Σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών για το Δίκαιο της Θάλασσας

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών για το Δίκαιο της Θάλασσας
  Υπεγράφη και επικυρώθηκε
  Υπεγράφη, δεν επικυρώθηκε
  Δεν υπεγράφη
Υπογραφή10 Δεκεμβρίου 1982
ΤοποθεσίαΜοντέγκο Μπέι, Τζαμάικα
Σε ισχύ16 Νοεμβρίου 1994
Υπογράφοντες158[1]
Συμβαλλόμενοι168[1]
ΘεματοφύλακαςΓενικός Γραμματέας των Ηνωμένων Εθνών
Γλώσσεςαραβικά, κινεζικά, αγγλικά, ρωσικά, ισπανικά, γαλλικά
United Nations Convention on the Law of the Sea στη Βικιθήκη

Η Σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών για το Δίκαιο της Θάλασσας (αγγ: UNCLOS) είναι διεθνής συμφωνία που θεσπίζει νομικό πλαίσιο για όλες τις θαλάσσιες δραστηριότητες. Από τον Ιούνιο του 2016, 168 χώρες είναι συμβαλλόμενα μέρη.[2][3]

Η Σύμβαση προέκυψε από την τρίτη Διάσκεψη των Ηνωμένων Εθνών για το Δίκαιο της Θάλασσας (UNCLOS III), η οποία πραγματοποιήθηκε μεταξύ 1973 και 1982. Αντικατέστησε τέσσερις συνθήκες της Σύμβασης του 1958 για την Ανοικτή Θάλασσα. Ετέθη σε ισχύ το 1994, έναν χρόνο αφότου η Γουιάνα έγινε το 60ο έθνος που επικύρωσε τη συνθήκη.[4]

Ενώ ο Γενικός Γραμματέας των Ηνωμένων Εθνών λαμβάνει έγγραφα επικύρωσης και προσχώρησης και τα Ηνωμένα Έθνη παρέχουν υποστήριξη στις συνεδριάσεις των κρατών μελών της Σύμβασης, η Γενική Γραμματεία του ΟΗΕ δεν έχει άμεσο επιχειρησιακό ρόλο στην εφαρμογή της Σύμβασης. Ένας εξειδικευμένος οργανισμός του ΟΗΕ, ο Διεθνής Οργανισμός Ναυσιπλοΐας, διαδραματίζει, ωστόσο, κάποιο ρόλο, καθώς και άλλοι φορείς, όπως η Διεθνής Επιτροπή Φαλαινοθηρίας και η Διεθνής Αρχή των Θαλάσσιων Βυθών,[5] η οποία ιδρύθηκε από την ίδια τη Σύμβαση.

Ιστορική αναδρομή[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Θαλάσσιες ζώνες: χωρικά ύδατα (territorial sea), ΑΟΖ (exclusive economic zone), ανοιχτή θάλασσα (high seas).

Η Συνθήκη αντικαθιστά την παλαιότερη έννοια «ελευθερίας των θαλασσών», που χρονολογείται από τον 17ο αιώνα. Σύμφωνα με αυτήν την ιδέα, τα εθνικά δικαιώματα περιορίζονταν σε μια συγκεκριμένη ζώνη υδάτων που εκτείνεται από τις ακτές ενός έθνους, συνήθως 3 ναυτικά μίλια (5,6 χλμ.). Όλα τα ύδατα πέρα από τα εθνικά όρια θεωρούνταν διεθνή ύδατα: διαθέσιμα σε όλα τα έθνη, αλλά δεν ανήκαν σε κανένα από αυτά (η αρχή του mare liberum που διακυρήχθηκε από τον Ούγκο Γκρότιους).[6]

