Ναός Αγίων Κηρύκου και Ιουλίττας (Βέροια)
Συντεταγμένες: 40°31′22″N 22°12′19″E / 40.52278°N 22.20528°E
| Ναός Αγίων Κηρύκου και Ιουλίττας Βέροιας | |
|---|---|
 | |
 | |
| Είδος | εκκλησία |
| Γεωγραφικές συντεταγμένες | 40°31′22″N 22°12′19″E |
| Θρησκευτική υπαγωγή | Ιερά Μητρόπολις Βεροίας, Ναούσης και Καμπανίας |
| Διοικητική υπαγωγή | Δήμος Βέροιας |
| Τοποθεσία | Βέροια |
| Χώρα | Ελλάδα |
| Έναρξη κατασκευής | 14ος αιώνας |
| Προστασία | αρχαιολογικός χώρος στην Ελλάδα και διατηρητέο κτήριο στην Ελλάδα[1] |
 Πολυμέσα | |
| δεδομένα (π) | |
O Ναός Αγίων Κηρύκου και Ιουλίττας είναι μεσαιωνική ορθόδοξη εκκλησία στο νότιο τμήμα της Βέροιας, Ελλάδα. Ο ναός αποτελεί παρεκκλήσι της ενορίας του Αγίου Ιωάννη του Ελεήμονα.[2]
Ο ναός χτίστηκε τον 14ο αιώνα από τον επίσκοπο Βεροίας Μακάριο σύμφωνα με την κεραμική επιγραφή στον εξωτερικό τοίχο της κόγχης του ιερού. Σύμφωνα με επιστολή του Πατριάρχη Κωνσταντινουπόλεως Αντώνιου Δ΄ το 1395, ο ναός ήταν το καθολικό σταυροπηγειακού μοναστηριού και αργότερα μετατράπηκε σε ενοριακό ναό. Αυτό συνέβη πριν το 1589, όταν ο Κωστής χρηματοδότησε την εκ νέου αγιογράφηση του ναού. Ο αρχικός ναός ήταν σταυροειδής εγγεγραμμένος με τρούλο, ο μοναδικός αυτού του ρυθμού στη Βέροια. Πιθανότατα τον 16ο αιώνα ο τρούλος κατέρρευσε και ο ναός έγινε μονόχωρος ξυλόστεγος. Επίσης προστέθηκε περίστωο σε τρεις από τις πλευρές του. Στα ανατολικά υπάρχουν τρεις αψίδες με κεραμική διακόσμηση.[3]
Η πρόθεση περιέχει κατάλοιπα τοιχογραφιών από τα μέσα του 14ου αιώνα, και στους εξωτερικούς δυτικούς και νότιους τοίχους του ναού - από τον 15ο αιώνα. Σύμφωνα με την επιγραφή πάνω από την πόρτα της δυτικής εισόδου, το 1589 ο άρχοντας Κωστής πλήρωσε για την επανατοιχογράφηση του ναού. Οι τοιχογραφίες αυτής της περιόδου βρίσκονται στην αψίδα, στο βόρειο και στο νότιο τοίχο του ιερού, στην πρόθεση και στον σηκό. Στον σηκό οι τοιχογραφίες διατάσσονται σε τρεις ζώνες, με ολόσωμους αγίους στην κάτω, με σκηνές από τη ζωή του προφήτη Ηλία και άλλες παραστάσεις, όπως ο Ασπασμός του Ιωακείμ και της Άννας, ο Ευαγγελισμός της Άννας και ο Άγιος Ιγνάτιος ανάμεσα σε λιοντάρια. Στην ανώτερη ζώνη βρίσκονται σκηνές από το Δωδεκάορτο.[3]
Ο ναός διασώζει το αρχικό μαρμάρινο τέμπλο του. Εκεί που θα βρισκόταν το πέρασμα ανάμεσα σε κεντρικό κλίτος και διακονικό έχει τοποθετηθεί ψευδοαρκοσόλιο με παράσταση του Χριστού που ευλογεί τους αγίους Κήρυκο και Ιουλίττα.[4] Το φράξιμο των ανοιγμάτων έγινε μάλλον το 17ο αιώνα.[3]
Εικόνες[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
-
Ανατολική άποψη με τις αψίδες του ιερού και της πρόθεσης -
Ο Χριστός ευλογεί τους αγίους Κήρυκο και Ιουλίττα -
Τοιχογραφίες στον πρόναο
Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- ↑ www
.arxaiologikoktimatologio .gov .gr /el /monuments _info?id=149324&type=Monument. - ↑ Μπεκές, Γεράσιμος. «Αρχιερατική Περιφέρεια Βέροιας». www.imverias.gr. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 26 Οκτωβρίου 2021. Ανακτήθηκε στις 26 Οκτωβρίου 2021.
- ↑ 3,0 3,1 3,2 Πέτκος, Αντώνης. «Ναός Αγίων Κηρύκου και Ιουλίττας στη Βέροια». odysseus.culture.gr. Υπουργείο Πολιτισμού και Αθλητισμού. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 19 Οκτωβρίου 2021. Ανακτήθηκε στις 26 Οκτωβρίου 2021.
- ↑ «ΙΕΡΟΣ ΝΑΟΣ ΑΓΙΩΝ ΚΗΡΥΚΟΥ ΚΑΙ ΙΟΥΛΙΤΤΑΣ, 14ος – 16ος αι. / SAINTS CYRICUS AND JULITTA, 14th – 16th c. – Βυζαντινό Μουσείο Βέροιας». www.byzantine-museum-veria.gr. Ανακτήθηκε στις 26 Οκτωβρίου 2021.