγκαταστάσεις αποθήκευσης και συντήρησης τροφίμων<ref>{{Cite journal|title=Food Security: The Challenge of Feeding 9 Billion People|last3=Crute|first9=S. M.|last8=Robinson|first8=S.|last7=Pretty|first7=J.|last6=Muir|first6=J. F.|last5=Lawrence|first5=D.|last4=Haddad|first4=L.|first3=I. R.|url=https://www.sciencemag.org/lookup/doi/10.1126/science.1185383|last2=Beddington|first2=J. R.|last=Godfray|first=H. C. J.|language=en|doi=10.1126/science.1185383|issue=5967|volume=327|pages=812–818|issn=0036-8075|date=2010-02-12|journal=Science|last9=Thomas}}</ref>, τεχνολογία χαρτογράφησης και παρακολούθησης κινδύνων, συστήματα έγκαιρης προειδοποίησης<ref>Westgate, K., 2010: T[https://www.preventionweb.net/files/26441_toolkit4nationalplatformslow.pdf oolkit for National Platforms for Disaster Risk Reduction in Africa: Contributing to the Implementation of the Hyogo Framework for Action and the Africa Regional Strategy and Programme of Action for DRR]. United Nations International Strategy for Disaster Reduction (UNISDR) Regional Office for Africa, UNISDR Africa, Nairobi, Kenya, 48 pp</ref><ref>{{Cite journal|title=Climate change and human health: Spatial modeling of water availability, malnutrition, and livelihoods in Mali, Africa|url=https://www.sciencedirect.com/science/article/abs/pii/S0143622811001627|journal=Applied Geography|date=2012-04-01|issn=0143-6228|pages=4–15|volume=33|doi=10.1016/j.apgeog.2011.08.009|language=en}}</ref><ref>{{Cite journal|title=Heatwave Early Warning Systems and Adaptation Advice to Reduce Human Health Consequences of Heatwaves|doi=10.3390/ijerph8124623|first3=Bertil|last2=Ebi|first2=Kristie L.|last=Lowe|first=Dianne|language=en|issue=12|url=https://www.mdpi.com/1660-4601/8/12/4623|volume=8|pages=4623–4648|pmid=22408593|pmc=PMC3290979|date=2011/12|journal=International Journal of Environmental Research and Public Health|last3=Forsberg}}</ref><ref>{{Cite journal|title=Has the impact of heat waves on mortality changed in France since the European heat wave of summer 2003? A study of the 2006 heat wave|first3=V|first9=F|last8=Bessemoulin|first8=P|last7=Frayssinet|first7=P|last6=Le Tertre|first6=A|last5=Empereur-Bissonnet|first5=P|last4=Laaidi|first4=K|last3=Wagner|last2=Rey|url=https://dx.doi.org/10.1093/ije/dym253|first2=G|last=Fouillet|first=A|doi=10.1093/ije/dym253|issue=2|volume=37|pages=309–317|pmid=18194962|pmc=PMC2652641|issn=1464-3685|date=2008-01-14|journal=International Journal of Epidemiology|last9=Laurent}}</ref>, μόνωση κτιρίων<ref>{{Cite journal|title=Effects of climate change on the built environment|url=https://www.sciencedirect.com/science/article/abs/pii/S0301421508004813|journal=Energy Policy|date=2008-12-01|issn=0301-4215|pages=4552–4557|volume=36|issue=12|doi=10.1016/j.enpol.2008.09.012|language=en}}</ref>, μηχανική και παθητική ψύξη<ref>{{Cite journal|title=Thermal Comfort: Climate Change and the Environmental Design of Buildings in the United Kingdom|url=https://www.ingentaconnect.com/content/alex/benv/2007/00000033/00000001/art00007;jsessionid=zzy0t489qei1.x-ic-live-03|journal=Built Environment|date=2007-03-13|pages=97–114|volume=33|issue=1|doi=10.2148/benv.33.1.97|first=Jacob N|last=Hacker|first2=Michael J|last2=Holmes}}</ref><ref>{{Cite journal|title=Altering existing buildings in the UK|url=https://www.sciencedirect.com/science/article/abs/pii/S0301421508004692|journal=Energy Policy|date=2008-12-01|issn=0301-4215|pages=4482–4486|volume=36|issue=12|doi=10.1016/j.enpol.2008.09.023|language=en}}</ref>, τεχνολογίες ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, βιοκαύσιμα δεύτερης γενιάς.

==== Μέτρα με βάση το οικοσύστημα ====
Η προσαρμογή με βάση το οικοσύστημα - που είναι η χρήση υπηρεσιών βιοποικιλότητας και οικοσυστημάτων ως μέρος μιας συνολικής στρατηγικής προσαρμογής για να βοηθήσει τους ανθρώπους να προσαρμοστούν στις δυσμενείς επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής (Σύμβαση για τη βιολογική ποικιλότητα, 2009) - αποτελεί μια ολοκληρωμένη προσέγγιση στην προσαρμογή. Στην κατηγορία αυτή εντάσσονται μέτρα όπως η οικολογική αποκατάσταση<ref>{{Cite journal|title=How ecological engineering can serve in coastal protection|url=https://www.sciencedirect.com/science/article/abs/pii/S0925857410003216|journal=Ecological Engineering|date=2011-02-01|issn=0925-8574|pages=113–122|volume=37|issue=2|doi=10.1016/j.ecoleng.2010.11.027|language=en}}</ref><ref>{{Cite journal|title=Oyster Reefs at Risk and Recommendations for Conservation, Restoration, and Management|last3=Airoldi|first9=Boze|last8=Edgar|first8=Graham J.|last7=Defeo|first7=Omar|last6=Crawford|first6=Christine|last5=Coen|first5=Loren D.|last4=Carranza|first4=Alvar|first3=Laura|url=https://doi.org/10.1525/bio.2011.61.2.5|last2=Brumbaugh|first2=Robert D.|last=Beck|first=Michael W.|doi=10.1525/bio.2011.61.2.5|issue=2|volume=61|pages=107–116|issn=1525-3244|date=2011-02|journal=BioScience|last9=Hancock}}</ref> συμπεριλαμβανομένης της διατήρησης και αποκατάστασης υδροτόπων και πεδιάδων, η αύξηση της βιολογικής ποικιλομορφίας<ref>{{Cite journal|title=The coral reef crisis: The critical importance of|url=https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S0025326X09003816|journal=Marine Pollution Bulletin|date=2009-10-01|issn=0025-326X|pages=1428–1436|volume=58|issue=10|doi=10.1016/j.marpolbul.2009.09.009|language=en}}</ref>, η δάσωση και αναδάσωση, η διατήρηση και αναφύτευση μαγγροβίων δασών, η μείωση πυρκαγιών αλλά και οι προγραμματισμένες πυρκαγιές<ref>{{Cite journal|title=Fire and climate change: conserving seasonally dry forests is still possible|first2=A LeRoy|first6=Sally|last5=Schultz|first5=Courtney A|last4=Peery|first4=M Zachariah|last3=Hurteau|first3=Matthew D|last2=Westerling|last=Stephens|url=https://onlinelibrary.wiley.com/doi/10.1002/fee.2218|first=Scott L|language=en|doi=10.1002/fee.2218|issue=6|volume=18|pages=354–360|issn=1540-9295|date=2020-08|journal=Frontiers in Ecology and the Environment|last6=Thompson}}</ref>, η πράσινη υποδομή (π.χ., σκιερά δέντρα, πράσινες στέγες)<ref>{{Cite journal|title=Adapting Cities for Climate Change: The Role of the Green Infrastructure|url=https://www.jstor.org/stable/23289476|journal=Built Environment (1978-)|date=2007|issn=0263-7960|pages=115–133|volume=33|issue=1|first=S.E.|last=GILL|first2=J.F.|last2=HANDLEY|first3=A.R.|last3=ENNOS|first4=S.|last4=PAULEIT}}</ref><ref>{{Cite journal|title=Green space as a buffer between stressful life events and health|url=https://www.sciencedirect.com/science/article/abs/pii/S0277953610000675|journal=Social Science & Medicine|date=2010-04-01|issn=0277-9536|pages=1203–1210|volume=70|issue=8|doi=10.1016/j.socscimed.2010.01.002|language=en}}</ref><ref>{{Cite journal|title=Modelling the relative importance of the urban heat island and the thermal quality of dwellings for overheating in London|url=https://www.sciencedirect.com/science/article/abs/pii/S0360132312001187|journal=Building and Environment|date=2012-11-01|issn=0360-1323|pages=223–238|volume=57|doi=10.1016/j.buildenv.2012.04.002|language=en}}</ref>, ο έλεγχος της υπεραλίευσης, η από κοινού διαχείριση της αλιείας, η υποβοηθούμενη μετανάστευση ή διαχειριζόμενη μετατόπιση<ref>{{Cite journal|title=A Global Conservation System for Climate-Change Adaptation|url=https://www.jstor.org/stable/40419631|journal=Conservation Biology|date=2010|issn=0888-8892|pages=70–77|volume=24|issue=1|first=Lee|last=Hannah}}</ref><ref name=":1" />, οι οικολογικοί διάδρομοι, η ex situ διατήρηση και τράπεζες σπόρων, η διαχείριση φυσικών πόρων με βάση την κοινότητα (CBNRM)<ref>Jalloh,A., B. Sarr, J. Kuiseu, H. Roy-Macauley, and P. Sereme, 2011a: [https://issuu.com/coraf/docs/reviewofclimateinwca Review of Climate in West and Central Africa to Inform Farming Systems Research and Development in the Sub-Humid and Semi-Arid Agroecologies of the Region]. Conseil Ouest et Centre Africain pour la Recherche et le Development Agricoles/West and Central African Council for Agricultural Research and Development (CORAF/ WECARD), CORAF/WECARD, Dakar, Senegal, 53 pp.</ref><ref>{{Cite journal|title=Once there was a lake: vulnerability to environmental changes in northern Mali|url=https://doi.org/10.1007/s10113-011-0262-5|journal=Regional Environmental Change|date=2013-06-01|issn=1436-378X|pages=493–508|volume=13|issue=3|doi=10.1007/s10113-011-0262-5|language=en|first=Houria|last=Djoudi|first2=Maria|last2=Brockhaus|first3=Bruno|last3=Locatelli}}</ref><ref>{{Cite journal|title=The role of forest ecosystems in community-based coping strategies to climate hazards: Three examples from rural areas in Africa|url=https://www.sciencedirect.com/science/article/abs/pii/S1389934111000475|journal=Forest Policy and Economics|date=2012-11-01|issn=1389-9341|pages=20–28|volume=24|doi=10.1016/j.forpol.2011.04.006|language=en}}</ref>, η προσαρμοστική διαχείριση της χρήσης γης<ref>{{Cite journal|title=Impact of climate change on soil erosion and the efficiency of soil conservation practices in Austria|url=https://www.cambridge.org/core/journals/journal-of-agricultural-science/article/abs/impact-of-climate-change-on-soil-erosion-and-the-efficiency-of-soil-conservation-practices-in-austria/926362AFC9B6B6697E4D9C9792275D72|journal=The Journal of Agricultural Science|date=2010/10|issn=1469-5146|pages=529–541|volume=148|issue=5|doi=10.1017/S0021859610000158|language=en|first=A.|last=Klik|first2=J.|last2=Eitzinger}}</ref>.

==== Μέτρα υπηρεσιών ====
Η παροχή υπηρεσιών αποτελείται από ένα ευρύ φάσμα συγκεκριμένων και μετρήσιμων δραστηριοτήτων όπως τα δίκτυα κοινωνικής ασφάλισης και κοινωνική προστασία<ref>Brown, T., S. Gibson, and S. Ashley, 2007: [https://europa.eu/capacity4dev/file/17598/download?token=ubxNy84O Building Consensus for Social Protection: Insights from Ethiopia’s Productive Safety Net Programme (PSNP)]. The IDL Group, Tickenham, UK, 10 pp.</ref><ref>{{Cite journal|title=Climate Change Adaptation, Disaster Risk Reduction and Social Protection: Complementary Roles in Agriculture and Rural Growth?|last=Davies|first5=Thomas|last4=Mitchell|first4=Tom|last3=Leavy|first3=Jennifer|last2=Guenther|first2=Bruce|first=Mark|url=https://onlinelibrary.wiley.com/doi/abs/10.1111/j.2040-0209.2009.00320_2.x|language=en|doi=10.1111/j.2040-0209.2009.00320_2.x|issue=320|volume=2009|pages=01–37|issn=2040-0209|date=2009|journal=IDS Working Papers|last5=Tanner}}</ref><ref>{{Cite journal|title=Addressing human vulnerability to climate change: Toward a ‘no-regrets’ approach|url=https://www.sciencedirect.com/science/article/abs/pii/S0959378008001155|journal=Global Environmental Change|date=2009-02-01|issn=0959-3780|pages=89–99|volume=19|issue=1|doi=10.1016/j.gloenvcha.2008.11.003|language=en}}</ref>, οι τράπεζες τροφίμων και η διανομή πλεονάσματος τροφίμων, οι δημοτικές υπηρεσίες, συμπεριλαμβανομένων της ύδρευσης και της αποχέτευσης<ref name=":3" /><ref>NACWA, 2009: [https://www2.nacwa.org/images/stories/public/2009-10-28ccreport.pdf Confronting Climate Change: An Early Analysis of Water and Wastewater Adaptation Costs]. National Association of Clean Water Agencies, Washington DC, USA, 104 pp</ref>, τα προγράμματα εμβολιασμού<ref>{{Cite journal|title=Decline and Change in Seasonality of US Rotavirus Activity After the Introduction of Rotavirus Vaccine|first2=Catherine A.|first7=Umesh D.|last6=Fowlkes|first6=Ashley L.|last5=Cortese|first5=Margaret M.|last4=Patel|first4=Manish M.|last3=Payne|first3=Daniel C.|last2=Panozzo|last=Tate|url=https://pediatrics.aappublications.org/content/124/2/465|first=Jacqueline E.|language=en|doi=10.1542/peds.2008-3528|issue=2|volume=124|pages=465–471|pmid=19581260|issn=0031-4005|date=2009-08-01|journal=Pediatrics|last7=Parashar}}</ref>, οι βασικές υπηρεσίες δημόσιας υγείας<ref>{{Cite journal|title=Climate change and food safety: A review|url=https://www.sciencedirect.com/science/article/abs/pii/S0963996910002231|journal=Food Research International|date=2010-08-01|issn=0963-9969|pages=1745–1765|volume=43|issue=7|doi=10.1016/j.foodres.2010.07.003|language=en}}</ref> συμπεριλαμβανομένων των υπηρεσιών αναπαραγωγικής υγείας<ref>{{Cite journal|title=Effects of preceding birth intervals on neonatal, infant and under-five years mortality and nutritional status in developing countries: evidence from the demographic and health surveys|url=https://obgyn.onlinelibrary.wiley.com/doi/abs/10.1016/j.ijgo.2004.11.012|journal=International Journal of Gynecology & Obstetrics|date=2005|issn=1879-3479|pages=S7–S24|volume=89|issue=S1|doi=10.1016/j.ijgo.2004.11.012|language=en|first=S. O.|last=Rutstein}}</ref>, το διεθνές εμπόριο<ref name=":4">{{Cite journal|title=Global warming: New challenges for the common fisheries policy?|url=https://www.sciencedirect.com/science/article/abs/pii/S0964569112000725|journal=Ocean & Coastal Management|date=2012-12-01|issn=0964-5691|pages=4–9|volume=70|doi=10.1016/j.ocecoaman.2012.04.003|language=en}}</ref>.