Στις αρχές του 20ου αιώνα, ορισμένα έθνη εξέφρασαν την επιθυμία τους να επεκτείνουν τις εθνικές διεκδικήσεις: να συμπεριλάβουν ορυκτούς πόρους, να προστατεύσουν τα αποθέματα ψαριών και να παράσχουν τα μέσα για την επιβολή ελέγχων της ρύπανσης. Χρησιμοποιώντας την αρχή του εθιμικού διεθνούς δικαίου που δίνει το δικαίωμα σε ένα έθνος να προστατεύει τους φυσικούς του πόρους, ο πρόεδρος Χάρι Τρούμαν το 1945 επέκτεινε τον έλεγχο των Ηνωμένων Πολιτειών σε όλους τους φυσικούς πόρους της υφαλοκρηπίδας τους. Άλλα έθνη έσπευσαν να ακολουθήσουν το παράδειγμά τους. Μεταξύ 1946 και 1950, η Χιλή, το Περού και ο Ισημερινός επέκτειναν τα δικαιώματά τους σε απόσταση 200 ναυτικών μιλίων (370 χλμ.) για να καλύψουν τους αλιευτικούς χώρους στο Ρεύμα Χούμπολτ. Άλλα έθνη επέκτειναν τα χωρικά τους ύδατα στα 12 ναυτικά μίλια (22 χλμ.).[7]

Μέχρι το 1967, μόνο 25 έθνη εξακολουθούσαν να χρησιμοποιούν το παλιό όριο των τριών ναυτικών μιλίων,[8] ενώ 66 έθνη είχαν θέσει εδαφικό όριο 12 ναυτικών μιλίων,[8] και οκτώ είχαν θέσει το όριο 200 ναυτικών μιλίων. Μέχρι τις 15 Ιουλίου 2011, μόνο η Ιορδανία εξακολουθούσε να χρησιμοποιεί το όριο των 3 μιλίων.[9] Αυτό το όριο χρησιμοποιείται επίσης σε ορισμένα νησιά της Αυστραλίας, σε μια περιοχή του Μπελίζ, σε ορισμένα ιαπωνικά στενά, σε ορισμένες περιοχές της Παπούα Νέα Γουινέα και σε μερικά Βρετανικά Υπερπόντια Εδάφη, όπως το Γιβραλτάρ.[10]

Η Συνθήκη δεν ασχολείται με θέματα εδαφικών διαφορών ή με την επίλυση ζητημάτων κυριαρχίας, καθώς ο τομέας αυτός διέπεται από κανόνες του εθιμικού διεθνούς δικαίου σχετικά με την απόκτηση και την απώλεια εδαφών.[11][12]

Συμβαλλόμενα μέρη[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  Μέρη
  Μέρη, διπλά εκπροσωπούμενα από την Ευρωπαϊκή Ένωση
  Υπογράφοντες
  Μη μέρη

Η σύμβαση άνοιξε προς υπογραφή στις 10 Δεκεμβρίου 1982 και τέθηκε σε ισχύ στις 16 Νοεμβρίου 1994 με την κατάθεση του 60ού εγγράφου επικύρωσης.[13] Η σύμβαση έχει επικυρωθεί από 168 μέρη, τα οποία περιλαμβάνουν 164 κράτη μέλη του ΟΗΕ, 1 κράτος παρατηρητή του ΟΗΕ (Παλαιστίνη) και δύο συνδεδεμένες χώρες (Νήσοι Κουκ και Νιούε) συν την Ευρωπαϊκή Ένωση.[2]

Ρόλος[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η σημασία της Συνθήκης πηγάζει από το γεγονός ότι συστηματοποιεί και κωδικοποιεί τα πρότυπα και τις αρχές του διεθνούς ναυτικού δικαίου, τα οποία βασίζονται σε αιώνες ναυτιλιακής εμπειρίας και εκφράζονται σε μεγάλο βαθμό στον Καταστατικό Χάρτη των Ηνωμένων Εθνών και τους τρέχοντες κανόνες διεθνούς ναυτικού δικαίου, όπως οι Συμβάσεις της Γενεύης του 1958. Ένα μεγάλο μέρος αυτών των απαιτήσεων ενισχύθηκαν περαιτέρω και επεκτάθηκαν.

