Νομίσματα του Φιλίππου Δ΄ της Γαλλίας

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Ένα χρυσό με τον αμνό (angel d'or).

Οι νομισματικές κοπές του Φιλίππου Δ΄ του Ωραίου, βασιλιά της Γαλλίας (1268–1314) σηματοδοτούν την πρώτη μαζική διάδοση χρυσών νομισμάτων στο βασίλειο της Γαλλίας. Πριν από αυτόν, μόνο ο παππούς του Λοδοβίκος Θ΄ ο Άγιος, είχε κόψει λίγο χρυσό νομίσματα, τοεσκούδο (écu). Ωστόσο ο Φίλιππος Δ΄ έπρεπε να καταφύγει εκτενώς σε νομισματικές υποτιμήσεις και επαναξιολογήσεις, προκειμένου να χρηματοδοτήσει τον βασιλικό προϋπολογισμό του, καθώς και τις πολεμικές του προσπάθειες.

Χρυσά νομίσματα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Χρυσό φλορίνι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

"Mικρό βασιλικό ασσάριο" τού Φιλίππου Δ΄, Αύγουστος 1290, χρυσός 3,51 γραμ. Επιγρ.: PHILIPPVS DEI GRATIA / FRANCORUM REX.

Το χρυσό φλορίνι του Φιλίππου Δ΄, που ονομάζεται επίσης μικρό βασιλικό ασσάριο (Petit Royal assis) ήταν το πρώτο Γαλλικό χρυσό νόμισμα, που έφτασε σε μεγάλη κυκλοφορία. Κόπηκε για πρώτη φορά τον Αύγουστο του 1290. Η δημοτικότητά του οφειλόταν στο γεγονός, ότι ήταν ένα αυθεντικό φλορίνι, με βάρος 3,54 γραμ. και εξ ολοκλήρου από καθαρό χρυσό (τίτλος 1.000). Κυκλοφορούσε χωρίς πρόβλημα μεταξύ των χρυσών φλορινιών της Φλωρεντίας και των αντιγράφων τους σε όλη την Ευρώπη. Κατά την κοπή, στο νόμισμα αποδόθηκε αξία λογαριασμού 10 σολ Τουρ (sols tournois), δηλ. μισή λίβρα. [1]

Masse d'or[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Masse d'or, 10 Ιανουαρίου 1296, χρυσός, 7,04 γραμ. Επιγρ.: PHILIPPVS DEI GRA[TIA] FRANCORVM REX.

Αυτό το νόμισμα-ορόσημο του Φίλιππου Δ΄ του Ωραίου, που ονομάστηκε "masse d'or", κυκλοφόρησε αμέσως μετά το "ψεύτικο" διπλό (double) τού Παρισιού και τού Τουρ το 1295. Κόπηκε από τις 10 Ιανουαρίου 1296 έως τον Αύγουστο του 1310. Αυτό το νόμισμα υποτίθεται ότι ήταν ένα "διπλό φλωρίνι", αλλά στην πραγματικότητα ήταν υποτιμημένο (ψεύτικο). Το βάρος τού ομίσματος ήταν πράγματι διπλάσιο από αυτό του «μικρού βασιλικού ασαρίου» (7,10 γραμ.), αλλά ο τίτλος του ήταν μόνο 22 καράτια (αντί για 24 καράτια), τίτλος μόλις 0,916. Το κράμα χαλκού που χρησιμοποιήθηκε, στην πραγματικότητα σκλήρυνε το νόμισμα, έτσι που ονομάστηκε βασιλικό σκληρό (royal dur). Η αξία του ήταν μία λίβρα Παρισιού (livre Parisis). Αντιπροσώπευε μία σημαντική υποτίμηση και αντιπροσώπευε μία προσπάθεια του Φίλιππου Δ΄ να αποκτήσει έσοδα μέσω της κοπής. Κατά την κοπή, στο νόμισμα αποδόθηκε αξία λογαριασμού 25 σολ Τουρ (μία λίβρα Παρισιού). [1]

Το χρυσό με τον θρόνο[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το χρυσό με τον θρόνο (chaise d'or) του Φίλιππου Δ΄ του Ωραίου. Επιγρ.: PHILIPPUS DEI GRA. FRANCHORUM REX.

Το χρυσό με τον θρόνο (chaise d'or) ήταν ένα χρυσό νόμισμα με την απεικόνιση ενός μεγάλου γοτθικού θρόνου, στον οποίο καθόταν ο βασιλιάς. Κόπηκε από τις 22 Αυγούστου 1303 και είχε τίτλο 1.000. [2] Αυτό το νόμισμα ήταν ένα αυθεντικό διπλό φλορίνι, με βάρος 7,10 γραμ. στα 24 καράτια. Είχε σκοπό να σβήσει τη μνήμη των υποτιμημένων νομισμάτων από κράμα (billon), που είχαν κυκλοφορήσει. Αυτό το νόμισμα ενσωματώνει τα πρώτα στοιχεία της γοτθικής αρχιτεκτονικής σε Γαλλικό νόμισμα.

Το χρυσό με τον θρόνο άξιζε 50 σολ Παρισιού, δηλαδή 2,5 λίβρες Παρισιού, τη στιγμή της κοπής.

Denier d'or de la Reine[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ένα άλλο σημαντικό νόμισμα του Φιλίππου Δ': το χρυσό δηνάριο της βασίλισσας (denier d'or de la reine). Eπιγρ.: PHILIPP DEI GRA FRANCHORU REX / XPC VICIT, XPC REGNAT, XPC IMPERAT.

Το "Denier d' or de la Reine" ήταν ένα άλλο σημαντικό νόμισμα του Φιλίππου Δ'. Κόπηκε από το 1305 και είχε τίτλο 1.000. Η λογιστική του αξία κατά τη στιγμή του νομισματοκοπείου είναι άγνωστη. [2]

Το χρυσό με τον αμνό[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

To χρυσό με τον αμνό, 26 Ιανουαρίου 1311, χρυσός 4,01 γραμ. Επιγρ.: AGN[US] D[E]I QVI TOLL[IS]) P[E]CCA[TA] MU[N]DI, MISERERE NOB[IS] (Αμνέ του Θεού φορτωμένε από τις αμαρτίες του Κόσμου, ελέησέ μας).

Το χρυσό με τον αμνό (agnel d'or) ήταν το τελευταίο χρυσό νόμισμα της βασιλείας του Φιλίππου Δ΄ του Ωραίου. Είχε βάρος 4,13 γραμ. και αποτελείτο από καθαρό χρυσό 24 καρατίων. Η αξία του ήταν μία λίβρα Τουρ (livre tournois) ή 15 σολ Παρισιού (sols/sous Parisis).

Ο Φίλιππος Δ' έκοψε επίσης μια ποικιλία από ασημένια και δισεκατομμύρια νομίσματα.

Εκθέματα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Βιβλιογραφικές αναφορές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  • Jean Duplesy. Les monnaies françaises royales . Εκδόσεις Maison Platt, 1999.(ISBN 2-9510355-3-5)

Σημειώσεις[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. 1,0 1,1 Duplessy p.104
  2. 2,0 2,1 Duplessy p.105