=== Κοινωνικά μέτρα ===

==== Μέτρα εκπαίδευσης ====
Ευαισθητοποίηση και ένταξη στην εκπαίδευση<ref name=":5">Corsi, M., S. Hagemann, and C. Salgado Silva, 2012: Africa Adaptation Programme Third Quarterly Report 2012. Prepared by the AAP Inter-Regional Technical Support Component, UNDP Africa Adaptation Programme, UNDP, New York, NY, USA, 54 pp</ref><ref>{{Cite journal|title=Women and water management in times of climate change: participatory and inclusive processes|url=https://www.sciencedirect.com/science/article/abs/pii/S0959652612001011|journal=Journal of Cleaner Production|date=2013-12-01|issn=0959-6526|pages=188–194|volume=60|doi=10.1016/j.jclepro.2012.02.025|language=en}}</ref><ref>Niang, I., 2007: [https://idl-bnc-idrc.dspacedirect.org/bitstream/handle/10625/36418/127681.pdf?sequence=1&isAllowed=y Institutional Framework in Relation to Climate Change in West and Central Africa]. Department of International Development (DFID) and International Development Research Centre (IDRC) Initiative, Climate Change Adaptation in Africa Programme, Report prepared by consultant, Cheikh Anta Diop University (UCAD), DFID, London, UK, 49 pp.</ref><ref>{{Cite journal|title=Building Climate Resilience in the Blue Nile/Abay Highlands: A Framework for Action|doi=10.3390/ijerph9020610|first3=Desalegn|last2=Zaitchik|first2=Benjamin F.|last=Simane|first=Belay|language=en|issue=2|url=https://www.mdpi.com/1660-4601/9/2/610|volume=9|pages=610–631|pmid=22470313|pmc=PMC3315267|date=2012/2|journal=International Journal of Environmental Research and Public Health|last3=Mesfin}}</ref>, ισότητα των φύλων στην εκπαίδευση<ref>{{Cite journal|title=The Outburst: Climate Change, Gender Relations, and Situational Analysis|url=https://www.berghahnjournals.com/view/journals/social-analysis/54/3/sa540305.xml|journal=Social Analysis|date=2010-12-01|issn=0155-977X|pages=76–89|volume=54|issue=3|doi=10.3167/sa.2010.540305|language=en-US|first=Jonas Østergaard|last=Nielsen}}</ref>, υπηρεσίες επέκτασης, ανταλλαγή τοπικών και παραδοσιακών γνώσεων συμπεριλαμβανομένης της ενσωμάτωσης στον σχεδιασμό προσαρμογής, έρευνα συμμετοχικής δράσης και κοινωνική μάθηση<ref name=":6">Tschakert, P. and K.A. Dietrich, 2010: [http://www.ecologyandsociety.org/vol15/iss2/art11/ Anticipatory learning for climate change adaptation and resilience]. Ecology and Society, 15(2), 11,</ref><ref>{{Cite journal|title=Participatory analysis for adaptation to climate change in Mediterranean agricultural systems: possible choices in process design|last3=Bento|first9=D.|last8=Dionnet|first8=M.|last7=Imache|first7=A.|last6=Varanda|first6=M.|last5=Errahj|first5=M.|last4=Richard-Ferroudji|first4=A.|first3=S.|url=https://doi.org/10.1007/s10113-012-0362-x|last2=Rinaudo|first2=J.-D.|last=Faysse|first=N.|language=en|doi=10.1007/s10113-012-0362-x|issue=1|volume=14|pages=57–70|issn=1436-378X|date=2014-02-01|journal=Regional Environmental Change|last9=Rollin}}</ref><ref name=":8">Bizikova, L., S. Boardley, and S. Mead, 2010: [https://documents1.worldbank.org/curated/en/323051468326176845/pdf/589130NWP0PSD210Box353823B01public1.pdf Participatory Scenario Development Approaches for Identifying Pro-Poor Adaptation Options]. Economics of Adaptation to Climate Change Series, Discussion Paper No.18, TheWorld Bank Group,Washington, DC, USA, 67 pp.</ref><ref>Ziervogel, G.,A. Taylor, S. Hachigonta, and J. Hoffmaister, 2008: [https://www.weadapt.org/knowledge-base/vulnerability/climate-adaptation-in-southern-africa-addressing-the-needs-of-vulnerable-communities Climate Adaptation in SouthernAfrica:Addressing the Needs of Vulnerable Communities]. Stockholm Environment Institute (SEI), Stockholm, Sweden, 56 pp.</ref>, κοινοτικές έρευνες, πλατφόρμες ανταλλαγής γνώσεων και μάθησης<ref name=":6" /><ref name=":8" /><ref name=":9">Harvey, B., J. Ensor, L. Carlile, B. Garside, Z. Patterson, and L.O. Naess, 2012: [https://www.researchgate.net/publication/244478197_Climate_Change_Communication_and_Social_Learning_Review_and_Strategy_Development_for_CCAFS Climate Change Communication and Social Learning – Review and Strategy Development for CCAFS]. CCAFSWorking Paper No. 22, CGIAR Research Program on Climate Change,Agriculture and Food Security (CCAFS), Copenhagen, Denmark, 51 pp.</ref>, διεθνή συνέδρια και ερευνητικά δίκτυα, επικοινωνία στα μέσα.<ref name=":5" /><ref name=":9" /><ref>Chikapa, C., 2012: [https://www.ipcc.ch/apps/njlite/ar5wg2/njlite_download2.php?id=9869 Impact of radio, cinema and vernacular publications in enhancing community based adaptation to climate change]. In: Proceedings of “Communicating Community Based Adaptation,” Sixth International Conference on Community Based Adaptation, 16-22, April 2012, Hanoi, Vietnam, Session 22, Abstract 3. Organised by the International Institute for Environment and Development in the UK, the Ministry of Agriculture and Rural Development (MARD) of Vietnam, the Ministry of Natural Resources and Environment (MONRE) of Vietnam, and the Bangladesh Centre for Advanced Studies, IIED, London, UK, p. 64.</ref><ref>{{Cite journal|title=Video-Mediated Approaches for Community-Level Climate Adaptation|last2=Ching|first7=Ben|last6=Suarez|first6=Janot Mendler de|last5=Turnquest|first5=Diane|last4=Lemaire|first4=Isabelle|last3=Ziervogel|first3=Gina|first2=Fiona|url=https://onlinelibrary.wiley.com/doi/abs/10.1111/j.1759-5436.2008.tb00482.x|last=Suarez|first=Pablo|language=en|doi=10.1111/j.1759-5436.2008.tb00482.x|issue=4|volume=39|pages=96–104|issn=1759-5436|date=2008|journal=IDS Bulletin|last7=Wisner}}</ref>

==== Μέτρα ενημέρωσης ====
Χαρτογράφηση κινδύνου και ευπάθειας<ref>{{Cite journal|title=Mapping Environmental Suitability for Malaria Transmission, Greece - Volume 19, Number 5—May 2013 - Emerging Infectious Diseases journal - CDC|first4=Kostas|first7=Jan C.|last6=Vakalis|first6=Nikos|last5=Baka|first5=Agoritsa|last4=Danis|last3=Bortel|url=https://wwwnc.cdc.gov/eid/article/19/5/12-0811_article|first3=Wim Van|last2=Rossi|first2=Massimiliano|last=Sudre|first=Bertrand|language=en-us|doi=10.3201/eid1905.120811|last7=Semenza}}</ref>, συστήματα έγκαιρης προειδοποίησης και απόκρισης<ref>UNISDR, 2011: [https://www.unisdr.org/files/24012_briefingnote04africa.pdf Effective Measures to Build Resilience in Africa to Adapt to Climate Change]. Briefing Note 04, United Nations International Strategy for Disaster Reduction (UNISDR), Geneva, Switzerland, 8 pp</ref><ref>World Bank, 2010: [https://reliefweb.int/sites/reliefweb.int/files/resources/Full_Doc_5.pdf Report on the Status of Disaster Risk Reduction in Sub-Saharan Africa]. The World Bank, Africa Disaster Risk Management Team, Washington, DC, USA, 44 pp.</ref>, συμπεριλαμβανομένων συστημάτων έγκαιρης προειδοποίησης για την υγεία<ref>{{Cite journal|title=Flood proneness and coping strategies: the experiences of two villages in Bangladesh|url=https://onlinelibrary.wiley.com/doi/abs/10.1111/j.1467-7717.2009.01139.x|journal=Disasters|date=2010|issn=1467-7717|pages=489–508|volume=34|issue=2|doi=10.1111/j.1467-7717.2009.01139.x|language=en|first=Shitangsu Kumar|last=Paul|first2=Jayant K.|last2=Routray}}</ref><ref>{{Cite journal|title=Resilience to the Health Risks of Extreme Weather Events in a Changing Climate in the United States|url=https://www.mdpi.com/1660-4601/8/12/4582|journal=International Journal of Environmental Research and Public Health|date=2011/12|pmc=PMC3290989|pmid=22408590|pages=4582–4595|volume=8|issue=12|doi=10.3390/ijerph8124582|language=en|first=Kristie L.|last=Ebi}}</ref><ref>{{Cite journal|title=Changes in the effects of heat on mortality among the elderly from 1998–2010: results from a multicenter time series study in Italy|last2=Leone|first8=Paola|last7=Marino|first7=Claudia|last6=D’Ippoliti|first6=Daniela|last5=Bargagli|first5=Anna Maria|last4=de’Donato|first4=Francesca|last3=De Sario|first3=Manuela|first2=Michela|url=https://doi.org/10.1186/1476-069X-11-58|last=Schifano|first=Patrizia|doi=10.1186/1476-069X-11-58|issue=1|volume=11|pages=58|pmid=22943217|pmc=PMC3506566|issn=1476-069X|date=2012-09-03|journal=Environmental Health|last8=Michelozzi}}</ref><ref>{{Cite journal|title=Climate Teleconnections and Recent Patterns of Human and Animal Disease Outbreaks|first3=Jennifer L.|first9=Jorge E.|last8=Eastman|first8=James Ronald|last7=Britch|first7=Seth C.|last6=Pak|first6=Edwin W.|last5=Tucker|first5=Compton J.|last4=Collins|first4=Kathrine M.|last3=Small|last2=Linthicum|url=https://journals.plos.org/plosntds/article?id=10.1371/journal.pntd.0001465|first2=Kenneth J.|last=Anyamba|first=Assaf|language=en|doi=10.1371/journal.pntd.0001465|issue=1|volume=6|pages=e1465|pmid=22292093|pmc=PMC3265456|issn=1935-2735|date=24 Ιαν 2012|journal=PLOS Neglected Tropical Diseases|last9=Pinzon}}</ref>, συστηματική παρακολούθηση και τηλεπισκόπηση, κλιματικές υπηρεσίες συμπεριλαμβανομένων βελτιωμένων προβλέψεων, υποβάθμιση κλιματικών σεναρίων, γεωγραφικά σύνολα δεδομένων<ref>{{Cite journal|title=Human biometeorology|url=https://doi.org/10.1177/0309133311417942|journal=Progress in Physical Geography: Earth and Environment|date=2012-02-01|issn=0309-1333|pages=93–109|volume=36|issue=1|doi=10.1177/0309133311417942|language=en|first=Glenn R.|last=McGregor}}</ref>, ενσωμάτωση αυτόχθονων παρατηρήσεων για το κλίμα<ref name=":6" /><ref>GEF Evaluation Office, 2011: [https://www.thegef.org/sites/default/files/council-meeting-documents/Evaluation_for_SCCF_4.pdf Evaluation of the Special Climate Change Fund (SCCF)]. Global Environmental Facility (GEF), Washington, DC, USA, 62 pp.</ref>, σχέδια προσαρμογής με βάση την κοινότητα<ref>Reid, Hannah & Huq, Saleemul. (2007). [https://www.researchgate.net/publication/46093312_Community-based_adaptation_A_vital_approach_to_the_threat_climate_change_poses_to_the_poor Community-based adaptation: A vital approach to the threat climate change poses to the poor.] </ref><ref>{{Cite journal|title=Community-based adaptation: a review of past and future challenges|url=https://onlinelibrary.wiley.com/doi/abs/10.1002/wcc.231|journal=WIREs Climate Change|date=2013|issn=1757-7799|pages=439–446|volume=4|issue=5|doi=10.1002/wcc.231|language=en|first=Tim|last=Forsyth}}</ref>, συμπεριλαμβανομένης της αναβάθμισης παραγκουπόλεων με βάση την κοινότητα και της συμμετοχικής ανάπτυξης σεναρίων<ref>CARE International, 2012b: Community based adaptation – experiences from Africa. In: Joto Afrika: Adapting to Climate Change in Africa [Percy, F. (ed.)]. Special Issue 11, produced jointly by theArid Lands Information Network (ALIN) and theAdaptation Learning Programme forAfrica (ALP) implemented by CARE International, ALIN, Nairobi, Kenya, p.1.</ref>.

==== Μέτρα συμπεριφοράς ====
Συμβιβασμός<ref>Nicholls, R. & Wong, Poh Poh & Burkett, V. & Codignotto, J.O. & Hay, J. & Mclean, Roger & Ragoonaden, S. & Woodroffe, Colin & Abuodha, P. & Arblaster, J. & Brown, Barbara & Forbes, Donald & Hall, Jim & Kovats, S. & Lowe, Jason & Mcinnes, Kathleen & Moser, Susanne & Rupp-Armstrong, S. & Saito, Yoshiki. (2007). [https://www.researchgate.net/publication/30389255_Coastal_systems_and_low-lying_areas Coastal systems and low-lying areas]. Faculty of Science - Papers. </ref>, προετοιμασία και εκκένωση νοικοκυριών<ref>{{Cite journal|title=Contingency Planning for Large-Scale Floods in the Netherlands|last=Brinke|first5=K.|last4=Waveren|first4=H. Van|last3=Dollee|first3=A.|last2=Kolen|first2=B.|first=W. B. M. Ten|url=https://onlinelibrary.wiley.com/doi/abs/10.1111/j.1468-5973.2009.00594.x|language=en|doi=10.1111/j.1468-5973.2009.00594.x|issue=1|volume=18|pages=55–69|issn=1468-5973|date=2010|journal=Journal of Contingencies and Crisis Management|last5=Wouters}}</ref>, υποχώρηση<ref>{{Cite journal|title=Facing Up to Rising Sea-Levels: Retreat? Defend? Attack?|url=https://tamug-ir.tdl.org/handle/1969.3/29265|date=2010|language=en-US|first=Institution of Civil|last=Engineers (ICE)}}</ref> και μετανάστευση, η οποία έχει τις δικές της επιπτώσεις στην ανθρώπινη υγεία<ref>{{Cite journal|title=Safety Nets Can Help Address the Risks to Nutrition from Increasing Climate Variability|url=https://doi.org/10.3945/jn.109.110825|journal=The Journal of Nutrition|date=2009-11-18|issn=1541-6100|pages=148S–152S|volume=140|issue=1|doi=10.3945/jn.109.110825|first=Harold|last=Alderman}}</ref> και στην ανθρώπινη ασφάλεια, διατήρηση εδάφους και νερού<ref>House, J.I., H.G. Orr, J.M. Clark,A. Gallego-Sala, C. Freeman, I.C. Prentice, and P. Smith, 2011: [http://centaur.reading.ac.uk/19139/ Climate change and the British Uplands: evidence for decision-making]. Climate Research, 45, 3-12.</ref>, διαφοροποίηση των μέσων διαβίωσης<ref>{{Cite journal|title=Adaptation strategies and climate vulnerability in the Sudano-Sahelian region of West Africa|last3=Reenberg|first9=Drissa|last8=Rasmussen|first8=Kjeld|last7=Zorom|first7=Malicki|last6=D'haen|first6=Sarah|last5=Lambin|first5=Eric F.|last4=Genesio|first4=Lorenzo|first3=Anette|url=https://rmets.onlinelibrary.wiley.com/doi/abs/10.1002/asl.314|last2=Mbow|first2=Cheikh|last=Mertz|first=Ole|language=en|doi=10.1002/asl.314|issue=1|volume=12|pages=104–108|issn=1530-261X|date=2011|journal=Atmospheric Science Letters|last9=Diallo}}</ref><ref>{{Cite journal|title=Rural livelihoods and household adaptation to extreme flooding in the Okavango Delta, Botswana|url=https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S1474706511001938|journal=Physics and Chemistry of the Earth, Parts A/B/C|date=2011-01-01|issn=1474-7065|pages=984–995|volume=36|issue=14-15|doi=10.1016/j.pce.2011.08.004|language=en}}</ref><ref>{{Cite journal|title=Agriculture, livelihoods and climate change in the West African Sahel|last=Sissoko|first5=Antonella|last4=Tekken|first4=Vera|last3=Verhagen|first3=Jan|last2=van Keulen|first2=Herman|first=Keffing|url=https://doi.org/10.1007/s10113-010-0164-y|language=en|doi=10.1007/s10113-010-0164-y|issue=1|volume=11|pages=119–125|issn=1436-378X|date=2011-03-01|journal=Regional Environmental Change|last5=Battaglini}}</ref><ref>Tacoli, C., 2011: [https://pubs.iied.org/sites/default/files/pdfs/migrate/10590IIED.pdf Not Only Climate Change: Mobility,Vulnerability and Socio-Economic Transformations in Environmentally Fragile Areas of Bolivia, Senegal and Tanzania]. Human Settlements Working Paper Series: Rural-Urban Interactions and Livelihood Strategies No. 28, Human Settlements Group, International Institute for Environment and Development (IIED), London, UK, 39 pp.</ref>, αλλαγή πρακτικών υδατοκαλλιέργειας<ref>{{Cite book|title=Adapting tropical Pacific fisheries and aquaculture to climate change: management measures, policies and investments|first=J. D.|last=Bell|first2=N. L.|last2=Andrew|publisher=Secretariat of the Pacific Community|isbn=978-982-00-0471-9|date=2011|url=https://digitalarchive.worldfishcenter.org/handle/20.500.12348/1068}}</ref>, εναλλαγή καλλιεργειών<ref>Eitzinger, A., P. Läderach, A. Quiroga, A. Pantoja, and J. Gordon, 2011a: [http://www.fao.org/fileadmin/templates/est/Climate_change/kenya/CIAT_Future-Climate-Scenarios-for-tea-growing-areas2011.pdf Future Climate Scenarios for Kenya’s Tea Growing Areas]. Centro Internacional de Agricultura Tropical (CIAT), Cali, Colombia, 27 pp.</ref>, αλλαγή πρακτικών καλλιέργειας, προτύπων και ημερομηνιών φύτευσης<ref>Paudel, K.P. and L.U. Hatch, 2012: [https://onlinelibrary.wiley.com/doi/epdf/10.1111/j.1939-7445.2012.00127.x Global warming, impact on agriculture and adaptation strategy]. Natural Resource Modeling, 25(3), 456-481.</ref><ref>{{Cite journal|title=Uncertainty in simulating wheat yields under climate change|last3=Rosenzweig|first9=R. P.|last8=Thorburn|first8=P. J.|last7=Boote|first7=K. J.|last6=Ruane|first6=A. C.|last5=Hatfield|first5=J. L.|last4=Jones|first4=J. W.|first3=C.|url=https://www.nature.com/articles/nclimate1916|last2=Ewert|first2=F.|last=Asseng|first=S.|language=en|doi=10.1038/nclimate1916|issue=9|volume=3|pages=827–832|issn=1758-6798|date=2013-09|journal=Nature Climate Change|last9=Rötter}}</ref><ref>{{Cite journal|title=Impacts and adaptation of European crop production systems to climate change|url=https://www.sciencedirect.com/science/article/abs/pii/S1161030110001061|journal=European Journal of Agronomy|date=2011-02-01|issn=1161-0301|pages=96–112|volume=34|issue=2|doi=10.1016/j.eja.2010.11.003|language=en}}</ref>, εξάρτηση από κοινωνικά δίκτυα.

