Ρενέ Α΄ της Νεαπόλεως
| Ρενέ | |
|---|---|
 | |
Βασιλιάς της Νεαπόλεως | |
| Περίοδος | 1435 - 1442 |
| Προκάτοχος | Ιωάννα Β' της Νεαπόλεως |
| Διάδοχος | Αλφόνσος Ε' της Αραγωνίας |
Βασιλιάς της Ιερουσαλήμ | |
| Περίοδος | 1435 - 10 Ιουλίου 1480 |
| Προκάτοχος | Ιωάννα Β' της Νεαπόλεως |
| Διάδοχος | Κάρολος Ε' του Ανζού |
Βασιλιάς της Αραγωνίας | |
| Περίοδος | 1466 - 1472 |
| Προκάτοχος | Ιωάννης Β' της Αραγωνίας |
| Διάδοχος | Ιωάννης Β' της Αραγωνίας |
| Γέννηση | 16 Ιανουαρίου 1409 Ανζέρ, Γαλλία |
| Θάνατος | 10 Ιουλίου 1480 (71 ετών) Αιξ-αν-Προβάνς, Γαλλία |
| Σύζυγος | Ισαβέλλα της Λωρραίνης Ιωάννα του Λαβάλ |
| Επίγονοι | Ιωάννης Β' του Ανζού Λουδοβίκος του Ανζού-Κομερσί Γιολάντα Μαργαρίτα |
| Οίκος | Οίκος του Βαλουά-Ανζού |
| Πατέρας | Λουδοβίκος Β΄ του Ανζού |
| Μητέρα | Γιολάντα της Αραγωνίας |
 Σχετικά πολυμέσα | |
| δεδομένα () | |
Ο Ρενέ Α΄ της Νεαπόλεως ή Ρενέ του Ανζού (16 Ιανουαρίου 1409 - 10 Ιουλίου 1480) από τον Οίκο των Βαλουά-Ανζού ήταν Δούκας του Ανζού, Κόμης της Προβηγκίας και του Φορκαλκιέ (1434-1480), κόμης του Πεδεμοντίου, δούκας του Μπαρ (1430-1480), Δούκας της Λωρραίνης (1431-1453), Βασιλιάς της Νεαπόλεως (1438-1442), Τιτλούχος Βασιλιάς της Νεαπόλεως (1442-1480), Βασιλιάς της Ιερουσαλήμ (1435-1480) και Βασιλιάς της Αραγωνίας (1466-1472).
Πρώτα χρόνια
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Ο Ρενέ Α΄ ήταν δεύτερος γιος του βασιλιά της Νεαπόλεως Λουδοβίκου Β΄ του Ανζού και της Γιολάντας της Αραγωνίας, δισεγγονός του βασιλιά της Γαλλίας Ιωάννη του Αγαθού.[1] Είχε στενή συγγένεια αίματος με τους βασιλείς της Γαλλίας που ενισχύθηκε δυναμικά όταν η αδελφή του Μαρία του Ανζού παντρεύτηκε τον ξάδελφο της τον μελλοντικό Κάρολο Ζ΄ της Γαλλίας και έγινε στη συνέχεια βασίλισσα της Γαλλίας.[1] Τα εδάφη του ήταν πολύ εκτεταμένα αλλά αμφισβητήθηκαν όπως επίσης έγινε το ίδιο και με τα δικαιώματα του στον θρόνο της Νεαπόλεως. Ήταν πατέρας της Μαργαρίτας του Ανζού, συζύγου του βασιλιά της Αγγλίας Ερρίκου ΣΤ΄ που έπαιξε σημαντικό ρόλο στον Πόλεμο της διαδοχής των Ρόδων. Ο ιστορικός Ντέσμοντ Σιούαρτ τον αποκαλεί σαν έναν από τους θεαματικότερους Ευρωπαίους βασιλείς τον 15ο αιώνα.
