Ετάνα

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Ετάνα
𒂊𒋫𒈾
Απόσπασμα του έπους του Ετάνα, Ακκαδική 1895-1595 π.Χ.
Περίοδος(πιθανότατα φανταστική)
ΠροκάτοχοςΑρβίος
ΔιάδοχοςΜπαλίχ
Commons page Σχετικά πολυμέσα
δεδομένα (π • σ • ε )
Ο μύθος του Ετάνα. Αποτύπωμα κυλινδρικής σφραγιδόλιθου της περιόδου της Ακκαδικής Αυτοκρατορίας.

Ο Ετάνα (σφηνοειδής γραφή:𒂊𒋫𒈾, E.TA.NA) ήταν πιθανότατα o φανταστικός δέκατος τρίτος βασιλιάς της πρώτης δυναστείας της Κις. Αναφέρεται στην λίστα των Σουμέριων Βασιλέων ως διάδοχος του Αρβίου, γιου του Μασντά, ως βασιλιάς της Κις. Η λίστα αποκαλεί επίσης τον Ετάνα "τον βοσκό, τον οποίο ανέβηκε στον ουρανό και ενοποίησε όλες τις ξένες χώρες", και αναφέρει ότι κυβέρνησε 1.560 χρόνια (σε ορισμένα αντίγραφα αναφέρεται 635) προτού τον διαδεχθεί ο γιος του Μπαλίχ, ο οποίος λέγεται ότι κυβέρνησε 400 χρόνια. Οι βασιλείς στο πρώιμο τμήμα της λίστας συνήθως δεν θεωρούνται ιστορικά πρόσωπα, εκτός αν αναφέρονται σε σύγχρονα έγγραφα της Πρώιμης Δυναστείας. Ο Ετάνα δεν είναι ένας από αυτούς.[1]

Ο μύθος του Ετάνα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ένας βαβυλωνιακός θρύλος λέει ότι ο Ετάνα ήθελε απεγνωσμένα να αποκτήσει παιδί, μέχρι που μια μέρα βοήθησε να σωθεί ένας αετός από την πείνα, ο οποίος στη συνέχεια τον πήρε στον ουρανό για να βρει το φυτό της γέννησης. Αυτό οδήγησε στη γέννηση του γιου του, Μπαλίχ.

Στη λεπτομερή μορφή του μύθου, υπάρχει ένα δέντρο με τη φωλιά του αετού στην κορυφή και ένα φίδι στη βάση. Τόσο το φίδι όσο και ο αετός έχουν υποσχεθεί στον Ούτου (τον θεό του ήλιου) να συμπεριφέρονται καλά μεταξύ τους και να μοιράζονται την τροφή με τα παιδιά τους.

Αλλά μια μέρα, ο αετός τρώει τα παιδιά του φιδιού. Το φίδι επιστρέφει και κλαίει. Ο Ούτου λέει στο φίδι να κρυφτεί μέσα στο στομάχι ενός νεκρού ταύρου. Ο αετός κατεβαίνει κάτω για να φάει τον ταύρο. Το φίδι πιάνει τον αετό και τον ρίχνει σε ένα λάκκο για να πεθάνει από την πείνα και τη δίψα. Ο Ούτου στέλνει έναν άνθρωπο, τον Ετάνα, για να βοηθήσει τον αετό. Ο Ετάνα σώζει τον αετό, αλλά ζητά επίσης από το πουλί να βρει το φυτό της γέννησης, για να γίνει πατέρας ενός γιου. Ο αετός ανεβάζει τον Ετάνα στον ουρανό του θεού Ανού, αλλά ο Ετάνα φοβάται στον αέρα και επιστρέφει στο έδαφος. Κάνει άλλη μια προσπάθεια και βρίσκει το φυτό της γέννησης, επιτρέποντάς του να αποκτήσει τον Μπαλίχ.