=== Θεσμικά μέτρα ===

==== Οικονομικά μέτρα ====
Οικονομικά κίνητρα, συμπεριλαμβανομένων φόρων και επιδοτήσεων, ασφάλιση<ref name=":10">NRTEE, 2012: [https://issuu.com/nrtee/docs/cp5-case-studies Facing the Elements: Building Business Resilience in a Changing Climate – Case Studies]. Climate Prosperity: Report 05, Canadian National Round Table on the Environment and the Economy (NRTEE), Ottawa, ON, Canada, 97 pp.</ref> συμπεριλαμβανομένων των συστημάτων ασφάλισης καιρού με βάση τον δείκτη<ref>Hellmuth, M.E., D.E. Osgood, U. Hess, A. Moorhead, and H. Bhojwani (eds.), 2009: [https://www.researchgate.net/publication/282326151_Index_Insurance_and_Climate_Risk_Prospects_for_Development_and_Disaster_Management Index Insurance and Climate Risk: Prospects for Development and Disaster Management]. Climate and Society Series No. 2, International Research Institute for Climate and Society (IRI),The Earth Institute at Columbia University, Lamont Campus, Palisades, New York, NY, USA, 112 pp.</ref>, ομόλογα καταστροφών<ref>{{Cite journal|title=Convergence of Insurance and Financial Markets: Hybrid and Securitized Risk-Transfer Solutions|url=https://www.jstor.org/stable/40247567|journal=The Journal of Risk and Insurance|date=2009|issn=0022-4367|pages=493–545|volume=76|issue=3|first=J. David|last=Cummins|first2=Mary A.|last2=Weiss}}</ref><ref>{{Cite journal|title=Cat Bonds and Other Risk-Linked Securities: Product Design and Evolution of the Market|url=https://papers.ssrn.com/abstract=1997467|publisher=Social Science Research Network|date=2012-01-03|location=Rochester, NY|issue=ID 1997467|doi=10.2139/ssrn.1997467|language=en|first=J. David|last=Cummins}}</ref>, περιστρεφόμενα κεφάλαια, πληρωμές για υπηρεσίες οικοσυστήματος, τιμολόγια νερού, ομάδες εξοικονόμησης<ref>{{Cite web|url=http://www.liverpooluniversitypress.co.uk/journals/article/47602|title=Victims to victors, disasters to opportunities: Community-driven responses to climate change in the Philippines|ημερομηνία=2010-01-01|website=International Development Planning Review|language=en|doi=10.3828/idpr.2009.10|accessdate=2021-06-17}}</ref>, μικροχρηματοδότηση<ref>Osman-Elasha, B., N.Goutbi, E. Spanger-Siegfried, B. Dougherty, A. Hanafi, S. Zakieldeen, E. Sanjak, H.Atti and H. Elhassan, 2008: [https://www.taylorfrancis.com/chapters/edit/10.4324/9781315067179-43/community-development-coping-drought-rural-sudan Community development and coping with drought in rural Sudan]. In: Climate Change and Adaptation [N. Leary, J. Adejuwon, V. Barros, I. Burton, J. Kulkarni, and R. Lasco (eds.)]. Earthscan, London, UK and Sterling, VA, USA, pp. 90-108.</ref>, ταμεία έκτακτης ανάγκης<ref name=":10" /><ref name=":11">Romero González, A.M., A. Belemvire, and S. Saulière, 2011: [https://oi-files-d8-prod.s3.eu-west-2.amazonaws.com/s3fs-public/file_attachments/rr-climate-change-women-farmers-burkina-130711-en_4.pdf Climate Change and Women Farmers in Burkina Faso: Impact and Adaptation Policies and Practices]. Oxfam Research Reports, Published by Oxfam GB for Oxfam International, Oxford, UK, 45 pp.</ref>, μεταφορά μετρητών.

==== Μέτρα για νόμους και κανονισμούς ====
Νόμοι χωροταξίας<ref>{{Cite journal|title=Learning to adapt to climate change in urban areas. A review of recent contributions|url=https://www.sciencedirect.com/science/article/abs/pii/S1877343509000359|journal=Current Opinion in Environmental Sustainability|date=2009-12-01|issn=1877-3435|pages=201–206|volume=1|issue=2|doi=10.1016/j.cosust.2009.10.005|language=en}}</ref><ref>Boateng, I., 2006: Shoreline management planning: can it benefit Ghana? A case study of UK SMPs and their potential relevance in Ghana. In: Proceedings of the 5th FIG Regional Conference: “Promoting Land Administration and Good Governance,” 8-11, March 2006, Accra, Ghana, Session: TS 16 – Marine and Coastal Zone Management – Environmental Planning Issues: TS16.4. International Federation of Surveyors (FIG), Copenhagen, Denmark, 17 pp</ref><ref>Petersen, C. and S. Holness, 2011: South Africa: Ecosystem-Based Planning For Climate Change.World Resources Report Case Study,World Resources Report, Washington, DC, USA, 18 pp.</ref>, πρότυπα δόμησης<ref>UN-HABITAT and UNEP, 2010: [https://unhabitat.org/state-of-african-cities-2010-governance-inequalities-and-urban-land-markets-2 The State ofAfrican Cities 2010:Governance, Inequality and Urban Land Markets]. United Nations Human Settlements Programme (UNHABITAT) and United Nations Environment Programme (UNEP), Nairobi, Kenya, 268 pp</ref><ref>{{Cite journal|title=The Development of New Catastrophe Risk Markets|url=https://www.annualreviews.org/doi/10.1146/annurev.resource.050708.144302|journal=Annual Review of Resource Economics|date=2009-09-04|issn=1941-1340|pages=119–137|volume=1|issue=1|doi=10.1146/annurev.resource.050708.144302|first=Howard C.|last=Kunreuther|first2=Erwann O.|last2=Michel-Kerjan}}</ref>, διευκολύνσεις, κανονισμοί και συμφωνίες για το νερό<ref>Centre d’expertise hydrique du Québec, 2003: [http://legisquebec.gouv.qc.ca/en/showdoc/cs/S-3.1.01 Measures Provided by the Dam Safety Act and Regulation]. Government of Quebec, Centre d’expertise hydrique du Québec (CEHQ), Ministère du Développement durable, de l’Environnement, de la Faune et des Parcs (MDDEFP), Quebec City, QC, Canada</ref>, νόμοι για την υποστήριξη της μείωσης του κινδύνου καταστροφών, νόμοι για την ενθάρρυνση των ασφαλιστικών αγορών<ref>{{Cite journal|title=Natural disaster risk in Asian megacities: A case for risk pooling?|url=https://www.sciencedirect.com/science/article/abs/pii/S0264275110001307|journal=Cities|date=2011-02-01|issn=0264-2751|pages=53–61|volume=28|issue=1|doi=10.1016/j.cities.2010.09.001|language=en}}</ref><ref>{{Cite journal|title=Insurability in Microinsurance Markets: An Analysis of Problems and Potential Solutions|url=https://doi.org/10.1057/gpp.2011.29|journal=The Geneva Papers on Risk and Insurance - Issues and Practice|date=2012-01-01|issn=1468-0440|pages=77–107|volume=37|issue=1|doi=10.1057/gpp.2011.29|language=en|first=Christian|last=Biener|first2=Martin|last2=Eling}}</ref>, καθορισμός δικαιωμάτων ιδιοκτησίας και ασφάλειας ιδιοκτησίας γης<ref name=":11" /><ref>{{Cite book|title=Climate Change and Food Security in South Asia|first=Yuji|last=Niino|publisher=Springer Netherlands|isbn=978-90-481-9516-9|year=2010|date=|chapter=Options on Land Management and Land Use for Coping with Climate Change in South Asia|editor-last=Lal|editor-first=Rattan|location=Dordrecht|page=277–294|pages=|url=https://doi.org/10.1007/978-90-481-9516-9_17}}</ref><ref>{{Cite journal|title=Adaptation to climate change in Ethiopia and South Africa: options and constraints|url=https://www.sciencedirect.com/science/article/abs/pii/S1462901108001263|journal=Environmental Science & Policy|date=2009-06-01|issn=1462-9011|pages=413–426|volume=12|issue=4|doi=10.1016/j.envsci.2008.11.002|language=en}}</ref><ref>{{Cite journal|title=Institutional adaptive capacity and climate change response in the Congo Basin forests of Cameroon|first=H. Carolyn Peach|first4=Youssoufa|last3=Sonwa|first3=Denis J.|last2=Nkem|first2=Johnson Ndi|last=Brown|language=en|url=https://doi.org/10.1007/s11027-010-9216-3|doi=10.1007/s11027-010-9216-3|issue=3|volume=15|pages=263–282|issn=1573-1596|date=2010-03-01|journal=Mitigation and Adaptation Strategies for Global Change|last4=Bele}}</ref>, προστατευόμενες περιοχές, θαλάσσιες προστατευόμενες περιοχές<ref>OSPAR, 2010: [https://qsr2010.ospar.org/en/ch12_05.html Chapter 12: Regional summaries]. In: Quality Status Report 2010. OSPAR Commission, London, UK, pp. 150-161.</ref>, αλιευτικές ποσοστώσεις<ref name=":4" />, ομάδες ευρεσιτεχνιών και μεταφορά τεχνολογίας.

==== Κυβερνητικές πολιτικές και προγράμματα ====
Εθνικά και περιφερειακά σχέδια προσαρμογής<ref>ADF, 2010: TC2.1: Climate change and human development. In: “Acting on Climate Change for Sustainable Development in Africa”: Report of the Proceedings of the Seventh African Development Forum (ADF VII), 10-15 October 2010, UN Conference Centre, Addis Ababa, Ethiopia. Organized by the African Union Commission (AUC), the African Development Bank (AfDB) and the United Nations Economic Commission for Africa (UNECA) with the United Nations Environment Programme, UNECA, Addis Ababa, Ethiopia, pp. 30-32.</ref> συμπεριλαμβανομένης της ενσωμάτωσης της αλλαγής του κλίματος, υποεθνικά και τοπικά σχέδια προσαρμογής<ref name=":5" />, προγράμματα αστικής αναβάθμισης, δημοτικά προγράμματα διαχείρισης υδάτων, σχεδιασμός καταστροφών και ετοιμότητα<ref>{{Cite book|title=Climate change and health : a tool to estimate to health and adaptation costs|last=Organisation mondiale de la santé. Bureau régional de l'Europe|isbn=978-92-890-0023-9|date=2013|location=Copenhagen|url=https://www.worldcat.org/oclc/997436015|id=997436015}}</ref>, σχέδια σε επίπεδο πόλης, σχέδια σε επίπεδο περιοχής<ref>Bureau of Reclamation, 2013: [https://www.usbr.gov/lc/&#x20;region/programs/crbstudy/finalreport/index.html Colorado River Basin Water Supply and Demand Study: Final Study Reports]. United States Department of the Interior, Bureau of Reclamation, Lower Colorado Region, Boulder City, NV, USA.</ref>, τομεακά σχέδια<ref>{{Cite journal|title=Towards a climate change adaptation strategy for coffee communities and ecosystems in the Sierra Madre de Chiapas, Mexico|last3=Dempewolf|first9=Lorena|last8=Garcia Moreno|first8=Jaime|last7=Castillejos|first7=Teresa|last6=Eakin|first6=Hallie|last5=Haggar|first5=Jeremy|last4=Philpott|first4=Stacy|first3=Jan|url=https://doi.org/10.1007/s11027-009-9186-5|last2=Laderach|first2=Peter|last=Schroth|first=Götz|language=en|doi=10.1007/s11027-009-9186-5|issue=7|volume=14|pages=605–625|issn=1573-1596|date=2009-10-01|journal=Mitigation and Adaptation Strategies for Global Change|last9=Soto Pinto}}</ref>, τα οποία μπορεί να περιλαμβάνουν ολοκληρωμένη διαχείριση υδάτινων πόρων<ref>European Communities, 2009:Guidance Document No. 24: [https://eur-lex.europa.eu/legal-content/en/ALL/?uri=CELEX%3A32000L0060 River Basin Management in a Changing Climate]. Common Implementation Strategy for the Water Framework Directive (2000/60/EC), Technical Report-2009-040, European Communities, Luxembourg, Luxembourg, 134 pp.</ref><ref>{{Cite journal|title=The role of uncertainty in climate change adaptation strategies—A Danish water management example|last3=Drews|first9=J. R.|last8=Olesen|first8=J. E.|last7=Markandya|first7=A.|last6=Madsen|first6=H.|last5=Jeppesen|first5=E.|last4=Halsnæs|first4=K.|first3=M.|url=https://doi.org/10.1007/s11027-012-9366-6|last2=Arnbjerg-Nielsen|first2=K.|last=Refsgaard|first=J. C.|language=en|doi=10.1007/s11027-012-9366-6|issue=3|volume=18|pages=337–359|issn=1573-1596|date=2013-03-01|journal=Mitigation and Adaptation Strategies for Global Change|last9=Porter}}</ref>, διαχείριση τοπίου και λεκάνης απορροής, ολοκληρωμένη διαχείριση παράκτιων ζωνών<ref>{{Cite journal|title=Pathways of integrated coastal management from national policy to local implementation: Enabling climate change adaptation|url=https://www.sciencedirect.com/science/article/abs/pii/S0308597X12002035|journal=Marine Policy|date=2013-05-01|issn=0308-597X|pages=72–86|volume=39|doi=10.1016/j.marpol.2012.10.005|language=en}}</ref><ref>{{Cite journal|title=Dutch coasts in transition|first3=Marcel J. F.|first8=Caroline A.|last7=Hazeleger|first7=Wilco|last6=Parmet|first6=Bart W. A. H.|last5=van Alphen|first5=Jos S. L. J.|last4=Veerman|first4=Cees P.|last3=Stive|last2=Fresco|url=https://www.nature.com/articles/ngeo572|first2=Louise O.|last=Kabat|first=Pavel|language=en|doi=10.1038/ngeo572|issue=7|volume=2|pages=450–452|issn=1752-0908|date=2009-07|journal=Nature Geoscience|last8=Katsman}}</ref>, προσαρμοστική διαχείριση<ref>{{Cite journal|title=A threatened world city: the benefits of protecting London from the sea|first=Edmund C.|first4=Loraine|last3=Lavery|first3=Sarah|last2=Haigh|first2=Nick|last=Penning-Rowsell|language=en|url=https://doi.org/10.1007/s11069-011-0075-3|doi=10.1007/s11069-011-0075-3|issue=3|volume=66|pages=1383–1404|issn=1573-0840|date=2013-04-01|journal=Natural Hazards|last4=McFadden}}</ref>, διαχείριση με βάση το οικοσύστημα, βιώσιμη διαχείριση των δασών, διαχείριση της αλιείας<ref>{{Cite journal|title=Adaptation to climate change in marine capture fisheries|url=https://www.sciencedirect.com/science/article/abs/pii/S0308597X09001845|journal=Marine Policy|date=2010-05-01|issn=0308-597X|pages=606–615|volume=34|issue=3|doi=10.1016/j.marpol.2009.11.011|language=en}}</ref> και προσαρμογή βάσει της κοινότητας.<ref>{{Cite journal|title=Community level adaptation to climate change: The potential role of participatory community risk assessment|url=https://www.sciencedirect.com/science/article/abs/pii/S0959378007000453|journal=Global Environmental Change|date=2008-02-01|issn=0959-3780|pages=165–179|volume=18|issue=1|doi=10.1016/j.gloenvcha.2007.06.002|language=en}}</ref><ref>{{Cite journal|title=Building responsiveness to climate change through community based adaptation in Bangladesh|url=https://doi.org/10.1007/s11027-011-9298-6|journal=Mitigation and Adaptation Strategies for Global Change|date=2011-12-01|issn=1573-1596|pages=845–863|volume=16|issue=8|doi=10.1007/s11027-011-9298-6|language=en|first=Amireeta K.|last=Rawlani|first2=Benjamin K.|last2=Sovacool}}</ref><ref>{{Cite journal|title=Governing climate change for a just city: challenges and lessons from Maputo, Mozambique|url=https://doi.org/10.1080/13549839.2013.801573|journal=Local Environment|date=2013-07-01|issn=1354-9839|pages=678–704|volume=18|issue=6|doi=10.1080/13549839.2013.801573|first=Vanesa Castán|last=Broto|first2=Bridget|last2=Oballa|first3=Paulo|last3=Junior}}</ref>

== Διεθνής χρηματοδότηση ==
Η [[Σύμβαση-Πλαίσιο των Ηνωμένων Εθνών για τις Κλιματικές Μεταβολές|Σύμβαση-πλαίσιο των Ηνωμένων Εθνών για την Κλιματική Αλλαγή]], σύμφωνα με το άρθρο 11, ενσωματώνει έναν χρηματοδοτικό μηχανισμό σε αναπτυσσόμενες χώρες για να τα υποστηρίξουν με προσαρμογή.<ref>{{Cite web|url=https://unfccc.int/topics/climate-finance/the-big-picture/climate-finance-in-the-negotiations/climate-finance|title=Climate finance|website=Climate finance}}</ref> Μέχρι το 2009, υπήρχαν τρία ταμεία στο πλαίσιο του χρηματοδοτικού μηχανισμού της Σύμβασης. Το Ταμείο Ειδικής Κλιματικής Αλλαγής (SCCF)<ref>{{Cite web|url=http://unfccc.int/cooperation_and_support/financial_mechanism/special_climate_change_fund/items/3657.php|title=The Special Climate Change Fund|website=UNFCCC|access-date=2020-12-20}}</ref> και το Ταμείο Λιγότερο Αναπτυγμένων Χωρών (LDCF) που τα διοικεί το [[Παγκόσμιο Ταμείο Προστασίας του Περιβάλλοντος|Παγκόσμιου Ταμείου Προστασίας του Περιβάλλοντος]]<ref>{{Cite web|url=http://www.thegef.org/about/funding|title=Funding|date=2016-04-04|website=Global Environment Facility|language=en|access-date=2020-12-20}}</ref>. Το [[Ταμείο Προσαρμογής]] δημιουργήθηκε ως αποτέλεσμα των διαπραγματεύσεων κατά τη διάρκεια των διασκέψεων COP15 και COP16 και διοικείται από τη Γραμματεία του. Αρχικά, όταν τέθηκε σε λειτουργία το [[Πρωτόκολλο του Κιότο]], το Ταμείο Προσαρμογής χρηματοδοτήθηκε με εισφορά 2% από τον [[Μηχανισμός Καθαρής Ανάπτυξης|Μηχανισμό Καθαρής Ανάπτυξης]] (CDM).

