Αρχέλαος (επιγραμματοποιός)

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Για άλλες χρήσεις, δείτε: Αρχέλαος.
Αρχέλαος
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότητασυγγραφέας
επιγραμματοποιός
ποιητής

Ο Αρχέλαος ήταν έλληνας επιγραμματοποιός στον οποίο με επιφύλαξη αποδίδεται[σημείωση 1] ένα επίγραμμα της Ανθολογίας του Πλανούδη (L.4 T.8 E.35 - Libr.4, Titulus 8, Epigram 35)[2] (Ελληνική Ανθολογία XVI 120).

Το επίγραμμα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Στην Ελληνική Ανθολογία δεν αναφέρεται άλλο επίγραμμα που να αποδίδεται στον Αρχέλαο. Το επίγραμμά που αποδίδει η Ανθολογία του Πλανούδη σε αυτόν ή στον Ασκληπιάδη αφορά χάλκινο άγαλμα του Μεγάλου Αλεξάνδρου το οποίο είχε πλάσει ο διάσημος γλύπτης Λύσιππος που το παρουσιάζει τόσο ζωντανό που μοιάζει σα να μιλά και είναι γραμμένο σε Δωρική διάλεκτο (Τόλμαν = Τόλμην, όλαν = όλην, μορφάν = μορφήν, Γαν = Γην).

Οι δυο τελευταίοι στίχοι του επιγράμματος σώζονται και στο βιβλίο Χιλιάδες του βυζαντινού λόγιου και ποιητή Ιωάννη Τζέτζη που έζησε τον 12ο αιώνα, χωρίς όμως να γίνεται αναφορά στην πατρότητα του επιγράμματος[3].

Θεωρίες για το ποιος ήταν ο Αρχέλαος[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Κατά τον Paton[4] έζησε τον 4ο αιώνα π.Χ. και περιλαμβανόταν στον Στέφανο του Μελέαγρου. Σύμφωνα με άλλες πηγές, ο βίος του τοποθετείται κατά τον 3ο ή 2ο αιώνα π.Χ.[5] Σύμφωνα με τον Τζόζεφ Τόμας[6] καταγόταν από την Αίγυπτο και του αποδίδεται (εκτός από την παρουσία του στην Ελληνική Ανθολογία[σημείωση 2]), το έργο "Περιγραφή περίεργων και παράξενων Ζώων", το οποίο έχει χαθεί. Καταγόταν από την πόλη Χερσόνησο της Αιγύπτου και ο μεν Jacobs θεωρεί ότι ζούσε στην εποχή του Αλεξάνδρου (333-323 π.Χ.) ή του Πτολεμαίου Σωτήρα (305-282 π.Χ.), ενώ ο Lobeck θεωρεί ότι ζούσε στην εποχή του Πτολεμαίου Γ' Ευεργέτη (246-222 π.Χ.) ενώ τέλος ο Westermann πίστευε ότι ζούσε στην εποχή του Πτολεμαίου Β' του Φιλάδελφου (284-246 π.Χ.)[8]. Η Μεγάλη Ελληνική Εγκυκλοπαίδεια τον αναφέρει να κατάγεται από την Κύπρο[9] αλλά εκεί αναφέρεται ως μυθογράφος και ιστορικός.

Σημειώσεις[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. Το επίγραμμα XVI 120[1] έχει τίτλο «Αρχελάου, οι δε Ασκληπιάδου», δηλαδή «του Αρχελάου», αλλά άλλοι το θεωρούν ότι είναι του Ασκληπιάδη
  2. Ο Τόμας αναφέρει λανθασμένα για τέσσερα επιγράμματα της Ελληνικής Ανθολογίας, ενώ το ορθό είναι ότι το όνομά του αναφέρεται μόνο σε ένα επίγραμμα[7]

Πηγές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. The Greek anthology with an English translation, vol. V by W. R. Paton, σελ. 226-227, Published by W. Heinemann (London), G.P. Putnam's sons (New York) 1918
  2. Hieronymi de Bosch Observationum et Notarum in Anthologiam Graecam volumen alterum quod indices continet, opus Boschii morte interruptum David Jacobus van Lennep aboluit, Ultrajecti e typographia J. Altheer, 1822, σελ. 441
  3. Ιωάννης Τζέτζης (Editor Theofilus Kiesslingius) (1826). «Ιωάννου του Τζέτζου Βιβλίον ιστορικής της δια στίχων πολιτικών, Άλφα δε καλουμένης, Historiarum variarum Chiliades: Graece. Textum ad fidem duorum codicum monacensium recognovit, brevi adnotatione et indicibus, instruxit Theofilus Kiesslingius». Lipsiae (Leipsig), Chr. Guil. Vogelii. σελ. 408. Ανακτήθηκε στις 21 Ιανουαρίου 2012. , Chil. XI, Hist. 368-369. 107-108
  4. W.R.Paton, «The Greek Anthology», Loeb Classical Library, τόμος V, σελ. 398, 1918
  5. Attalus: Over 25,000 links to Greek & Latin authors on the web
  6. Joseph Thomas, The Universal Dictionary of Biography and Mythology, Cosimo, Inc., έκδοση 1887 (εκτύπωση 30 Μαρ 2010) σελ. 153
  7. The new Posidippus: a Hellenistic poetry book, Kathryn J. Gutzwiller, σελ. 213, Oxford University Press, 2005
  8. William Smith. Dictionary of Greek and Roman biography and mythology (Volume 1) Αρχειοθετήθηκε 2013-11-11 στο Wayback Machine., σελ. 73, αναφέρει για τον τόπο καταγωγής του, την πόλη Χερσόνησο στην Αίγυπτο, πηγή: Antig. Caryst. 19 ; Athen. xii. p. 554. Περισσότερες πληροφορίες βρίσκονται σε αυτή την πηγή.
  9. Π. Δρανδάκη, Μεγάλη Ελληνική Εγκυκλοπαίδεια, τ. Ε', σελ. 727