Τρούμαν Καπότε

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Τρούμαν Καπότε
Γενικές πληροφορίες
Όνομα στη
μητρική γλώσσα
Truman Capote (Αγγλικά)
Γέννηση30  Σεπτεμβρίου 1924[1][2][3]
Νέα Ορλεάνη[4]
Θάνατος25  Αυγούστου 1984[1][2][3]
Λος Άντζελες[5]
Αιτία θανάτουηπατική ανεπάρκεια
Συνθήκες θανάτουφυσικά αίτια
Τόπος ταφήςWestwood Village Memorial Park Cemetery
Χώρα πολιτογράφησηςΗνωμένες Πολιτείες Αμερικής
Εκπαίδευση και γλώσσες
Μητρική γλώσσαΑγγλικά
Ομιλούμενες γλώσσεςΑγγλικά[6][7]
ΣπουδέςGreenwich High School[8]
Dwight School[9]
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότητασεναριογράφος[10]
μυθιστοριογράφος
συγγραφέας[10][11]
θεατρικός συγγραφέας
αυτοβιογράφος
ηθοποιός[10][11]
δημοσιογράφος[11]
Αξιοσημείωτο έργοΕν Ψυχρώ
Breakfast at Tiffany's
Περίοδος ακμής1943 - 1982
Αξιώματα και βραβεύσεις
Βραβεύσειςβραβείο Ο. Χένρι (1948)
Υπογραφή
Commons page Σχετικά πολυμέσα

Ο Τρούμαν Καπότε (Truman Garcia Capote, 30 Σεπτεμβρίου 192425 Αυγούστου 1984) ήταν Αμερικανός συγγραφέας, γνωστός κυρίως για τη νουβέλα Πρόγευμα στο Τίφανις (1958) και το μυθιστόρημα Εν Ψυχρώ (1966). Θεωρείται ένας από τους σημαντικούς συγγραφείς του 20ού αιώνα, ο οποίος απέκτησε μεγάλη φήμη στη διάρκεια της ζωής του, τόσο μέσα από το έργο του όσο και μέσα από την κοινωνική του ζωή.

Βιογραφία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο Καπότε γεννήθηκε στη Νέα Ορλεάνη της Λουιζιάνα και το πραγματικό του όνομα ήταν Τρούμαν Στρέκφους Πέρσονς, γιος του πωλητή Άρκιουλους Πέρσονς και της Λίλι Μέι Φωκ. Τα παιδικά του χρόνια στιγματίστηκαν από μια ιδιαίτερα ταραγμένη οικογενειακή ζωή. Σε ηλικία τεσσάρων ετών και μετά από το διαζύγιο των γονέων του, η φροντίδα του ανατέθηκε στην οικογένεια της μητέρας του, στο Μόνρόεβιλ της Αλαμπάμα. Το 1933 μετακόμισε στη Νέα Υόρκη για να ζήσει με τη μητέρα του και τον δεύτερο σύζυγό της, τον Τζόζεφ Καπότε, Κουβανό επιχειρηματία, ο οποίος τον υιοθέτησε και τον μετονόμασε σε Τρούμαν Γκαρσία Καπότε.

Πραγματοποίησε τις πρώτες του σπουδές στο Trinity School της Νέας Υόρκης, ενώ αργότερα φοίτησε στο Dwight School και στο Greenwich High School του Κονέκτικατ, όπου δημοσίευσε κείμενά του στη σχολική εφημερίδα The Green Witch. Σε ηλικία δεκαεπτά ετών, αμέσως μετά το πέρας των σπουδών του, προσελήφθη στο περιοδικό The New Yorker. Όπως έγραψε ο ίδιος αργότερα για το είδος της απασχόλησής του, επρόκειτο για μία μάλλον ασήμαντη εργασία, ωστόσο ο Καπότε ήταν αποφασισμένος να μην συνεχίσει τις σπουδές του σε κάποιο κολέγιο προκειμένου να ασχοληθεί με τη συγγραφή. Το 1945, δημοσιεύθηκε το πρώτο του διήγημα με τίτλο «Μύριαμ» (Miriam), για το οποίο του απονεμήθηκε τον επόμενο χρόνο το βραβείο Ο. Henry Memorial Award. Η βράβευση αυτή, είχε ως αποτέλεσμα να ενδιαφερθεί για το έργο του ο εκδότης Μπένετ Σερφ, γεγονός που οδήγησε τελικά στην υπογραφή ενός συμβολαίου με τον εκδοτικό οίκο Random House, για την έκδοση ενός μυθιστορήματος.