Στην 15η Διάσκεψη των Μερών της UNFCCC (COP15), που πραγματοποιήθηκε στην Κοπεγχάγη το 2009, συμφωνήθηκε η [[Συμφωνία της Κοπεγχάγης]] που έχει στόχο την αποστολή 100 δισεκατομμυρίων δολαρίων ετησίως στις αναπτυσσόμενες χώρες για βοήθεια για τον μετριασμό και την προσαρμογή της κλιματικής αλλαγής μέχρι το 2020.<ref>{{cite conference|date=7–18 December 2009|title=Conference of the Parties to the Framework Convention on Climate Change|url=http://unfccc.int/meetings/cop_15/items/5257.php|location=[[Κοπεγχάγη]]|id=un document= FCCC/CP/2009/L.7|archive-url=https://web.archive.org/web/20101018074452/http://unfccc.int/meetings/cop_15/items/5257.php|archive-date=18 October 2010|access-date=24 October 2010|url-status=live}}</ref> Το [[Πράσινο Ταμείο για το Κλίμα]] δημιουργήθηκε το 2010 ως ένα από τα μέσα για την κινητοποίηση αυτής της χρηματοδότησης για το κλίμα. Μέχρι τον Ιούνιο του 2021, η υπόσχεση για 100 δισεκατομμύρια δολάρια ετησίως δεν είχε εκπληρωθεί πλήρως. <ref>{{Cite journal|last1=Cui|url=https://doi.org/10.1080/14693062.2019.1690968|s2cid=213694904|doi=10.1080/14693062.2019.1690968|pages=95–108|issue=1|volume=20|journal=Climate Policy|title=Co-financing in the green climate fund: lessons from the global environment facility|first1=Lianbiao|date=2020|first4=Lei|last4=Zhu|first3=Malin|last3=Song|first2=Yi|last2=Sun|issn=1469-3062}}</ref><ref>{{Cite news|url=https://www.theguardian.com/environment/2021/jun/11/antonio-guterres-interview-climate-crisis-pandemic-g7|title=António Guterres on the climate crisis: ‘We are coming to a point of no return’|newspaper=The Guardian|date=11 June 2021}}</ref>

=== Κόστος ===
Μια εκτεταμένη ερευνητική βιβλιογραφία αξιολογεί τα μέτρα ως προς την απόκριση τους στην υπερθέρμανση του πλανήτη. Μεγάλο μέρος αυτής της βιβλιογραφίας εξετάζει το πιθανό οικονομικό κόστος που σχετίζεται με διαφορετικές στρατηγικές. Η Ασιατική Τράπεζα Ανάπτυξης έχει μια σειρά μελετών για τα οικονομικά της κλιματικής αλλαγής στην περιοχή Ασίας-Ειρηνικού.<ref>{{Cite book|title=Economics of Climate Change in East Asia|first1=Michael|last1=Westphal|first2=Gordon|last2=Hughes|publisher=Asian Development Bank|isbn=978-92-9254-288-7|date=2013-10-01|url=https://www.adb.org/publications/economics-climate-change-east-asia|language=en|last3=Brömmelhörster|first3=Jörn}}</ref> Αυτές οι μελέτες παρέχουν ανάλυση κόστους των μέτρων προσαρμογής και μετριασμού. Η πύλη προσαρμογής του προγράμματος των Ηνωμένων Εθνών για την αλλαγή του κλίματος περιλαμβάνει μελέτες σχετικά με την προσαρμογή στην αλλαγή του κλίματος στην Αφρική, την Ευρώπη και την Κεντρική Ασία και την Ασία και τον Ειρηνικό..<ref>{{Cite web|url=https://www.adaptation-undp.org/|title=Home {{!}} UNDP Climate Change Adaptation|website=www.adaptation-undp.org|language=en|access-date=2021-03-23}}</ref>

Εκτός από το άμεσο κόστος που σχετίζεται με τις δαπάνες για προσαρμογή και μετριασμό, υπάρχει επίσης έρευνα που δείχνει το κόστος που σχετίζεται με την εκτροπή πόρων από παραγωγικές πηγές προς αυτούς τους σκοπούς προσαρμογής. Μια τέτοια εκτροπή ονομάζεται προσαρμοστικό επενδυτικό αποτέλεσμα (AIE) και στοιχεία δείχνουν ότι ο αντίκτυπος των επενδύσεων στην οικονομική ανάπτυξη μειώνεται κατά περίπου 30% σε τομείς που επενδύουν σε μεγάλο βαθμό σε προσαρμοστικές τεχνολογίες.<ref>{{Cite journal|last1=Mohaddes|first1=Kamiar|last2=Williams|first2=Rhys|date=2020|title=The Adaptive Investment Effect: Evidence from Chinese Provinces|url=https://doi.org/10.1016/j.econlet.2020.109332|journal=Economic Letters|volume=193|issue=1|pages=109332|doi=10.1016/j.econlet.2020.109332|issn=0165-1765}}</ref>

=== Προσθετικότητα ===
Ένα βασικό και καθοριστικό χαρακτηριστικό της διεθνούς χρηματοδότησης προσαρμογής είναι η προϋπόθεση για την έννοια της προσθετικότητας. Αυτό αντικατοπτρίζει τους δεσμούς μεταξύ χρηματοδότησης προσαρμογής και άλλων επιπέδων [[Αναπτυξιακή βοήθεια|αναπτυξιακής βοήθειας]].<ref name="ODI">Jessica Brown, Neil Bird and Liane Schalatek (2010) [http://www.odi.org.uk/resources/details.asp?id=4931&title=climate-finance-additionality-definitions-implications Climate finance additionality: emerging definitions and their implications] {{webarchive|url=https://web.archive.org/web/20120803075037/http://www.odi.org.uk/resources/details.asp?id=4931&title=climate-finance-additionality-definitions-implications|date=3 August 2012}} Overseas Development Institute</ref> Πολλές ανεπτυγμένες χώρες παρέχουν ήδη διεθνή βοήθεια σε αναπτυσσόμενες χώρες για να αντιμετωπίσουν προκλήσεις όπως η φτώχεια, ο υποσιτισμός, η επισιτιστική ανασφάλεια,<ref>{{cite web|url=http://www.fao.org/docrep/005/y4671e/y4671e06.htm|title=Chapter 2. Food security: concepts and measurement[21&#93;|publisher=Fao.org|archive-url=https://web.archive.org/web/20100826025404/http://www.fao.org/docrep/005/y4671e/y4671e06.htm|archive-date=26 August 2010|url-status=live|access-date=29 August 2010}}</ref> διαθεσιμότητα πόσιμου νερού, χρέος, αναλφαβητισμός, ανεργία, συγκρούσεις για τοπικούς πόρους και χαμηλότερη τεχνολογική ανάπτυξη. Η κλιματική αλλαγή απειλεί να επιδεινώσει ή να σταματήσει την πρόοδο στην επίλυση ορισμένων από αυτά τα προϋπάρχοντα προβλήματα και δημιουργεί νέα προβλήματα. Για να αποφευχθεί η ανακατεύθυνση της υπάρχουσας βοήθειας, η προσθετικότητα αναφέρεται στο επιπλέον κόστος προσαρμογής.

Οι τέσσερις κύριοι ορισμοί της προσθετικότητας είναι:<ref name="ODI" />

# Η χρηματοδότηση του κλίματος κατατάσσεται ως ενίσχυση, αλλά επιπλέον (πέραν) του στόχου [[Στόχοι Ανάπτυξης Χιλιετίας|0,7% της ΕΑΒ]]
# Αύξηση της επίσημης αναπτυξιακής βοήθειας (ΕΑΒ) του προηγούμενου έτους που δαπανήθηκε για τον μετριασμό της κλιματικής αλλαγής
# Αύξηση των επιπέδων της ΕΑΒ που περιλαμβάνουν χρηματοδότηση της αλλαγής του κλίματος, αλλά όπου περιορίζεται σε ένα καθορισμένο ποσοστό
# Αύξηση της χρηματοδότησης του κλίματος που δεν συνδέεται με την ΕΑΒ

Μια κριτική για την προσθετικότητα είναι ότι ενθαρρύνει τις επιχειρήσεις που δεν λαμβάνουν υπόψη τους μελλοντικούς κινδύνους της κλιματικής αλλαγής. Ορισμένοι υποστηρικτές πρότειναν έτσι την ενσωμάτωση της προσαρμογής στην κλιματική αλλαγή στα προγράμματα μείωσης της φτώχειας.<ref>[http://www.ids.ac.uk/go/bookshop/ids-bulletin/ids-bulletin-39-2008 Poverty in a Changing Climate] {{webarchive|url=https://web.archive.org/web/20120513222525/http://www.ids.ac.uk/go/bookshop/ids-bulletin/ids-bulletin-39-2008|date=13 May 2012}} Institute of Development Studies Bulletin 39(4), September 2008</ref>

Από το 2010 έως το 2020, η Δανία αύξησε την ενίσχυση προσαρμογής για την υπερθέρμανση του πλανήτη κατά 33%, από 0,09% του ΑΕΠ σε 0,12% του ΑΕΠ, αλλά όχι με προσθετικότητα. Αντ 'αυτού, η ενίσχυση αφαιρέθηκε από άλλα ταμεία εξωτερικής βοήθειας. Η εφημερίδα ''Politiken'' έγραψε: "Η κλιματική βοήθεια λαμβάνεται από τους φτωχότερους."<ref>{{Cite web|url=https://politiken.dk/indland/politik/art7487304/Klimabistand-bliver-taget-fra-de-fattigste|title=Klimabistand bliver taget fra de fattigste|date=12 November 2019}}</ref>


== Παραπομπές ==
== Παραπομπές ==

Έκδοση από την 23:13, 17 Ιουνίου 2021

Η προσαρμογή στην κλιματική αλλαγή περιλαμβάνει διαρθρωτικές, φυσικές, κοινωνικές και θεσμικές προσεγγίσεις. Δεξιόστροφα από πάνω αριστερά: (1) αναδάσωση και διατήρηση οικοτόπων· (2) θαλάσσια τείχη για προστασία από τσουνάμι που επιδεινώθηκαν από την άνοδο της στάθμης της θάλασσας· (3) πράσινες στέγες σε αστικές θερμονησίδες· (4) επιλεκτική αναπαραγωγή για ανθεκτικές στην ξηρασία καλλιέργειες.

Η προσαρμογή στην κλιματική αλλαγή είναι η διαδικασία προσαρμογής στην τρέχουσα ή την αναμενόμενη κλιματική αλλαγή και τις επιπτώσεις της.[1][2] Είναι ένας από τους τρόπους αντιμετώπισης της κλιματικής αλλαγής, παράλληλα με τον μετριασμό της κλιματικής αλλαγής.[3] Για τους ανθρώπους, η προσαρμογή στοχεύει να μετριάσει ή να αποφύγει τη βλάβη και να εκμεταλλευτεί ευκαιρίες. Για τα φυσικά συστήματα, οι άνθρωποι μπορούν να παρέμβουν για να βοηθήσουν στη ρύθμιση.[1] Χωρίς μετριασμό, η προσαρμογή από μόνη της δεν μπορεί να αποτρέψει τον κίνδυνο «σοβαρών, εκτεταμένων και μη αναστρέψιμων» επιπτώσεων.[4] Η διαφορά της προσαρμογής από τον μετριασμό είναι ότι ο μετριασμός αφορά τις αιτίες της κλιματικής αλλαγής ενώ η προσαρμογή αφορά τις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής.

Οι ενέργειες προσαρμογής μπορεί να είναι είτε σταδιακές (ενέργειες όπου ο κεντρικός στόχος είναι η διατήρηση της ουσίας και της ακεραιότητας ενός συστήματος) είτε μετασχηματιστικές (ενέργειες που αλλάζουν τα θεμελιώδη χαρακτηριστικά ενός συστήματος ως απόκριση στην κλιματική αλλαγή και τις επιπτώσεις του).[5]

Η ανάγκη προσαρμογής ποικίλλει από τόπο σε τόπο, ανάλογα με την ευαισθησία και την ευπάθεια στις περιβαλλοντικές επιπτώσεις.[6][7] Η προσαρμογή είναι ιδιαίτερα σημαντική στις αναπτυσσόμενες χώρες, δεδομένου ότι οι χώρες αυτές είναι πιο ευάλωτες στην κλιματική αλλαγή[8] ​​και φέρουν το βάρος των επιπτώσεων της υπερθέρμανσης του πλανήτη.[9] Η προσαρµοστική ικανότητα του ανθρώπου κατανέμεται άνισα σε διάφορες περιοχές και πληθυσμούς και οι αναπτυσσόμενες χώρες έχουν γενικά μικρότερη ικανότητα προσαρμογής.[10] Η προσαρμοστική ικανότητα συνδέεται στενά με την κοινωνική και οικονομική ανάπτυξη.[11] Το οικονομικό κόστος της προσαρμογής στην κλιματική αλλαγή είναι πιθανό να κοστίσει δισεκατομμύρια δολάρια ετησίως για τις επόμενες δεκαετίες, αν και το ακριβές ποσό που απαιτείται είναι άγνωστο.[12] Εκτός από το άμεσο κόστος που σχετίζεται με την προσαρμογή, υπάρχει επίσης ένα έμμεσο κόστος που προκύπτει από την εκτροπή πόρων από παραγωγικό προς προσαρμοστικό κεφάλαιο.[13]

Η πρόκληση της προσαρμογής αυξάνεται με το μέγεθος και το ρυθμό της κλιματικής αλλαγής. Ακόμη και ο πιο αποτελεσματικός μετριασμός της κλιματικής αλλαγής[14] μέσω της μείωσης των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου ή της ενισχυμένης απομάκρυνσης αυτών των αερίων από την ατμόσφαιρα (μέσω καταβόθρων άνθρακα) δεν θα εμπόδιζε περαιτέρω επιπτώσεις από την κλιματική αλλαγή, καθιστώντας αναπόφευκτη την ανάγκη προσαρμογής.[15] Η Συμφωνία του Παρισιού απαιτεί από τις χώρες να διατηρήσουν την παγκόσμια αύξηση της θερμοκρασίας αυτόν τον αιώνα μικρότερη από 2 °C πάνω από τα προ-βιομηχανικά επίπεδα και να συνεχίσουν τις προσπάθειες για τον περιορισμό της αύξησης της θερμοκρασίας στους 1,5 °C.[16] Ακόμα κι αν οι εκπομπές σταματήσουν σχετικά σύντομα, η υπερθέρμανση του πλανήτη και οι επιπτώσεις της θα διαρκέσουν πολλά χρόνια λόγω της αδράνειας του κλιματικού συστήματος, επομένως τόσο η ουδετερότητα άνθρακα όσο και η προσαρμογή είναι απαραίτητες.[17]

Ο στόχος αειφόρου ανάπτυξης, που τέθηκε το 2015, στοχεύει στην ενίσχυση της ανθεκτικότητας των χωρών και των προσαρμοστικών ικανοτήτων σε θέματα που σχετίζονται με το κλίμα.[18] Αυτή η προσαρμογή περιλαμβάνει πολλούς τομείς όπως οι υποδομές,[19] η γεωργία[20] και η εκπαίδευση για την κλιματική αλλαγή. Η Συμφωνία του Παρισιού, που εγκρίθηκε τον ίδιο χρόνο, περιελάμβανε διάφορες διατάξεις για την προσαρμογή. Επιδιώκει να προωθήσει την ιδέα της παγκόσμιας ευθύνης, να βελτιώσει την επικοινωνία μέσω της συνιστώσας προσαρμογής των εθνικά καθορισμένων συνεισφορών και περιλαμβάνει μια συμφωνία ότι οι ανεπτυγμένες χώρες θα πρέπει να παρέχουν οικονομική υποστήριξη και μεταφορά τεχνολογίας για την προώθηση της προσαρμογής στις πιο ευάλωτες χώρες.[21] Ορισμένοι επιστήμονες ανησυχούν ότι τα προγράμματα προσαρμογής του κλίματος ενδέχεται να επηρεάσουν τα υφιστάμενα αναπτυξιακά προγράμματα και, ως εκ τούτου, να οδηγήσουν σε ανεπιθύμητες συνέπειες για ευάλωτες ομάδες.[22]

Μέτρα προσαρμογής

Με την πάροδο των χρόνων, προσδιορίστηκαν ορισμένες κατηγορίες μέτρων προσαρμογής. Αυτά τα μέτρα περιλαμβάνουν ένα ευρύ φάσμα δράσεων που οργανώνονται σε τρεις γενικές κατηγορίες: δομικά/φυσικά, κοινωνικά και θεσμικά. Υπάρχουν πολλοί διαφορετικοί τρόποι με τους οποίους το εύρος των διαθέσιμων μέτρων προσαρμογής θα μπορούσε να κατηγοριοποιηθεί[23], επομένως οποιαδήποτε κατηγοριοποίηση είναι απίθανο να έχει παγκόσμια αποδοχη, αλλά η συγκεριμένη λαμβάνει υπόψη την ποικιλομορφία των μέτρων προσαρμογής για διάφορους τομείς και ενδιαφερόμενα μέρη.[5]

Δομικά και φυσικά μέτρα

Μηχανικά μέτρα δομικής προσαρμογής

Η μηχανική και οι πολυεπιστημονικές ομάδες με τις οποίες συνεργάζονται οι μηχανικοί (αρχιτέκτονες, σχεδιαστές, νομικοί εμπειρογνώμονες κ.λπ.), είναι συχνά στην πρώτη γραμμή της παροχής τεχνολογιών και στρατηγικών προσαρμογής[24]. Τα περισσότερα μηχανικά μέτρα είναι εξειδικευμένα, υψηλής έντασης κεφαλαίου, μεγάλης κλίμακας και περίπλοκα[25][26][27]. Στα μέτρα αυτά περιλαμβάνονται θαλάσσια τείχη[28] και παράκτιες δομές προστασίας[29], αντιπλημμυρικά έργα[30], αποθήκευση και άντληση νερού[31][32], εργασίες αποχέτευσης[33], εγγειοβελτιωτικά έργα[34], αποκατάσταση ακτών[35], καταφύγια για πλημμύρες και κυκλώνες[36], διαχείριση ομβρίων και λυμάτων[37], προσαρμογή των μεταφορών και των οδικών υποδομών[38][39], πλωτές κατοικίες[40], προσαρμογή των σταθμών παραγωγής ηλεκτρικού ρεύματος και των ηλεκτρικών δικτύων.[41][42]

Μέτρα τεχνολογίας

Οι πρόσφατες εξελίξεις στην τεχνολογία και την πληροφορική συνδυάζονται με μηχανικά μέτρα δομικής προσαρμογής σε διάφορες εφαρμογές. Στα μέτρα αυτά περιλαμβάνονται νέες ποικιλίες καλλιεργειών και ζώων[43][44], γενετικές τεχνικές, παραδοσιακές τεχνολογίες και μέθοδοι[45][46], αποτελεσματική άρδευση[47][48], τεχνολογίες εξοικονόμησης νερού[49][50][51] συμπεριλαμβανομένης της συλλογής όμβριων υδάτων[52][53][54], γεωργία διατήρησης[55][56], εγκαταστάσεις αποθήκευσης και συντήρησης τροφίμων[57], τεχνολογία χαρτογράφησης και παρακολούθησης κινδύνων, συστήματα έγκαιρης προειδοποίησης[58][59][60][61], μόνωση κτιρίων[62], μηχανική και παθητική ψύξη[63][64], τεχνολογίες ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, βιοκαύσιμα δεύτερης γενιάς.

