Sputnik V (εμβόλιο): Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
μΧωρίς σύνοψη επεξεργασίας
Προσθήκη πληροφορίας
Γραμμή 1: Γραμμή 1:
[[Αρχείο:Вакцина_Спутник_V_(cropped).jpg|μικρογραφία|200x200εσ|Δίχρωμη κωδικοποίηση του εμβολίου Sputnik V. Το φιαλίδιο με το μπλε καπάκι περιέχει διάλυμα με τον αδενοϊό Ad26 και χορηγείται πρώτο. Το φιαλίδιο με το κόκκινο καπάκι περιέχει τον αδενοϊό Ad5 και χορηγείται μετά από 21 μέρες.]]
[[Αρχείο:Вакцина_Спутник_V_(cropped).jpg|μικρογραφία|200x200εσ|Δίχρωμη κωδικοποίηση του εμβολίου Sputnik V. Το φιαλίδιο με το μπλε καπάκι περιέχει διάλυμα με τον αδενοϊό Ad26 και χορηγείται πρώτο. Το φιαλίδιο με το κόκκινο καπάκι περιέχει τον αδενοϊό Ad5 και χορηγείται μετά από 21 μέρες.]]

Το '''εμβόλιο Sputnik V''' έχει ως σκοπό να προσδώσει επίκτητη ανοσία κατά του [[SARS-CoV-2|κορωνοϊού SARS-CoV-2]] που προκαλεί την [[COVID-19|ασθένεια COVID-19]]. Το εμβόλιο αυτό έχει αναπτυχθεί στο [[:en:Gamaleya_Research_Institute_of_Epidemiology_and_Microbiology|Ερευνητικό Ινστιτούτο Επιδημιολογίας και Μικροβιολογίας Gamaleya]] και έχει καταχωρηθεί στις 11 Αυγούστου 2020 από το ρωσικό Υπουργείο Υγείας ως '''Gam-COVID-Vac''' (ρωσικά: Гам-КОВИД-Вак). Στις 2 Φεβρουαρίου 2021, δημοσιεύθηκε η ενδιάμεση ανάλυση της κλινικής μελέτης φάσης ΙΙΙ του εμβολίου στο ιατρικό περιοδικό [[:en:The_Lancet|The Lancet]], υποδεικνύοντας 91.6% αποτελεσματικότητα, χωρίς ασυνήθιστες παρενέργειες.<ref>{{Cite journal|title=Safety and efficacy of an rAd26 and rAd5 vector-based heterologous prime-boost COVID-19 vaccine: an interim analysis of a randomised controlled phase 3 trial in Russia|first3=Dmitry V.|first9=Daria M.|last8=Lubenets|first8=Nadezhda L.|last7=Kovyrshina|first7=Anna V.|last6=Dzharullaeva|first6=Alina S.|last5=Zubkova|first5=Olga V.|last4=Tukhvatulin|first4=Amir I.|last3=Shcheblyakov|last2=Dolzhikova|url=https://www.thelancet.com/journals/lancet/article/PIIS0140-6736(21)00234-8/abstract|first2=Inna V.|last=Logunov|first=Denis Y.|language=English|doi=10.1016/S0140-6736(21)00234-8|issue=10275|volume=397|pages=671–681|pmid=33545094|issn=0140-6736|date=2021-02-20|journal=The Lancet|last9=Grousova}}</ref>

Το Gam-COVID-Vac εγκρίθηκε αρχικά για διανομή στη Ρωσία με βάση τα προκαταρκτικά αποτελέσματα των μελετών Φάσης I-II που δημοσιεύθηκαν στις 4 Σεπτεμβρίου 2020.<ref>{{Cite journal|title=Safety and immunogenicity of an rAd26 and rAd5 vector-based heterologous prime-boost COVID-19 vaccine in two formulations: two open, non-randomised phase 1/2 studies from Russia|first3=Olga V.|first9=Anna V.|last8=Erokhova|first8=Alina S.|last7=Grousova|first7=Daria M.|last6=Dzharullaeva|first6=Alina S.|last5=Shcheblyakov|first5=Dmitry V.|last4=Tukhvatulin|first4=Amir I.|last3=Zubkova|last2=Dolzhikova|url=https://www.thelancet.com/journals/lancet/article/PIIS0140-6736(20)31866-3/abstract|first2=Inna V.|last=Logunov|first=Denis Y.|language=English|doi=10.1016/S0140-6736(20)31866-3|issue=10255|volume=396|pages=887–897|pmid=32896291|issn=0140-6736|date=2020-09-26|journal=The Lancet|last9=Kovyrshina}}</ref> Η διανομή του εμβολίου σε μαζική κλίμακα υπό έκτακτες συνθήκες (emergency use authorization) ξεκίνησε τον Δεκέμβριο του 2020 σε πολλές χώρες, συμπεριλαμβανομένων της [[Ρωσία|Ρωσίας]], της [[Αργεντινή|Αργεντινής]], της [[Λευκορωσία|Λευκορωσίας]], της [[Ουγγαρία|Ουγγαρίας]], της [[Σερβία|Σερβίας]] και των [[Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα|Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων]]. Μέχρι τον Φεβρουάριο 2021, συνολικά τριάντα χώρες έχουν χορηγήσει άδεια έκτακτης χρήσης του Sputnik V,<ref>{{Cite web|url=https://www.prnewswire.co.uk/news-releases/sputnik-v-authorized-in-30-countries-884569024.html|title=Sputnik V authorized in 30 countries|last=Fund (RDIF)|first=Russian Direct Investment|website=www.prnewswire.co.uk|language=en|accessdate=2021-02-20}}</ref> ενώ πάνω από 1.2 δισεκατομμύριο δόσεις του εμβολίου παραγγέλθηκαν για άμεση διανομή παγκοσμίως.<ref>{{Cite news|url=https://www.nytimes.com/2021/02/19/world/europe/russia-coronavirus-vaccine-soft-power.html|title=Russia Is Offering to Export Hundreds of Millions of Vaccine Doses, but Can It Deliver?|last=Kramer|first=Andrew E.|work=The New York Times|date=2021-02-19|language=en-US|issn=0362-4331|accessdate=2021-02-20}}</ref>

