Βρούτος (Λέιαμον)

Βρούτος

Χειρόγραφη σελίδα του ποιήματος
Συγγραφέας	Λέιαμον
Γλώσσα	Μέση αγγλική γλώσσα
Μορφή	ποίημα
Βασίζεται σε	Μυθιστορία του Βρούτου
δεδομένα ()

Ο Βρούτος του Λέιαμον (αγγλικά: Layamon's Brut), γνωστό και ως Το χρονικό της Βρετανίας, είναι ένα από τα πρώτα σημαντικά κείμενα που γράφτηκαν στη μεσαιωνική αγγλική γλώσσα. Το επικό ποίημα συντάχθηκε και αναδιατυπώθηκε σε 16.096 στίχους από τον Άγγλο κληρικό Λέιαμον περίπου το 1190 – 1215 και αφηγείται μια φανταστική εκδοχή της ιστορίας της Βρετανίας μέχρι τον Πρώιμο Μεσαίωνα. Ήταν το πρώτο ιστορικό έργο που γράφτηκε στα αγγλικά μετά το Αγγλοσαξονικό Χρονικό.

Το ποίημα, που πήρε το όνομά του από τον μυθικό ιδρυτή της Βρετανίας Βρούτο της Τροίας, βασίζεται στο αγγλο-νορμανδικό Μυθιστορία του Βρούτου του Νορμανδού Γουέις, το οποίο με τη σειρά του είναι μια εκδοχή του λατινικού Historia Regum Britanniae του Τζέφρεϊ του Μονμάουθ. Το ποίημα του Λέιαμον, ωστόσο, είναι μεγαλύτερο και από τα δύο και περιλαμβάνει μια διευρυμένη ενότητα για τη ζωή και τα ανδραγαθήματα του βασιλιά Αρθούρου.

Το έργο δεν έχει ιστορική αξία καθώς βασίζεται κυρίως σε κελτικούς θρύλους και παρουσιάζει τη θρυλική ιστορία των αρχαίων Βρετανών, αγνοώντας σε μεγάλο βαθμό τους Αγγλοσάξονες. Ωστόσο, θεωρείται ένα από τα ωραιότερα μνημεία της πρώιμης μεσαιωνικής αγγλικής γλώσσας και είναι αξιοσημείωτο για τον πλούτο του στο αγγλοσαξονικό λεξιλόγιο.

Η σημασία του ποιήματος έγκειται στο ότι ήταν το πρώτο που παρουσίασε τους θρύλους του Αρθούρου και των Ιπποτών της Στρογγυλής Τραπέζης στα αγγλικά, εισάγοντας τον Αρθουριανό κύκλο στην αγγλική λογοτεχνία (τα πρώτα αρθουριανά ποιήματα ήταν του Γάλλου Κρετιέν ντε Τρουά στα παλαιά γαλλικά). Χρησίμευσε ως πηγή σε μεταγενέστερους συγγραφείς, μεταξύ άλλων, για τον Σαίξπηρ, τον Τόμας Μάλορυ, τον Άλφρεντ Τέννυσον και άλλους. Ο Τζ. Ρ. Ρ. Τόλκιν το εκτίμησε για τους αγγλικούς θρύλους που τον επηρέασαν εξ ίσου με τους ισλανδικούς μύθους του Σνόρρι Στούρλουσον.

Παρουσίαση

Η ακριβής χρονολόγηση δεν είναι δυνατή, αλλά είναι γενικά αποδεκτό ότι το έργο συντάχθηκε στο πρώτο τέταρτο του 13ου αιώνα, κυρίως λόγω της αναφοράς της βασίλισσας Ελεονώρας της Ακουιτανίας που πέθανε το 1204 και ο Λέιαμον αναφέρεται σε αυτήν σε παρελθόντα χρόνο. Δύο σωζόμενα χειρόγραφα αντίγραφα του 13ου αιώνα βρίσκονται στη Βρετανική Βιβλιοθήκη.

Το έργο βασίζεται σε μεγάλο βαθμό στο αγγλο-νορμανδικό Μυθιστορία του Βρούτου του Νορμανδού Γουέις, το οποίο αντλεί στοιχεία από το λατινικό Historia Regum Britanniae (Ιστορία των Βασιλέων της Βρετανίας) του Τζέφρεϊ του Μονμάουθ. Το περιεχόμενο και των τριών έργων είναι το ίδιο: μια λεπτομερής αφήγηση της ιστορίας των αρχαίων Βρετανών. Η ιστορία ξεκινά με την πτώση της Τροίας και συνεχίζει με την ιστορία του Βρούτου, ενός απόγονου του Αινεία, ο οποίος ταξιδεύει με άλλους Τρώες στη Μεσόγειο Θάλασσα μέχρι να φτάσουν τελικά στο νησί Άβαλον, που κατοικείται από γίγαντες. Αυτοί οι εχθροί σκοτώνονται και το νησί μετονομάζεται σε Βρετανία από τον ιδρυτή Βρούτο. Ακολουθεί μια περιγραφή όλων των Βρετανών βασιλιάδων, συμπεριλαμβανομένων γνωστών ηγεμόνων όπως ο Βασιλιάς Ληρ, ο Κυνοβελίνος και ο Βασιλιάς Αρθούρος με τους Ιππότες του της Στρογγυλής Τραπέζης και τα σημαντικά γεγονότα από παλιά μέχρι την εποχή του. Ενώ ορισμένα από τα πρόσωπα και τα γεγονότα που περιγράφονται μπορούν να επιβεβαιωθούν από άλλα ιστορικά κείμενα, πολλά άλλα προέρχονται από μύθους και θρύλους.

Το αρθουριανό τμήμα είναι το μεγαλύτερο μέρος του ποιήματος, με περίπου 8.000 στίχους, το μισό του έργου. Το κύριο θέμα της βασιλείας του Αρθούρου είναι οι εκστρατείες του στις οποίες καταφέρνει να κατακτήσει το μεγαλύτερο μέρος της Βορειοδυτικής Ευρώπης. Η πιο σημαντική εκστρατεία είναι εναντίον των Ρωμαίων τους οποίους νικά, αλλά η προδοσία του Μόρντρεντ τερματίζει τις βρετανικές κατακτήσεις και τελικά οδηγεί στο τέλος της εποχής των Αρθούρου, με τον βασιλιά Αρθούρο να επιστρέφει, να τραυματίζεται θανάσιμα στη μάχη του Κάμλαν και να μεταφέρεται στο Άβαλον. Η χώρα επιστρέφει σε περιόδους μεγάλου κινδύνου. Συνεχίζει με την αγγλοσαξονική κατάκτηση και την εκδίωξη των Βρετανών στην Ουαλία. Η αφήγηση τελειώνει με τον βασιλιά του ουαλικού Βασιλείου του Γκουίνεθ Κάντβαλον, ο οποίος πέθανε το 634.