Εκλογές στο Εσουατίνι

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια

Στο Εσουατίνι διεξάγονται εκλογές για Βουλή, οι οποίες εποπτεύονται από ειδική επιτροπή (Election and Boundaries Commission). Οι πρώτες εκλογές μετά την ανεξαρτησία το 1968 διεξήχθησαν το 1972. Δικαίωμα ψήφου στις εκλογές έχουν όσες και όσοι είναι ηλικίας 18 ετών και άνω.[1]

To Κοινοβούλιο του Εσουατίνι (ή Libandla) αποτελείται από δύο σώματα: την Κάτω Βουλή (House of Assembly) και την Άνω Βουλή ή Γερουσία. Μερικά από τα μέλη από το κάθε σώμα εκλέγονται, ενώ τα υπόλοιπα διορίζονται από τον Βασιλιά. Η θητεία όλων των μελών είναι πενταετής. Η ψηφοφορία είναι μυστική και γίνεται με το πλειοψηφικό σύστημα.[2] Καθώς τα πολιτικά κόμματα απαγορεύονται, όλοι οι υποψήφιοι είναι ανεξάρτητοι.

Διαδικασία επιλογής[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Νέο εκλογικό σύστημα (2018)[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η Συνέλευση του Εσουατίνι αποτελείται από 59 εκλεγμένους βουλευτές (σε 2 γύρους) και μέχρι 10 ακόμα, που επιλέγονται από τον Βασιλιά (Ngwenyama). Ο πρώτος γύρος των εκλογών διενεργείται σε καθένα από τα 385 παραδοσιακά βασίλεια (chiefdoms) για την επιλογή ενός υποψηφίου που θα προκριθεί στον δεύτερο γύρο μεταξύ 3 και 20 υποψηφίων από κάθε παραδοσιακό βασίλειο. Στον δεύτερο γύρο, η χώρα υποδιαιρείται σε 59 εκλογικές περιφέρειες (αυξημένες από τις 55 των εκλογών του 2013).[3] Ο καθένας από τους νικητές των προκριματικών εκλογών κατέρχεται ως υποψήφιος στην εκλογική περιφέρεια που καλύπτει το παραδοσιακό του βασίλειο.[4] Σε αμφότερους τους γύρους λειτουργεί το πλειοψηφικό σύστημα, με το σύνολο των υποψηφίων να κατέρχονται ως ανεξάρτητοι.[4]

Προηγούμενο σύστημα (2013)[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η Συνέλευση απαρτίζεται από 66 μέλη, από τα οποία τα 55 εκλέγονταν (ως και στις εκλογές του 2013) σε μονοεδρικές περιφέρειες αντίστοιχες με τις παραδοσιακές κοινότητες( tinkhundlas).[5] Οι 14 tinkhundlas βρίσκονται στη συνοικία Χνόχο (Hhohho), 11 στη Λουμπόμπο, 16 στη Μαντσίνι και οι 14 στη Σισελουένι. Οι υποψήφιοι επιλέγονται πρώτα σε επίπεδο tinkhundla. Οι τρεις πρώτοι επιλεγέντες γίνονται υποψήφιοι για τις γενικές εκλογές, όπου ο υποψήφιος που θα συγκεντρώσει τις περισσότερες ψήφους, εκλέγεται.[6] Ο Βασιλιάς διορίζει άλλα 10 μέλη, από τα οποία τουλάχιστον τα μισά πρέπει να είναι θηλυκού γένους.[6] Το 66ο μέλος είναι ο Πρόεδρος ή η Πρόεδρος της Βουλής, που εκλέγεται από μέλη εκτός κοινοβουλίου.[5] Εάν το ποσοστό των θηλυκών μελών είναι κάτω του 30%, εκλέγονται ως και 4 γυναίκες από τις διοικητικές περιφέρειες.[2]

Η Βουλή εκλέγει 10 από τα συνολικά 30 μέλη της Γερουσίας και τα υπόλοιπα διορίζονται από τον Βασιλιά.[7] Εξ αυτών, τουλάχιστον τα 5 από τα 10 και τουλάχιστον τα 8 από τα 20 πρέπει να είναι γυναίκες.[7] Ωστόσο, σύμφωνα με τη βάση δεδομένων της Διακοινοβουλευτικής Ένωσης, το 2008 υπήρχαν μόνον 12 γυναίκες γερουσιαστές αντί του ελάχιστου αριθμού των 13.[8] Επίσης, το 2013, υπήρχαν μόνο 10 γυναίκες στη Γερουσία.[9]

Γενικές εκλογές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Γενικές εκλογές διεξήχθησαν στη Σουαζιλάνδη, όπως ονομαζόταν τότε η χώρα, τα έτη 1921, 1923, 1926, 1928, 1932, 1935, 1938, 1949, 1952, 1956, 1961, 1964, 1967, 1972, 1978, 1983, 1987, 1993, 1998, 2003, 2008, 2013 και στο Εσουατίνι το 2018 και το 2023.

