Ανελκυστήρας
 |
Το λήμμα δεν περιέχει πηγές ή αυτές που περιέχει δεν επαρκούν. |
Ανελκυστήρας ή ανυψωτήρας ονομάζεται κάθε εγκατάσταση που χρησιμοποιείται για την κάθετη μεταφορά φορτίων ή προσώπων μεταξύ ορόφων. Σήμερα έχει επικρατήσει ο γαλλικός όρος ασανσέρ για τον ανελκυστήρα ή ανυψωτήρα που χρησιμοποιείται στα πολυώροφα κτίρια.
Η ιδέα για χρησιμοποίηση τέτοιας εγκατάστασης ξεκινάει από πολύ παλιά. Ήδη από το 236 π.Χ., όπως αναφέρει ο Ρωμαίος αρχιτέκτονας Βιτρούβιος, υπήρχαν διάφορα παρόμοια συστήματα σε βασιλικά ανάκτορα. Ο πρώτος ανελκυστήρας τοποθετήθηκε στις Βερσαλλίες για χάρη του Λουδοβίκου ΙΔ' της Γαλλίας.
Κατά τον Μεσαίωνα οι ανελκυστήρες ήταν πρωτόγονοι, αποτελούνταν από σχοινιά με γάντζο και ένα καλάθι ή δίχτυ (παρόμοιος υπήρξε μέχρι τελευταία στα Μετέωρα).
Το 17ο αιώνα ο Γάλλος Βελαγέ εφηύρε ένα σύστημα ανελκυστήρα με χρησιμοποίηση αντίβαρου. Στις αρχές του 18ου αιώνα κατασκευάστηκαν οι πρώτοι υδραυλικοί ανελκυστήρες στην Αγγλία. Το 1835 κατασκευάστηκε ο πρώτος μηχανικός ανελκυστήρας πάλι στην Αγγλία στου οποίου το σχέδιο βασίζονται οι σημερινοί.
Στις ΗΠΑ κατασκευάστηκε το 1850 ο πρώτος ανελκυστήρας με ατμό, που τελειοποιήθηκε το 1852 από τον Έλισα Ότις. Ο πρώτος ηλεκτρικός ανελκυστήρας κατασκευάστηκε το 1880 στη Γερμανία από το βιομήχανο εφευρέτη Βέρνερ φον Ζίμενς.
Από τότε ακολούθησαν πάρα πολλές τελειοποιήσεις, ιδίως σε ότι αφορά την ασφάλεια του συστήματος. Έτσι γενικεύτηκε η χρήση τους, δίνοντας τη δυνατότητα να κατασκευαστούν πολυώροφα κτίρια και ουρανοξύστες.
Σήμερα υπάρχουν πάρα πολλές και ποικίλες μορφές ανελκυστήρων ανάλογες με τις διάφορες μορφές χρήσης τους.
Οι σύγχρονοι ανελκυστήρες[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Ένας σύγχρονος ανελκυστήρας επιτρέπει την αμφίδρομη μεταφορά ενός θαλάμου στον κάθετο άξονα ενός κτηρίου διαμέσου ενός σταθερού φυσικού καναλιού (φρεατίου) το οποίο συνήθως είναι άρρηκτα δεμένο με τον σκελετό του κτηρίου. Οι δύο κύριοι τύποι ανελκυστήρων που χρησιμοποιούνται σήμερα είναι ο μηχανικός και ο υδραυλικός ανελκυστήρας. Η λειτουργεία του ανελκυστήρα πραγματοποιείται αυτοματοποιημένα μέσω ενός ηλεκτρονικού πίνακα "εγκεφάλου" ο οποίος βρίσκεται στο μηχανοστάσιο του ανελκυστήρα και επεξεργάζεται τα σήματα που δέχεται από την κονσόλα χειρισμού εντός του θαλάμου και τα κουμπιά (μπουτόν) κλήσεων. Ο χρήστης που βρίσκεται σε έναν όροφο του κτηρίου και επιθυμεί να χρησιμοποιήσει τον ανελκυστήρα πιέζει το κουμπί που βρίσκεται δίπλα από την πόρτα του ανελκυστήρα εξωτερικά ώστε να κληθεί ο θάλαμος στον συγκεκριμένο όροφο. Αφού ο χρήστης εισέλθει στο θάλαμο πιέζει το κατάλληλο κουμπί από την κονσόλα για να μεταφερθεί στον όροφο της επιλογής του.