Μέτρα με βάση το οικοσύστημα

Η προσαρμογή με βάση το οικοσύστημα - που είναι η χρήση υπηρεσιών βιοποικιλότητας και οικοσυστημάτων ως μέρος μιας συνολικής στρατηγικής προσαρμογής για να βοηθήσει τους ανθρώπους να προσαρμοστούν στις δυσμενείς επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής (Σύμβαση για τη βιολογική ποικιλότητα, 2009) - αποτελεί μια ολοκληρωμένη προσέγγιση στην προσαρμογή. Στην κατηγορία αυτή εντάσσονται μέτρα όπως η οικολογική αποκατάσταση[65][66] συμπεριλαμβανομένης της διατήρησης και αποκατάστασης υδροτόπων και πεδιάδων, η αύξηση της βιολογικής ποικιλομορφίας[67], η δάσωση και αναδάσωση, η διατήρηση και αναφύτευση μαγγροβίων δασών, η μείωση πυρκαγιών αλλά και οι προγραμματισμένες πυρκαγιές[68], η πράσινη υποδομή (π.χ., σκιερά δέντρα, πράσινες στέγες)[69][70][71], ο έλεγχος της υπεραλίευσης, η από κοινού διαχείριση της αλιείας, η υποβοηθούμενη μετανάστευση ή διαχειριζόμενη μετατόπιση[72][28], οι οικολογικοί διάδρομοι, η ex situ διατήρηση και τράπεζες σπόρων, η διαχείριση φυσικών πόρων με βάση την κοινότητα (CBNRM)[73][74][75], η προσαρμοστική διαχείριση της χρήσης γης[76].

Μέτρα υπηρεσιών

Η παροχή υπηρεσιών αποτελείται από ένα ευρύ φάσμα συγκεκριμένων και μετρήσιμων δραστηριοτήτων όπως τα δίκτυα κοινωνικής ασφάλισης και κοινωνική προστασία[77][78][79], οι τράπεζες τροφίμων και η διανομή πλεονάσματος τροφίμων, οι δημοτικές υπηρεσίες, συμπεριλαμβανομένων της ύδρευσης και της αποχέτευσης[33][80], τα προγράμματα εμβολιασμού[81], οι βασικές υπηρεσίες δημόσιας υγείας[82] συμπεριλαμβανομένων των υπηρεσιών αναπαραγωγικής υγείας[83], το διεθνές εμπόριο[84].

Κοινωνικά μέτρα

Μέτρα εκπαίδευσης

Ευαισθητοποίηση και ένταξη στην εκπαίδευση[85][86][87][88], ισότητα των φύλων στην εκπαίδευση[89], υπηρεσίες επέκτασης, ανταλλαγή τοπικών και παραδοσιακών γνώσεων συμπεριλαμβανομένης της ενσωμάτωσης στον σχεδιασμό προσαρμογής, έρευνα συμμετοχικής δράσης και κοινωνική μάθηση[90][91][92][93], κοινοτικές έρευνες, πλατφόρμες ανταλλαγής γνώσεων και μάθησης[90][92][94], διεθνή συνέδρια και ερευνητικά δίκτυα, επικοινωνία στα μέσα.[85][94][95][96]

Μέτρα ενημέρωσης

Χαρτογράφηση κινδύνου και ευπάθειας[97], συστήματα έγκαιρης προειδοποίησης και απόκρισης[98][99], συμπεριλαμβανομένων συστημάτων έγκαιρης προειδοποίησης για την υγεία[100][101][102][103], συστηματική παρακολούθηση και τηλεπισκόπηση, κλιματικές υπηρεσίες συμπεριλαμβανομένων βελτιωμένων προβλέψεων, υποβάθμιση κλιματικών σεναρίων, γεωγραφικά σύνολα δεδομένων[104], ενσωμάτωση αυτόχθονων παρατηρήσεων για το κλίμα[90][105], σχέδια προσαρμογής με βάση την κοινότητα[106][107], συμπεριλαμβανομένης της αναβάθμισης παραγκουπόλεων με βάση την κοινότητα και της συμμετοχικής ανάπτυξης σεναρίων[108].

Μέτρα συμπεριφοράς

Συμβιβασμός[109], προετοιμασία και εκκένωση νοικοκυριών[110], υποχώρηση[111] και μετανάστευση, η οποία έχει τις δικές της επιπτώσεις στην ανθρώπινη υγεία[112] και στην ανθρώπινη ασφάλεια, διατήρηση εδάφους και νερού[113], διαφοροποίηση των μέσων διαβίωσης[114][115][116][117], αλλαγή πρακτικών υδατοκαλλιέργειας[118], εναλλαγή καλλιεργειών[119], αλλαγή πρακτικών καλλιέργειας, προτύπων και ημερομηνιών φύτευσης[120][121][122], εξάρτηση από κοινωνικά δίκτυα.

Θεσμικά μέτρα

Οικονομικά μέτρα

Οικονομικά κίνητρα, συμπεριλαμβανομένων φόρων και επιδοτήσεων, ασφάλιση[123] συμπεριλαμβανομένων των συστημάτων ασφάλισης καιρού με βάση τον δείκτη[124], ομόλογα καταστροφών[125][126], περιστρεφόμενα κεφάλαια, πληρωμές για υπηρεσίες οικοσυστήματος, τιμολόγια νερού, ομάδες εξοικονόμησης[127], μικροχρηματοδότηση[128], ταμεία έκτακτης ανάγκης[123][129], μεταφορά μετρητών.

Μέτρα για νόμους και κανονισμούς

Νόμοι χωροταξίας[130][131][132], πρότυπα δόμησης[133][134], διευκολύνσεις, κανονισμοί και συμφωνίες για το νερό[135], νόμοι για την υποστήριξη της μείωσης του κινδύνου καταστροφών, νόμοι για την ενθάρρυνση των ασφαλιστικών αγορών[136][137], καθορισμός δικαιωμάτων ιδιοκτησίας και ασφάλειας ιδιοκτησίας γης[129][138][139][140], προστατευόμενες περιοχές, θαλάσσιες προστατευόμενες περιοχές[141], αλιευτικές ποσοστώσεις[84], ομάδες ευρεσιτεχνιών και μεταφορά τεχνολογίας.

Κυβερνητικές πολιτικές και προγράμματα

Εθνικά και περιφερειακά σχέδια προσαρμογής[142] συμπεριλαμβανομένης της ενσωμάτωσης της αλλαγής του κλίματος, υποεθνικά και τοπικά σχέδια προσαρμογής[85], προγράμματα αστικής αναβάθμισης, δημοτικά προγράμματα διαχείρισης υδάτων, σχεδιασμός καταστροφών και ετοιμότητα[143], σχέδια σε επίπεδο πόλης, σχέδια σε επίπεδο περιοχής[144], τομεακά σχέδια[145], τα οποία μπορεί να περιλαμβάνουν ολοκληρωμένη διαχείριση υδάτινων πόρων[146][147], διαχείριση τοπίου και λεκάνης απορροής, ολοκληρωμένη διαχείριση παράκτιων ζωνών[148][149], προσαρμοστική διαχείριση[150], διαχείριση με βάση το οικοσύστημα, βιώσιμη διαχείριση των δασών, διαχείριση της αλιείας[151] και προσαρμογή βάσει της κοινότητας.[152][153][154]

Διεθνής χρηματοδότηση

Η Σύμβαση-πλαίσιο των Ηνωμένων Εθνών για την Κλιματική Αλλαγή, σύμφωνα με το άρθρο 11, ενσωματώνει έναν χρηματοδοτικό μηχανισμό σε αναπτυσσόμενες χώρες για να τα υποστηρίξουν με προσαρμογή.[155] Μέχρι το 2009, υπήρχαν τρία ταμεία στο πλαίσιο του χρηματοδοτικού μηχανισμού της Σύμβασης. Το Ταμείο Ειδικής Κλιματικής Αλλαγής (SCCF)[156] και το Ταμείο Λιγότερο Αναπτυγμένων Χωρών (LDCF) που τα διοικεί το Παγκόσμιου Ταμείου Προστασίας του Περιβάλλοντος[157]. Το Ταμείο Προσαρμογής δημιουργήθηκε ως αποτέλεσμα των διαπραγματεύσεων κατά τη διάρκεια των διασκέψεων COP15 και COP16 και διοικείται από τη Γραμματεία του. Αρχικά, όταν τέθηκε σε λειτουργία το Πρωτόκολλο του Κιότο, το Ταμείο Προσαρμογής χρηματοδοτήθηκε με εισφορά 2% από τον Μηχανισμό Καθαρής Ανάπτυξης (CDM).

Στην 15η Διάσκεψη των Μερών της UNFCCC (COP15), που πραγματοποιήθηκε στην Κοπεγχάγη το 2009, συμφωνήθηκε η Συμφωνία της Κοπεγχάγης που έχει στόχο την αποστολή 100 δισεκατομμυρίων δολαρίων ετησίως στις αναπτυσσόμενες χώρες για βοήθεια για τον μετριασμό και την προσαρμογή της κλιματικής αλλαγής μέχρι το 2020.[158] Το Πράσινο Ταμείο για το Κλίμα δημιουργήθηκε το 2010 ως ένα από τα μέσα για την κινητοποίηση αυτής της χρηματοδότησης για το κλίμα. Μέχρι τον Ιούνιο του 2021, η υπόσχεση για 100 δισεκατομμύρια δολάρια ετησίως δεν είχε εκπληρωθεί πλήρως. [159][160]

Κόστος

Μια εκτεταμένη ερευνητική βιβλιογραφία αξιολογεί τα μέτρα ως προς την απόκριση τους στην υπερθέρμανση του πλανήτη. Μεγάλο μέρος αυτής της βιβλιογραφίας εξετάζει το πιθανό οικονομικό κόστος που σχετίζεται με διαφορετικές στρατηγικές. Η Ασιατική Τράπεζα Ανάπτυξης έχει μια σειρά μελετών για τα οικονομικά της κλιματικής αλλαγής στην περιοχή Ασίας-Ειρηνικού.[161] Αυτές οι μελέτες παρέχουν ανάλυση κόστους των μέτρων προσαρμογής και μετριασμού. Η πύλη προσαρμογής του προγράμματος των Ηνωμένων Εθνών για την αλλαγή του κλίματος περιλαμβάνει μελέτες σχετικά με την προσαρμογή στην αλλαγή του κλίματος στην Αφρική, την Ευρώπη και την Κεντρική Ασία και την Ασία και τον Ειρηνικό..[162]

Εκτός από το άμεσο κόστος που σχετίζεται με τις δαπάνες για προσαρμογή και μετριασμό, υπάρχει επίσης έρευνα που δείχνει το κόστος που σχετίζεται με την εκτροπή πόρων από παραγωγικές πηγές προς αυτούς τους σκοπούς προσαρμογής. Μια τέτοια εκτροπή ονομάζεται προσαρμοστικό επενδυτικό αποτέλεσμα (AIE) και στοιχεία δείχνουν ότι ο αντίκτυπος των επενδύσεων στην οικονομική ανάπτυξη μειώνεται κατά περίπου 30% σε τομείς που επενδύουν σε μεγάλο βαθμό σε προσαρμοστικές τεχνολογίες.[163]

Προσθετικότητα

Ένα βασικό και καθοριστικό χαρακτηριστικό της διεθνούς χρηματοδότησης προσαρμογής είναι η προϋπόθεση για την έννοια της προσθετικότητας. Αυτό αντικατοπτρίζει τους δεσμούς μεταξύ χρηματοδότησης προσαρμογής και άλλων επιπέδων αναπτυξιακής βοήθειας.[164] Πολλές ανεπτυγμένες χώρες παρέχουν ήδη διεθνή βοήθεια σε αναπτυσσόμενες χώρες για να αντιμετωπίσουν προκλήσεις όπως η φτώχεια, ο υποσιτισμός, η επισιτιστική ανασφάλεια,[165] διαθεσιμότητα πόσιμου νερού, χρέος, αναλφαβητισμός, ανεργία, συγκρούσεις για τοπικούς πόρους και χαμηλότερη τεχνολογική ανάπτυξη. Η κλιματική αλλαγή απειλεί να επιδεινώσει ή να σταματήσει την πρόοδο στην επίλυση ορισμένων από αυτά τα προϋπάρχοντα προβλήματα και δημιουργεί νέα προβλήματα. Για να αποφευχθεί η ανακατεύθυνση της υπάρχουσας βοήθειας, η προσθετικότητα αναφέρεται στο επιπλέον κόστος προσαρμογής.

Οι τέσσερις κύριοι ορισμοί της προσθετικότητας είναι:[164]

  1. Η χρηματοδότηση του κλίματος κατατάσσεται ως ενίσχυση, αλλά επιπλέον (πέραν) του στόχου 0,7% της ΕΑΒ
  2. Αύξηση της επίσημης αναπτυξιακής βοήθειας (ΕΑΒ) του προηγούμενου έτους που δαπανήθηκε για τον μετριασμό της κλιματικής αλλαγής
  3. Αύξηση των επιπέδων της ΕΑΒ που περιλαμβάνουν χρηματοδότηση της αλλαγής του κλίματος, αλλά όπου περιορίζεται σε ένα καθορισμένο ποσοστό
  4. Αύξηση της χρηματοδότησης του κλίματος που δεν συνδέεται με την ΕΑΒ

Μια κριτική για την προσθετικότητα είναι ότι ενθαρρύνει τις επιχειρήσεις που δεν λαμβάνουν υπόψη τους μελλοντικούς κινδύνους της κλιματικής αλλαγής. Ορισμένοι υποστηρικτές πρότειναν έτσι την ενσωμάτωση της προσαρμογής στην κλιματική αλλαγή στα προγράμματα μείωσης της φτώχειας.[166]

Από το 2010 έως το 2020, η Δανία αύξησε την ενίσχυση προσαρμογής για την υπερθέρμανση του πλανήτη κατά 33%, από 0,09% του ΑΕΠ σε 0,12% του ΑΕΠ, αλλά όχι με προσθετικότητα. Αντ 'αυτού, η ενίσχυση αφαιρέθηκε από άλλα ταμεία εξωτερικής βοήθειας. Η εφημερίδα Politiken έγραψε: "Η κλιματική βοήθεια λαμβάνεται από τους φτωχότερους."[167]