Ο Λουδοβίκος Β΄ πέθανε (1417) και οι γιοί του ταυτόχρονα με τον γαμπρό τους ήρθαν υπό την κηδεμονία της μητέρας του Γιολάνδης της Αραγωνίας. Ο μεγαλύτερος αδελφός του Λουδοβίκος Γ΄ του Ανζού τον διαδέχθηκε στο στέμμα της Αραγωνίας και στο δουκάτο του Ανζού, ενώ ο Ρενέ έγινε γνωστός ως κόμης του Γκιζ. Παντρεύτηκε (1419) την Ισαβέλλα της Λωρραίνης κόρη του Καρόλου Β΄ της Λωρραίνης, διεκδίκησε το δουκάτο του Μπαρ από τη μητέρα του και το δουκάτο της Λωρραίνης από τη σύζυγο του.[1] Ο Ρενέ ήταν τότε μόλις 10 ετών και ήρθε το δουκάτο υπό την επίβλεψη του Καρόλου Β΄ και του Λουδοβίκου, καρδιναλίου του Μπαρ, ανήκαν και οι δυο στο κόμμα των Βουργουνδίων αλλά διατηρούσαν το δικαίωμα να έχουν τα σύμβολα του Ανζού.[2]
Βασιλιάς της Νεαπόλεως
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Ενώθηκε (1429) με τον Γαλλικό στρατό στη Ρεμς και ήταν παρών στη στέψη του Γάλλου βασιλιά Καρόλου Ζ΄. Όταν πέθανε ο Λουδοβίκος του Μπαρ (1430) ο Ρενέ έμεινε μοναδικός κυρίαρχος στο δουκάτο ενώ με τον θάνατο του πεθερού του κληρονόμησε και τη Λωρραίνη (1431). Το δουκάτο διεκδικούσε ο αρσενικός απόγονος της οικογένειας Αντώνιος του Βωντεμόν, με βοήθεια των Βουργουνδών νίκησε τον Ρενέ στο Μπουλνιεβίλ (1431).[3] Ο Ρενέ έμενε υπό ομηρία, η βασίλισσα Ισαβέλλα προσπαθούσε να εξαγοράσει την ελευθερία του και αυτό έγινε τον Απρίλιο του 1432 αφού ανταλλάχθηκε στην ομηρία με τους γιους του Ιωάννη και Λουδοβίκο του Ανζού.[1]
Ο τίτλος του δούκα της Λωρραίνης επιβεβαιώθηκε από τον κυρίαρχο του τον Γερμανό αυτοκράτορα Σιγισμούνδο στη Βασιλεία της Ελβετίας ([1434). Αυτό έφερε την οργή του δούκα της Βουργουνδίας Φίλιππου Γ΄ του Καλού που απαιτούσε να επιστρέψει στη φυλακή από την οποία είχε απελευθερωθεί δύο χρόνια αργότερα με ψηλότατα λύτρα. Εγκαταστάθηκε βασιλιάς στη Νάπολη μετά τον θάνατο του μεγαλύτερου αδελφού του δούκα Λουδοβίκου Γ΄ και της βασίλισσας Ιωάννας Β΄, που τον είχε ορίσει διάδοχο της. Ο γάμος της Μαρίας της Βουργουνδίας, ανιψιάς του Φιλίππου, με τον μεγαλύτερο γιο του Ρενέ Ιωάννη Β΄ του Ανζού έφερε ειρήνη ανάμεσα στις δύο χώρες. Αφού διόρισε αντιβασιλείες στο Μπαρ και τη Λωρραίνη επισκέφτηκε τις κομητείες του Ανζού και της Προβηγκίας, στην εξέπλευσε για τη Νάπολη (1348) που βρισκόταν υπό την κατοχή της συζύγου του Ισαβέλλας.[1]
Απώλεια του βασιλείου της Νεαπόλεως
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Εκμεταλλευόμενος την αιχμαλωσία του Ρενέ ο βασιλιάς Αλφόνσος Ε΄ της Αραγωνίας που διεκδικούσε το βασίλειο της Νεαπόλεως, ήταν έτοιμος να καταλάβει τη Σικελία, τον είχε ορίσει διάδοχο η Ιωάννα Β΄ αλλά στη συνέχεια τον απέρριψε. Ο Αλφόνσος Ε΄ της Αραγωνίας κυρίευσε τη Νάπολη μετά από εξάμηνη πολιορκία (1441). Ο Ρενέ την ίδια χρονιά επέστρεψε στη Γαλλία, διατήρησε τον τίτλο του βασιλιά αλλά δεν κατόρθωσε να ανακαταλάβει το βασίλειο του.[2] Όλες οι προσπάθειες του απέτυχαν και η μητέρα του που κυβερνούσε το Ανζού την περίοδο της απουσίας του πέθανε (1442).[1] Ο Ρενέ πήρε μέρος στις διαπραγματεύσεις με την Αγγλία στο Τουρ (1444) και κλείστηκε ειρήνη που επισφραγίστηκε στο Νανσύ με τον γάμο της μεγαλύτερης κόρης του Μαργαρίτας με τον βασιλιά της Αγγλίας Ερρίκο ΣΤ΄.[1]