Πρώτη Διάσκεψη[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Διεκδικήσεις χωρικών υδάτων από παράκτια κράτη το 1960[14]
Διεκδίκηση πλάτους Αριθμός κρατών
Όριο 3 μιλίων 26
Όριο 4 μιλίων 3
Όριο 5 μιλίων 1
Όριο 6 μιλίων 16
Όριο 9 μιλίων 1
Όριο 10 μιλίων 2
Όριο 12 μιλίων 34
Περισσότερα από 12 μίλια 9
Απροσδιόριστο 11

Το 1956, τα Ηνωμένα Έθνη πραγματοποίησαν την πρώτη τους Διάσκεψη για το Δίκαιο της Θάλασσας στη Γενεύη της Ελβετίας (UNCLOS I).[15] Η Διάσκεψη κατέληξε σε τέσσερις συνθήκες που συνήφθησαν το 1958:

  • Σύμβαση για τη χωρικά ύδατα και τη συνορεύουσα ζώνη, η οποία μπήκε σε ισχύ στις 10 Σεπτεμβρίου 1964.
  • Σύμβαση για την υφαλοκρηπίδα, η οποία μπήκε σε ισχύ στις 10 Ιουνίου 1964.
  • Σύμβαση για την ανοιχτή θάλασσα, η οποία μπήκε σε ισχύ στις 30 Σεπτεμβρίου 1962.
  • Σύμβαση για την αλιεία και τη διατήρηση των έμβιων πόρων της ανοικτής θάλασσας, η οποία μπήκε σε ισχύ στις 20 Μαρτίου 1966.

Αν και η Διάσκεψη θεωρήθηκε επιτυχημένη, άφησε ανοιχτό το σημαντικό ζήτημα του εύρους των χωρικών υδάτων.[16]

Δεύτερη Διάσκεψη[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το 1960, τα Ηνωμένα Έθνη πραγματοποίησαν τη δεύτερη Διάσκεψη για το Δίκαιο της Θάλασσας (UNCLOS IΙ). Ωστόσο, η Διάσκεψη της Γενεύης, διάρκειας έξι εβδομάδων, δεν κατέληξε σε νέες συμφωνίες.[14] Σε γενικές γραμμές, τα αναπτυσσόμενα έθνη και οι χώρες του τρίτου κόσμου συμμετείχαν μόνο ως πελάτες, σύμμαχοι ή εξαρτώμενοι από τις Ηνωμένες Πολιτείες ή τη Σοβιετική Ένωση, χωρίς καμία σημαντική συνεισφορά από την πλευρά τους.[8]

Τρίτη Διάσκεψη[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το ζήτημα των διαφορετικών διεκδικήσεων για τα χωρικά ύδατα τέθηκε στον ΟΗΕ το 1967 εκ μέρους της Μάλτας. Έτσι, το 1973 συγκλήθηκε η τρίτη Διάσκεψη των Ηνωμένων Εθνών για το Δίκαιο της Θάλασσας στη Νέα Υόρκη. Για να αποτραπούν ομάδες εθνικών κρατών να κυριαρχήσουν στις διαπραγματεύσεις, η Διάσκεψη χρησιμοποίησε τη διαδικασία της συναίνεσης αντί της πλειοψηφίας. Με περισσότερα από 160 κράτη που συμμετείχαν, η Διάσκεψη διήρκεσε μέχρι το 1982. Η σύμβαση που προέκυψε τέθηκε σε ισχύ στις 16 Νοεμβρίου 1994, ένα χρόνο μετά την επικύρωση της συνθήκης από το 60ο κράτος, τη Γουιάνα.

Περιεχόμενο[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Θαλάσσιες ζώνες με βάση το διεθνές δίκαιο.[17]

Η Σύμβαση για το Δίκαιο της Θάλασσας αποτελείται από ένα προοίμιο, 17 μέρη και 9 παραρτήματα.