Πρόσφατες εκλογές (2023)[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Οι πιο πρόσφατες εκλογές διεξήχθησαν στις 29 Σεπτεμβρίου 2023.[10][11][12][13] Στις δεύτερες εκλογές (2ος γύρος) εξελέγησαν 59 ανεξάρτητα μέλη και άλλα 10 διόρισε ο βασιλιάς.

Προηγούμενες εκλογές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Πριν την ανεξαρτησία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

1964[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Στις εκλογές που έγιναν τον Ιούνιο του 1964, αναδείχθηκε νικητής το Εθνικό Κίνημα Ιμποκόντβο, το οποίο κέρδισε τις 8 από τις άμεσα εκλεγμένες έδρες και άλλες 8 στο συμβούλιο φυλάρχων (Tinkhundla).[14]

1967[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Στις επόμενες εκλογές, που διενεργήθηκαν στις 19 και στις 20 Απριλίου 1967 για δεύτερη συνεχή φορά κέρδισε το βασιλόφρον Εθνικό Κίνημα Ιμποκόντβο. Ειδικότερα, το εν λόγω κίνημα συγκέντρωσε ποσοστό 79,4% των ψήφων και όλες τις 24 έδρες.[15]

Μετά την ανεξαρτησία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

1972[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Οι πρώτες εκλογές μετά την ανεξαρτησία το 1968 διεξήχθησαν στις 16-17 Μαΐου 1972. Για τρίτη συνεχή φορά το αποτέλεσμα ήταν νικητήριο για το Εθνικό Κίνημα Ιμποκόντβο, το οποίο κέρδισε τις 21 από τις συνολικά 24 έδρες της βουλής.[16]

1978[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Οι επόμενες γενικές εκλογές διενεργήθηκαν στις 27 Οκτωβρίου 1978. Οι εκλογές έγιναν με το σύστημα Tinkhundla, βάσει του οποίου οι ψηφοφόροι εξέλεξαν 80 μέλη εκλεκτορικού κολεγίου (επί συνόλου 160 υποψηφίων). Εν συνεχεία το εκλεκτορικό κολέγιο επέλεξε 40 μη κομματικούς υποψήφιους για το Κοινοβούλιο και άλλα 10 διορίστηκαν από τον Βασιλιά.[17] Με το νέο σύστημα ενισχύθηκε η θέση των παραδοσιακών ηγετών της χώρας.[18] Ο αριθμός των εδρών αυξήθηκε από 24 το 1972 σε 50 εξαιτίας της θεαματικής αύξησης του πληθυσμού. Δεν υπήρξαν εγγραφές στους εκλογικούς καταλόγους και οι αρχηγοί των φυλών απαιτείτο να σιγουρέψουν ότι μόνο οι πολίτες Σουάζι μπορούσαν να ψηφίσουν.[18]

1983[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Με τη συμμετοχή να διαμορφώνεται γύρω στο 80% (αν και ορισμένες αναφορές έκαναν λόγο για εξαναγκασμό των πολιτών να προσέλθουν στην κάλπη), έγιναν οι γενικές εκλογές τον Οκτώβριο του 1983. Και πάλι χρησιμοποιήθηκε το εκλογικό σύστημα όπως και στις προηγούμενες εκλογές (εκλογή από εκλεκτορικό κολέγιο 40 ανεξάρτητων υποψηφίων που δεν ανήκαν σε κανένα κόμμα και διορισμός άλλων 10 από τον Βασιλιά)[18]

1987[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Πρόωρα διεξήχθησαν οι εκλογές του 1987, τον Νοέμβριο, εξαιτίας ταραχών. Σε αντίθεση με τις προηγούμενες εκλογές, όλοι οι 40 επιλεγέντες υποψήφιοι ήταν νέα πρόσωπα στο κοινοβούλιο.[18]

1993[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Στις εκλογές που διενεργήθηκαν τον Σεπτέμβριο του 1993 χρησιμοποιήθηκε το ίδιο σύστημα με τις εκλογές του 1978, 1983 και 1987. Ωστόσο, στις εκλογές του 1993 για πρώτη φορά έγινε εγγραφή των ψηφοφόρων στους εκλογικούς καταλόγους.[18] Συνολικά κατήλθαν 2.094 υποψήφιοι. Οι παρατηρητές έκαναν λόγο για ελάχιστη συμμετοχή, της τάξης του 13-15%.