Ο Ρενέ υπερίσχυσε στη διοίκηση της Λωρραίνης από τον Ιωάννη δούκα της Καλαβρίας που είχε τυπικά μόνο τον τίτλο ως διάδοχος της βασίλισσας Ισαβέλλας (1453). Είχε την εμπιστοσύνη του βασιλιά Καρόλου Ζ΄ που τον συνόδευσε σε πολλές εκστρατείες εναντίον των Άγγλων, μπήκε στη Ρουέν (1449) και βρισκόταν μαζί με τον Γάλλο βασιλιά στη Φορινί και στην Καέν.[4] Μετά τον δεύτερο γάμο του με την Ιωάννα του Λαβάλ, κόρη του Γκυ ΙΔ΄ του Λαβάλ και της Ισαβέλλας των Ντρε-Μονφόρ της Βρετάνης, ο Ρενέ πήρε ενεργό ρόλο στις κρατικές υποθέσεις. Ο ίδιος έκανε πολλές ποιητικές συνθέσεις και ζωγράφιζε μικρογραφίες με κήπους και ζώα.[2]
Διαδοχή
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Οι τύχες της οικογένειάς του γνώρισαν μεγάλη παρακμή τα τελευταία χρόνια της βασιλείας του. Οι εξεγερμένοι Καταλανοί του πρόσφεραν το βασίλειο της Αραγωνίας (1466), έτσι ο γιος του Ιωάννης προχώρησε σε εκστρατεία να το κατακτήσει, αλλά πέθανε με πολλές υποψίες δηλητηριασμού (16 Δεκεμβρίου 1470).[4] Ο μεγαλύτερος γιος Ιωάννη Νικόλαος Α΄ του Ανζού πέθανε λίγο αργότερα σε ηλικία 25 ετών, επίσης δηλητηριασμένος (1473). Η κόρη του Ρενέ, η Μαργαρίτα, συμμετείχε στον Πόλεμο των Δύο Ρόδων (1471), αλλά ηττήθηκε· ο σύζυγος και ο γιος της σκοτώθηκαν, ενώ η ίδια πιάστηκε αιχμάλωτη και τελικά απελευθερώθηκε από τον Λουδοβίκο ΙΑ΄ της Γαλλίας (1476).[4]
Ο Ρενέ Β΄ της Λωρραίνης, εγγονός και μοναδικός άρρην απόγονος του Ρενέ Α΄ που επέζησε και είχε την υποστήριξη του Λουδοβίκου ΙΑ΄, υποπτεύθηκε ότι ο βασιλιάς της Σικελίας είχε συνωμοτήσει με τους εχθρούς του, τον δούκα της Βρετάνης και τον Κοντόσταυλο του Σαιν-Πολ.[5] Ο Ρενέ Α΄ αποσύρθηκε στην Προβηγκία και έκανε τη διαθήκη του (1474), άφησε το Μπαρ στον εγγονό του Ρενέ Β΄, το Ανζού και την Προβηγκία στον ανιψιό του Κάρολο Δ΄ του Ανζού. Ο Λουδοβίκος ΙΑ΄ κυρίευσε δύο χρόνια αργότερα το Ανζού και το Μπαρ, ο Γάλλος βασιλιάς κάλεσε τον Ρενέ να του παραδώσει την κομητεία έναντι μίας σύνταξης, αλλά εκείνος το αρνήθηκε. Οι διαπραγματεύσεις συνεχίστηκαν και τελικά συμφώνησαν να προσαρτηθεί το δουκάτο του Ανζού στο Γαλλικό στέμμα, η Προβηγκία προσαρτήθηκε μετά τον θάνατο του Καρόλου Δ΄ του Ανζού. Ο Ρενέ πέθανε στο Αιξ-αν-Προβάνς (10 Ιουλίου 1480) και τάφηκε στον Καθεδρικό ναό του Ανζέ.[5] Οι ιστορικοί τον 19ο αιώνα του έδωσαν το προσωνύμιο "Ο Καλός".[6] Ο Ρενέ Α΄ ίδρυσε το "Τάγμα της Ημισελήνου" πριν την ίδρυση του βασιλικού ναού του Αγίου Μιχαήλ, αλλά αυτό δεν επέζησε μετά τον θάνατό του.[5]
Οικογένεια
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Με την πρώτη του σύζυγο Ισαβέλλα της Λωρραίνης, κόρη και διάδοχο του Καρόλου Β΄ δούκα της Λωρραίνης απέκτησε:
- Ιωάννης Β΄ 1424-1470, δούκας της Λωρραίνης.
