Νεοπτόλεμος Αντ. Μιχαηλίδης

Νεοπτόλεμος Αντ. Μιχαηλίδης
Νεοπτόλεμος Αντ. Μιχαηλίδης
Γέννηση	1920;
Θάνατος	1993;
Ιδιότητα	αρχιτέκτονας
	δεδομένα (π • σ • ε )

Ο Νεοπτόλεμος Μιχαηλίδης υπήρξε ένας από τους πρωτοπόρους της αρχιτεκτονικής στον Κυπριακό χώρο.

Βιογραφία - Χαρακτήρας του έργου του[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Γεννήθηκε το 1920 στη Λευκωσία και άρχισε τις σπουδές του στο Μιλάνο στις αρχές της δεκαετίας του 1940, όπου μαθήτευσε κοντά σε μεγάλους αρχιτέκτονες της εποχής (Gio Ponti, Bruno Zevi). Επιστρέφει στην Κύπρο, κατέχοντας τον τίτλο του διδάκτορα της αρχιτεκτονικής, μετά το τέλος του Β' Παγκοσμίου Πολέμου (κατά τη διάρκεια του πολέμου, διέκοψε τις σπουδές του για επτά χρόνια και επέστρεψε στην Κύπρο όπου εργάστηκε σε οικοδομές). Υπήρξε ιδρυτής και πρόεδρος του Παγκύπριου Οργανισμού Αρχιτεκτονικής Κληρονομιάς για πολλά χρόνια, με έντονη δράση και προσωπικό ενδιαφέρον για τη διατήρηση της παράδοσης και της ταυτότητας του τόπου.

Βαθύς μελετητής της κυπριακής αρχιτεκτονικής, γοητευόταν από την ειλικρίνεια της ανώνυμης αρχιτεκτονικής και της παραδοσιακής κατασκευής, που αποτελούσε συνάρτηση του τόπου και των υλικών. Ήδη από τις πρώτες του κατοικίες παντρεύει την παράδοση με τις αρχές της σύγχρονης αρχιτεκτονικής. Πέτρα, ξύλο, νερό, φως, άνεση, λιτότητα είναι τα υλικά και τα στοιχεία της αρχιτεκτονικής του, χωρίς να απαρνείται και τα σύγχρονα οικοδομικά υλικά, όπως το μπετόν, το γυαλί, το σίδερο. Ο συσχετισμός με την παραδοσιακή οικοδομική τέχνη δεν αναφέρεται στη μεταφορά μορφών, αλλά στην αξιοποίηση αρχών που σχετίζονται έντονα με τις κλιματολογικές παραμέτρους και τις ιδιαιτερότητες του κυπριακού τοπίου, αλλά και με συγκεκριμένα χωρικά χαρακτηριστικά, όπως η εσωτερική αυλή, η έλλειψη καθορισμού σαφών κινήσεων και η αποφυγή διαχωρισμού των χώρων σε επίσημους και μη.

Το έργο του Νεοπτόλεμου Μιχαηλίδη αναφέρεται αναμφίβολα στις ιδέες του μοντερνισμού, στοχεύοντας πάντα στην άμεση σύνδεσή του με τις τοπικές πολιτιστικές συνθήκες και την ιδιομορφία του τόπου και του κλίματος. Επιχειρεί τον καθορισμό των αρχών για τη δημιουργία μιας αμιγώς σύγχρονης κυπριακής αρχιτεκτονικής, μιας αρχιτεκτονικής που έχει ως πηγή έμπνευσης τον τόπο και απευθύνεται σε αυτόν. Μέσα από το υλοποιημένο έργο του επιτυγχάνεται η αρμονική συνύπαρξη ενός περιβαλλοντικά ευαίσθητου και κλιματικά ορθολογικού σχεδιασμού, με αποτέλεσμα τα έργα του να διακρίνονται για την αρχιτεκτονική πληρότητα και συνοχή τους.

Πέθανε το 1992, σε ηλικία 72 ετών, μετά από πτώση του κατά την ώρα επίβλεψης ανεγειρόμενης οικοδομής.