1998[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το εκλεκτορικό σώμα εξέλεξε 55 ανεξάρτητους υποψηφίους στις εκλογές που διενεργήθηκαν στις 16 και στις 24 Οκτωβρίου 1998. Άλλοι 10 διορίστηκαν από τον Βασιλιά. Συνολικά οι εγγεγραμμένοι ψηφοφόροι ήταν 198.445 (από τη δυνατότητα για περί τους 400.000 λόγω καλεσμάτων από την αντιπολίτευση για μη συμμετοχή στις εκλογές). Επί του ανωτέρω συνόλου εγγεγραμμένων, ψήφισαν οι 119.845, που αντιστοιχεί σε ποσοστό συμμετοχής 60,4%.[19]

2003[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Στις εκλογές που διεξήχθησαν στις 18 Οκτωβρίου 2003 εξελέγησαν 55 υποψήφιοι στο Κοινοβούλιο. Η συμμετοχή ήταν μόνο 18,4% επί συνόλου 213.947 εγγεγραμμένων ψηφοφόρων. Εξελέγησαν 55 ανεξάρτητοι από εκλεκτορικό σώμα, ο γενικός εισαγγελέας κατέλαβε μία έδρα, 4 έδρες κατέλαβαν γυναίκες για κάθε περιοχή και 10 ακόμα μέλη διορίστηκαν από τον Βασιλιά.[20]

2008[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Στις 19 Σεπτεμβρίου του 2008 διεξήχθησαν βουλευτικές εκλογές.[21] Ήταν οι πρώτες εκλογές που διενεργήθηκαν μετά την εισαγωγή νέου Συντάγματος το 2006. Επίσης, για πρώτη φορά επιτράπηκε σε διεθνείς παρατηρητές να επιβλέψουν τη διεξαγωγή των εκλογών.[22] Μια ημέρα πριν από τις εκλογές έλαβαν χώρα πολλές συλλήψεις υποστηρικτών της δημοκρατίας.[23]

Τα πολιτικά κόμματα παρέμειναν απαγορευμένα στη χώρα. Συνεπεία αυτού, όλοι οι υποψήφιοι για την πλήρωση των 55 εδρών της Βουλής ήταν ανεξάρτητοι. Μετά τις εκλογές, ο Βασιλιάς διόρισει 10 ακόμα βουλευτές. Η Εθνοσυνέλευση στη συνέχεια εξέλεξε 10 μέλη για τη Γερουσία και ο Βασιλιάς διόρισε άλλους 20 γερουσιαστές. Στις 16 Οκτωβρίου 2008 διορίστηκε στην πρωθυπουργία ο σύμβουλος του βασιλιά, Μπαρνάμπας Σιμπουσίζο Ντλαμίνι.

2013[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Γενικές εκλογές διεξήχθησαν στις 20 Σεπτεμβρίου 2013 με περί τους 415.000 εγγεγραμμένους ψηφοφόρους για τις 55 από τις συνολικά 65 έδρες της Συνέλευσης.[24] Οι προκριματικές εκλογές άρχισαν στις 24 Αυγούστου 2013 με την εκλογή ενός υποψηφίου από κάθε βασίλειο φυλής. Οι εκλεγέντες στη συνέχεια εκπροσώπησαν το αντίστοιχο βασίλειο στις γενικές εκλογές όπου ο κάθε υποψήφιος ανά Inkhundla (περιφέρεια) εξελέγη στη Συνέλευση (House of Assembly).[25]

Στις προκριματικές εκλογές ανησυχία προκάλεσε το γεγονός ότι μία υποψήφια αποκλείστηκε λόγω του ότι φορούσε παντελόνι. Αν και δικαιώθηκε στο Ανώτατο Δικαστήριο, οι συμπολίτες της την απείλησαν ότι θα έκαναν αποχή από τις εκλογές αν δεν αποσυρόταν.[26] Τα απαγορευμένα πολιτικά κόμματα κάλεσαν σε μποϊκοτάζ της ψηφοφορίας.

2018[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Eκλογές διεξήχθησαν στις 18 Αυγούστου και στις 21 Σεπτεμβρίου 2018.[27]

Δημοψηφίσματα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Μέχρι σήμερα στη χώρα έχουν διενεργηθεί δύο δημοψηφίσματα, αμφότερα πριν την ανεξαρτησία.

1962[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Στο πρώτο δημοψήφισμα στη χώρα, που έγινε στις 25 Μαΐου 1962, οι ψηφοφόροι τάχθηκαν σε ποσοστό 97% υπέρ της εξίσωσης για τον αριθμό των εδρών των μαύρων και των λευκών ψηφοφόρων στο Κοινοβούλιο.[28] Η αλλαγή ήταν μέρος ενός σχεδίου συντάγματος που πρότειναν οι βρετανικές αποικιακές αρχές στις 2 Μαρτίου.

