JAWS

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
JAWS
Γενικά
Είδοςλογισμικό ανάγνωσης οθόνης
Διανομή
Έκδοση2020.2004.66 (Απριλίου 2020)[1]
ΛειτουργικάMicrosoft Windows
Ανάπτυξη
Άδεια χρήσηςιδιόκτητη άδεια
Σύνδεσμοι
Επίσημος ιστότοπος
https://support.freedomscientific.com/JAWSHQ/JAWSHeadquarters01

Το JAWS (αναγνώστης οθόνης) ("Job Access With Speech") είναι ένα πρόγραμμα αναγνώστη οθόνης για περιβάλλον Microsoft Windows που επιτρέπει στους τυφλούς και τους χρήστες με προβλήματα όρασης να διαβάζουν την οθόνη είτε με έξοδο από κείμενο σε ομιλία είτε με ανανεώσιμη οθόνη Μπράιγ. Το JAWS κατασκευάστηκε από ομάδα τυφλών και ατόμων με μειωμένη όραση της εταιρείας Freedom Scientific.

Μια έρευνα του Μαΐου-Ιουνίου 2021 από την WebAIM, μια εταιρεία που ασχολείται με την προσβασιμότητα στο διαδίκτυο, διαπίστωσε ότι το JAWS είναι το πιο δημοφιλές πρόγραμμα ανάγνωσης οθόνης παγκοσμίως. 53,7% των συμμετεχόντων στην έρευνα το χρησιμοποιούσαν ως κύριο πρόγραμμα ανάγνωσης οθόνης, ενώ 70,0% των συμμετεχόντων το χρησιμοποιούσαν συχνά[2].

Το JAWS υποστηρίζει τα Windows 10 και Windows 11 μαζί με όλες τις εκδόσεις του Windows Server που κυκλοφόρησαν από τον Windows Server 2016. Υπάρχουν δύο εκδόσεις του προγράμματος: η έκδοση Home για μη εμπορική χρήση και η έκδοση Professional για εμπορικά περιβάλλοντα. Πριν από το JAWS 16, η έκδοση Home ονομαζόταν Standard και λειτουργούσε μόνο σε οικιακά λειτουργικά συστήματα Windows.[3][4] Μια έκδοση DOS, μερικές φορές γνωστή και ως JDOS, είναι δωρεάν.

Η γλώσσα δέσμης ενεργειών JAWS επιτρέπει στο χρήστη να χρησιμοποιεί προγράμματα χωρίς τυπικά στοιχεία ελέγχου των Windows και προγράμματα που δεν έχουν σχεδιαστεί για προσβασιμότητα.

Ιστορία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το JAWS κυκλοφόρησε αρχικά το 1989 από τον Τεντ Χέντερ, έναν πρώην οδηγό αγώνων μοτοσικλέτας που έχασε την όρασή του σε αυτοκινητιστικό ατύχημα το 1978. Το 1985, ο Χέντερ, με μία επένδυση 180.000 δολαρίων από τον Μπιλ Τζόις, ίδρυσε την εταιρεία Χέντερ-Τζόις στην Αγία Πετρούπολη της Φλόριντα. Ο Τζόις πούλησε το μερίδιό του στην εταιρεία στον Χέντερ το 1990. Τον Απρίλιο του 2000, η Χέντερ-Τζόις, η Μπλάζι Μηχανική και η Αρκενστόουν, Inc. συγχωνεύθηκαν για την ίδρυση της Freedom Scientific.

Το JAWS σχεδιάστηκε αρχικά για το λειτουργικό σύστημα MS-DOS. Ήταν ένα από τα διάφορα προγράμματα ανάγνωσης οθόνης που έδιναν στους τυφλούς χρήστες πρόσβαση σε εφαρμογές MS-DOS σε λειτουργία κειμένου. Ένα χαρακτηριστικό που ήταν μοναδικό στο JAWS εκείνη την εποχή ήταν η χρήση κλιμακούμενων μενού, στο στυλ της δημοφιλούς εφαρμογής Lotus 1-2-3. Αυτό που ξεχώριζε το JAWS από τα άλλα προγράμματα ανάγνωσης οθόνης τότε ήταν η χρήση μακροεντολών που επέτρεπαν στους χρήστες να προσαρμόζουν τη διεπαφή χρήστη και να εργάζονται καλύτερα με διάφορες εφαρμογές

Ο Τεντ Χέντερ και ο Ρεξ Σκίπερ έγραψαν τον αρχικό κώδικα του JAWS στα μέσα της δεκαετίας του 1980 και δημοσίευσαν την έκδοση 2.0 στα μέσα του 1990. Ο Σκίπερ εγκατέλειψε την εταιρεία μετά την κυκλοφορία της έκδοσης 2.0, και μετά την αποχώρησή του, προσλήφθηκε ο Τσαρλς Όπερμαν για να συντηρήσει και να βελτιώσει το προϊόν. Οι Όπερμαν και Χέντερ προσέθεταν τακτικά δευτερεύοντα και σημαντικά χαρακτηριστικά και κυκλοφορούσαν συχνά νέες εκδόσεις. Η εταιρεία Freedom Scientific προσφέρει τώρα το JAWS για MS-DOS ως ελεύθερο λογισμικό από την ιστοσελίδα της[5][6] .

Το 1993, ο Χέντερ-Τζόις δημοσίευσε μια σημαντικά τροποποιημένη έκδοση του JAWS για άτομα με προβλήματα μάθησης. Αυτό το προϊόν, με την ονομασία WordScholar, δεν είναι πλέον διαθέσιμο.[7].