Μεταξύ άλλων, καλύπτει τα ακόλουθα θέματα για το δίκαιο της θάλασσας: όρια θαλάσσιων ζωνών, αποκλειστική οικονομική ζώνη, υφαλοκρηπίδα και ανοιχτή θάλασσα, δικαιώματα ναυσιπλοΐας και στενά για τη διεθνή ναυσιπλοΐα, αρχιπελαγικά κράτη, ειρήνη και ασφάλεια στους ωκεανούς και τις θάλασσες, διατήρηση και διαχείριση των έμβιων θαλάσσιων πόρων, προστασία και διατήρηση του θαλάσσιου περιβάλλοντος, θαλάσσια επιστημονική έρευνα, και διαδικασίες επίλυσης διαφορών.

Χωρικά ύδατα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η Σύμβαση ορίζει ότι κάθε κράτος έχει το δικαίωμα να καθορίσει τα χωρικά του ύδατα μέχρι ενός ορίου που δεν υπερβαίνει τα 12 ναυτικά μίλια, μετρούμενου από τη γραμμή βάσης που καθορίζεται στη Σύμβαση.

Στα πλοία δόθηκε το δικαίωμα αβλαβούς διέλευσης μέσω οποιωνδήποτε χωρικών υδάτων. Ως «αβλαβής διέλευση» ορίζεται από τη σύμβαση η διέλευση μέσα από ύδατα με ταχύ και συνεχή τρόπο, που δεν είναι «επιβλαβής για την ειρήνη, την καλή τάξη ή την ασφάλεια» του παράκτιου κράτους. Το ψάρεμα, η ρύπανση, η πρακτική των όπλων και η κατασκοπεία δεν είναι «αβλαβή», και τα υποβρύχια και άλλα υποθαλάσσια οχήματα πρέπει να πλοηγούνται στην επιφάνεια και να δείχνουν τη σημαία τους. Τα έθνη μπορούν επίσης να αναστείλουν προσωρινά την αβλαβή διέλευση σε συγκεκριμένες περιοχές των χωρικών τους υδάτων, εάν κάτι τέτοιο είναι απαραίτητο για την προστασία της ασφάλειάς τους.

Όταν οι ακτές δύο κρατών είναι γειτονικές ή αντικριστά, κανένα από αυτά τα κράτη δεν έχει το δικαίωμα, εκτός εάν συμφωνηθεί διαφορετικά, να επεκτείνει τα χωρικά του ύδατα πέρα ​​από μια μέση γραμμή της οποίας τα σημεία απέχουν ίση απόσταση από τα πλησιέστερα σημεία των γραμμών βάσης από τα οποία μετρώνται τα χωρικά ύδατα καθενός από τα εν λόγω κράτη, εκτός εάν λόγω της ύπαρξης ιστορικών δικαιωμάτων ή άλλων ειδικών περιστάσεων, είναι απαραίτητο να οριοθετηθούν τα χωρικά ύδατα και των δύο κρατών με άλλο τρόπο.

Συνορεύουσα ζώνη[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Πέρα από το όριο των 12 ναυτικών μιλίων, υπάρχουν άλλα 12 ναυτικά μίλια από τη γραμμή βάσης, η συνορεύουσα ζώνη. Εδώ ένα κράτος μπορεί να συνεχίσει να επιβάλλει νόμους, για την:

  • Αποτροπή παραβιάσεων των τελωνειακών, φορολογικών, μεταναστευτικών ή υγειονομικών νόμων και κανονισμών που διαπράττονται στο έδαφός του ή στα χωρικά του ύδατα
  • Τιμωρία των παραβιάσεων εκείνων των νόμων και κανονισμών που διαπράττονται στο έδαφός του ή στα χωρικά του ύδατα.