Το μυθιστόρημά του, Άλλες φωνές άλλοι τόποι (Other voices, other rooms) εκδόθηκε το 1948 και εδραίωσε τη φήμη του, ενώ αποτέλεσε επίσης σημαντική εμπορική επιτυχία πωλώντας περισσότερα από 26.000 αντίτυπα. Ο Καπότε περιέγραψε το έργο του, ως μία προσπάθεια να εξορκίσει δαίμονες. Ακολούθησε μία συλλογή διηγημάτων A Tree of Night and Other Stories και η νουβέλα The grass harp (1951), μία φανταστική ιστορία βασισμένη στην περίοδο της ζωής του στην Αλαμπάμα. Τη δεκαετία του 1950 ασχολήθηκε ενεργά με το θέατρο, τη δημοσιογραφία, καθώς και με τον κινηματογράφο, ολοκληρώνοντας το σενάριο της ταινίας Συμβόλαιο με τον Διάβολο (1953), του Τζον Χιούστον.

Το Νοέμβριο του 1959, η είδηση για τέσσερις ανεξήγητους φόνους των μελών μίας οικογένειας στο Κάνσας προκάλεσε το ενδιαφέρον του Καπότε, ο οποίος ξεκίνησε μία παρατεταμένη έρευνα του γεγονότος, που θα του παρείχε τη βάση για το επόμενο μυθιστόρημά του, με τίτλο Εν ψυχρώ. Σημαντική βοήθεια κατά τη διάρκεια των πρώτων μηνών της έρευνας, πρόσφερε η συγγραφέας και παιδική φίλη του, Χάρπερ Λι, η οποία ταξίδεψε μαζί του στον τόπο του εγκλήματος και καλλιέργησε σχέσεις με την τοπική κοινωνία προκειμένου να εκμαιεύσουν πληροφορίες, μέσα από προσωπικές συνεντεύξεις. Το Εν Ψυχρώ ολοκληρώθηκε το 1966 και αποτέλεσε κατά πολλούς το πλέον πετυχημένο έργο του, τόσο εμπορικά όσο και καλλιτεχνικά. Ο ίδιος ο Καπότε, επιθυμούσε να δημιουργήσει ένα νέο είδος λογοτεχνίας, το οποίο θα συνδύαζε τις καθιερωμένες λογοτεχνικές μεθόδους με τη δημοσιογραφικού τύπου εξιστόρηση ενός πραγματικού γεγονότος.

Η έκδοση του Εν Ψυχρώ συνοδεύθηκε από ένα πολυδιαφημισμένο πάρτι που διοργάνωσε ο Καπότε στις 28 Νοεμβρίου του 1966, το οποίο αναγνωρίζεται ως ένα ιδιαίτερο γεγονός της δεκαετίας του 1960. Από την αρχή της σταδιοδρομίας του, ο Καπότε είχε καλλιεργήσει σχέσεις με άλλους συγγραφείς και καλλιτέχνες, προσωπικότητες της υψηλής κοινωνίας, αλλά και διεθνείς διασημότητες, προκαλώντας συχνά την προσοχή των μέσων ενημέρωσης για την ταραχώδη κοινωνική του ζωή, καθώς και τη δηλωμένη ομοφυλοφιλία του.