JAWS για Windows[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το 1992, καθώς τα Microsoft Windows γίνονταν όλο και πιο δημοφιλή, ο Όπερμαν άρχισε να εργάζεται πάνω σε μια νέα έκδοση του JAWS. Ένας βασικός σχεδιαστικός στόχος ήταν να μην παρεμβαίνει στη φυσική διεπαφή χρήστη των Windows και να συνεχίσει να παρέχει μια ισχυρή δυνατότητα μακροεντολών. Οι δοκιμαστικές και οι βήτα εκδόσεις του JAWS για Windows (JFW) παρουσιάστηκαν σε συνέδρια κατά τη διάρκεια της περιόδου 1993 και 1994. Στο διάστημα αυτό, ο προγραμματιστής Γκλεν Γκόρντον άρχισε να εργάζεται πάνω στον κώδικα, ενώ τελικά ανέλαβε την εξέλιξή του όταν ο Όπερμαν προσλήφθηκε από τη Microsoft τον Νοέμβριο του 1994. Λίγο αργότερα, τον Ιανουάριο του 1995, κυκλοφόρησε το JAWS για Windows 1.0.

Μια νέα έκδοση του JAWS για τα Windows κυκλοφορεί περίπου μία φορά ετησίως, με μικρές ενημερώσεις ενδιάμεσα.

Χαρακτηριστικά[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το JAWS επιτρέπει τον έλεγχο όλων των κύριων λειτουργιών του λειτουργικού συστήματος Microsoft Windows με τη χρήση συντομεύσεων πληκτρολογίου και φωνητικών οδηγιών. Αυτές οι συντομεύσεις διατηρούνται όσο το δυνατόν πιο σταθερές στα περισσότερα προγράμματα, αλλά ο μεγάλος αριθμός των λειτουργιών που απαιτούνται για την ομαλή χρήση του σύγχρονου λογισμικού απαιτεί από τον τελικό χρήστη να απομνημονεύσει πολλές συγκεκριμένες πληκτρολογήσεις. Σχεδόν κάθε πτυχή του JAWS μπορεί να προσαρμοστεί από τον χρήστη, συμπεριλαμβανομένων όλων των πληκτρολογήσεων και παραγόντων όπως η ταχύτητα ανάγνωσης, η λεπτομέρεια που χρησιμοποιείται για την ανάγνωση των σημείων στίξης και των υποδείξεων. Το JAWS περιλαμβάνει επίσης μια γλώσσα σεναρίων για την αυτοματοποίηση εργασιών και την πραγματοποίηση πιο σύνθετων αλλαγών στη συμπεριφορά του προγράμματος[8].

Το λογισμικό περιλαμβάνει μια ξεχωριστή λειτουργία ειδικά σχεδιασμένη για προγράμματα περιήγησης στο διαδίκτυο, η οποία ενεργοποιείται όταν ένα πρόγραμμα περιήγησης βρίσκεται στο προσκήνιο. Κατά την περιήγηση σε ιστοσελίδες, το JAWS αναφέρει πρώτα τον τίτλο και τον αριθμό των συνδέσμων. Η ομιλία μπορεί να διακοπεί με τη χρήση του πλήκτρου ελέγχου, οι γραμμές μπορούν να μετακινηθούν με τα πλήκτρα βέλους πάνω/κάτω και το πλήκτρο tab μπορεί να χρησιμοποιηθεί για να μετακινηθείτε από έναν σύνδεσμο σε έναν άλλο και από μία εντολή σε μία άλλη. Συγκεκριμένα πλήκτρα γραμμάτων στο πληκτρολόγιο μπορούν να πατηθούν για την πλοήγηση στο επόμενο ή το προηγούμενο στοιχείο συγκεκριμένου τύπου, όπως πλαίσια κειμένου ή πλαίσια ελέγχου[9] . Το JAWS μπορεί να έχει πρόσβαση στους τίτλους των εγγράφων Word και PDF με τον ίδιο τρόπο[10].

Το σύνολο των χαρακτηριστικών και η δυνατότητα διαμόρφωσης του JAWS έχουν περιγραφεί ως "πολύπλοκα" και συνιστάται εκπαίδευση για τους χρήστες, όπως για τους σχεδιαστές ιστοσελίδων που πραγματοποιούν δοκιμές προσβασιμότητας, ώστε να αποφεύγεται η εξαγωγή λανθασμένων συμπερασμάτων από αυτές τις δοκιμές[11].

Δείτε επίσης[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Πηγές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. Error: Unable to display the reference properly. See the documentation for details.
  2. «Screen Reader User Survey #9». WebAIM. Ανακτήθηκε στις 1 Ιουλίου 2021. 
  3. "Enhancements and Improvements in JAWS 16", Freedom Scientific. Retrieved January 28, 2020.
  4. «JAWS System Requirements». Freedom Scientific. Ανακτήθηκε στις 30 Σεπτεμβρίου 2022. 
  5. «Trace Research & Development Center. University of Wisconsin. 2007». web.archive.org. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 13 Ιουνίου 2007. Ανακτήθηκε στις 3 Φεβρουαρίου 2024. 
  6. More JAWS downloads. Freedom Scientific. Retrieved August 31, 2008.
  7. «Henter-Joyce Newsletter». Σεπτεμβρίου 1993. 
  8. «Introduction». www.freedomscientific.com. Ανακτήθηκε στις 10 Οκτωβρίου 2017. 
  9. Rutter, Richard· Lauke, Patrick H. (19 Μαρτίου 2007). Web Accessibility: Web Standards and Regulatory Compliance. Apress. ISBN 978-1-4302-0188-5. 
  10. Thatcher et al., p. 385
  11. Thatcher et al., p. 385