Φρούριο του Γκόρι
Συντεταγμένες: 41°59′10″N 44°6′29″E / 41.98611°N 44.10806°E
| Φρούριο του Γκόρι | |
|---|---|
.JPG) | |
 | |
| Είδος | φρούριο |
| Γεωγραφικές συντεταγμένες | 41°59′10″N 44°6′29″E |
| Διοικητική υπαγωγή | Σίντα Καρτλί |
| Χώρα | Γεωργία |
| Προστασία | Πολιτισμικά Μνημεία Εθνικής Σημασίας της Γεωργίας |
 Πολυμέσα | |
| δεδομένα (π) | |
.JPG)
Το Φρούριο του Γκόρι ( γεωργιανά: გორის ციხე) είναι μια μεσαιωνική ακρόπολη που είναι χτισμένη σε ένα βραχώδη λόφο στο κέντρο της ομώνυμης πόλης, στο δήμο Γκόρι του μχάρε Σίντα Κάρτλι στη Γεωργία. Πρόκειται για στρατηγικά πλεονεκτική θέση στη συμβολή 3 ποταμών, των Λιάχβι, Μετζούντα και Κύρος.
Ιστορία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Το φρούριο αναφέρθηκε για πρώτη φορά σε αρχεία του 7ου αιώνα, αλλά οι αρχαιολογικές έρευνες έδειξαν ότι ο συγκεκριμένος λόφος είναι οχυρωμένος από τους τελευταίους αιώνες π.Χ. Το φρούριο έλεγχε στρατηγικά και οικονομικά σημαντικές διαδρομές και στέγαζε μια μεγάλη φρουρά. Η πόλη που αναπτύχθηκε γύρω από το φρούριο ιδρύθηκε τον 12ο αιώνα.[1]
Στα τέλη του 13ου αιώνα το φρούριο βρισκόταν στα χέρια των Οσσετιανών. Εκδιώχθηκαν κατά τη δεκαετία του 1320 από τον Βασιλιά Γεώργιο Ε' της Γεώργιας μετά από τριετή πολιορκία.[1]
Περί το 1474 το φρούριο του Γκόρι καταλήφθηκε από τον Ουζούν Χασάν, Σάχη των Ακ Κογιουνλού (Τουρκομάνοι Άσπρων Προβάτων). Το 1479 ο Κωνσταντίνος Β' της Γεωργίας ανακατέλαβε το φρούριο.[1]
Στα μέσα του 16ου αιώνα η Γεωργία κατακτήθηκε αρκετές φορές από τον Σαφαβίδη Σάχη Ταχμάσπ Α'. Εν τούτοις, οι πρώτες 3 απόπειρές του να καταλάβει το φρούριο ήταν ανεπιτυχείς. Στην 4η επιδρομή πήρε το κάστρο, αλλά το κράτησε για λίγο καιρό μόνο προτού περάσει στα χέρια των Οθωμανών που το κατέλαβαν στο δρόμο τους για την Τιφλίδα. Την περίοδο 1578-1590 ο Σίμων Α' του Κάρτλι, ο οποίος απελευθερώθηκε από την αιχμαλωσία των Σαφαβιδών στο Ιράν για να πολεμήσει ενάντια στους Οθωμανούς, προσπάθησε μάταια να ανακτήσει το κάστρο αρκετές φορές. Το 1599 πολιόρκησε για άλλη μια φορά το φρούριο του Γκόρι. Η πολιορκία διήρκεσε 9 μήνες και κατέληξε σε επιτυχία με τέχνασμα: ο στρατός του χαλάρωσε προσποιούμενος ανάπαυση για τον εορτασμό της Σαρακοστής, και με μια αιφνιδιαστική επίθεση κατά τη διάρκεια της νύχτας ανέκτησαν την ακρόπολη.[1]
-1.jpg)
.JPG)
Κατά τον 17ο αιώνα το φρούριο συνέχισε να αλλάζει χέρια μεταξύ των Γεωργιανών και των Σαφαβιδών. Στις αρχές του αιώνα καταλήφθηκε για λίγο καιρό από τον Σάχη Αμπάς Α' της Περσίας και υπέστη σοβαρές ζημιές. Σύντομα μετά, κατά τη δεκαετία του 1630, το φρούριο ανακατασκευάστηκε από τον Βασιλιά Ρόστομ του Κάρτλι.[1]