Επόμενο λογοτεχνικό έργο του Καπότε αποτέλεσε το - ημιτελές τελικά - μυθιστόρημα Όταν οι προσευχές εισακούονται (Answered Prayers), όπου επιχείρησε να περιγράψει τη ζωή των πλούσιων και διάσημων φίλων του. Απόσπασμα του έργου δημοσιεύθηκε στο περιοδικό Esquire το 1975, προκαλώντας την αντίδραση αρκετών φίλων του Καπότε, γιατί αποκάλυπτε προσωπικά στοιχεία.

Στα τελευταία χρόνια της ζωής του απομονώθηκε, πιθανώς εξαιτίας της απόρριψης πολλών φίλων του και υιοθέτησε μία άκρως εκκεντρική συμπεριφορά στις δημόσιες εμφανίσεις του, ενδεχομένως απόρροια του αλκοολισμού και της κατάχρησης άλλων ναρκωτικών ουσιών. Το τελευταίο λογοτεχνικό έργο του, που δημοσιεύθηκε ενώ βρισκόταν στη ζωή, ήταν η συλλογή διηγημάτων Μουσική για χαμαιλέοντες (Music for Chameleons), το 1980.

Πέθανε στις 25 Αυγούστου 1984, ύστερα από υπερβολική δόση χαπιών, σε ηλικία 59 ετών. Ο θάνατός του συνέβη στην οικία της φίλης του, Τζοάν Κάρσον, πρώην συζύγου του Τζόνυ Κάρσον, στις τηλεοπτικές εκπομπές του οποίου ήταν συχνά καλεσμένος ο Καπότε.

Στα τέλη Σεπτεμβρίου 2016 οι στάχτες του Τρούμαν Καπότε δημοπρατήθηκαν και παραδόθηκαν σε ανώνυμο πλειοδότη από το Λος Άντζελες, έναντι 43.750 δολαρίων.[12] Οι στάχτες είχαν μείνει «αδέσποτες» μετά τον θάνατο της Τζοάν Κάρσον, που τις διατηρούσε σε δοχείο στο σπίτι της από το 1984.

Κινηματογράφος[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Έργα του Καπότε μεταφέρθηκαν στον κινηματογράφο. Αρχικά το μυθιστόρημα Πρόγευμα στο Τίφανις [1], το 1961, σε σκηνοθεσία του Μπλέικ Έντουαρντς και με πρωταγωνίστρια την Όντρεϊ Χέπμπορν. Θεωρείται πως ο Καπότε δεν ενέκρινε τις αλλαγές του σεναρίου της ταινίας σε σχέση με το βιβλίο. Το μυθιστόρημα Εν Ψυχρώ μεταφέρθηκε στον κινηματογράφο το 1967, σε σκηνοθεσία του Ρίτσαρντ Μπρουκς [2], ενώ σκηνοθετήθηκε το 1996 και από τον Τζόναθαν Κάπλαν ως τηλεοπτική σειρά [3]. Το 2005 προβλήθηκε η βιογραφική ταινία Truman Capote (Capote)[4] σε σκηνοθεσία του Μπένετ Μίλερ, με θέμα την περίοδο έρευνας και συγγραφής για το Εν Ψυχρώ.

Ο Καπότε συμμετείχε ακόμα στη συγγραφή του σεναρίου της ταινίας Πιο Δυνατός απ' τον Διάβολο (Beat the Devil, 1953) ενώ εμφανίστηκε ως ηθοποιός στις ταινίες Πρόσκληση σε γεύμα από έναν υποψήφιο δολοφόνο (1976), σε σκηνοθεσία του Ρόμπερτ Μουρ και σενάριο του Νιλ Σάιμον και Ο Νευρικός Εραστής (1977) του Γούντι Άλεν, όπου υποδύεται τον σωσία του εαυτού του, σε έναν μικρό ρόλο.