Αποκλειστική οικονομική ζώνη (ΑΟΖ)[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η αποκλειστική οικονομική ζώνη δεν μπορεί να εκτείνεται πέραν των 200 ν.μ. (370 χμ.) από τη γραμμή βάσης. Σε αυτήν την περιοχή, το παράκτιο έθνος έχει τα αποκλειστικά δικαιώματα εκμετάλλευσης όλων των φυσικών πόρων. Σε ειδικές περιστάσεις, ο όρος μπορεί να περιλαμβάνει τα χωρικά ύδατα και ακόμη και την υφαλοκρηπίδα. Πιο συγκεκριμένα, στην ΑΟΖ, το παράκτιο κράτος διαθέτει:

  • Κυριαρχικά δικαιώματα για σκοπούς εξερεύνησης και εκμετάλλευσης, διατήρησης και διαχείρισης των φυσικών πόρων, έμβιων και μη, των υδάτων που γειτνιάζουν με τον βυθό και του βυθού και του υπεδάφους, καθώς και σε σχέση με άλλες δραστηριότητες με σκοπό την εξερεύνηση και οικονομική εκμετάλλευση της περιοχής, όπως παραγωγή ενέργειας που προέρχεται από τα υδάτινα ρεύματα και τους ανέμους,
  • Δικαιοδοσία, σύμφωνα με τις σχετικές διατάξεις της Σύμβασης, όσον αφορά:
    • ίδρυση και χρήση τεχνητών νησιών, εγκαταστάσεων και κατασκευών
    • θαλάσσια επιστημονική έρευνα
    • προστασία και διατήρηση του θαλάσσιου περιβάλλοντος
  • Άλλα δικαιώματα και υποχρεώσεις που προβλέπονται στην ίδια Σύμβαση.

Η ΑΟΖ εισήχθηση για να σταματήσουν οι ολοένα και πιο έντονες συγκρούσεις για τα αλιευτικά δικαιώματα, αλλά και για τη δυνατότητα εξόρυξης του πετρελαίου. Από το 1947 που πέτυχε η υπεράκτια τοποθέτηση πλατφόρμας πετρελαίου στον Κόλπο του Μεξικού, η οποία επαναλήφθηκε σύντομα σε άλλα μέρη του κόσμου, μέχρι το 1970 ήταν τεχνικά εφικτό να λειτουργήσει σε ύδατα βάθους 4.000 μέτρων. Τα ξένα κράτη έχουν την ελευθερία ναυσιπλοΐας και υπερπτήσεων πάνω από την ΑΟΖ, με την επιφύλαξη των κανονισμών των παράκτιων κρατών. Τα ξένα κράτη μπορούν επίσης να τοποθετήσουν υποθαλάσσιους σωλήνες και καλώδια.

Υφαλοκρηπίδα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Απεικόνιση της υφαλοκρηπίδας.
Διάγραμμα της υφαλοκρηπίδας και της κλίσης στις νοτιοανατολικές Ηνωμένες Πολιτείες που οδηγούν στον πυθμένα του ωκεανού.

Η υφαλοκρηπίδα είναι η φυσική προέκταση μιας ηπείρου, η οποία καλύπτεται κατά τη διάρκεια μεσοπαγετώνων περιόδων όπως η σημερινή εποχή από σχετικά ρηχές θάλασσες και κόλπους. Ξεκινάει από την ακτή και συνήθως καταλήγει σε ένα σημείο στην περιοχή της αυξανόμενης κλίσης. Ο βυθός πίσω από αυτή την κλίση είναι το υφαλοπρανές. Πίσω από το υφαλοπρανές βρίσκεται το ηπειρωτικό ανύψωμα, που καταλήγει να ενώνεται με τον βαθύ βυθό, την αβυσσαλέα πεδιάδα.

