Απαγωγή νυφών στο Καζακστάν

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια

Η απαγωγή των νυφών (қыз алып қашу) — είναι ένα από τα καζακικά έθιμα γάμου. Η πρακτική του βίαιου γάμου στην περιοχή του σύγχρονου Καζακστάν εμφανίστηκε στους αρχαίους χρόνους και συνεχίζεται να υφίσταται μέχρι σήμερα, αν και στη σοβιετική περίοδο το φαινόμενο αυτό θεωρούνταν ως εξαφανισμένο. Πέρα από την «πραγματική» απαγωγή, υφίσταται και πρακτική μίμησης της απαγωγής με την αμοιβαία συμφωνία των μερών.

Ιστορία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Κατά το παρελθόν[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το αρχαίο έθιμο της απαγωγής της νύφης για την επίτευξη γάμου σχετίζεται με την εποχή της εγκαθίδρυσης της πατριαρχίας.[1]Οι νύφες από την Κεντρική Ασία και το Καζακστάν κατέφευγαν στην αιχμαλωσία σχετικά σπάνια. Συνήθως αυτό συνέβαινε, αν οι γονείς δεν έδιναν τη συναίνεσή τους για το γάμο ή όταν καθυστερούσαν αρκετά με την τέλεση του γάμου[2]. Κυρίαρχη μορφή γάμου μεταξύ των Καζάκων υπήρξε ο γάμος μέσω προξενιού (кудалык) και η επακόλουθη «εξαγορά» της νύφης με калым. Σύμφωνα με την εθιμοτυμία στους καζάκους υπήρξαν μερικές μορφές απαγωγής της νύφης με διάφορες σχέσεις μ' αυτόν. Αν ο γαμπρός είχε κλέψει ήδη τη νύφη (ο νεαρός και η κοπέλα συμφώνησαν από νωρίτερα την «αρπαγή»[3]), και ήταν ο γονιός ο οποίος παραβίασε τους όρους του προξενιού, τότε αυτό δεν θεωρούνταν βαρύ αδίκημα. Η απαγωγή όμως λογοδοσμένης με άλλον  νύφης θεωρούνταν βαρύ αδίκημα[4].

Στη Σοσιαλιστική Δημοκρατία του Καζακστάν [Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Σύμφωνα με επίσημες σοβιετικές πηγές, στη ΣΣΔ του Καζακστάν το έθιμο της απαγωγής της νύφης είχε εξαλειφθεί [5][6]. Αλλά στην πραγματικότητα αυτό το έθιμο κατ΄ουδένα τρόπο δεν εξαφανίστηκε, αλλά μεταμορφώθηκε στην μετά από συμφωνία «αποχώρηση» των κοριτσιών από το σπίτι, που έμοιαζε όπως η «απαγωγή». Περιπτώσεις μη σύμφωνης απαγωγής και γάμων με τη βία εκ νέου εμφανίστηκαν στην ύστερη σοβιετική περίοδο και στην μετασοβιετική εποχή[7].

Στο σύγχρονο Καζακστάν[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Σύμφωνα με υπολογισμούς της οργάνωσης για την προστασία των δικαιωμάτων των γυναικών, κάθε χρόνο στο Καζακστάν πραγματοποιούνται 5.000 απαγωγές νυφών. Επίσημες στατιστικές, που λαμβάνουν υπόψη τέτοια περιστατικά, δεν υπάρχουν. Για την εξάλειψη αυτού του εθίμου δεν σχεδιάζεται συμπερίληψη στον Ποινικό κώδικα ειδικού άρθρου για τους απαγωγείς νυφών, από τη στιγμή που αυτό είναι δυνατό στο πλαίσιο μιας ήδη ενεργής νομοθεσίας, σύμφωνα με την οποία επιδιώκεται η τιμωρία για την απαγωγή του ανθρώπου. Αλλά αυτό μόνο σε αυτή την περίπτωση, εφόσον η απαχθείσα κοπέλα θα θελήσει να υποβάλλει αγωγή προς τα αρμόδια όργανα εφαρμογής του νόμου, αν και πολλές απ΄αυτές υποκύπτουν  σε μια τέτοια μοιραία συνθήκη. Σ΄αυτό βοηθά το γεγονός, ότι μερικοί γονείς δεν επιθυμούν να πάρουν πίσω τις απαχθείσες κόρες τους[8].