Εργογραφία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  • 1945: "Miriam" (Μύριαμ), διήγημα
    • μτφ. Γιώργος Ίκαρος Μπαμπασάκης (εκδ. "Ερατώ", 1991)
  • 1948: "Other Voices, Other Rooms" (Άλλες φωνές, άλλοι τόποι), μυθιστόρημα
    • μτφ. Φώντας Κονδύλης (εκδ. ΑΣΕ, 1979)
    • μτφ. Αχιλλέας Κυριακίδης (εκδ. "Μεταίχμιο", 2005)
  • 1949: "A Tree of Night and Other Stories", (Ένα δέντρο της νύχτας και άλλες ιστορίες) συλλογή διηγημάτων
  • 1950: "House of Flowers", (Σπίτι από λουλούδια), διήγημα
    • μτφ. Γιώργος και Μανώλης Βάρσος (εκδ. «Οδυσσέας», 1984, στον τόμο Πρόγευμα στου Τίφανυ)
  • 1950: "A Diamond Guita", (Μια διαμαντένια κιθάρα), διήγημα
    • μτφ. Γιώργος και Μανώλης Βάρσος (εκδ. «Οδυσσέας», 1984, στον τόμο Πρόγευμα στου Τίφανυ)
  • 1951: "The Grass Harp", μυθιστόρημα, διασκευασμένο και σε θεατρικό έργο το 1952
  • 1953: "Beat the Devil", σενάριο για την ταινία του Τζον Χιούστον, Πιο δυνατός απ' τον Διάβολο
  • 1954: House of Flowers, στίχοι για το μιούζικαλ που ανέβηκε στο Μπρόντγουεϊ
  • 1955: "Carmen Therezinha Solbiati – So Chic", διήγημα
  • 1956: "The Muses Are Heard", δημοσιογραφικό ρεπορτάζ [13]
  • 1956: "A Christmas Memory", (Χριστουγεννιάτικη ανάμνηση), διήγημα
    • μτφ. Γιώργος και Μανώλης Βάρσος (εκδ. «Οδυσσέας», 1984, στον τόμο Πρόγευμα στου Τίφανυ)
  • 1957: "The Duke in His Domain", αφιέρωμα στον Μάρλον Μπράντο
  • 1958: "Πρόγευμα στο Τίφφανυς" - (Breakfast at Tiffany's), νουβέλα
    • μτφ. Γιώργος και Μανώλης Βάρσος (εκδ. «Οδυσσέας», 1984)
    • μτφ. Ανδρέας Αποστολίδης (εκδ. "Πατάκη", 1997)
    • μτφ. Δημήτρης Στεφανάκης (εκδ. "Δ. Ο. Λ.", 2007)
  • 1959: "Brooklyn Heights: A Personal Memoir", αυτοβιογραφικό κείμενο
  • 1966: "In Cold Blood" (Εν Ψυχρώ), μυθιστόρημα. Η ακριβής καταγραφή μιας πολλαπλής δολοφονίας και των συνεπειών της
    • μτφ. Λένα Δουκίδου (εκδ. "Σ.Ι.Ζαχαρόπουλος", 1969)
    • μτφ. Μιχάλης Μακρόπουλος (εκδ. "Καστανιώτης", 2006)
    • μτφ. Αύγουστος Κορτώ (εκδ. "Πατάκη", 2017)
  • 1968: "The Thanksgiving Visitor", νουβέλα
    • μτφ. Μαίρη Κιτσικοπούλου ("Ο καλεσμένος" - εκδ. "Καστανιώτης", 2006)
  • 1975: "Mojave" και "La Cote Basque, 1965", διηγήματα
  • 1976: "Unspoiled Monsters" και "Kate McCloud"
  • 1980: "Music for Chameleons" (Μουσική για χαμαιλέοντες), διηγημάτων, μιας νουβέλας και δοκιμίων
    • μτφ.Μιχάλης Μακρόπουλος (εκδ. "Καστανιώτης", 2008)
    • μτφ Γ. και Μ. Βάρσος (εκδ. "Οδυσσέας", 1989)
  • 1983: "One Christmas" (Κάποια Χριστούγεννα), διήγημα
    • μτφ. Αλόη Σιδέρη (εκδ. "Άγρα", 1997)
  • 1986: "Answered Prayers" (Όταν οι προσευχές εισακούονται), ημιτελές μυθιστόρημα, δημοσιευμένο μετά θάνατον
    • μτφ. Γιούρι Κοβαλένκο (εκδ. "Καστανιώτης", 2005)
  • 2005: "Summer Crossing" (Καλοκαιρινό ταξίδι), - το χαμένο πρώτο μυθιστόρημα του Καπότε (δημοσιεύθηκε στο περιοδικό "The New Yorker" στις 24-10-2005)
    • μτφ. Μιχάλης Μακρόπουλος (εκδ. "Καστανιώτης", 2007)
  • "The Letters of Truman Capote" (Τρούμαν Καπότε:η αλληλογραφία του)
    • μτφ. Μυρσίνη Γκανά (εκδ. "Μεταίχμιο", 2008)
  • "Η τέχνη της γραφής", συλλογικό έργο όπου δημοσιεύεται η συνέντευξη που έδωσε στο περιοδικό "Paris Review".

