Γοργόμυλος Πρέβεζας

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
(Ανακατεύθυνση από Γοργόμυλος)

Συντεταγμένες: 39°19′23″N 20°56′35″E / 39.323°N 20.943°E / 39.323; 20.943

Γοργόμυλος
Γοργόμυλος is located in Greece
Γοργόμυλος
Γοργόμυλος
Διοίκηση
ΧώραΕλλάδα[1]
ΠεριφέρειαΉπειρος
Περιφερειακή ΕνότηταΠρεβέζης
ΔήμοςΖηρού
Δημοτική ΕνότηταΑνωγείου
Γεωγραφία και Στατιστική
Νομόςνομός Πρέβεζας
Πληθυσμός604 (2011)
Πληροφορίες
Ταχ. κώδικας482 00
Τηλ. κωδικός26830

Ο Γοργόμυλος είναι χωριό του Καλλικρατικού Δήμου Ζηρού της Περιφερειακής Ενότητας Πρέβεζας.[3] Είναι χτισμένο στις πλαγιές και στους πρόποδες του όρους Ξηροβούνι (στη δυτική πλευρά) σε υψόμετρο 700 μέτρα.[4] Ο Γοργόμυλος ανήκε, πριν την εφαρμογή του σχεδίου Καλλικράτης, στον δήμο Ανωγείου. Η παλαιά του ονομασία μέχρι το 1927 ήταν Μουλιανά[5].

Σύμφωνα με την οθωμανική στατιστική του 1895, ο πληθυσμός των Μουλιανών ανερχόταν σε 345 κατοίκους (198 άνδρες και 147 γυναίκες) που ήταν κατανεμημένοι σε 62 φορολογικούς χανέδες[6].

Η πρώτη ελληνική απογραφή που διενεργήθηκε το 1913 στα νέα εδάφη που προσάρτησε το ελληνικό κράτος, βρήκε στο χωριό πληθυσμό 837 κατοίκων(436 άρρενες 401 θήλεις)[7].

Κατά την απογραφή του 1991[νεκρός σύνδεσμος], η κοινότητα Γοργομύλου τότε, αριθμούσε 1.107 κατοίκους.

Κατά την απογραφή του 2001 παρουσίασε πληθυσμό 1.035 ατόμων. Αποτελείται από τους οικισμούς Γοργόμυλος [40], Αγία Παρασκευή [49], Βαθύ [132], Γεροπλάτανος [67], Γκούρα [43], Καστρί [144], Μαρκάτες [55], Νέος Γοργόμυλος [343], Ξηρόκαμπος [121] και Χαλίκια [41].

Στην απογραφή του 2011 παρουσίασε μεγάλη πληθυσμιακή πτώση. Συνολικά απογράφηκαν 604 άτομα. Αναλυτικά οι οικισμοί Γοργόμυλος [19], Αγία Παρασκευή [23], Βαθύ [69], Γεροπλάτανος [52], Γκούρα [22], Καστρί [102], Μαρκάτες [32], Νέος Γοργόμυλος [187], Ξηρόκαμπος [71] και Χαλίκια [27].[8]

Γεωγραφική Θέση[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο Γοργόμυλος βρίσκεται ΒΔ της πόλης της Άρτας και ΒΑ της Φιλιππιάδας.

Το χωριό συνορεύει:

  • ΒΑ με το Ανώγειο.
  • ΒΔ με το Τσαγκαρόπουλο.
  • Δ με τον Κερασώνα παλαιά ονομασία Κεράσοβο.
  • ΝΑ με τον Αμμότοπο, παλαιά ονομασία Κουμζιάδες ή Κουμτζάδες ή Κουμουτζάδες.
  • ΝΔ με τον Γυμνότοπο, παλαιά ονομασία Γκουλιάδες.