Στην απαγωγή συνήθως συμμετέχουν φίλοι και γνωστοί που η «νύφη» δεν τους υποψιάζεται για κάποιο λόγο, και οι οποίοι την οδηγούν σε ένα απομονωμένο μέρος, και στη συνέχεια ο «γαμπρός» με τη βία τη βάζει στο αυτοκίνητο και την μεταφέρει στο σπίτι του. Με τον ερχομό της φοράνε στη «νύφη» εσάρπα, στρώνεται εορταστικό τραπέζι, οι νεαρές γυναίκες αρχίζουν να επαινούν το γαμπρό, ενώ οι θείες και οι γιαγιές αρχίζουν να πιέζουν την κοπέλα να συμφωνήσει στην τέλεση του γάμου. Για να κρατήσουν τη «νύφη» στο σπίτι, η γιαγιά του γαμπρού μπορεί ακόμα και να ξαπλώσει στο κατώφλι, καθώς στους Καζάκους θεωρείται αμαρτία να πατήσεις πάνω σε άνθρωπο, ιδιαίτερα τόσο ηλικιωμένο. Η απαχθείσα κοπέλα θα πρέπει να διαθέτει ξεχωριστό θάρρος, ώστε να μην υποκύψει σε όλο αυτό και να μη συμφωνήσει σε μια τέτοια κατάληξη[9].

Εκτός από την «πραγματική» απαγωγή χωρίς την συμφωνία της κοπέλας και των γονιών της, στο σημερινό Καζακστάν είναι ευρέως διαδεδομένη[10] η «αναπαράσταση» της απαγωγής της νύφης με αμοιβαία συμφωνία[6], όταν η οικονομική κατάσταση του γαμπρού δεν του επιτρέπει να οργανώσει έναν ακριβό γάμο[11]. Μετά από μια τέτοια «αρπαγή» οι γιορτές της νύφης γίνονται μόνο στο σπίτι των γονιών του γαμπρού, στις οποίες μπορεί να ανιχνευτεί η τάση για τη συντόμευση και περικοπή κουραστικών γαμήλιων τελετών[12][13].

Ο ποινικός κώδικας της Δημοκρατίας του Καζακστάν (άρθρο 125) για την απαγωγή του ανθρώπου προβλέπει τιμωρία με τη μορφή της στέρησης της ελευθερίας από 4 μέχρι 7 χρόνια. Αν η απαγωγή έχει διαπραχθεί από ομάδα με προηγούμενη συμφωνία, επανειλημμένα και με την εφαρμογή βίας, επικίνδυνη για τη ζωή ή την υγεία, με τη χρήση οπλισμού ή αντικειμένων, που χρησιμοποιήθηκαν ως οπλισμός.....(ακολουθεί το κείμενο του άρθρου του ποινικού κώδικα)[14].

Δείτε επίσης[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. Жандосов Ж. К., Степанян Ц. А. Общее и особенное в процессе перехода к социализму. — Казахстан, 1978. — С. 62. — 336 с.
  2. Кишяков Н. А. Очерки по истории семьи и брака у народов Средней Азии и Казахстана. — Наука, 1969. — С. 97. — 240 с.
  3. Джелбулдин Е. Обычаи и традиции. — Масс-Медиа, 2001. — С. 13. — 134 с.
  4. Абиль Е. История государства и права Республики Казахстан. — 2-е изд. — ИКФ Фолиант, 2001. — С. 108—109. — 184 с.
  5. Турсунбаев А. Б. Победа колхозного строя в Казахстане. — Казахское государственное издательство, 1957. — С. 246. — 325 с.
  6. 6,0 6,1 Джунусбаев М. Дж. Образ жизни семьи в Казахстане. — Чимкентский педагогический институт, 1991. — С. 132. — 147 с.
  7. Pauline Jones Luong.
  8. Аскар Муминов Кража невест – часть реального Казахстана, - эксперты Αρχειοθετήθηκε 2018-06-21 στο Wayback Machine. // Курсив. — 12 июня 2015.
  9. Операция “Похищение невесты” Αρχειοθετήθηκε 2016-02-03 στο Wayback Machine. // Караван. — 9 января 2009.
  10. Мустафина Р.
  11. Россия и мусульманский мир, Выпуски 7-12. — Институт научной информации по общественным наукам РАН, 2005. — С. 213.
  12. Жданко Т. А. Семейный быт народов СССР. — Наука, 1990. — С. 458. — 519 с.
  13. Кауанова Х. А. Образ жизни и быт рабочих семей: на материалах Казахстана. — Издательство «Наука» Казахской ССР, 1982. — С. 98—100. — 157 с.
  14. «Уголовный кодекс Республики Казахстан от 3 июля 2014 года № 226-V». Ανακτήθηκε στις 28 Ιανουαρίου 2016. 

 Συμπληρωματική βιβλιογραφία [Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Εξωτερικοί σύνδεσμοι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  • Райхан Рахим, Чингиз Сайханов, Искандер Салиходжаев (11 Ιουλίου 2014). «Украденные невесты». Vox Populi. Ανακτήθηκε στις 28 Ιανουαρίου 2016. CS1 maint: Πολλαπλές ονομασίες: authors list (link)