1964[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το επόμενο δημοψήφισμα στις 19 Ιανουαρίου 1964 προκηρύχθηκε από τον βασιλιά Σομπχούζα Β΄ έπειτα από την επιβολή ενός συντάγματος από τις βρετανικές αποικιακές αρχές το 1963, στο οποίο ήταν ο ίδιος αντίθετος λόγω των δημοκρατικών πτυχών του συντάγματος και της μείωσης της θέσης του. Τα πολιτικά κόμματα δεν έλαβαν μέρος στο δημοψήφισμα και το αποτέλεσμα ήταν 99,87% υπέρ της ανάκλησης του συντάγματος. [29] Με βάση το σύνταγμα, ακολούθησαν οι γενικές εκλογές του 1964.

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. Εσουατίνι Αρχειοθετήθηκε 2018-12-24 στο Wayback Machine. CIA World Factbook
  2. 2,0 2,1 «The Parliament of Swaziland». Commonwealth Parliamentary Association. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 4 Μαρτίου 2016. Ανακτήθηκε στις 24 Ιανουαρίου 2019. 
  3. Unhappy residents boycott election Αρχειοθετήθηκε 2018-08-17 στο Wayback Machine. Swazi Media Commentary, 23 Μαΐου 2018
  4. 4,0 4,1 Swaziland: Primary and Secondary Elections: 24 August – 20 September 2013: Final Report Αρχειοθετήθηκε 2018-12-18 στο Wayback Machine. Election Experts Mission
  5. 5,0 5,1 «Legislature». Government of Swaziland. 
  6. 6,0 6,1 «Swaziland's Constitution of 2005» (PDF). constitueproject.org. 
  7. 7,0 7,1 «Swaziland: Constitution and politics». Commonwealth of Nations. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 7 Νοεμβρίου 2017. Ανακτήθηκε στις 24 Ιανουαρίου 2019. 
  8. «Swaziland Senate: Last elections (2008)». Inter-Parliamentary Union. 
  9. «Swaziland Senate: Last elections (2013)». Inter-Parliamentary Union. 
  10. «Eswatini to hold parliamentary elections in September». www.zawya.com (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 12 Σεπτεμβρίου 2023. 
  11. «Get to know Your Candidates! and get ready for Secondary Elections». elections.org.sz. Ανακτήθηκε στις 10 Σεπτεμβρίου 2023. 
  12. «Eswatini holds parliamentary elections under monarch's control» (στα αγγλικά). Reuters. 2023-09-29. https://www.reuters.com/world/africa/eswatini-holds-parliamentary-elections-under-monarchs-control-2023-09-29/. Ανακτήθηκε στις 2023-09-30. 
  13. «Eswatini: voters cast their ballots in legislative elections». Africanews (στα Αγγλικά). 29 Σεπτεμβρίου 2023. Ανακτήθηκε στις 30 Σεπτεμβρίου 2023. 
  14. Swaziland: The 1964 election Αρχειοθετήθηκε 2016-01-05 στο Wayback Machine. EISA
  15. Swaziland: 1967 Pre-independence General Election Αρχειοθετήθηκε 2019-01-06 στο Wayback Machine. EISA
  16. Swaziland: Demise of democracy and the consolidation of autocracy (1968-1986) Αρχειοθετήθηκε 2011-03-03 στο Wayback Machine. EISA
  17. Elections in Swaziland African Elections Database
  18. 18,0 18,1 18,2 18,3 18,4 Tinkhundla elections, 1978-1993 Αρχειοθετήθηκε 2013-10-21 στο Wayback Machine. EISA
  19. The fifth Tinkhundla general elections, 1998 Αρχειοθετήθηκε 2019-07-29 στο Wayback Machine. EISA
  20. Election Update 2003: Swaziland Αρχειοθετήθηκε 2013-11-03 στο Wayback Machine. EISA, p27
  21. Swaziland sets parliamentary poll for Sept. 19 Xinhua, 31 Ιουλίου 2008
  22. Swazis vote in controversial poll BBC News, 19 Σεπτεμβρίου 2008
  23. Police hold Swazi poll protesters BBC News, 18 Σεπτεμβρίου 2008
  24. http://africajournalismtheworld.com/2013/06/05/swaziland-election-set-for-20-september/
  25. «Swaziland: Election Board Defeated in High Court». www.allafrica.com. AllAfrica Global Media. 24 Αυγούστου 2013. Ανακτήθηκε στις 27 Αυγούστου 2013. 
  26. Phakathi, Mantoe (21 Αυγούστου 2013). «Swazi Chiefs Shut Women Out of Parliament». www.ipsnews.net. IPS-Inter Press Service. Ανακτήθηκε στις 27 Αυγούστου 2013. 
  27. Election dates revealed Times of Swaziland
  28. Swasiland, 25. Mai 1962 : Gleichviele Parlamentssitze für Schwarze und Weisse Direct Democracy (Γερμανικά)
  29. Swasiland, 19. Januar 1964 : Rückzug der Kolonialverfassung Direct Democracy (Γερμανικά)