Έργα Σταθμοί[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Κατοικία Θεόδοτου Κάνθου[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Οι απλές φόρμες, η έλλειψη ιστορικών αναφορών, η απουσία διακοσμητικών στοιχείων και συμβολισμών, διακρίνονται ήδη από το πρώτο έργο του Νεοπτόλεμου Μιχαηλίδη, το οποίο πραγματοποιήθηκε μετά την επιστροφή του στην Κύπρο και αποτελεί την πρώτη οικοδομή που χτίστηκε στο νησί με τους όρους της σύγχρονης κατασκευής. Σχεδιάστηκε το 1949 και η ανέγερσή της ολοκληρώθηκε το 1952. Πρόκειται για κατοικία τριών υπνοδωματίων, που επιπλέον περιλαμβάνει ατελιέ ζωγραφικής. Κατά το σχεδιασμό, ιδιαίτερη προσοχή δόθηκε στον λειτουργικό διαχωρισμό και τη μετάβαση από τον υπαίθριο στον κλειστό χώρο.

Ξενοδοχείο Grecian στην Αμμόχωστο[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Χτίστηκε στα τέλη της δεκαετίας του 1950 στα ανατολικά της Αμμόχωστου. Στη γενική του σύνθεση πρόκειται για κτίριο απλό και λιτό, επιβλητικό παράλληλα, κυρίως λόγω του στεγάστρου στην είσοδο και της καμπυλότητας στη στέγη του κυρίως σαλονιού. Στο εσωτερικό του βρίσκεται ένα αίθριο σχεδιασμένο σύμφωνα με τις αρχές της κυπριακής παραδοσιακής αρχιτεκτονικής. Ιδιαίτερη έμφαση έχει δωθεί σε μεθόδους ηλιοπροστασίας των υαλοστασίων, που αποτελούν χαρακτηριστικό γνώρισμα της έκφρασης του αρχιτέκτονα.

Κατοικία Νεοπτόλεμου Μιχαηλίδη[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Σχεδιάστηκε για να χρησιμοποιηθεί, εκτός από κατοικία, και ως χώρος εργασίας για τον ίδιο και τη ζωγράφο σύζυγό του. Διαθέτει επίσης χώρο γκαλερί, όπου θα εκτίθονταν έργα ζωγραφικής και άλλες συλλογές. Είναι εμφανής η ιδιαίτερη σημασία που δώθηκε από τον αρχιτέκτονα σε θέματα που αφορούν τον φυσικό φωτισμό και δροσισμό, καθώς και στην ορθή χωροθέτηση και τον προσανατολισμό του κτίσματος. Βρίσκεται ακόμα σε πολύ καλή κατάσταση, παρόλο που μένει ακατοίκητο και με περιορισμένη συντήρηση από το θάνατό του.

Επιπλέον Έργα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Δημοτικό Σχολείο της Άλωνας
Δημοτική αγορά Λευκωσίας
Ιερός ναός αποστόλου Βαρνάβα και αγίου Μακαρίου στον Στρόβολο
Πολυκατοικία Αλέξανδρου Δημητρίου
Δημοτικός Κήπος Λέυκωσίας

Πηγές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Βιβλία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Economides M., "The relationship between modern and traditional in the work of the architect Neoptolemos Michaelidis" June 1992
Κατσελλή Ρ., "Νεοπτόλεμος Αντ. Μιχαηλίδης - Επίμετρο", Λαογραφικός Όμιλος Κερύνειας, Λευκωσία 2011
Κατσελλή Ρ., "Νεοπτόλεμος Αντ. Μιχαηλίδης - Ο Αρχιτέκτονας", Λαογραφικός Όμιλος Κερύνειας, Λευκωσία 2011
Μιχαηλίδης Ν., "Αρχιτεκτονική της γης", Κυπριακή λαϊκή τέχνη, Λευκωσία 1993, Ίδρυμα Πιερίδη

Σπουδαστικές Εργασίες[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Αιμιλιανίδης Χ., Αντωνίου Κ., Παναγίδου Φ., "Σύγχρονη Κυπριακή Αρχιτεκτονική", Αθήνα 1985, ΕΜΠ
Μιχαήλ Αιμ., "Αρχιτέκτονας Νεοπτόλεμος Μιχαηλίδης: η βιοκλιματική διάσταση στο έργο του", διάλεξη, Αθήνα 2003, ΕΜΠ
Μιχαήλ Αιμ., Παπανικολάου Α., "Νεοπτόλεμος Μιχαηλίδης: με λογισμό και όνειρο", Αθήνα 2002, ΕΜΠ

Λεύκωμα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Λάμπρου Ορ., "Όψεις Αρχιτεκτονικής - Νεοπτόλεμος Μιχαηλίδης", Αθήνα 2009

Εξωτερικοί σύνδεσμοι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]