Χαρακτική μπιρέν
 |
Το λήμμα δεν περιέχει πηγές ή αυτές που περιέχει δεν επαρκούν. |
 |
Αυτό το λήμμα χρειάζεται μορφοποίηση ώστε να ανταποκρίνεται στις προδιαγραφές μορφοποίησης της Βικιπαίδειας. |
Στη τέχνη της Αργυροχρυσοχοΐας συναντάμε τη χαρακτική μπιρέν. Η τεχνική μπιρέν είναι η δημιουργία γραμμών ή σχημάτων με χάραξη πάνω στο μέταλλο, που αποτυπώνεται με τη χρήση ειδικών καλεμιών και εργαλείων. Ο χαράκτης Αργυροχρυσοχοΐας πρέπει να είναι γνώστης του σχεδίου πρωταρχικά και ανάλογα να χρησιμοποιεί το καλέμι που θα του επιφέρει το καλύτερο επιδιωκόμενο αποτέλεσμα.
Χαρακτηριστικά Τεχνικής Μπιρέν[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Ένα σύστημα χαρακτικής, αντίθετο προς αυτό της ξυλουργίας, είναι αυτό που ονομάζουμε ΜΠΙΡΕΝ, - χαρακτική με καλέμι- η κύρια ασχολία του χαράκτη Αργυροχρυσοχοΐας. Με την μέθοδο αυτή ο χαράκτης δεν εκμεταλλεύεται τα υπερυψωμένα μέρη του τελάρου μα τις κοιλότητες που γίνονται από τα καλέμια. Αυτή η χαρακτική γίνεται πάντα επί μετάλλου(χαλκό ή ατσάλι), ο καλλιτέχνης μεταχειρίζεται καλέμια είτε από απλό σίδηρο είτε από ατσάλι βαμμένο. Χαράσσει δε σκάβοντας το σχέδιο, σε όλες τις περιμέτρους και τα χαρακτηριστικά του. Ο τρόπος εξάπλωσης της μελάνης είναι ο ίδιος. Επί της λάστρας με μία τσόχα ή άλλο μέσο παίρνουμε την μελάνη από την επιφάνεια της αφήνοντας αυτή να παραμείνει μόνο μέσα στα χαραγμένα αυλάκια, κατόπιν πιέζουμε δυνατά, ή με μηχανικά μέσα(πρέσα), ή με ένα ελαστικό ρολό(γόμα), ή ένα φύλλο χάρτου υγρό, η μελάνη μεταφέρεται από το χαραγμένο αυλάκι στο χαρτί.
Ιστορική αναδρομή και χρήση[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Αυτό το σύστημα χάραξης αποδίδεται στον Φλωρεντινό χρυσοχόο Masso Finiguera (1426-1464). Όπως θα δούμε παρακάτω, η χαρακτική χρυσοχοΐας είχε και έχει έντονο διακοσμητικό ρόλο. Χρησιμοποιούταν πολύ στην διακόσμηση των πολεμικών στολών καθώς και των εξαρτημάτων αυτών. Ο Masso Finiguera αποτύπωσε μία διακόσμηση χαραγμένη από τον ίδιο πάνω στο ένδυμα του και είδε πως είχε παραμείνει έντυπο το σχέδιο.
Ειδικότερα η χαρακτική χρυσοχοΐας λειτουργεί από αρχαιοτάτων χρόνων είτε για την δημιουργία σφραγιδόλιθων κατά την περίοδο του Αιγυπτιακού πολιτισμού είτε για την παλαιά τεχνική Niello (Αιγυπτιακή, Ελληνική, Ρωμαϊκή και Περσική περίοδος), δηλαδή μια μορφή διακόσμησης μετάλλου με μέταλλο που αξιοποιεί πλήρως το πλεονέκτημα της αντίθεσης ανάμεσα στο χρώμα του βασικού μετάλλου και του στιλπνού μαύρου του κράματος, τεχνική που εφαρμόζεται ακόμη στην Άπω Ανατολή, κυρίως στην Ταϋλάνδη με την ονομασία Kruengtome, και που οδήγησε στην ανάπτυξη της εκτύπωσης Intaglio, μία βασική μέθοδος αποτύπωσης, διάβρωσης και χαρακτικής. Στην διεργασία Niello το σχέδιο χαράσσεται ή διαβρώνεται στο αντικείμενο, οι κοίλες περιοχές γεμίζονται με ένα κοκκοποιημένο ευτηκτικό μείγμα (θειούχες ενώσεις του αργύρου, του χαλκού και του μολύβδου) και συντήκεται μέσα στις κοιλότητες αφού θερμανθεί.
Εργαλεία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Καλέμια που χρησιμοποιεί ο χαράκτης Αργυροχρυσοχοΐας, σε διάφορα νούμερα είναι:
1.ΟΓΚΕΛΛΑ
2.ΜΙΣΟΣΤΡΟΓΓΥΛΟ
3.ΠΛΑΤΥ Ή ΔΙΑΚΟΣΜΗΤΙΚΟ
4.ΤΕΡΑΓΩΝΟ
5.ΛΟΞΟΤΜΗΤΟ
6.ΜΑΧΑΙΡΙ Ή ΜΑΧΑΙΡΩΤΟ
7.ΚΟΠΙΔΙ
8.ΡΟΜΒΟΣ
9.ΑΜΥΓΔΑΛΩΤΟ Ή ΟΒΑΛΑΚΙ
10.ΓΡΑΜΜΩΤΟ Ή ΡΙΓΩΤΟ
Πέραν αυτών των καλεμιών ο χαράκτης Αργυροχρυσοχοΐας έχει την δυνατότητα χρησιμοποίησης και άλλων βοηθητικών μέσων. Έτσι το καλέμι είναι ένα εργαλείο βασικό στην Αργυροχρυσοχοΐα και ως εκ τούτου η γνώση του προσφέρει πάρα πολλά, όπως εξάλλου και κάθε εργαλείο που χρησιμοποιεί ο οποιοσδήποτε καλλιτέχνης στην εργασία του.
Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Βιβλιογραφία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- Δημήτρης Παπαδόπουλος, ΤΕΧΝΙΚΗ ΜΠΙΡΕΝ- ΧΑΡΑΚΤΙΚΗ ΑΡΓΥΡΟΧΡΥΣΟΧΟΪΑΣ, εκδ. ΙΩΝ.
- Wucius Wong, Αρχές & Μορφές Σχεδίου, εκδ. ΙΩΝ
- Παρίκος Γ., Τεχνικό Σχέδιο, εκδ. ΙΩΝ