Μέχρι στιγμής έχουν βρεθεί εκδόσεις του μύθου σε τρεις γλώσσες. Η παλαιά βαβυλωνιακή εκδοχή προέρχεται από τα Σούσα και το Τελ Χαρμάλ, η μεσοασσυριακή εκδοχή προέρχεται από την Ασούρ και η τυπική εκδοχή από τη Νινευή.[2]

Ανάλυση[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η λαογραφική επιστήμη αναγνωρίζει ότι ο μύθος του Ετάνα που βοηθάει έναν αετό εντάσσεται στον Διεθνή Κατάλογο Παραμυθιών Aarne-Thompson-Uther (ATU 537), "Ο αετός ως βοηθός: ο ήρωας μεταφέρεται με τα φτερά ενός αετού".[3][4][5][6][7] Έχει επίσης προταθεί ότι ο μύθος του Ετάνα προήλθε από τον ομώνυμο λαϊκό τύπο της μεταγενέστερης προφορικής παράδοσης. [8][9]

Δείτε επίσης[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. ↑ Marchesi, Gianni (2010). «The Sumerian King List and the Early History of Mesopotamia». M. G. Biga - M. Liverani (Eds.), ana turri gimilli: Studi dedicati al Padre Werner R. Mayer, S. J., da amici e allievi (Vicino Oriente - Quaderno 5; Roma): 231–248. https://www.academia.edu/10052536. 
  2. ↑ Dalley 189.
  3. ↑ Annus, Amar. (2009). "Review Article: The Folk-Tales of Iraq and the Literary Traditions of Ancient Mesopotamia". In: Journal of Ancient Near Eastern Religions 9: 87-99. 10.1163/156921209X449170.
  4. ↑ Annus, Amar & Sarv, Mari. "The Ball Game Motif in the Gilgamesh Tradition and International Folklore". In: Mesopotamia in the Ancient World: Impact, Continuities, Parallels. Proceedings of the Seventh Symposium of the Melammu Project Held in Obergurgl, Austria, November 4-8, 2013. Münster: Ugarit-Verlag - Buch- und Medienhandel GmbH. 2015. pp. 289-290. (ISBN 978-3-86835-128-6).
  5. ↑ Levin, Isidor. "Etana. Die keilschriftlichen Belege einer Erzählung". In: Fabula 8, Jahresband (1966): 1-63, doi: https://doi.org/10.1515/fabl.1966.8.1.1
  6. ↑ Aarne, Antti; Thompson, Stith. The types of the folktale: a classification and bibliography. Folklore Fellows Communications FFC no. 184. Helsinki: Academia Scientiarum Fennica, 1961. p. 193.
  7. ↑ Uther, Hans-Jörg (2004). The Types of International Folktales: A Classification and Bibliography, Based on the System of Antti Aarne and Stith Thompson. Suomalainen Tiedeakatemia, Academia Scientiarum Fennica. p. 313. (ISBN 978-951-41-0963-8).
  8. ↑ Ferrer, Juan José Prat. Historia del Cuento Traditional. Urueña: Fundación Joaquín Diaz. 2013. pp. 52-53 (footnote nr. 96).
  9. ↑ Hasselblatt, Cornelius. Gedanken zur finnougristischen Literaturwissenschaft anlässlich eines gemeinsamen Motivs (ATU 301) in einem marischen und einem chantischen Roman. Juuret marin murteissa, latvus yltää Uraliin. Juhlakirja Sirkka Saarisen 60-vuotispäiväksi 21.12.2014. Helsinki: Suomalais-ugrilainen seura (Mémoires de la Société Finno-Ougrienne 270). 2014. p. 114.

Περαιτέρω ανάγνωση[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  • Gurney, Oliver. (2011). "A Bilingual Text Concerning Etana". In: Journal of the Royal Asiatic Society of Great Britain & Ireland. 67: 459-466. 10.1017/S0035869X00087153.
  • Koubková, Evelyne. "Fortune and Misfortune of the Eagle in the Myth of Etana". In: Fortune and Misfortune in the Ancient Near East: Proceedings of the 60th Rencontre Assyriologique Internationale Warsaw, 21–25 July 2014. Winona Lake, Indiana: Eisenbraun. 2017. pp. 371-382. (ISBN 978-1-57506-465-9)
  • Streck, Michael. (2009). "Notes on the Old Babylonian Epics of Anzu and Etana". In: Journal of the American Oriental Society. 129: 477-486.
  • Winitzer, Abraham. “Etana in Eden: New Light on the Mesopotamian and Biblical Tales in Their Semitic Context”. In: Journal of the American Oriental Society 133 (2013): 441-465. DOI:10.7817/JAMERORIESOCI.133.3.0441

Εξωτερικοί σύνδεσμοι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ανακτήθηκε από "https://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Ετάνα&oldid=10518577"