Σταμάτιος Λεβίδης
 |
Το λήμμα παραθέτει τις πηγές του αόριστα, χωρίς παραπομπές. |
| Σταμάτιος Λεβίδης | |
|---|---|
 | |
| Γενικές πληροφορίες | |
| Γέννηση | 1790 Ταταύλα |
| Θάνατος | 1867 |
| Χώρα πολιτογράφησης | Οθωμανική Αυτοκρατορία |
| Πληροφορίες ασχολίας | |
| Ιδιότητα | στρατιωτικός |
| Οικογένεια | |
| Αδέλφια | Δημήτριος Λεβίδης Τσαλίκης |
| Στρατιωτική σταδιοδρομία | |
| Πόλεμοι/μάχες | Ελληνική Επανάσταση του 1821 |
Ο Σταμάτιος Λεβίδης (1790 - 1867) ήταν αγωνιστής του '21.
Βιογραφικά στοιχεία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Γεννήθηκε στα Ταταύλα της Κωνσταντινούπολης το 1790.
Τη νύκτα της 27 Μαρτίου 1821 επόμενη του αποκεφαλισμού του αδελφού του, Δημήτριου, κατά την επιδρομή του όχλου και τη λεηλασία του μεγάρου των Λεβίδη, διέφυγε πηδώντας από το παράθυρο του άνω ορόφου στον κήπο και κατέφυγε σε φιλικό σπίτι στην Κωνσταντινούπολη, από εκεί, μεταμφιεσμένος ναύτης κατόρθωσε να επιβιβαστεί σε Ρωσικό εμπορικό πλοίο προς την Οδησσό. Από εκεί μέσω της κεντρικής Ευρώπης, έφτασε στο Παρίσι όπου και παρέμεινε μικρό χρονικό διάστημα.
Το 1822 έφτασε στην Ελλάδα με πρόθεση να συμβάλει στον αγώνα για την απελευθέρωση. Μετέβη στο Μεσολόγγι οπού ενήργησε σημαντικότατη εισφορά από την προσωπική του περιουσία για τον σκοπό της ανέγερσης των τειχών και του φρουρίου του Μεσολογγίου (1822) και ανέλαβε να προμηθεύει τα χρειώδη στους πολιορκούμενους. Με κίνδυνο της ζωής του διήλθε δύο φορές διά μέσου του Τουρκικού στρατού και κατάφερε να φτάσει στα Επτάνησα όπου είχε αποσταλεί από τον Αλέξανδρο Μαυροκορδάτο. Αποβιβάστηκε στη Ζάκυνθο το 1823 όπου και εξαργύρωσε εθνικά ομόλογα με σκοπό την υποστήριξη του αγώνα.”Ενήργησε μετά τοιάυτης δραστηριότητος ώστε ενεθουσίασε τους κατοίκους της ωραίας αυτής νήσου.” Επιστρέφοντας στο Μεσολόγγι, εισήγαγε επιστολές, τροφές και πολεμοφόδια στην πολιορκημένη πόλη. Το 1824 αναχωρεί ξανά για τα Επτάνησα με σκοπό να αγοράσει εφόδια και “προς εκκαθάρισιν των εκκρεμών λογαριασμών της προσωρινής Διοικήσεως”, απεσταλμένος και πάλι του Μαυροκορδάτου. Μεταβαίνει στη Ζάκυνθο, Ιθάκη και Κεφαλονιά και από εκεί επιστρέφει στη Ζάκυνθο για να διαπραγματευθεί τα γνωστά εθνικά δάνεια του 1824 και 1825. Από εκεί βρίσκεται στην Ύδρα από όπου “απεστάλη εν μέσω πολλών και μεγάλων κινδύνων” ξανά στην Κεφαλονιά. Με τις ενέργειές του συντελεί στην πραγμάτωση της σύναψης του δανείου των 20.000 ταλίρων και για τον σκοπό συναντάει στην Κεφαλονιά τον Λόρδο Βύρωνα.
Στην καταστροφή της νήσου Σφακτηρίας (9 Μαΐου 1825) κινδύνευσε να αιχμαλωτιστεί, μα διασώθηκε κολυμπώντας ”ως ων δεινός κολυμβητής” μαζί με τον Μαυροκορδάτο, μέχρι το Ναβαρίνο όπου επιβιβάστηκαν “μισοπνιγμένοι” στο πλοίο “Άρης” του Ναυάρχου Αναστάσιου Τσαμαδού.
4 Ιανουαρίου 1825 τιμητικά ανακηρύσσεται επίτιμος πολίτης Μεσολογγίου. Το 1825 Γενικός Τροφοδότης της εκστρατείας και Επιθεωρητής των στρατευμάτων υπό τον Γ. Κουντουριώτη. Το 1827 αναλαμβάνει Φροντιστής στο στρατόπεδο του Γ. Καραϊσκάκη στο Φάληρο. Πήρε μέρος στις μάχες του Φαλήρου, όπου αγωνίστηκε γενναία. Το 1829 διορίζεται Φροντιστής του στρατού στη Ναύπακτο υπό τον Ρ. Τσώρτς στην εκστρατεία για την ανακατάληψη της Δυτικής Στερεάς Ελλάδας. Συμμετείχε στην εκστρατεία εναντίον των Αιγυπτίων στο Λιγοβίστι και πήρε μέρος στη μάχη για την άμυνα του Νεοκάστρου κατά του Ιμπραήμ. Απεσταλμένος του Προέδρου του Εκτελεστικού Γ. Κουντουριώτη από το Ναύπλιο κατόρθωσε να εισέλθει για μια ακόμη φορά στο το στενά πολιορκούμενο Μεσολόγγι, αναπτερώνοντας το θάρρος των πολιορκημένων. Μετά το τέλος της Επανάστασης, εγκαταστάθηκε στη Σύρο το 1832, όπου ανέλαβε τη διεύθυνση του Τελωνίου Σύρου.
Μεγάλης ιστορικής σημασίας είναι η αλληλογραφία του καθ΄ολη τη διάρκεια του αγώνα με τον προσωπικό του φίλο Αλέξανδρο Μαυροκορδάτο καθώς και με τον Γεώργιο Πραΐδη, αλλά και τα κατάλοιπα έγγραφα που αφορούν την εκστρατεία του 1825 υπό τον Γ. Κουντουριώτη. Επιστολές του σώζονται στα Γενικά Αρχεία του Κράτους.
Στις 8-9 Μαΐου 2007 δημοπρατήθηκε από τον οίκο Hermann-Historica του Μονάχου, το “Αρχείο Σταμάτη Λεβίδη” αποτελούμενο από συλλογή 120 έγγραφων, ανάμεσα τους επιστολές και αλληλογραφία με τους Κολλέτη, Κουντουριώτη, Νοταρά, Τσαμαδό, Μαυρομιχάλη, Αναγνωσταρά, Καποδίστρια, χάρτες και άλλα τεκμήρια των χρόνων της Ελληνικής Επανάστασης (1823-1862). Παρά το δηλωμένο ενδιαφέρον, η Ελληνική Κυβέρνηση δεν κατόρθωσε να επικρατήσει και έχασε το σημαντικό αρχείο. Πλειοδότησε ανώνυμος Έλληνας αγοραστής.
Εξωτερικοί σύνδεσμοι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- Ιωάννης Αρσένης· Μιχαήλ Ραφαήλοβιτς, επιμ. (1894). Ποικίλη Στοά: Εθνική εικονογραφημένη επετηρίς, 1-16, 1881-1914. Αθήνα: Εστία. Ανακτήθηκε στις 22 Μαρτίου 2010.