Βιβλιογραφία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  • Gerald Clarke: Capote: A Biography, Ballantine, Νέα Υόρκη 1988.

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. 1,0 1,1 1,2 Εθνική Βιβλιοθήκη της Γερμανίας: (Γερμανικά, Αγγλικά) Gemeinsame Normdatei. Ανακτήθηκε στις 26  Απριλίου 2014.
  2. 2,0 2,1 2,2 Εθνική Βιβλιοθήκη της Γαλλίας: (Γαλλικά) καθιερωμένοι όροι της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Γαλλίας. data.bnf.fr/ark:/12148/cb11895085z. Ανακτήθηκε στις 10  Οκτωβρίου 2015.
  3. 3,0 3,1 3,2 (Αγγλικά) SNAC. w6df6v5w. Ανακτήθηκε στις 9  Οκτωβρίου 2017.
  4. Εθνική Βιβλιοθήκη της Γερμανίας: (Γερμανικά, Αγγλικά) Gemeinsame Normdatei. Ανακτήθηκε στις 11  Δεκεμβρίου 2014.
  5. Εθνική Βιβλιοθήκη της Γερμανίας: (Γερμανικά, Αγγλικά) Gemeinsame Normdatei. Ανακτήθηκε στις 31  Δεκεμβρίου 2014.
  6. Εθνική Βιβλιοθήκη της Γαλλίας: (Γαλλικά) καθιερωμένοι όροι της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Γαλλίας. data.bnf.fr/ark:/12148/cb11895085z. Ανακτήθηκε στις 10  Οκτωβρίου 2015.
  7. CONOR.SI. 7041379.
  8. Ανακτήθηκε στις 4  Μαρτίου 2021.
  9. Ανακτήθηκε στις 4  Μαρτίου 2021.
  10. 10,0 10,1 10,2 Εθνική Βιβλιοθήκη της Γερμανίας: (Γερμανικά, Αγγλικά) Gemeinsame Normdatei. Ανακτήθηκε στις 25  Ιουνίου 2015.
  11. 11,0 11,1 11,2 The Fine Art Archive. cs.isabart.org/person/80947. Ανακτήθηκε στις 1  Απριλίου 2021.
  12. Η Καθημερινή, 1 Οκτωβρίου 2016, παράρτ. «Ζωή», σελ. 4
  13. ο Καπότε συνοδεύοντας την αμερικάνικη αποστολή της «The Everyman's Opera», που θα ανέβαζε το μιούζικαλ "Porgy and Bess" στη Ρωσία, γράφει και δημοσιεύει ένα εκτενές δημοσιογραφικό ρεπορτάζ.

Εξωτερικοί σύνδεσμοι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο Καπότε σε ανάγνωση του Christmas Memory Αρχειοθετήθηκε 2011-06-08 στο Wayback Machine. (αρχείο ήχου)