Σύμφωνα με τη Σύμβαση, η υφαλοκρηπίδα ενός παράκτιου κράτους περιλαμβάνει την κοίτη και το υπέδαφος των υποθαλάσσιων περιοχών που εκτείνονται πέρα ​​από τα χωρικά ύδατά του και σε όλη τη φυσική επέκταση της επικράτειάς του μέχρι το εξωτερικό άκρο του ηπειρωτικού περιθωρίου ή μέχρι μια απόσταση των 200 ν.μ. από τη γραμμή βάσης, στην περίπτωση όπου το εξωτερικό άκρο της ηπείρου δεν φτάνει σε αυτή την απόσταση. Με τη σειρά του, το ηπειρωτικό περιθώριο περιλαμβάνει τη βυθισμένη επιμήκυνση της ηπειρωτικής μάζας του παράκτιου κράτους και αποτελείται από την κοίτη και το υπέδαφος της υφαλοκρηπίδας, το υφαλοπρανές και το ηπειρωτικό ανύψωμα. Δεν περιλαμβάνει τον βαθύ ωκεάνιο πυθμένα με τις ωκεάνιες κορυφογραμμές του ή το υπέδαφός του.

Η υφαλοκρηπίδα ενός κράτους μπορεί να υπερβαίνει τα 200 ν.μ. μέχρι να τελειώσει η φυσική παράταση. Ωστόσο, δεν μπορεί ποτέ να υπερβαίνει τα 350 ν.μ. (650 χλμ.) από τη γραμμή βάσης, ούτε μπορεί να υπερβαίνει τα 100 ν.μ. (190 χλμ) πέρα από το ισοβαθές των 2.500 μέτρων (η γραμμή που συνδέει το βάθος των 2 500 μ). Τα παράκτια κράτη έχουν το δικαίωμα να συλλέγουν ορυκτά και μη έμβια υλικά στο υπέδαφος της υφαλοκρηπίδας τους, με τον αποκλεισμό άλλων κρατών. Τα παράκτια κράτη έχουν επίσης αποκλειστικό έλεγχο στους έμβιους πόρους που είναι «συνδεδεμένοι» στην υφαλοκρηπίδα, αλλά όχι σε πλάσματα που ζουν στη στήλη του νερού πέρα από την αποκλειστική οικονομική ζώνη.

Άλλα θέματα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η Σύμβαση, μεταξύ άλλων θεμάτων, καθιερώνει έναν ορισμό για το αρχιπελαγικό κράτος και τον τρόπο με τον οποίο μπορεί να καθορίσει τα όριά του.

Θεσπίζει γενικές υποχρεώσεις για την προστασία του θαλάσσιου περιβάλλοντος και την ελευθερία της επιστημονικής έρευνας στην ανοιχτή θάλασσα. Δημιουργεί επίσης ένα καινοτόμο νομικό καθεστώς για την οργάνωση και τον έλεγχο των δραστηριοτήτων στον βυθό της θάλασσας και στον πυθμένα του ωκεανού και στο υπέδαφός του εκτός των ορίων της εθνικής δικαιοδοσίας (τομέας που ονομάζεται Ζώνη), που ανακηρύχθηκε κοινή κληρονομιά της ανθρωπότητας (η Ζώνη και οι πόροι της) και για την οποία είναι αρμόδια η Διεθνής Αρχή των Θαλάσσιων Βυθών, ιδίως με σκοπό τη διαχείριση των πόρων της.[18]

Αναγνωρίζει τα περίκλειστα κράτη, δηλαδή τα κράτη που δεν έχουν θαλάσσια ακτή, το δικαίωμα πρόσβασης από και προς τη θάλασσα, χωρίς να υπόκεινται σε δασμούς, φόρους ή άλλες επιβαρύνσεις από τα κράτη διέλευσης, με εξαίρεση τα τέλη που επιβάλλονται για συγκεκριμένες υπηρεσίες που παρέχονται σε σχέση με αυτές τις μετακινήσεις.