Διοικητική Εξέλιξη[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

14/08/1919 : Σύσταση της Κοινότητας Μουλιανών με έδρα τον οικισμό Μουλιανά[9]

14/08/1919 : Ο οικισμός Τσαγκαρόπουλον προσαρτάται στην Κοινότητα Μουλιανών

18/12/1920 :Αναγνώριση του οικισμού Δρυμών και προσάρτηση του στην Κοινότητα

30/03/1927: Η Κοινότητα καταργείται και συνενούται με την Κοινότητα Γκολιάδων

25/05/1927: Επανασύσταση της Κοινότητας μετά την ανάκληση της κατάργησης και προσάρτησης της στην Κοινότητα Γυμνοτόπου

14/05/1928: Η Κοινότητα Μουλιανών μετονομάζεται σε Κοινότητα Γοργομύλου

16/10/1940: Αναγνώριση του οικισμού Κουτικάται και προσάρτηση του στην Κοινότητα

16/10/1940: Αναγνώριση του οικισμού Χαλίκια και προσάρτηση του στην Κοινότητα

16/10/1940: Αναγνώριση του οικισμού Μπιλιάριον και προσάρτηση του στην Κοινότητα

16/10/1940: Αναγνώριση του οικισμού Γκούρα και προσάρτηση του στην Κοινότητα

16/10/1940: Αναγνώριση του οικισμού Πουλιάνα και προσάρτηση του στην Κοινότητα

07/04/1951: Αναγνώριση του οικισμού Μαρκάται και προσάρτηση του στην Κοινότητα

07/04/1951: Αναγνώριση του οικισμού Καστρίον και προσάρτηση του στην Κοινότητα

07/04/1951: Αναγνώριση του οικισμού Νέος Γοργόμυλος και προσάρτηση του στην Κοινότητα

07/04/1951: Αναγνώριση του οικισμού Βαθύ και προσάρτηση του στην Κοινότητα

19/06/1951: Ο οικισμός Τσαγκαρόπουλον αποσπάται από την Κοινότητα και ορίζεται έδρα της Κοινότητας Τσαγκαροπούλου

10/10/1955: Ο οικισμός Μπιλιάριον της Κοινότητας μετονομάζεται σε Αγία Παρασκευή[10]

10/10/1955: Ο οικισμός Κουτικάται της Κοινότητας μετονομάζεται σε Γεροπλάτανος

19/03/1961: Ο οικισμός Δρυμών αποσπάται από την Κοινότητα και προσαρτάται στην Κοινότητα Τσαγκαροπούλου

15/02/1964: Ο οικισμός Πουλιάνα της Κοινότητας μετονομάζεται σε Λεύκη[11]

04/05/1968: Μεταφέρεται η έδρα της Κοινότητας από τον οικισμό Γοργόμυλος στον οικισμό Νέος Γοργόμυλος

14/03/1971: Αναγνώριση του οικισμού Ξηρόκαμπος και προσάρτηση του στην Κοινότητα

14/03/1971: Ο οικισμός Λεύκη καταργείται.

04/12/1997: Ο οικισμός Γοργόμυλος αποσπάται από την Κοινότητα και ορίζεται έδρα του Δήμου Ανωγείου

04/12/1997: Η Κοινότητα καταργείται και συνενούται με το Δήμο Ανωγείου

Πρόσβαση[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η συνηθέστερη διαδρομή για το Γοργόμυλο είναι από τη Φιλιππιάδα είναι: Φιλιππιάδα - Καμπή Άρτας - Αμμότοπος (περιφερειακά) - Καστρί Γοργομύλου - Γυμνότοπος (περιφερειακά) - Ξηρόκαμπος (Γοργόμυλος) - Νέος Γοργόμυλος - Ανώγειο(περιφερειακά)- Πέντε πηγάδια - Τέροβο... Ιωάννινα. Με την ολοκλήρωση της Ιόνιας οδού η πρόσβαση στον Γοργόμυλο γίνεται μέσω του ανισόπεδου κόμβου Γοργομύλου.

