Ταμπούρο

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Ταμπούρο
Ταμπούρο
Ταξινόμηση Μεμβρανόφωνα
Σχετικά Όργανα Κρουστά: Μπάσο Τύμπανο, Τύμπανα, Τυμπάνια, Τομ τομ, Κύμβαλα

Το ταμπούρο είναι τύμπανο με κοίλο κυλινδρικό σώμα από ξύλο ή μέταλλο, και τεντωμένες μεμβράνες ή κεφαλές στα δυο ανοίγματα του σώματός του. Αποτελεί βασικό μέλος των ορχηστρικών κρουστών οργάνων, καθώς και των τυμπάνων. Χαρακτηριστικό του ταμπούρου είναι ο σύντομος, τραχύς ήχος που παράγει, για τον οποίο οφείλονται οι - μεταλλικές συνήθως - χορδές που έχει στο κάτω μέρος του.

Προέλευση[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το ταμπούρο είναι πιθανός απόγονος του μεσαιωνικού τύμπανου ταμπόρ (Tabor). Σε σχέση με τη σημερινή μορφή του οργάνου, εκείνο ήταν βαθύτερο και είχε μία χορδή από έντερο ζώου τεντωμένη κατά μήκος της κάτω μεμβράνης.

Μέρη οργάνου[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ένα ταμπούρο με μεταλλικό σώμα και πλαστική κεφαλή με επικάλυψη, στερεωμένο σε βάση.

Σώμα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το σώμα του ταμπούρου είναι φτιαγμένο συνήθως από φύλλα συμήδας, σφένδαμνου, ερυθρόξυλου ή άλλων τύπων ξύλου, ή από μέταλλα όπως χάλυβας, μπρούντζος και άλλα. Στην περίπτωση της ξύλινης κατασκευής, το σώμα απαρτίζεται από έναν αριθμό φύλλων που έχουν υποστεί συμπίεση και κύρτωση ώστε να κολλήσουν μεταξύ τους και να πάρουν κυλινδρικό σχήμα.

Στο εμπόριο υπάρχει μεγάλη ποικιλία όσο αφορά τις διαστάσεις του σώματος - ένα συνηθισμένο μοντέλο έχει διάμετρο μεταξύ 14 και 16 ιντσών και βάθος 5 με 6,5 ίντσες. Τα ταμπούρα τύπου πίκολο (piccolo) είναι ρηχότερα, με βάθος περίπου 3 ίντσες. Τα ταμπούρα που χρησιμοποιούνται σε στρατιωτικές παρελάσεις είναι αρκετά βαθύτερα (περίπου 9 ίντσες).

Καθώς το σώμα λειτουργεί σαν αντηχείο, η ποιότητα υλικών και κατασκευής, όπως και οι διαστάσεις και το φινίρισμα, παίζουν σημαντικό ρόλο στη διαμόρφωση του ήχου.

Μεμβράνες[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Οι μεμβράνες είναι φτιαγμένες από πλαστικό (πολυεστέρα) και σε παλαιότερες εποχές από δέρμα μόσχου. Διακρίνονται κυρίως σε επικαλυμμένες και διαφανείς (αγγλ. coated και uncoated αντιστοίχως).

Πλέγμα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το πλέγμα χορδών

Το πλέγμα χορδών είναι φτιαγμένο από μεταλλικό σύρμα ή καλώδιο, πλαστικό καλώδιο, ή χορδή βιολιού. Τεντώνεται κατά μήκος της κάτω μεμβράνης. Όταν τίθεται σε ταλάντωση η άνω κεφαλή, και λόγω της αύξησης της πίεσης στο εσωτερικό του οργάνου, ταλαντώνεται συμπαθητικά τόσο η κάτω μεμβράνη όσο και οι εφαπτόμενες σ'αυτήν χορδές. Ο ήχος που παράγεται καθ'αυτόν τον τρόπο είναι τραχύς και σύντομος.

Μηχανισμός τεντώματος χορδών

Το πλέγμα μπορεί επίσης να απομακρυνθεί από την κάτω μεμβράνη με τη βοήθεια ειδικού μηχανισμού.

Βάση[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το ταμπούρο στηρίζεται σε βάση τρίποδα με ρυθμιζόμενο ύψος και κλίση.

Τεχνική[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το ταμπούρο παίζεται συνήθως με ξύλινες ράβδους ή κοινώς μπακέτες (γαλλ. baguette). Παίζεται επίσης και με τις λεγόμενες σκούπες (αγγλ. brushes) οι οποίες δίνουν τη δυνατότητα παραγωγής ήχου μέσω τριβής.

Ακουστική οργάνου[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το ταμπούρο ανήκει στη συνομοταξία των μεμβρανόφωνων κρουστών, άρα ακολουθεί τους φυσικούς κανόνες παραγωγής ηχητικών κυμάτων για δισδιάστατες επιφάνειες διέγερσης και κυλινδρικό αντηχείο. Εξαιτίας της δισδιάστατης φύσης της μεμβράνης (το πάχος θεωρείται αμελητέο), οι ταλαντώσεις που περιέχονται στον ήχο του τυμπάνου δεν ακολουθούν την αρμονική σειρά.

Δείτε επίσης[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]