Παναθηναϊκός αμφορέας (Σπάρτη)

Έκθεμα Αρχαιολογικού Μουσείου Σπάρτης
Παναθηναϊκός αμφορέας
Ονομασία	Έκθεμα Αρχαιολογικού Μουσείου Σπάρτης
Έτος δημιουργίας	περ. 515 - 500 π.Χ.
Είδος	Μελανόμορφος αμφορέας
Διαστάσεις	ύψος 53 εκ. διάμ. 16, 36, 10 εκ.
Μουσείο	Αρχαιολογικό Μουσείο Σπάρτης
δεδομένα

Ο Παναθηναϊκός αμφορέας που φιλοξενείται στο Αρχαιολογικό Μουσείο Σπάρτης είναι αρχαιολογικό εύρημα από τον ναό της Αθηνάς Χαλκιοίκου της Σπάρτης.

Περιγραφή

Βρέθηκε θρύμματα και ανασυγκροτήθηκε. Λείπει ένα χερούλι, και το κάτω μέρος του βάζου, εκτός από μερικά τμήματα του ποδιού. Στην έμπροσθεν όψη βλέπουμε την Αθηνά, αν και το ήμισυ του σώματος, καθώς και το χέρι που κρατάει το δόρυ, λείπουν. Την ασπίδα διακοσμεί μία σειρήνα προς τα δεξιά. Τα πλευρικά φίδια της αιγίδας είναι μεγαλόσχημα και καλώς σχηματισμένα, ενώ τα λέπια είναι πολύ αμυδρά ζωγραφισμένα. Στον αριστερό κίονα βλέπουμε ένα πετεινό, ενώ από τον δεξιό κίονα λείπει το άνω μέρος. Ένα μέρος της επίσημης επιγραφής που σώζεται, μαρτυρεί το γνήσιο του αμφορέα: ...ΝΕΘΕΝΑΘΛΟ.... Στην πίσω άποψη βλέπουμε μια σκηνή αρματοδρομίας. Ένα τέθριππο καλπάζει με ταχύτητα προς τα αριστερά. Ο γενειοφόρος οδηγός φοράει μακρύ λευκό ένδυμα με ερυθρούς σταυρούς στο στήθος. Οι τροχοί είναι ζωγραφισμένοι σε σχήμα ελλειψοειδές, και το όλο άρμα φαίνεται κάπως συμπιεσμένο. Οι κεφαλές των αλόγων είναι μικρές, τα ποδάρια μακρότερα του κανονικού, ενώ τα σώματα είναι λιγνά. Μπροστά από το τέθριππο βρίσκεται ένας λευκός κίονας με βάση. Μια άλλη επιγραφή κάτω από την αγγειογραφία της έμπροσθεν όψης υποδεικνύει μάλλον ότι ο αμφορέας αφιερώθηκε από τον νικητή των Παναθηναίων στη Χαλκίοικο Αθηνά. Είναι μια σπάνια περίπτωση, αν όχι μοναδική αφιερωμένου παναθηναϊκού αμφορέα στη θεά Αθηνά.

Πηγές

• Γκέοργκ φον Μπράουχιτς (1885-1940) (1910). Die panathenäischen Preisamphoren. Λειψία: Teubner. σελίδες 27-28. Ανακτήθηκε στις 5 Ιουνίου 2011. 
• British School at Athens, επιμ. (1971). The annual of the British school at Athens. London. σελίδες 150-152 και 514-515. Ανακτήθηκε στις 3 Αυγούστου 2011.