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. 1,0 1,1 «United Nations Convention on the Law of the Sea». United Nations Treaty Series. Ανακτήθηκε στις 1 Δεκεμβρίου 2013. 
  2. 2,0 2,1 «United Nations Treaty Collection». treaties.un.org (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 21 Απριλίου 2022. 
  3. «Chronological lists of ratifications of». www.un.org. Ανακτήθηκε στις 21 Απριλίου 2022. 
  4. «The United Nations Convention on the Law of the Sea (A historical perspective)». United Nations Division for Ocean Affairs and the Law of the Sea. Ανακτήθηκε στις 30 Απριλίου 2009. 
  5. unricgreece (22 Μαΐου 2019). «ISA - ΔΙΕΘΝΗΣ ΑΡΧΗ ΤΩΝ ΘΑΛΑΣΣΙΩΝ ΒΥΘΩΝ». Περιφερειακό Κέντρο Πληροφόρησης του ΟΗΕ - Greece. Ανακτήθηκε στις 21 Απριλίου 2022. 
  6. «The Freedom of the Seas (Latin and English version, Magoffin trans.) – Online Library of Liberty». oll.libertyfund.org. Ανακτήθηκε στις 27 Ιανουαρίου 2017. 
  7. Marley, David (2011). Modern piracy: a reference handbook. Santa Barbara, Calif.: ABC-CLIO. ISBN 978-1-59884-434-4. 699488885. 
  8. 8,0 8,1 8,2 «Three Mile Limit». www.offshoreradiomuseum.co.uk. Ανακτήθηκε στις 21 Απριλίου 2022. 
  9. IILSS (25 Απριλίου 2021). «Table of claims to maritime jurisdiction (as at 15 July 2011)/maritime spaces of countries». IILSS-International institute for Law of the Sea Studies (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 21 Απριλίου 2022. 
  10. Alexander, Lewis M. (2017-01-01). «Transit Regions of the World» (στα αγγλικά). Navigational Restrictions within the New LOS Context: 143–173. doi:10.1163/9789004327115_006. https://brill.com/view/book/edcoll/9789004327115/B9789004327115_006.xml. 
  11. «Chagos: A boundary dispute tips over a sovereignty ruling». www.lowyinstitute.org (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 21 Απριλίου 2022. 
  12. «Professor Robert Beckman on the Role of UNCLOS in Maritime Disputes». Georgetown Journal of International Affairs (στα Αγγλικά). 6 Μαΐου 2021. Ανακτήθηκε στις 21 Απριλίου 2022. 
  13. «Overview - Convention & Related Agreements». www.un.org. Ανακτήθηκε στις 21 Απριλίου 2022. 
  14. 14,0 14,1 Major Thomas E. Behuniak (Fall 1978). «The Seizure and Recovery of the S.S. Mayaguez: Legal Analysis of United States Claims, Part 1». Military Law Review (Department of the Army) 82: 114–121. ISSN 0026-4040. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2016-12-28. https://web.archive.org/web/20161228203240/https://www.jagcnet.army.mil/DOCLIBS/MILITARYLAWREVIEW.NSF/20a66345129fe3d885256e5b00571830/b3197adca4437e4d85256e5b0057ee6a/$FILE/MLR%2027-100-82%2019781001.pdf. Ανακτήθηκε στις 21 July 2014. 
  15. Schaffer, Ellen. «LibGuides: Law of the Sea and the UN Conventions: UNCLOS I 1958». wcl.american.libguides.com (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 21 Απριλίου 2022. 
  16. «The Seizure and Recovery of the S.S. Mayaguez: Legal Analysis of United States Claims, Part 1» (PDF). web.archive.org. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 11 Ιανουαρίου 2017. Ανακτήθηκε στις 21 Απριλίου 2022. CS1 maint: Unfit url (link)
  17. «Το Δίκαιο της Θάλασσας για ΑΟΖ και υφαλοκρηπίδα». Η Εφημερίδα των Συντακτών. Ανακτήθηκε στις 21 Απριλίου 2022. 
  18. Frakes, Jennifer (2003). «The Common Heritage of Mankind Principle and Deep Seabed, Outer Space, and Antarctica: Will Developed and Developing Nations Reach a Compromise». Wisconsin International Law Journal 21: 409. https://heinonline.org/HOL/Page?handle=hein.journals/wisint21&id=417&div=&collection=. 

Εξωτερικοί σύνδεσμοι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]