- Λουδοβίκος 1427-1444, μαρκήσιος του Ποντ-α-Μουσόν.
- Γιολάντα 1428-1483, δούκισσα της Λωρραίνης. Παντρεύτηκε τον Φρειδερίκο Β΄ Λωρραίνης κόμη του Βωντεμόν.
- Μαργαρίτα 1429-1482, παντρεύτηκε τον Ερρίκο ΣΤ΄ της Αγγλίας.
- Άννα 1437-1450 απεβ. 13 ετών, Νικόλαος 1428-1430 απεβ. 2 ετών, Λουίζα 1436-1438 απεβ. 2 ετών, Κάρολος 1431-1432 απεβ. 1 έτους, Ισαβέλλα απεβ. νήπιο, Ρενέ απεβ. νήπιο.
Το 1453 απεβίωσε η Ισαβέλλα και ο Ρενέ Α΄ έκανε το 1454 δεύτερο γάμο με την Ιωάννα του Λαβάλ, κόρη του Γκυ ΙΔ΄ κόμη του Λαβάλ. Δεν απέκτησαν απογόνους. Το 1480 απεβίωσε ο Ρενέ Α΄ και το 1498 η Ιωάννα.
Από μη νόμιμες σχέσεις, είχε φυσικά τέκνα:
- (νόθος) Ιωάννης απεβ. 1536, μαρκήσιος του Ποντ-α-Μουσόν. Νυμφεύτηκε τη Μαργαρίτα ντε Γκλαντέβ-Φωκόν.
- (νόθη) Ιωάννα-Λευκή απεβ. 1470, κυρία του Μιρεμπώ. Παντρεύτηκε τον Μπερτράντ ντε Μπωβώ.
- (νόθη) Μαντλέν απεβ. μετά το 1515, κόμισσα του Μοντφερράν. Παντρεύτηκε τον Λουί-Ζαν κύριο του Μπελενάβ.
Πρόγονοι
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Πινακοθήκη
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]-
Ο θυρεός του Ρενέ Α΄ το 1420 περιέχει τους θυρεούς: Βαλουά-Ανζού (επάνω-αριστερά και κάτω-δεξιά), Μπαρ (επάνω-δεξιά και κάτω-αριστερά), Λωρραίνης (στη μέση). -
Ο θυρεός του Ρενέ Α΄ του 1434 περιέχει στο επάνω μέρος τις διεκδικήσεις του: Ουγγαρίας (επάνω αριστερά), Καπετιδών-Ανζού Νεαπόλεως (επάνω μέση), Ιερουσαλήμ (επάνω δεξιά).
Παραπομπές
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Πηγές
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- "René d'Anjou and de Lorraine"", Benezit Dictionary of Artists. Oxford Art Online, Oxford University Press, retrieved 27 February 2017
- Belleval, René (1901), Les bâtards de la Maison de France (in French), Librairie Historique et Militaire.
- Morby, John E. (1978), "The Sobriquets of Medieval European Princes", Canadian Journal of History, 13 (1): 12
- Neubecker, Ottfried; Harmingues, Roger, Le Grand livre de l'héraldique.
- Niccolini, Fausto (1925), L'arte napoletana del Rinascimento, Naples.
- Richardson, Carol M.; Woods, Kim W.; Franklin, Michael (2007), Renaissance Art Reconsidered: An Anthology of Primary Sources.
- Wikisource Baynes, T.S., ed. (1878), "René, Duke of Anjou", Encyclopædia Britannica, 2 (9th ed.), New York: Charles Scribner's Sons.
- Sommé, Monique (1990). "Règlements, délits et organisation des ventes dans la forêt de Nieppe (début XIVe-début XVIe siècle)". Revue du Nord. Charles de Gaulle University. 72 (287).
- Unterkircher F., King René's Book of Love (Le Cueur d'Amours Espris), 1980, George Braziller, New York.
- Coulet, Noël; Planche, Alice; Robin, Françoise (1982), Le roi René: le prince, le mécène, l'écrivain, le mythe, Aix-en-Provence: Édisud
.svg)