Αξιοθέατα της περιοχής[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Στη θέση Κάστρο, Νότια του οικισμού Καστρί Γοργομύλου, βρίσκεται ένας αρχαιολογικός χώρος ιδιαίτερης ιστορικής αξίας. Είναι η Αρχαία Πόλη Όρραον, γνωστή και ως Καστρόπολη όπου σώζονται ερείπια κάστρου, διάφορα οικοδομή­ματα, δεξαμενή, νεκροταφείο και δρόμοι και η ίδρυση της χρονολογείται από την εποχή της Κασσώπης.

Στον Ανω Γοργόμυλο μεταξύ των συνοικισμών Γεροπλατάνου (Κουτικατών) και Γεροδημάτων υπάρχει μια μικρή Εκκλησία αφιερωμένη στην κοίμηση της Υπεραγίας Θεοτόκου. Το όνομά της είναι Παναγία Αγιοσπηλιώτισσα, λόγω του ότι κτίστηκε πολύ κοντά στην Αγιοσπηλιά των Μολιανών (εκεί που βρέθηκε περί τα μέσα του 10ου αιώνα μ.Χ. η εικόνα της Παναγίας, απ’ όπου και η Σπηλιά ονομάσθηκε Αγιοσπηλιά).

Το Εκκλησάκι αυτό μαζί με εκείνα των Αγίων Αποστόλων στη Γκούρα, των Αγίων Ταξιαρχών στο Βαθύ και του Αγίου Δημητρίου στις Μαρκάτες έχουν κριθεί διατηρητέα από την Αρχαιολογική Υπηρεσία.

Λοιπές Πληροφορίες[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. GEOnet Names Server. 11  Ιουνίου 2018. -817845.
  2. «Απογραφή Πληθυσμού - Κατοικιών 2011». (Ελληνικά) Ελληνική απογραφή 2011. Ελληνική Στατιστική Αρχή. 1  Μαΐου 2011.
  3. «ΕΕΤΑΑ-Διοικητικές Μεταβολές των Οικισμών». www.eetaa.gr. Ανακτήθηκε στις 22 Αυγούστου 2023. 
  4. Εγκυκλοπαίδεια Πάπυρος Λαρούς Μπριτάννικα. 18. Εκδοτικός Οργανισμός Πάπυρος. 1996. σελ. 447. 
  5. «Πανδέκτης: μετονομασίες οικισμών». pandektis.ekt.gr. Ανακτήθηκε στις 17 Ιουλίου 2018. 
  6. Μιχάλης Κοκολάκης, Η τουρκική στατιστική της Ηπείρου στο Σαλναμέ του 1895, στο Τετράδια Εργασίας, τεύχος 18, Κέντρο Νεοελληνικών Ερευνών, Αθήνα 2008, σελ. 308.
  7. Βασίλειον της Ελλάδος, Υπουργείον Εθνικής Οικονομίας, Διεύθυνσις Στατιστικής, Απαρίθμησις των κατοίκων των νέων επαρχιών της Ελλάδος του έτους 1913, σελ.74.
  8. «ΦΕΚ αποτελεσμάτων ΜΟΝΙΜΟΥ πληθυσμού απογραφής 2011 Αρχειοθετήθηκε 2021-10-04 στο Wayback Machine.», σελ. 10592 (σελ. 118 του pdf)
  9. «Διοικητικές Μεταβολές Δήμων και Κοινοτήτων». 
  10. «Πανδέκτης: μετονομασίες οικισμών». pandektis.ekt.gr. Ανακτήθηκε στις 17 Ιουλίου 2018. 
  11. «Πανδέκτης: μετονομασίες οικισμών Πουλιάνα -- Λεύκη». pandektis.ekt.gr. Ανακτήθηκε στις 17 Ιουλίου 2018. 

Εξωτερικοί σύνδεσμοι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]