Παραπομπές

  1. ↑ 1,0 1,1 IPCC (2014). «Glossary» (PDF). Intergovernmental Panel on Climate Change. 
  2. ↑ Grüneis, Heidelinde; Penker, Marianne; Höferl, Karl-Michael (2016-10-22). «The full spectrum of climate change adaptation: testing an analytical framework in Tyrolean mountain agriculture (Austria)». SpringerPlus 5 (1): 1848. doi:10.1186/s40064-016-3542-1. ISSN 2193-1801. PMID 27818886. 
  3. ↑ «Responding to Climate Change». NASA. 21 Δεκεμβρίου 2020. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 4 Ιανουαρίου 2021. 
  4. ↑ IPCC AR5 SYR (2014). The Core Writing Team· Pachauri, R. K.· Meyer, L. A., επιμ. Climate Change 2014: Synthesis Report. Contribution of Working Groups I, II and III to the Fifth Assessment Report of the Intergovernmental Panel on Climate Change. Geneva, Switzerland: IPCC. 
  5. ↑ 5,0 5,1 Noble, I.R., S. Huq, Y.A. Anokhin, J. Carmin, D. Goudou, F.P. Lansigan, B. Osman-Elasha, and A. Villamizar 2014:Adaptation needs and options. In: Climate Change 2014: Impacts, Adaptation, and Vulnerability. Part A: Global and Sectoral Aspects. Contribution of Working Group II to the Fifth Assessment Report of the Intergovernmental Panel on Climate Change [Field, C.B., V.R. Barros, D.J. Dokken, K.J. Mach, M.D. Mastrandrea, T.E. Bilir, M. Chatterjee, K.L. Ebi, Y.O. Estrada, R.C. Genova, B. Girma, E.S. Kissel, A.N. Levy, S. MacCracken, P.R. Mastrandrea, and L.L.White (eds.)]. Cambridge University Press, Cambridge, United Kingdom and New York, NY, USA, pp. 833-868.
  6. ↑ Green, Donna; Alexander, Lisa; Mclnnes, Kathy; Church, John; Nicholls, Neville; White, Neil (11 December 2009). «An assessment of climate change impacts and adaptation for the Torres Strait Islands, Australia». Climatic Change 102 (3–4): 405–433. doi:10.1007/s10584-009-9756-2. ISSN 0165-0009. 
  7. ↑ Sarkodie, Samuel Asumadu; Strezov, Vladimir (2019-03-15). «Economic, social and governance adaptation readiness for mitigation of climate change vulnerability: Evidence from 192 countries» (στα αγγλικά). Science of the Total Environment 656: 150–164. doi:10.1016/j.scitotenv.2018.11.349. ISSN 0048-9697. PMID 30504017. Bibcode: 2019ScTEn.656..150S. 
  8. ↑ Nations, United. «The Health Effects Of Global Warming: Developing Countries Are The Most Vulnerable». United Nations (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 24 Νοεμβρίου 2020. 
  9. ↑ «Unprecedented Impacts of Climate Change Disproportionately Burdening Developing Countries, Delegate Stresses, as Second Committee Concludes General Debate | Meetings Coverage and Press Releases». www.un.org. Ανακτήθηκε στις 12 Δεκεμβρίου 2019. 
  10. ↑ Schneider, S.H., S. Semenov, A. Patwardhan, I. Burton, C.H.D. Magadza, M. Oppenheimer, A.B. Pittock, A. Rahman, J.B. Smith, A. Suarez and F. Yamin (2007). Executive summary. In (book chapter): Chapter 19: Assessing Key Vulnerabilities and the Risk from Climate Change. In: Climate Change 2007: Impacts, Adaptation and Vulnerability. Contribution of Working Group II to the Fourth Assessment Report of the Intergovernmental Panel on Climate Change (M.L. Parry, O.F. Canziani, J.P. Palutikof, P.J. van der Linden and C.E. Hanson, Eds.). Print version: Cambridge University Press, Cambridge, UK. This version: IPCC website. ISBN 978-0-521-88010-7. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2 Μαΐου 2010. Ανακτήθηκε στις 6 Απριλίου 2010. CS1 maint: Uses authors parameter (link)
  11. ↑ IPCC (2007). 4. Adaptation and mitigation options. In (book section): Summary for Policymakers. In: Climate Change 2007: Synthesis Report. Contribution of Working Groups I, II and III to the Fourth Assessment Report of the Intergovernmental Panel on Climate Change (Core Writing Team, Pachauri, R.K and Reisinger, A. (eds.)). Print version: IPCC, Geneva, Switzerland. This version: IPCC website. ISBN 978-92-9169-122-7. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 1 Μαΐου 2010. Ανακτήθηκε στις 26 Απριλίου 2010. 
  12. ↑ World Bank (2010). The Cost to Developing Countries of Adapting to Climate Change: New Methods and Estimates (PDF). World Bank. 
  13. ↑ Mohaddes, Kamiar; Williams, Rhys (2020). «The Adaptive Investment Effect: Evidence from Chinese Provinces». Economic Letters 193 (1): 109332. doi:10.1016/j.econlet.2020.109332. ISSN 0165-1765. https://doi.org/10.1016/j.econlet.2020.109332. 
  14. ↑ Verbruggen, A. (2007). Glossary J-P. In (book section): Annex I. In: Climate Change 2007: Mitigation. Contribution of Working Group III to the Fourth Assessment Report of the Intergovernmental Panel on Climate Change (B. Metz et al. (eds.)). Print version: Cambridge University Press, Cambridge, UK, and New York, N.Y., U.S.A.. This version: IPCC website. ISBN 978-0-521-88011-4. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 3 Μαΐου 2010. Ανακτήθηκε στις 23 Απριλίου 2010. 
  15. ↑ Klein, R.J.T. (2007). Executive summary. In (book chapter): Inter-relationships between adaptation and mitigation. In: Climate Change 2007: Impacts, Adaptation and Vulnerability. Contribution of Working Group II to the Fourth Assessment Report of the Intergovernmental Panel on Climate Change (M.L. Parry et al. Eds.). Print version: Cambridge University Press, Cambridge, UK, and New York, N.Y., U.S.A.. This version: IPCC website. ISBN 978-0-521-88010-7. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 21 Απριλίου 2010. Ανακτήθηκε στις 6 Απριλίου 2010. 
  16. ↑ «The Paris Agreement». unfccc.int. Ανακτήθηκε στις 24 Νοεμβρίου 2020. 
  17. ↑ Farber, Daniel A. (2007). «Adapting to Climate Change: Who Should Pay?». Journal of Land Use & Environmental Law 23: 1. doi:10.2139/ssrn.980361. ISSN 1556-5068. https://scholarship.law.berkeley.edu/facpubs/517. 
  18. ↑ «Urgent action to combat climate change and its impacts (SDG 13): transforming agriculture and food systems». 
  19. ↑ «The Varsity: Quantifying the climate crisis: how changes could impact road maintenance». 10 Νοεμβρίου 2019. 
  20. ↑ «The Guardian: Benefits to farmers of global heating outweighed by losses, says report». The Guardian. 4 September 2019. https://www.theguardian.com/environment/2019/sep/04/benefits-to-farmers-of-global-heating-outweighed-by-losses-says-report. 
  21. ↑ Ngwadla, X; El-Bakri, S. (2016). The Global Goal for Adaptation under the Paris Agreement: Putting ideas into action. (Report). London, UK: Climate and Development Knowledge Network., pp. 11–17. https://cdkn.org/wp-content/uploads/2016/11/Global-adaptation-goals-paper.pdf. 
  22. ↑ Misra, Manoj (29 February 2016). «Smallholder agriculture and climate change adaptation in Bangladesh: questioning the technological optimism». Climate and Development 9 (4): 337–347. doi:10.1080/17565529.2016.1145101. ISSN 1756-5529. 
  23. ↑ Burton, Ian (1996). Smith, Joel B., επιμ. Adapting to Climate Change: An International Perspective. New York, NY: Springer. σελίδες 55–67. ISBN 978-1-4613-8471-7. 
  24. ↑ Dawson, Richard (2007-12-15). «Re-engineering cities: a framework for adaptation to global change». Philosophical Transactions of the Royal Society A: Mathematical, Physical and Engineering Sciences 365 (1861): 3085–3098. doi:10.1098/rsta.2007.0008. https://royalsocietypublishing.org/doi/10.1098/rsta.2007.0008. 
  25. ↑ McEvoy, D.; Lindley, S.; Handley, J. (2006-12-01). «Adaptation and mitigation in urban areas: synergies and conflicts». Proceedings of the Institution of Civil Engineers - Municipal Engineer 159 (4): 185–191. doi:10.1680/muen.2006.159.4.185. ISSN 0965-0903. https://www.icevirtuallibrary.com/doi/10.1680/muen.2006.159.4.185. 
  26. ↑ Morecroft, Micheal D.; Cowan, Caroline E. (2010-05-01). «Responding to Climate Change: An Essential Component of Sustainable Development in the 21st Century» (στα αγγλικά). Local Economy 25 (3): 170–175. doi:10.1080/02690942.2010.486124. ISSN 0269-0942. https://doi.org/10.1080/02690942.2010.486124. 
  27. ↑ Sovacool, Benjamin K. (2011-07-01). «Hard and soft paths for climate change adaptation». Climate Policy 11 (4): 1177–1183. doi:10.1080/14693062.2011.579315. ISSN 1469-3062. https://doi.org/10.1080/14693062.2011.579315. 
  28. ↑ 28,0 28,1 Tobey, James; Rubinoff, Pamela; Jr, Donald Robadue; Ricci, Glen; Volk, Richard; Furlow, John; Anderson, Glen (2010-05-28). «Practicing Coastal Adaptation to Climate Change: Lessons from Integrated Coastal Management». Coastal Management 38 (3): 317–335. doi:10.1080/08920753.2010.483169. ISSN 0892-0753. https://doi.org/10.1080/08920753.2010.483169. 
  29. ↑ Linham, Matthew M.; Nicholls, Robert J. (2012-09-01). «Adaptation technologies for coastal erosion and flooding: a review». Proceedings of the Institution of Civil Engineers - Maritime Engineering 165 (3): 95–112. doi:10.1680/maen.2011.29. ISSN 1741-7597. https://www.icevirtuallibrary.com/doi/10.1680/maen.2011.29. 
  30. ↑ Obeysekera, Jayantha; Irizarry, Michelle; Park, Joseph; Barnes, Jenifer; Dessalegne, Tibebe (2011-05-01). «Climate change and its implications for water resources management in south Florida» (στα αγγλικά). Stochastic Environmental Research and Risk Assessment 25 (4): 495–516. doi:10.1007/s00477-010-0418-8. ISSN 1436-3259. https://doi.org/10.1007/s00477-010-0418-8. 
  31. ↑ Schaefli, B.; Hingray, B.; Musy, A. (2007-05-03). «Climate change and hydropower production in the Swiss Alps: quantification of potential impacts and related modelling uncertainties» (στα English). Hydrology and Earth System Sciences 11 (3): 1191–1205. doi:10.5194/hess-11-1191-2007. ISSN 1027-5606. https://hess.copernicus.org/articles/11/1191/2007/. 
  32. ↑ «Mediterranean water resources in a global change scenario» (στα αγγλικά). Earth-Science Reviews 105 (3-4): 121–139. 2011-04-01. doi:10.1016/j.earscirev.2011.01.006. ISSN 0012-8252. https://www.sciencedirect.com/science/article/abs/pii/S0012825211000134. 
  33. ↑ 33,0 33,1 Zwolsman, G., D.Vanham, P. Fleming, C. Davis,A. Lovell, D. Nolasco, O. Thorne, R. de Sutter, B. Fülöp, P. Staufer, and Å. Johannessen, 2010: Climate Change and the Water Industry – Practical Responses and Actions. Perspectives on Water and Climate Change Adaptation Series, Perspective Document No. 10, Paper prepared by the International Water Association (IWA) Specialist Group on Climate Change (CCSG), on behalf of the IWA, International Water Association, The Hague, Netherlands, 16 pp.
  34. ↑ Hallegatte, Stéphane; Corfee-Morlot, Jan (2011-01-01). «Understanding climate change impacts, vulnerability and adaptation at city scale: an introduction» (στα αγγλικά). Climatic Change 104 (1): 1–12. doi:10.1007/s10584-010-9981-8. ISSN 1573-1480. https://doi.org/10.1007/s10584-010-9981-8. 
  35. ↑ McNamara, Dylan E.; Murray, A. Brad; Smith, Martin D. (2011). «Coastal sustainability depends on how economic and coastline responses to climate change affect each other» (στα αγγλικά). Geophysical Research Letters 38 (7). doi:10.1029/2011GL047207. ISSN 1944-8007. https://agupubs.onlinelibrary.wiley.com/doi/abs/10.1029/2011GL047207. 
  36. ↑ Shah Alam Khan, M. (2008-01-01). «Disaster preparedness for sustainable development in Bangladesh». Disaster Prevention and Management: An International Journal 17 (5): 662–671. doi:10.1108/09653560810918667. ISSN 0965-3562. https://doi.org/10.1108/09653560810918667. 
  37. ↑ Major, D., A. Omojola, M. Dettinger, R. Hanson, and R. Sanchez-Rodriguez, 2011: Climate change,water, and wastewater in cities. In: Climate Change and Cities: First Assessment Report of the Urban Climate Change Research Network [Rosenzweig, C.,W.D. Solecki, S.A. Hammer, and S. Mehrotra (eds.)]. Cambridge University Press, Cambridge, UK, pp. 113-143
  38. ↑ United Nations Human Settlements Programme (2011). Cities and climate change : global report on human settlements, 2011. [Nairobi]: UN-Habitat. ISBN 978-1-84971-370-2. 692290784. 
  39. ↑ Regmi, Madan B.; Hanaoka, Shinya (2011-01-01). «A survey on impacts of climate change on road transport infrastructure and adaptation strategies in Asia» (στα αγγλικά). Environmental Economics and Policy Studies 13 (1): 21–41. doi:10.1007/s10018-010-0002-y. ISSN 1867-383X. https://doi.org/10.1007/s10018-010-0002-y. 
  40. ↑ van der Brugge, Rutger; de Graaf, Rutger (2010-01-04). «Linking water policy innovation and urban renewal: the case of Rotterdam, The Netherlands». Water Policy 12 (3): 381–400. doi:10.2166/wp.2010.037. ISSN 1366-7017. https://doi.org/10.2166/wp.2010.037. 
  41. ↑ Eisenack, Klaus; Stecker, Rebecca (2012-03-01). «A framework for analyzing climate change adaptations as actions» (στα αγγλικά). Mitigation and Adaptation Strategies for Global Change 17 (3): 243–260. doi:10.1007/s11027-011-9323-9. ISSN 1573-1596. https://doi.org/10.1007/s11027-011-9323-9. 
  42. ↑ de Bruin, K.; Dellink, R. B.; Ruijs, A.; Bolwidt, L.; van Buuren, A.; Graveland, J.; de Groot, R. S.; Kuikman, P. J. και άλλοι. (2009-07-01). «Adapting to climate change in The Netherlands: an inventory of climate adaptation options and ranking of alternatives» (στα αγγλικά). Climatic Change 95 (1): 23–45. doi:10.1007/s10584-009-9576-4. ISSN 1573-1480. https://doi.org/10.1007/s10584-009-9576-4. 
  43. ↑ Mercer, Kristin; Martínez-Vásquez, Ángel; Perales, Hugo R. (2008). «Asymmetrical local adaptation of maize landraces along an altitudinal gradient» (στα αγγλικά). Evolutionary Applications 1 (3): 489–500. doi:10.1111/j.1752-4571.2008.00038.x. ISSN 1752-4571. PMID 25567730. PMC PMC3352380. https://www.onlinelibrary.wiley.com/doi/abs/10.1111/j.1752-4571.2008.00038.x. 
  44. ↑ Tingem, Munang; Rivington, Mike (2009-02-01). «Adaptation for crop agriculture to climate change in Cameroon: Turning on the heat» (στα αγγλικά). Mitigation and Adaptation Strategies for Global Change 14 (2): 153–168. doi:10.1007/s11027-008-9156-3. ISSN 1573-1596. https://doi.org/10.1007/s11027-008-9156-3. 
  45. ↑ Fatondji, D.; Martius, C.; Zougmore, R.; Vlek, P. L. G.; Bielders, C. L.; Koala, S. (2009-02-17). «Decomposition of organic amendment and nutrient release under the zai technique in the Sahel» (στα αγγλικά). Nutrient Cycling in Agroecosystems 85 (3): 225. doi:10.1007/s10705-009-9261-z. ISSN 1573-0867. https://doi.org/10.1007/s10705-009-9261-z. 
  46. ↑ Zougmoré, Robert; Mando, Abdoulaye; Stroosnijder, Leo (2010-09-01). «Benefits of integrated soil fertility and water management in semi-arid West Africa: an example study in Burkina Faso» (στα αγγλικά). Nutrient Cycling in Agroecosystems 88 (1): 17–27. doi:10.1007/s10705-008-9191-1. ISSN 1573-0867. https://doi.org/10.1007/s10705-008-9191-1. 
  47. ↑ «On-farm evaluation of yield and economic benefit of short term maize legume intercropping systems under conservation agriculture in Malawi» (στα αγγλικά). Field Crops Research 132: 149–157. 2012-06-14. doi:10.1016/j.fcr.2011.12.014. ISSN 0378-4290. https://www.sciencedirect.com/science/article/abs/pii/S0378429011004187. 
  48. ↑ «The Effect of Irrigation on Poverty Reduction, Asset Accumulation, and Informal Insurance: Evidence from Northern Mali» (στα αγγλικά). World Development 39 (12): 2165–2175. 2011-12-01. doi:10.1016/j.worlddev.2011.04.006. ISSN 0305-750X. https://www.sciencedirect.com/science/article/abs/pii/S0305750X11000763. 
  49. ↑ Ngoundo, Molengar; Kan, Chun-E.; Chang, Yu-Chuan; Tsai, Shiow-Long; Tsou, I. (2007). «Options for water saving in tropical humid and semi-arid regions using optimum compost application rates» (στα αγγλικά). Irrigation and Drainage 56 (1): 87–98. doi:10.1002/ird.283. ISSN 1531-0361. https://onlinelibrary.wiley.com/doi/abs/10.1002/ird.283. 
  50. ↑ Sosa-Rodriguez, Fabiola S. (2010-12-01). «Impacts of Water-management Decisions on the Survival of a City: From Ancient Tenochtitlan to Modern Mexico City». International Journal of Water Resources Development 26 (4): 675–687. doi:10.1080/07900627.2010.519503. ISSN 0790-0627. https://doi.org/10.1080/07900627.2010.519503. 
  51. ↑ Romero Lankao, Patricia (2010-04-01). «Water in Mexico City: what will climate change bring to its history of water-related hazards and vulnerabilities?» (στα αγγλικά). Environment and Urbanization 22 (1): 157–178. doi:10.1177/0956247809362636. ISSN 0956-2478. https://doi.org/10.1177/0956247809362636. 
  52. ↑ Eakin, Hallie; Magaña, Victor; Smith, Joel; Moreno, José Luis; Martínez, José Maria; Landavazo, Osvaldo (2007-06-01). «A stakeholder driven process to reduce vulnerability to climate change in Hermosillo, Sonora, Mexico» (στα αγγλικά). Mitigation and Adaptation Strategies for Global Change 12 (5): 935–955. doi:10.1007/s11027-007-9107-4. ISSN 1573-1596. https://doi.org/10.1007/s11027-007-9107-4. 
  53. ↑ Shaban, Abdul; Sharma, R. N. (2007). «Water Consumption Patterns in Domestic Households in Major Cities». Economic and Political Weekly 42 (23): 2190–2197. ISSN 0012-9976. https://www.jstor.org/stable/4419690. 
