Εμμένουσα φυ­τική κατάσταση

Η εμμένουσα φυτική κατάσταση (αγγ. persistent vegetative state) είναι ένας όρος που περιγράφει την κατάσταση ασθενών με σοβαρή εγκεφαλική βλάβη. Στους ασθενείς αυτούς δεν λειτουργεί ο εγκεφαλικός φλοιός (είναι αναίσθητοι και δεν έχουν αντίληψη του περιβάλλοντος), αλλά εμφανίζουν ακανόνιστους κιρκάδιους ρυθμούς ύπνου-εγρήγορσης με πλήρη ή μερική λειτουργία του υποθαλάμου και του εγκεφαλικού στελέχους και επίμονα αντανακλαστικά. Μελέτες με χρήση τομογραφίας εκπομπής ποζιτρονίων έχουν δείξει ότι η μεταβολική δραστηριότητά τους στον εγκεφαλικό φλοιό και στην παρεγκεφαλίδα μειώνεται κατά περίπου 50%.

Οι ασθενείς αυτοί μπορεί να διεγείρονται από ορισμένα ερεθίσματα, ανοίγοντας τα μάτια τους εάν είναι κλειστά, αλλάζοντας τις εκφράσεις του προσώπου τους κ.α. Και παρά το γεγονός ότι δεν υπάρχουν ενδείξεις επίγνωσης, το κεφάλι και τα μάτια τους μπορούν να ακολουθήσουν ένα κινούμενο αντικείμενο ή να κινηθούν προς έναν δυνατό ήχο.

Η εμμένουσα φυτική κατάσταση θεωρείται μόνιμη έπειτα από διάγνωση της μη αναστρεψιμότητας, με βάση το γεγονός ότι οι πιθανότητες να ανακτήσει ο ασθενής τις αισθήσεις του είναι εξαιρετικά μικρές. Οι ασθενείς αυτοί χρειάζονται στενή ιατρική και νοσηλευτική υποστήριξη, παρόμοια με αυτή των ασθενών που έχουν υποστεί εγκεφαλικό επεισόδιο.

Τέλος, η εμμένουσα φυτική κατάσταση διαφοροποιείται σε σχέση με το σύνδρομο του εγκλεισμού (ψευδοκώμα), τον εγκεφαλικό θάνατο, και το κώμα. Στην εμμένουσα φυτική κατάσταση το άτομο είναι ζωντανό και έχει ακόμα ορισμένες αυτόνομες λειτουργίες. Στο σύνδρομο του εγκλεισμού το άτομο έχει επίγνωση, αλλά δεν μπορεί να κινηθεί ή να επικοινωνήσει λεκτικά λόγω της πλήρους παράλυσης σχεδόν όλων των εκούσιων μυών του σώματος εκτός από αυτούς που ελέγχουν τις κινήσεις των ματιών. Ο εγκεφαλικός θάνατος είναι η πλήρης απώλεια της εγκεφαλικής λειτουργίας (θάνατος του εγκεφαλικού στελέχους), συμπεριλαμβανομένης της ακούσιας δραστηριότητας που είναι απαραίτητη για τη διατήρηση της ζωής. Τέλος, στο κώμα, το άτομο βρίσκεται σε μια κατάσταση παρατεταμένης απώλειας των αισθήσεων που μπορεί να προκληθεί από μια ποικιλία προβλημάτων - τραυματισμό στο κεφάλι, εγκεφαλικό επεισόδιο, όγκο στον εγκέφαλο, δηλητηρίαση από ναρκωτικά ή αλκοόλ ή ακόμα και μια υποκείμενη ασθένεια, όπως ο διαβήτης ή μια λοίμωξη. Ένα κώμα σπάνια διαρκεί περισσότερο από αρκετές εβδομάδες. Οι άνθρωποι που είναι αναίσθητοι για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα μπορεί να μεταβούν σε μια εμμένουσα φυτική κατάσταση ή εγκεφαλικό θάνατο.