Θέατρο Γιούλιους Σουοβάτσκι (Κρακοβία)

Θέατρο Γιούλιους Σουοβάτσκι (Κρακοβία)
Είδος	θέατρο και όπερα
Αρχιτεκτονική	εκλεκτικισμός και μπαρόκ
Διεύθυνση	plac św. Ducha w Krakowie 1
Γεωγραφικές συντεταγμένες	50°3′50″N 19°56′35″E
Διοικητική υπαγωγή	Κρακοβία
Χώρα	Πολωνία
Έναρξη κατασκευής	1893
Ολοκλήρωση	21 Οκτωβρίου 1893
Αρχιτέκτονας	Γιαν Ζαβιέισκι
Προστασία	αμετακίνητο μνημείο
Ιστότοπος
	Επίσημος ιστότοπος
	Πολυμέσα
	δεδομένα (π)

Συντεταγμένες: 50°3′50.000″N 19°56′35.002″E / 50.06388889°N 19.94305611°E / 50.06388889; 19.94305611

Το Θέατρο Γιούλιους Σουοβάτσκι (πολωνικά: Teatr im. Juliusza Słowackiego w Krakowie‎‎) είναι εκλεκτικισμικό θέατρο-όπερα του 19ου αιώνα στην καρδιά της Κρακοβίας, στην Πολωνία και αποτελεί Μνημείο Παγκόσμιας Κληρονομιάς της UNESCO. Κατασκευάστηκε το 1893 και διαμορφώθηκε σύμφωνα με μερικά από τα καλύτερα ευρωπαϊκά μπαρόκ και εκλεκτικισμικά θέατρα, όπως η Οπερά Γκαρνιέ στο Παρίσι.^[3] Το θέατρο πήρε το όνομά του από τον Πολωνό ποιητή Γιούλιους Σουοβάτσκι το 1909 και το 1978 εγγράφηκε μαζί με το Ιστορικό Κέντρο της Κρακοβίας στο Μητρώο Παγκόσμιας Κληρονομιάς.^[4]

Ιστορία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Σχεδιασμένο από τον Γιαν Ζαβιέισκι, το θέατρο ανεγέρθηκε στην Πλατεία Αγίου Πνεύματος (Plac Św. Ducha) στη θέση της πρώην εκκλησίας και μοναστηριού του 14ου αιώνα του θρησκευτικού τάγματος «Duchacy» ή Τάγμα του Αγίου Πνεύματος (εξ ου και το όνομα της πλατείας). Η εκκλησία είχε μετατραπεί σε κτίριο κατοικιών λόγω της εκκοσμίκευσης του πολωνικού ανδρικού κλάδου του μοναστηριού το 1783. Το δημοτικό συμβούλιο της Κρακοβίας αποφάσισε να το κατεδαφίσει το 1886 για να δημιουργήσει χώρο για ένα νέο θέατρο. Η εκκλησία διαλύθηκε τον Μάιο του 1892 – ένα γεγονός που προκάλεσε πολλές διαμάχες, ιδίως η συγκινητική δήλωση του Πολωνού ζωγράφου Γιαν Ματέικο, ότι δεν θα εκθέσει ποτέ ξανά τους πίνακές του στην Κρακοβία.

Το νέο θέατρο άνοιξε στις 21 Οκτωβρίου 1893. Ήταν ένα εξαίσιο παράδειγμα της πολωνικής εκλεκτικισμικής αρχιτεκτονικής, το πρώτο κτίριο στην Κρακοβία που σχεδιάστηκε και εξοπλίστηκε με ηλεκτρικό φως. Αρχικά ονομαζόταν Δημοτικό Θέατρο (Teatr Miejski). Μόλις το 1909 έλαβε το όνομα του Γιούλιους Σουοβάτσκι, ενός Πολωνού ποιητή και θεατρικού συγγραφέα του ρομαντισμού.

Τα εγκαίνια πραγματοποιήθηκαν με ένα πρόγραμμα που αποτελείτο από αποσπάσματα από το Zemsta του Αλεξάντερ Φρέντρο, το Balladyna του Γιούλιους Σουοβάτσκι και το Konfederaci Barscy του Άνταμ Μιτσκιέβιτς. Το θέατρο ανέβασε την πρώτη του μεγάλου μήκους παραγωγή, το Śluby Panieńskie του Φρέντρο, τέσσερις ημέρες αργότερα.

Κατά τη διάρκεια της κατοχής της Πολωνίας από τη Ναζιστική Γερμανία, το θέατρο διοικούνταν από γερμανικό θίασο. Το τελευταίο πολωνικό έργο για τα επόμενα 6 χρόνια δημιουργήθηκε το φθινόπωρο του 1939. Το θέατρο άνοιξε ξανά για το πολωνικό κοινό τον Φεβρουάριο του 1945.

Από τις 27 Μαρτίου 1976, το θέατρο συνοδεύεται από τη Μικρή Σκηνή που στεγάζεται στο πρώην ηλεκτρικό εργοστάσιο (σχεδιασμένο τη δεκαετία του 1890, για να παρέχει στο θέατρο τη δική του ηλεκτρική ενέργεια). Το 2000 προστέθηκε μια τρίτη σκηνή, το καλοκαίρι δίπλα στο Pump Stage. Μία τέταρτη (Σκηνή στην Πύλη) άνοιξε στις 7 Νοεμβρίου 2003.

Πολιτιστική σημασία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το Θέατρο έγινε η γενέτειρα της θεατρικής ιδέας του κινήματος της Νέας Πολωνίας και συνδέθηκε στενά με την εκ νέου ανακάλυψη του ρομαντικού δράματος, καθώς και με τις πρώτες παραγωγές έργων του Πολωνού εθνικού θεατρικού συγγραφέα Στανίσουαφ Βισπιάνσκι.

Η σημασία της πολωνικής ρομαντικής παράδοσης υπό την ξένη κατοχή και ιδιαίτερα η κληρονομιά του Σουοβάτσκι αντανακλάται στο πρώτο φεστιβάλ των έργων του που διοργανώθηκε εκεί το 1909. Ήταν εκείνη την εποχή που το Θέατρο υιοθέτησε το όνομα Σουοβάτσκι και έγινε γνωστό ως Θέατρο Γιούλιους Σουοβάτσκι.

Η πρόταση ενός θεάτρου που βασίζεται σε μια σύνθεση των εικαστικών τεχνών, της υποκριτικής, της μουσικής, του φωτός και του δράματος είναι τόσο φυσική όσο και το ίδιο το θέατρο. Εκείνη την εποχή, ωστόσο, ήταν μια αβάν-γκαρντ λύση που αμφισβήτησε τους κυρίαρχους κανόνες.
— Diana Poskuta-Włodek, Culture.pl.^[5]

Κατά τη διάρκεια του μεσοπολέμου, το θέατρο επισκιάστηκε από τη θεατρική σκηνή της Βαρσοβίας, αλλά παρόλα αυτά θεωρήθηκε ως μια από τις σημαντικότερες σκηνές στην Πολωνία. Το 1980, το Θέατρο Σουοβάτσκι ανέβασε την παγκόσμια πρεμιέρα του Ο Αδελφός του Θεού μας (Brat naszego boga) του Πάπα Ιωάννη Παύλου Β΄, μια παραγωγή της οποίας η σημασία ήταν πάνω από όλα πολιτική.