  54. ↑ Warner, Robin (2009). «Secular Regime Shifts, Global Warming and Sydney's Water Supply» (στα αγγλικά). Geographical Research 47 (3): 227–241. doi:10.1111/j.1745-5871.2009.00593.x. ISSN 1745-5871. https://onlinelibrary.wiley.com/doi/abs/10.1111/j.1745-5871.2009.00593.x. 
  55. ↑ «Conservation agriculture in the dry Mediterranean climate» (στα αγγλικά). Field Crops Research 132: 7–17. 2012-06-14. doi:10.1016/j.fcr.2012.02.023. ISSN 0378-4290. https://www.sciencedirect.com/science/article/abs/pii/S0378429012000718. 
  56. ↑ Thierfelder, C.; Wall, P. C. (2010-04-29). «Investigating Conservation Agriculture (CA) Systems in Zambia and Zimbabwe to Mitigate Future Effects of Climate Change». Journal of Crop Improvement 24 (2): 113–121. doi:10.1080/15427520903558484. ISSN 1542-7528. https://doi.org/10.1080/15427520903558484. 
  57. ↑ Godfray, H. C. J.; Beddington, J. R.; Crute, I. R.; Haddad, L.; Lawrence, D.; Muir, J. F.; Pretty, J.; Robinson, S. και άλλοι. (2010-02-12). «Food Security: The Challenge of Feeding 9 Billion People» (στα αγγλικά). Science 327 (5967): 812–818. doi:10.1126/science.1185383. ISSN 0036-8075. https://www.sciencemag.org/lookup/doi/10.1126/science.1185383. 
  58. ↑ Westgate, K., 2010: Toolkit for National Platforms for Disaster Risk Reduction in Africa: Contributing to the Implementation of the Hyogo Framework for Action and the Africa Regional Strategy and Programme of Action for DRR. United Nations International Strategy for Disaster Reduction (UNISDR) Regional Office for Africa, UNISDR Africa, Nairobi, Kenya, 48 pp
  59. ↑ «Climate change and human health: Spatial modeling of water availability, malnutrition, and livelihoods in Mali, Africa» (στα αγγλικά). Applied Geography 33: 4–15. 2012-04-01. doi:10.1016/j.apgeog.2011.08.009. ISSN 0143-6228. https://www.sciencedirect.com/science/article/abs/pii/S0143622811001627. 
  60. ↑ Lowe, Dianne; Ebi, Kristie L.; Forsberg, Bertil (2011/12). «Heatwave Early Warning Systems and Adaptation Advice to Reduce Human Health Consequences of Heatwaves» (στα αγγλικά). International Journal of Environmental Research and Public Health 8 (12): 4623–4648. doi:10.3390/ijerph8124623. PMID 22408593. PMC PMC3290979. https://www.mdpi.com/1660-4601/8/12/4623. 
  61. ↑ Fouillet, A; Rey, G; Wagner, V; Laaidi, K; Empereur-Bissonnet, P; Le Tertre, A; Frayssinet, P; Bessemoulin, P και άλλοι. (2008-01-14). «Has the impact of heat waves on mortality changed in France since the European heat wave of summer 2003? A study of the 2006 heat wave». International Journal of Epidemiology 37 (2): 309–317. doi:10.1093/ije/dym253. ISSN 1464-3685. PMID 18194962. PMC PMC2652641. https://dx.doi.org/10.1093/ije/dym253. 
  62. ↑ «Effects of climate change on the built environment» (στα αγγλικά). Energy Policy 36 (12): 4552–4557. 2008-12-01. doi:10.1016/j.enpol.2008.09.012. ISSN 0301-4215. https://www.sciencedirect.com/science/article/abs/pii/S0301421508004813. 
  63. ↑ Hacker, Jacob N; Holmes, Michael J (2007-03-13). «Thermal Comfort: Climate Change and the Environmental Design of Buildings in the United Kingdom». Built Environment 33 (1): 97–114. doi:10.2148/benv.33.1.97. https://www.ingentaconnect.com/content/alex/benv/2007/00000033/00000001/art00007;jsessionid=zzy0t489qei1.x-ic-live-03. 
  64. ↑ «Altering existing buildings in the UK» (στα αγγλικά). Energy Policy 36 (12): 4482–4486. 2008-12-01. doi:10.1016/j.enpol.2008.09.023. ISSN 0301-4215. https://www.sciencedirect.com/science/article/abs/pii/S0301421508004692. 
  65. ↑ «How ecological engineering can serve in coastal protection» (στα αγγλικά). Ecological Engineering 37 (2): 113–122. 2011-02-01. doi:10.1016/j.ecoleng.2010.11.027. ISSN 0925-8574. https://www.sciencedirect.com/science/article/abs/pii/S0925857410003216. 
  66. ↑ Beck, Michael W.; Brumbaugh, Robert D.; Airoldi, Laura; Carranza, Alvar; Coen, Loren D.; Crawford, Christine; Defeo, Omar; Edgar, Graham J. και άλλοι. (2011-02). «Oyster Reefs at Risk and Recommendations for Conservation, Restoration, and Management». BioScience 61 (2): 107–116. doi:10.1525/bio.2011.61.2.5. ISSN 1525-3244. https://doi.org/10.1525/bio.2011.61.2.5. 
  67. ↑ «The coral reef crisis: The critical importance of» (στα αγγλικά). Marine Pollution Bulletin 58 (10): 1428–1436. 2009-10-01. doi:10.1016/j.marpolbul.2009.09.009. ISSN 0025-326X. https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S0025326X09003816. 
  68. ↑ Stephens, Scott L; Westerling, A LeRoy; Hurteau, Matthew D; Peery, M Zachariah; Schultz, Courtney A; Thompson, Sally (2020-08). «Fire and climate change: conserving seasonally dry forests is still possible» (στα αγγλικά). Frontiers in Ecology and the Environment 18 (6): 354–360. doi:10.1002/fee.2218. ISSN 1540-9295. https://onlinelibrary.wiley.com/doi/10.1002/fee.2218. 
  69. ↑ GILL, S.E.; HANDLEY, J.F.; ENNOS, A.R.; PAULEIT, S. (2007). «Adapting Cities for Climate Change: The Role of the Green Infrastructure». Built Environment (1978-) 33 (1): 115–133. ISSN 0263-7960. https://www.jstor.org/stable/23289476. 
  70. ↑ «Green space as a buffer between stressful life events and health» (στα αγγλικά). Social Science & Medicine 70 (8): 1203–1210. 2010-04-01. doi:10.1016/j.socscimed.2010.01.002. ISSN 0277-9536. https://www.sciencedirect.com/science/article/abs/pii/S0277953610000675. 
  71. ↑ «Modelling the relative importance of the urban heat island and the thermal quality of dwellings for overheating in London» (στα αγγλικά). Building and Environment 57: 223–238. 2012-11-01. doi:10.1016/j.buildenv.2012.04.002. ISSN 0360-1323. https://www.sciencedirect.com/science/article/abs/pii/S0360132312001187. 
  72. ↑ Hannah, Lee (2010). «A Global Conservation System for Climate-Change Adaptation». Conservation Biology 24 (1): 70–77. ISSN 0888-8892. https://www.jstor.org/stable/40419631. 
  73. ↑ Jalloh,A., B. Sarr, J. Kuiseu, H. Roy-Macauley, and P. Sereme, 2011a: Review of Climate in West and Central Africa to Inform Farming Systems Research and Development in the Sub-Humid and Semi-Arid Agroecologies of the Region. Conseil Ouest et Centre Africain pour la Recherche et le Development Agricoles/West and Central African Council for Agricultural Research and Development (CORAF/ WECARD), CORAF/WECARD, Dakar, Senegal, 53 pp.
  74. ↑ Djoudi, Houria; Brockhaus, Maria; Locatelli, Bruno (2013-06-01). «Once there was a lake: vulnerability to environmental changes in northern Mali» (στα αγγλικά). Regional Environmental Change 13 (3): 493–508. doi:10.1007/s10113-011-0262-5. ISSN 1436-378X. https://doi.org/10.1007/s10113-011-0262-5. 
  75. ↑ «The role of forest ecosystems in community-based coping strategies to climate hazards: Three examples from rural areas in Africa» (στα αγγλικά). Forest Policy and Economics 24: 20–28. 2012-11-01. doi:10.1016/j.forpol.2011.04.006. ISSN 1389-9341. https://www.sciencedirect.com/science/article/abs/pii/S1389934111000475. 
  76. ↑ Klik, A.; Eitzinger, J. (2010/10). «Impact of climate change on soil erosion and the efficiency of soil conservation practices in Austria» (στα αγγλικά). The Journal of Agricultural Science 148 (5): 529–541. doi:10.1017/S0021859610000158. ISSN 1469-5146. https://www.cambridge.org/core/journals/journal-of-agricultural-science/article/abs/impact-of-climate-change-on-soil-erosion-and-the-efficiency-of-soil-conservation-practices-in-austria/926362AFC9B6B6697E4D9C9792275D72. 
  77. ↑ Brown, T., S. Gibson, and S. Ashley, 2007: Building Consensus for Social Protection: Insights from Ethiopia’s Productive Safety Net Programme (PSNP). The IDL Group, Tickenham, UK, 10 pp.
  78. ↑ Davies, Mark; Guenther, Bruce; Leavy, Jennifer; Mitchell, Tom; Tanner, Thomas (2009). «Climate Change Adaptation, Disaster Risk Reduction and Social Protection: Complementary Roles in Agriculture and Rural Growth?» (στα αγγλικά). IDS Working Papers 2009 (320): 01–37. doi:10.1111/j.2040-0209.2009.00320_2.x. ISSN 2040-0209. https://onlinelibrary.wiley.com/doi/abs/10.1111/j.2040-0209.2009.00320_2.x. 
  79. ↑ «Addressing human vulnerability to climate change: Toward a ‘no-regrets’ approach» (στα αγγλικά). Global Environmental Change 19 (1): 89–99. 2009-02-01. doi:10.1016/j.gloenvcha.2008.11.003. ISSN 0959-3780. https://www.sciencedirect.com/science/article/abs/pii/S0959378008001155. 
  80. ↑ NACWA, 2009: Confronting Climate Change: An Early Analysis of Water and Wastewater Adaptation Costs. National Association of Clean Water Agencies, Washington DC, USA, 104 pp
  81. ↑ Tate, Jacqueline E.; Panozzo, Catherine A.; Payne, Daniel C.; Patel, Manish M.; Cortese, Margaret M.; Fowlkes, Ashley L.; Parashar, Umesh D. (2009-08-01). «Decline and Change in Seasonality of US Rotavirus Activity After the Introduction of Rotavirus Vaccine» (στα αγγλικά). Pediatrics 124 (2): 465–471. doi:10.1542/peds.2008-3528. ISSN 0031-4005. PMID 19581260. https://pediatrics.aappublications.org/content/124/2/465. 
  82. ↑ «Climate change and food safety: A review» (στα αγγλικά). Food Research International 43 (7): 1745–1765. 2010-08-01. doi:10.1016/j.foodres.2010.07.003. ISSN 0963-9969. https://www.sciencedirect.com/science/article/abs/pii/S0963996910002231. 
  83. ↑ Rutstein, S. O. (2005). «Effects of preceding birth intervals on neonatal, infant and under-five years mortality and nutritional status in developing countries: evidence from the demographic and health surveys» (στα αγγλικά). International Journal of Gynecology & Obstetrics 89 (S1): S7–S24. doi:10.1016/j.ijgo.2004.11.012. ISSN 1879-3479. https://obgyn.onlinelibrary.wiley.com/doi/abs/10.1016/j.ijgo.2004.11.012. 
  84. ↑ 84,0 84,1 «Global warming: New challenges for the common fisheries policy?» (στα αγγλικά). Ocean & Coastal Management 70: 4–9. 2012-12-01. doi:10.1016/j.ocecoaman.2012.04.003. ISSN 0964-5691. https://www.sciencedirect.com/science/article/abs/pii/S0964569112000725. 
  85. ↑ 85,0 85,1 85,2 Corsi, M., S. Hagemann, and C. Salgado Silva, 2012: Africa Adaptation Programme Third Quarterly Report 2012. Prepared by the AAP Inter-Regional Technical Support Component, UNDP Africa Adaptation Programme, UNDP, New York, NY, USA, 54 pp
  86. ↑ «Women and water management in times of climate change: participatory and inclusive processes» (στα αγγλικά). Journal of Cleaner Production 60: 188–194. 2013-12-01. doi:10.1016/j.jclepro.2012.02.025. ISSN 0959-6526. https://www.sciencedirect.com/science/article/abs/pii/S0959652612001011. 
  87. ↑ Niang, I., 2007: Institutional Framework in Relation to Climate Change in West and Central Africa. Department of International Development (DFID) and International Development Research Centre (IDRC) Initiative, Climate Change Adaptation in Africa Programme, Report prepared by consultant, Cheikh Anta Diop University (UCAD), DFID, London, UK, 49 pp.
  88. ↑ Simane, Belay; Zaitchik, Benjamin F.; Mesfin, Desalegn (2012/2). «Building Climate Resilience in the Blue Nile/Abay Highlands: A Framework for Action» (στα αγγλικά). International Journal of Environmental Research and Public Health 9 (2): 610–631. doi:10.3390/ijerph9020610. PMID 22470313. PMC PMC3315267. https://www.mdpi.com/1660-4601/9/2/610. 
  89. ↑ Nielsen, Jonas Østergaard (2010-12-01). «The Outburst: Climate Change, Gender Relations, and Situational Analysis» (στα αγγλικά). Social Analysis 54 (3): 76–89. doi:10.3167/sa.2010.540305. ISSN 0155-977X. https://www.berghahnjournals.com/view/journals/social-analysis/54/3/sa540305.xml. 
  90. ↑ 90,0 90,1 90,2 Tschakert, P. and K.A. Dietrich, 2010: Anticipatory learning for climate change adaptation and resilience. Ecology and Society, 15(2), 11,
  91. ↑ Faysse, N.; Rinaudo, J.-D.; Bento, S.; Richard-Ferroudji, A.; Errahj, M.; Varanda, M.; Imache, A.; Dionnet, M. και άλλοι. (2014-02-01). «Participatory analysis for adaptation to climate change in Mediterranean agricultural systems: possible choices in process design» (στα αγγλικά). Regional Environmental Change 14 (1): 57–70. doi:10.1007/s10113-012-0362-x. ISSN 1436-378X. https://doi.org/10.1007/s10113-012-0362-x. 
  92. ↑ 92,0 92,1 Bizikova, L., S. Boardley, and S. Mead, 2010: Participatory Scenario Development Approaches for Identifying Pro-Poor Adaptation Options. Economics of Adaptation to Climate Change Series, Discussion Paper No.18, TheWorld Bank Group,Washington, DC, USA, 67 pp.
  93. ↑ Ziervogel, G.,A. Taylor, S. Hachigonta, and J. Hoffmaister, 2008: Climate Adaptation in SouthernAfrica:Addressing the Needs of Vulnerable Communities. Stockholm Environment Institute (SEI), Stockholm, Sweden, 56 pp.
  94. ↑ 94,0 94,1 Harvey, B., J. Ensor, L. Carlile, B. Garside, Z. Patterson, and L.O. Naess, 2012: Climate Change Communication and Social Learning – Review and Strategy Development for CCAFS. CCAFSWorking Paper No. 22, CGIAR Research Program on Climate Change,Agriculture and Food Security (CCAFS), Copenhagen, Denmark, 51 pp.
  95. ↑ Chikapa, C., 2012: Impact of radio, cinema and vernacular publications in enhancing community based adaptation to climate change. In: Proceedings of “Communicating Community Based Adaptation,” Sixth International Conference on Community Based Adaptation, 16-22, April 2012, Hanoi, Vietnam, Session 22, Abstract 3. Organised by the International Institute for Environment and Development in the UK, the Ministry of Agriculture and Rural Development (MARD) of Vietnam, the Ministry of Natural Resources and Environment (MONRE) of Vietnam, and the Bangladesh Centre for Advanced Studies, IIED, London, UK, p. 64.
  96. ↑ Suarez, Pablo; Ching, Fiona; Ziervogel, Gina; Lemaire, Isabelle; Turnquest, Diane; Suarez, Janot Mendler de; Wisner, Ben (2008). «Video-Mediated Approaches for Community-Level Climate Adaptation» (στα αγγλικά). IDS Bulletin 39 (4): 96–104. doi:10.1111/j.1759-5436.2008.tb00482.x. ISSN 1759-5436. https://onlinelibrary.wiley.com/doi/abs/10.1111/j.1759-5436.2008.tb00482.x. 
  97. ↑ Sudre, Bertrand; Rossi, Massimiliano; Bortel, Wim Van; Danis, Kostas; Baka, Agoritsa; Vakalis, Nikos; Semenza, Jan C. (στα αγγλικά). Mapping Environmental Suitability for Malaria Transmission, Greece - Volume 19, Number 5—May 2013 - Emerging Infectious Diseases journal - CDC. doi:10.3201/eid1905.120811. https://wwwnc.cdc.gov/eid/article/19/5/12-0811_article. 
  98. ↑ UNISDR, 2011: Effective Measures to Build Resilience in Africa to Adapt to Climate Change. Briefing Note 04, United Nations International Strategy for Disaster Reduction (UNISDR), Geneva, Switzerland, 8 pp
  99. ↑ World Bank, 2010: Report on the Status of Disaster Risk Reduction in Sub-Saharan Africa. The World Bank, Africa Disaster Risk Management Team, Washington, DC, USA, 44 pp.
  100. ↑ Paul, Shitangsu Kumar; Routray, Jayant K. (2010). «Flood proneness and coping strategies: the experiences of two villages in Bangladesh» (στα αγγλικά). Disasters 34 (2): 489–508. doi:10.1111/j.1467-7717.2009.01139.x. ISSN 1467-7717. https://onlinelibrary.wiley.com/doi/abs/10.1111/j.1467-7717.2009.01139.x. 
  101. ↑ Ebi, Kristie L. (2011/12). «Resilience to the Health Risks of Extreme Weather Events in a Changing Climate in the United States» (στα αγγλικά). International Journal of Environmental Research and Public Health 8 (12): 4582–4595. doi:10.3390/ijerph8124582. PMID 22408590. PMC PMC3290989. https://www.mdpi.com/1660-4601/8/12/4582. 
  102. ↑ Schifano, Patrizia; Leone, Michela; De Sario, Manuela; de’Donato, Francesca; Bargagli, Anna Maria; D’Ippoliti, Daniela; Marino, Claudia; Michelozzi, Paola (2012-09-03). «Changes in the effects of heat on mortality among the elderly from 1998–2010: results from a multicenter time series study in Italy». Environmental Health 11 (1): 58. doi:10.1186/1476-069X-11-58. ISSN 1476-069X. PMID 22943217. PMC PMC3506566. https://doi.org/10.1186/1476-069X-11-58. 
  103. ↑ Anyamba, Assaf; Linthicum, Kenneth J.; Small, Jennifer L.; Collins, Kathrine M.; Tucker, Compton J.; Pak, Edwin W.; Britch, Seth C.; Eastman, James Ronald και άλλοι. (24 Ιαν 2012). «Climate Teleconnections and Recent Patterns of Human and Animal Disease Outbreaks» (στα αγγλικά). PLOS Neglected Tropical Diseases 6 (1): e1465. doi:10.1371/journal.pntd.0001465. ISSN 1935-2735. PMID 22292093. PMC PMC3265456. https://journals.plos.org/plosntds/article?id=10.1371/journal.pntd.0001465. 
  104. ↑ McGregor, Glenn R. (2012-02-01). «Human biometeorology» (στα αγγλικά). Progress in Physical Geography: Earth and Environment 36 (1): 93–109. doi:10.1177/0309133311417942. ISSN 0309-1333. https://doi.org/10.1177/0309133311417942. 
  105. ↑ GEF Evaluation Office, 2011: Evaluation of the Special Climate Change Fund (SCCF). Global Environmental Facility (GEF), Washington, DC, USA, 62 pp.
  106. ↑ Reid, Hannah & Huq, Saleemul. (2007). Community-based adaptation: A vital approach to the threat climate change poses to the poor.
