Στρείδι

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Πιάτο με στρείδια, συνοδευόμενο από λευκό κρασί.

Στρείδι είναι η κοινή ονομασία μερικών εδώδιμων ειδών του γένους οστρέα (Ostrea) και γρυφαία. Ανήκουν στην οικογένεια οστρεΐδες και στην τάξη των δίθυρων ή ελασματοβραγχίων. Το γνωστότερο είδος (Ostrea edulis) είναι διαδεδομένο στις ακτές της Μεσογείου, του Ατλαντικού και της Σκανδιναβίας. Είναι ζώο ωοτόκο και οι προνύμφες του είναι εφοδιασμένες με βλεφαρίδες . Για τη θρεπτική του αξία καλλιεργείται σε ειδικά οστρεοτροφεία. Όπως και το μύδι, το στρείδι προσκολλάται σε βράχια αλλά και κάτω από τις επενδύσεις των πλοίων. Εξαιτίας του τελευταίου γεγονότος, προκαλούνται δηλητηριάσεις έπειτα από κατανάλωση στρειδιών, καθώς προσλαμβάνουν χαλκό από τα πλοία. Τα στρείδια μπορούν να ζήσουν και 20 χρόνια. Η ηλικία ακμαιότητάς τους κυμαίνεται από τον 4ο μέχρι τον 8ο χρόνο.

Περιγραφή[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ένα πιάτο με στρείδια.

Το όστρακο του στρειδιού είναι στρογγυλό ή ωοειδές και η γκριζόλευκη επιφάνειά του είναι ανώμαλη με ομόκεντρες αύλακες. Η διάμετρός του φθάνει τα 10 εκατοστά. Το στρείδι έχει μεγάλη ευαισθησία στις αλλαγές στη θερμοκρασία και την αλμυρότητα του νερού. Ζει προσκολλημένο στα βράχια του βυθού.

Αναπαραγωγή[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Είναι ερμαφρόδιτο ζώο. Κάθε στρείδι αλλάζει φύλο παράγοντας ωάρια και σπερματοζωάρια εντός της ίδιας περιόδου αναπαραγωγής. Γεννά εκατομμύρια αυγά, εκ των οποίων μεγάλος αριθμός γονιμοποιείται από το σπέρμα του αρσενικού μέσα στη μανδυακή κοιλότητα του θηλυκού. Από τα αυγά βγαίνουν τροχοφόρες προνύμφες, Το θηλυκό ανοίγει και κλείνει τις θυρίδες του και κάθε φορά απελευθερώνονται εκατομμύρια προνύμφες. Οι τελευταίες κολυμπούν για λίγες ημέρες και εν τέλει κολλούν στο βυθό. Τα άτομα αντίθετου φύλου διεγείρονται για αναπαραγωγή και από την παρουσία γεννητικών προϊόντων στο περιβάλλον, όπως π.χ. αβγά ή σπέρμα

Σημασία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Τα στρείδια είναι νόστιμος μεζές και θρεπτικά. Για το λόγο αυτό οι άνθρωποι από πολύ παλιά επεδίωξαν την τεχνητή εκτροφή τους. Τα μεγαλύτερα εκτροφεία στρειδιών βρίσκονται στις ακτές της Αγγλίας και της Γαλλίας στον Ατλαντικό, σε περιοχές όπου η στάθμη των παλιρροιών φτάνει σε μεγάλο ύψος.

Συγγενικά είδη[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Με την ονομασία στρείδια καλούνται επίσης και μερικά μαργαριτοφόρα μαλάκια, που ανήκουν στο γένος μελεαγρίνη και στην οικογένεια αβικουλίδες, που ζουν κυρίως στον Ινδικό και στον Ειρηνικό Ωκεανό. Επίσης, συγγενικό με το γένος Όστρεο είναι και το γένος Γκριφαία (Gryphaea angulata), που είναι επίσης εδώδιμο. Το εν λόγω γένος λέγεται και πορτογαλικό στρείδι και παρουσιάζει μικρότερη ευαισθησία από το όστρεο το εδώδιμο στις αλλαγές αλμυρότητας και θερμοκρασίας.

Βιβλιογραφία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  • Εγκυκλοπαίδεια 2002, εκδ. 1984, τ. 19, σελ. 7.
  • Νέα Εγκυκλοπαιδεία, τ. 24, σελ. 362-63, εκδ. Μαλλιάρης Παιδεία, 2007.

Εξωτερικοί σύνδεσμοι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]