Στις αρχές του 18ου αιώνα το Φρούριο του Γκόρι θεωρείτο ακόμα ως ισχυρό και το επισκεπτόταν συχνά ο Βασιλιάς Βαχτάνγκ ΣΤ' του Κάρτλι. Όταν αυτός μετακόμισε στη Ρωσία οι Οθωμανοί κυβερνούσαν την περιοχή. Ο πρίγκιπας Γκίβι Αμιλαχβάρι κατέλαβε το φρούριο για λίγο καιρό. Σύντομα κατακτήθηκε, κατά την επανάσταση ενάντια στην Αυτοκρατορία των Σαφαβιδών το 1742-45, από τον Περσικό στρατό του Νάντερ Σαχ, διοικούμενο από τους Τεϊμουράζ Β' του Καχετί και τον γιό του, τον Ηράκλειο Β', που πήγαν με το μέρος του.[1]
Το 1801, μετά την προσάρτηση της Γεωργίας στη Ρωσική αυτοκρατορία, το φρούριο του Γκόρι φυλασσόταν από ένα ρωσικό τάγμα γρεναδιέρων. Αργότερα τον ίδιο αιώνα έχασε την στρατηγική του σημασία. Το 1845 η Βρετανική Encyclopædia Metropolitana περιέγραψε το φρούριο ως ερειπωμένο.[1]
Το 1920, το φρούριο υπέστη σοβαρές ζημιές από έναν σεισμό.[1]
Επί του παρόντος το ερειπωμένο φρούριο είναι ελεύθερα προσβάσιμο. Στην περιοχή γίνονται αρχαιολογικές ανασκαφές που φαίνεται πως έχουν φέρει αρκετά ευρήματα στην επιφάνεια.[1]
Περιγραφή[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Το Φρούριο του Γκόρι είναι χτισμένο στο κέντρο του Γκόρι, σε έναν ψηλό βραχώδη λόφο. Έχει οβάλ σχήμα και καλύπτει ολόκληρο το υψίπεδο του λόφου. Στα δυτικά τα τείχη φτάνουν μέχρι κάτω στο επίπεδο του ποταμού, και αυτό το μέρος που ονομάζεται «Εννέα Πύλες» είναι η καλύτερα διατηρημένη δομή. Το σχήμα του φαίνεται επίμηκες και ακανόνιστο καθώς τα τείχη του ακολουθούν το περίγραμμα του λόφου. Το μήκος του στην κατεύθυνση ανατολικά προς δυτικά είναι 180 μ. και το μέγιστο πλάτος του είναι 40 μ. Μετά τον σεισμό του 1920 τα υψηλότερα τμήματα των τοίχων κατέρρευσαν και έκτοτε οι εσωτερικοί τοίχοι δεν ξεπερνούν σε ύψος τα 3 μ. Τα εξωτερικά τείχη έχουν ύψη 2-10 μ. και μέσο πάχος 2 μ. Όπου οι τοίχοι ήταν ασθενείς και στις στροφές κατασκευάστηκαν ημικυκλικές ή τετράγωνες δομές για στήριξη.[1]
Στον κεντρικό χώρο του φρουρίου, υπόγεια, υπάρχει ένα μεγάλο δωμάτιο που ίσως χρησίμευε ως δεξαμενή νερού. Ή εναλλακτικά, μπορεί να ήταν φυλακή.
Το φρούριο είναι κατασκευασμένο από στρογγυλές, ακανόνιστου σχήματος και λαξευμένες πέτρες. Στα νότια υπάρχει μία ημικυκλική πύλη.
Στο νοτιοανατολικό μέρος του φρουρίου υπάρχει μία ερειπωμένη μικρή εκκλησία, από την οποία έχει διασωθεί μόνο ο δυτικός τοίχος και χρονολογείται του 10ου-11ου αιώνα. Λέγεται ότι η εκκλησία κάποτε είχε ένα μυστικό πέρασμα που οδηγούσε κατευθείαν στην πόλη, αλλά αυτό δεν έχει βρεθεί ακόμα.
Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Βιβλιογραφία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- Rayfield, Donald (2012). Edge of Empires. London: Reaktion Books Ltd.
- "Georgia", in Encyclopædia metropolitana; or, Universal dictionary of knowledge, ed. by E. Smedley, Hugh J. Rose and Henry J. Rose (1845), p. 532.
- ქართული საბჭოთა ენციკლოპედია, ტ. 3, გვ. 229, თბ., 1978 წელი.