  107. ↑ Forsyth, Tim (2013). «Community-based adaptation: a review of past and future challenges» (στα αγγλικά). WIREs Climate Change 4 (5): 439–446. doi:10.1002/wcc.231. ISSN 1757-7799. https://onlinelibrary.wiley.com/doi/abs/10.1002/wcc.231. 
  108. ↑ CARE International, 2012b: Community based adaptation – experiences from Africa. In: Joto Afrika: Adapting to Climate Change in Africa [Percy, F. (ed.)]. Special Issue 11, produced jointly by theArid Lands Information Network (ALIN) and theAdaptation Learning Programme forAfrica (ALP) implemented by CARE International, ALIN, Nairobi, Kenya, p.1.
  109. ↑ Nicholls, R. & Wong, Poh Poh & Burkett, V. & Codignotto, J.O. & Hay, J. & Mclean, Roger & Ragoonaden, S. & Woodroffe, Colin & Abuodha, P. & Arblaster, J. & Brown, Barbara & Forbes, Donald & Hall, Jim & Kovats, S. & Lowe, Jason & Mcinnes, Kathleen & Moser, Susanne & Rupp-Armstrong, S. & Saito, Yoshiki. (2007). Coastal systems and low-lying areas. Faculty of Science - Papers.
  110. ↑ Brinke, W. B. M. Ten; Kolen, B.; Dollee, A.; Waveren, H. Van; Wouters, K. (2010). «Contingency Planning for Large-Scale Floods in the Netherlands» (στα αγγλικά). Journal of Contingencies and Crisis Management 18 (1): 55–69. doi:10.1111/j.1468-5973.2009.00594.x. ISSN 1468-5973. https://onlinelibrary.wiley.com/doi/abs/10.1111/j.1468-5973.2009.00594.x. 
  111. ↑ Engineers (ICE), Institution of Civil (2010) (στα αγγλικά). Facing Up to Rising Sea-Levels: Retreat? Defend? Attack?. https://tamug-ir.tdl.org/handle/1969.3/29265. 
  112. ↑ Alderman, Harold (2009-11-18). «Safety Nets Can Help Address the Risks to Nutrition from Increasing Climate Variability». The Journal of Nutrition 140 (1): 148S–152S. doi:10.3945/jn.109.110825. ISSN 1541-6100. https://doi.org/10.3945/jn.109.110825. 
  113. ↑ House, J.I., H.G. Orr, J.M. Clark,A. Gallego-Sala, C. Freeman, I.C. Prentice, and P. Smith, 2011: Climate change and the British Uplands: evidence for decision-making. Climate Research, 45, 3-12.
  114. ↑ Mertz, Ole; Mbow, Cheikh; Reenberg, Anette; Genesio, Lorenzo; Lambin, Eric F.; D'haen, Sarah; Zorom, Malicki; Rasmussen, Kjeld και άλλοι. (2011). «Adaptation strategies and climate vulnerability in the Sudano-Sahelian region of West Africa» (στα αγγλικά). Atmospheric Science Letters 12 (1): 104–108. doi:10.1002/asl.314. ISSN 1530-261X. https://rmets.onlinelibrary.wiley.com/doi/abs/10.1002/asl.314. 
  115. ↑ «Rural livelihoods and household adaptation to extreme flooding in the Okavango Delta, Botswana» (στα αγγλικά). Physics and Chemistry of the Earth, Parts A/B/C 36 (14-15): 984–995. 2011-01-01. doi:10.1016/j.pce.2011.08.004. ISSN 1474-7065. https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S1474706511001938. 
  116. ↑ Sissoko, Keffing; van Keulen, Herman; Verhagen, Jan; Tekken, Vera; Battaglini, Antonella (2011-03-01). «Agriculture, livelihoods and climate change in the West African Sahel» (στα αγγλικά). Regional Environmental Change 11 (1): 119–125. doi:10.1007/s10113-010-0164-y. ISSN 1436-378X. https://doi.org/10.1007/s10113-010-0164-y. 
  117. ↑ Tacoli, C., 2011: Not Only Climate Change: Mobility,Vulnerability and Socio-Economic Transformations in Environmentally Fragile Areas of Bolivia, Senegal and Tanzania. Human Settlements Working Paper Series: Rural-Urban Interactions and Livelihood Strategies No. 28, Human Settlements Group, International Institute for Environment and Development (IIED), London, UK, 39 pp.
  118. ↑ Bell, J. D.· Andrew, N. L. (2011). Adapting tropical Pacific fisheries and aquaculture to climate change: management measures, policies and investments. Secretariat of the Pacific Community. ISBN 978-982-00-0471-9. 
  119. ↑ Eitzinger, A., P. Läderach, A. Quiroga, A. Pantoja, and J. Gordon, 2011a: Future Climate Scenarios for Kenya’s Tea Growing Areas. Centro Internacional de Agricultura Tropical (CIAT), Cali, Colombia, 27 pp.
  120. ↑ Paudel, K.P. and L.U. Hatch, 2012: Global warming, impact on agriculture and adaptation strategy. Natural Resource Modeling, 25(3), 456-481.
  121. ↑ Asseng, S.; Ewert, F.; Rosenzweig, C.; Jones, J. W.; Hatfield, J. L.; Ruane, A. C.; Boote, K. J.; Thorburn, P. J. και άλλοι. (2013-09). «Uncertainty in simulating wheat yields under climate change» (στα αγγλικά). Nature Climate Change 3 (9): 827–832. doi:10.1038/nclimate1916. ISSN 1758-6798. https://www.nature.com/articles/nclimate1916. 
  122. ↑ «Impacts and adaptation of European crop production systems to climate change» (στα αγγλικά). European Journal of Agronomy 34 (2): 96–112. 2011-02-01. doi:10.1016/j.eja.2010.11.003. ISSN 1161-0301. https://www.sciencedirect.com/science/article/abs/pii/S1161030110001061. 
  123. ↑ 123,0 123,1 NRTEE, 2012: Facing the Elements: Building Business Resilience in a Changing Climate – Case Studies. Climate Prosperity: Report 05, Canadian National Round Table on the Environment and the Economy (NRTEE), Ottawa, ON, Canada, 97 pp.
  124. ↑ Hellmuth, M.E., D.E. Osgood, U. Hess, A. Moorhead, and H. Bhojwani (eds.), 2009: Index Insurance and Climate Risk: Prospects for Development and Disaster Management. Climate and Society Series No. 2, International Research Institute for Climate and Society (IRI),The Earth Institute at Columbia University, Lamont Campus, Palisades, New York, NY, USA, 112 pp.
  125. ↑ Cummins, J. David; Weiss, Mary A. (2009). «Convergence of Insurance and Financial Markets: Hybrid and Securitized Risk-Transfer Solutions». The Journal of Risk and Insurance 76 (3): 493–545. ISSN 0022-4367. https://www.jstor.org/stable/40247567. 
  126. ↑ Cummins, J. David (2012-01-03) (στα αγγλικά). Cat Bonds and Other Risk-Linked Securities: Product Design and Evolution of the Market. Rochester, NY: Social Science Research Network. doi:10.2139/ssrn.1997467. https://papers.ssrn.com/abstract=1997467. 
  127. ↑ «Victims to victors, disasters to opportunities: Community-driven responses to climate change in the Philippines». International Development Planning Review (στα Αγγλικά). 1 Ιανουαρίου 2010. doi:10.3828/idpr.2009.10. Ανακτήθηκε στις 17 Ιουνίου 2021. 
  128. ↑ Osman-Elasha, B., N.Goutbi, E. Spanger-Siegfried, B. Dougherty, A. Hanafi, S. Zakieldeen, E. Sanjak, H.Atti and H. Elhassan, 2008: Community development and coping with drought in rural Sudan. In: Climate Change and Adaptation [N. Leary, J. Adejuwon, V. Barros, I. Burton, J. Kulkarni, and R. Lasco (eds.)]. Earthscan, London, UK and Sterling, VA, USA, pp. 90-108.
  129. ↑ 129,0 129,1 Romero González, A.M., A. Belemvire, and S. Saulière, 2011: Climate Change and Women Farmers in Burkina Faso: Impact and Adaptation Policies and Practices. Oxfam Research Reports, Published by Oxfam GB for Oxfam International, Oxford, UK, 45 pp.
  130. ↑ «Learning to adapt to climate change in urban areas. A review of recent contributions» (στα αγγλικά). Current Opinion in Environmental Sustainability 1 (2): 201–206. 2009-12-01. doi:10.1016/j.cosust.2009.10.005. ISSN 1877-3435. https://www.sciencedirect.com/science/article/abs/pii/S1877343509000359. 
  131. ↑ Boateng, I., 2006: Shoreline management planning: can it benefit Ghana? A case study of UK SMPs and their potential relevance in Ghana. In: Proceedings of the 5th FIG Regional Conference: “Promoting Land Administration and Good Governance,” 8-11, March 2006, Accra, Ghana, Session: TS 16 – Marine and Coastal Zone Management – Environmental Planning Issues: TS16.4. International Federation of Surveyors (FIG), Copenhagen, Denmark, 17 pp
  132. ↑ Petersen, C. and S. Holness, 2011: South Africa: Ecosystem-Based Planning For Climate Change.World Resources Report Case Study,World Resources Report, Washington, DC, USA, 18 pp.
  133. ↑ UN-HABITAT and UNEP, 2010: The State ofAfrican Cities 2010:Governance, Inequality and Urban Land Markets. United Nations Human Settlements Programme (UNHABITAT) and United Nations Environment Programme (UNEP), Nairobi, Kenya, 268 pp
  134. ↑ Kunreuther, Howard C.; Michel-Kerjan, Erwann O. (2009-09-04). «The Development of New Catastrophe Risk Markets». Annual Review of Resource Economics 1 (1): 119–137. doi:10.1146/annurev.resource.050708.144302. ISSN 1941-1340. https://www.annualreviews.org/doi/10.1146/annurev.resource.050708.144302. 
  135. ↑ Centre d’expertise hydrique du Québec, 2003: Measures Provided by the Dam Safety Act and Regulation. Government of Quebec, Centre d’expertise hydrique du Québec (CEHQ), Ministère du Développement durable, de l’Environnement, de la Faune et des Parcs (MDDEFP), Quebec City, QC, Canada
  136. ↑ «Natural disaster risk in Asian megacities: A case for risk pooling?» (στα αγγλικά). Cities 28 (1): 53–61. 2011-02-01. doi:10.1016/j.cities.2010.09.001. ISSN 0264-2751. https://www.sciencedirect.com/science/article/abs/pii/S0264275110001307. 
  137. ↑ Biener, Christian; Eling, Martin (2012-01-01). «Insurability in Microinsurance Markets: An Analysis of Problems and Potential Solutions» (στα αγγλικά). The Geneva Papers on Risk and Insurance - Issues and Practice 37 (1): 77–107. doi:10.1057/gpp.2011.29. ISSN 1468-0440. https://doi.org/10.1057/gpp.2011.29. 
  138. ↑ Niino, Yuji (2010). «Options on Land Management and Land Use for Coping with Climate Change in South Asia». Στο: Lal, Rattan. Climate Change and Food Security in South Asia. Dordrecht: Springer Netherlands. σελ. 277–294. ISBN 978-90-481-9516-9. 
  139. ↑ «Adaptation to climate change in Ethiopia and South Africa: options and constraints» (στα αγγλικά). Environmental Science & Policy 12 (4): 413–426. 2009-06-01. doi:10.1016/j.envsci.2008.11.002. ISSN 1462-9011. https://www.sciencedirect.com/science/article/abs/pii/S1462901108001263. 
  140. ↑ Brown, H. Carolyn Peach; Nkem, Johnson Ndi; Sonwa, Denis J.; Bele, Youssoufa (2010-03-01). «Institutional adaptive capacity and climate change response in the Congo Basin forests of Cameroon» (στα αγγλικά). Mitigation and Adaptation Strategies for Global Change 15 (3): 263–282. doi:10.1007/s11027-010-9216-3. ISSN 1573-1596. https://doi.org/10.1007/s11027-010-9216-3. 
  141. ↑ OSPAR, 2010: Chapter 12: Regional summaries. In: Quality Status Report 2010. OSPAR Commission, London, UK, pp. 150-161.
  142. ↑ ADF, 2010: TC2.1: Climate change and human development. In: “Acting on Climate Change for Sustainable Development in Africa”: Report of the Proceedings of the Seventh African Development Forum (ADF VII), 10-15 October 2010, UN Conference Centre, Addis Ababa, Ethiopia. Organized by the African Union Commission (AUC), the African Development Bank (AfDB) and the United Nations Economic Commission for Africa (UNECA) with the United Nations Environment Programme, UNECA, Addis Ababa, Ethiopia, pp. 30-32.
  143. ↑ Organisation mondiale de la santé. Bureau régional de l'Europe (2013). Climate change and health : a tool to estimate to health and adaptation costs. Copenhagen. ISBN 978-92-890-0023-9. 997436015. 
  144. ↑ Bureau of Reclamation, 2013: Colorado River Basin Water Supply and Demand Study: Final Study Reports. United States Department of the Interior, Bureau of Reclamation, Lower Colorado Region, Boulder City, NV, USA.
  145. ↑ Schroth, Götz; Laderach, Peter; Dempewolf, Jan; Philpott, Stacy; Haggar, Jeremy; Eakin, Hallie; Castillejos, Teresa; Garcia Moreno, Jaime και άλλοι. (2009-10-01). «Towards a climate change adaptation strategy for coffee communities and ecosystems in the Sierra Madre de Chiapas, Mexico» (στα αγγλικά). Mitigation and Adaptation Strategies for Global Change 14 (7): 605–625. doi:10.1007/s11027-009-9186-5. ISSN 1573-1596. https://doi.org/10.1007/s11027-009-9186-5. 
  146. ↑ European Communities, 2009:Guidance Document No. 24: River Basin Management in a Changing Climate. Common Implementation Strategy for the Water Framework Directive (2000/60/EC), Technical Report-2009-040, European Communities, Luxembourg, Luxembourg, 134 pp.
  147. ↑ Refsgaard, J. C.; Arnbjerg-Nielsen, K.; Drews, M.; Halsnæs, K.; Jeppesen, E.; Madsen, H.; Markandya, A.; Olesen, J. E. και άλλοι. (2013-03-01). «The role of uncertainty in climate change adaptation strategies—A Danish water management example» (στα αγγλικά). Mitigation and Adaptation Strategies for Global Change 18 (3): 337–359. doi:10.1007/s11027-012-9366-6. ISSN 1573-1596. https://doi.org/10.1007/s11027-012-9366-6. 
  148. ↑ «Pathways of integrated coastal management from national policy to local implementation: Enabling climate change adaptation» (στα αγγλικά). Marine Policy 39: 72–86. 2013-05-01. doi:10.1016/j.marpol.2012.10.005. ISSN 0308-597X. https://www.sciencedirect.com/science/article/abs/pii/S0308597X12002035. 
  149. ↑ Kabat, Pavel; Fresco, Louise O.; Stive, Marcel J. F.; Veerman, Cees P.; van Alphen, Jos S. L. J.; Parmet, Bart W. A. H.; Hazeleger, Wilco; Katsman, Caroline A. (2009-07). «Dutch coasts in transition» (στα αγγλικά). Nature Geoscience 2 (7): 450–452. doi:10.1038/ngeo572. ISSN 1752-0908. https://www.nature.com/articles/ngeo572. 
  150. ↑ Penning-Rowsell, Edmund C.; Haigh, Nick; Lavery, Sarah; McFadden, Loraine (2013-04-01). «A threatened world city: the benefits of protecting London from the sea» (στα αγγλικά). Natural Hazards 66 (3): 1383–1404. doi:10.1007/s11069-011-0075-3. ISSN 1573-0840. https://doi.org/10.1007/s11069-011-0075-3. 
  151. ↑ «Adaptation to climate change in marine capture fisheries» (στα αγγλικά). Marine Policy 34 (3): 606–615. 2010-05-01. doi:10.1016/j.marpol.2009.11.011. ISSN 0308-597X. https://www.sciencedirect.com/science/article/abs/pii/S0308597X09001845. 
  152. ↑ «Community level adaptation to climate change: The potential role of participatory community risk assessment» (στα αγγλικά). Global Environmental Change 18 (1): 165–179. 2008-02-01. doi:10.1016/j.gloenvcha.2007.06.002. ISSN 0959-3780. https://www.sciencedirect.com/science/article/abs/pii/S0959378007000453. 
  153. ↑ Rawlani, Amireeta K.; Sovacool, Benjamin K. (2011-12-01). «Building responsiveness to climate change through community based adaptation in Bangladesh» (στα αγγλικά). Mitigation and Adaptation Strategies for Global Change 16 (8): 845–863. doi:10.1007/s11027-011-9298-6. ISSN 1573-1596. https://doi.org/10.1007/s11027-011-9298-6. 
  154. ↑ Broto, Vanesa Castán; Oballa, Bridget; Junior, Paulo (2013-07-01). «Governing climate change for a just city: challenges and lessons from Maputo, Mozambique». Local Environment 18 (6): 678–704. doi:10.1080/13549839.2013.801573. ISSN 1354-9839. https://doi.org/10.1080/13549839.2013.801573. 
  155. ↑ «Climate finance». Climate finance. 
  156. ↑ «The Special Climate Change Fund». UNFCCC. Ανακτήθηκε στις 20 Δεκεμβρίου 2020. 
  157. ↑ «Funding». Global Environment Facility (στα Αγγλικά). 4 Απριλίου 2016. Ανακτήθηκε στις 20 Δεκεμβρίου 2020. 
  158. ↑ «Conference of the Parties to the Framework Convention on Climate Change». Κοπεγχάγη. 7–18 December 2009. un document= FCCC/CP/2009/L.7. http://unfccc.int/meetings/cop_15/items/5257.php. Ανακτήθηκε στις 24 October 2010. 
  159. ↑ Cui, Lianbiao; Sun, Yi; Song, Malin; Zhu, Lei (2020). «Co-financing in the green climate fund: lessons from the global environment facility». Climate Policy 20 (1): 95–108. doi:10.1080/14693062.2019.1690968. ISSN 1469-3062. https://doi.org/10.1080/14693062.2019.1690968. 
  160. ↑ «António Guterres on the climate crisis: ‘We are coming to a point of no return’». The Guardian. 11 June 2021. https://www.theguardian.com/environment/2021/jun/11/antonio-guterres-interview-climate-crisis-pandemic-g7. 
  161. ↑ Westphal, Michael· Hughes, Gordon· Brömmelhörster, Jörn (1 Οκτωβρίου 2013). Economics of Climate Change in East Asia (στα Αγγλικά). Asian Development Bank. ISBN 978-92-9254-288-7. 
  162. ↑ «Home | UNDP Climate Change Adaptation». www.adaptation-undp.org (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 23 Μαρτίου 2021. 
  163. ↑ Mohaddes, Kamiar; Williams, Rhys (2020). «The Adaptive Investment Effect: Evidence from Chinese Provinces». Economic Letters 193 (1): 109332. doi:10.1016/j.econlet.2020.109332. ISSN 0165-1765. https://doi.org/10.1016/j.econlet.2020.109332. 
  164. ↑ 164,0 164,1 Jessica Brown, Neil Bird and Liane Schalatek (2010) Climate finance additionality: emerging definitions and their implications Αρχειοθετήθηκε 3 August 2012 στο Wayback Machine. Overseas Development Institute
  165. ↑ «Chapter 2. Food security: concepts and measurement[21]». Fao.org. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 26 Αυγούστου 2010. Ανακτήθηκε στις 29 Αυγούστου 2010. 
  166. ↑ Poverty in a Changing Climate Αρχειοθετήθηκε 13 May 2012 στο Wayback Machine. Institute of Development Studies Bulletin 39(4), September 2008
  167. ↑ «Klimabistand bliver taget fra de fattigste». 12 Νοεμβρίου 2019. 
Ανακτήθηκε από "https://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Προσαρμογή_στην_κλιματική_αλλαγή&oldid=8903398"