==Τεχνολογία==
Το εμβόλιο Sputnik V είναι ένα εμβόλιο ιικών φορέων.<ref>{{Cite news|url=https://www.nytimes.com/interactive/2021/health/gamaleya-covid-19-vaccine.html|title=How Gamaleya’s Vaccine Works|last=Corum|first=Jonathan|work=The New York Times|date=2021-01-07|last2=Zimmer|first2=Carl|language=en-US|issn=0362-4331|accessdate=2021-01-31}}</ref> Για την παρασκευή του χρησιμοποιήθηκαν δύο διαφορετικοί αδενοϊοί κοινού κρυολογήματος, ένας που ονομάζεται Ad26 και ένας άλλος που ονομάζεται Ad5. Στους φορείς αυτούς αφαιρέθηκαν τμήματα του γενετικού τους υλικού για να μην μπορούν να αναπαραχθούν και προστέθηκε τμήμα γενετικού υλικού (σ.σ. γονίδιο) του κορωνοϊού υπεύθυνου για την κωδικοποίηση της πρωτεΐνης - ακίδας του.
Το εμβόλιο Sputnik V είναι ένα εμβόλιο ιικών φορέων.<ref>{{Cite news|url=https://www.nytimes.com/interactive/2021/health/gamaleya-covid-19-vaccine.html|title=How Gamaleya’s Vaccine Works|last=Corum|first=Jonathan|work=The New York Times|date=2021-01-07|last2=Zimmer|first2=Carl|language=en-US|issn=0362-4331|accessdate=2021-01-31}}</ref> Για την παρασκευή του χρησιμοποιήθηκαν δύο διαφορετικοί αδενοϊοί κοινού κρυολογήματος, ένας που ονομάζεται Ad26 και ένας άλλος που ονομάζεται Ad5. Στους φορείς αυτούς αφαιρέθηκαν τμήματα του γενετικού τους υλικού για να μην μπορούν να αναπαραχθούν και προστέθηκε τμήμα γενετικού υλικού (σ.σ. γονίδιο) του κορωνοϊού υπεύθυνου για την κωδικοποίηση της πρωτεΐνης - ακίδας του.


Γραμμή 5: Γραμμή 11:


[[Αρχείο:Non-replicating_adenovirus_vector_with_nCoV-19_Spike_gene_V01.svg|μικρογραφία|Αδενοϊός, το γονιδίωμα του οποίου έχει τροποποιηθεί για να μην μπορεί να αναπαραχθεί (με μπλε). Ταυτόχρονα, έχει προστεθεί γονίδιο υπεύθυνο για την κωδικοποίηση της πρωτεΐνης - ακίδας του SARS-CoV-2 (με κόκκινο).]]
[[Αρχείο:Non-replicating_adenovirus_vector_with_nCoV-19_Spike_gene_V01.svg|μικρογραφία|Αδενοϊός, το γονιδίωμα του οποίου έχει τροποποιηθεί για να μην μπορεί να αναπαραχθεί (με μπλε). Ταυτόχρονα, έχει προστεθεί γονίδιο υπεύθυνο για την κωδικοποίηση της πρωτεΐνης - ακίδας του SARS-CoV-2 (με κόκκινο).]]
==Τρόπος λειτουργίας του εμβολίου==
Η λειτουργία του εμβολίου είναι απλή. Μετά τον εμβολιασμό, ο αδενοϊός εισχωρεί μέσα στο κύτταρο. Εκεί, κατευθύνεται προς τον πυρήνα του κυττάρου και προσκολλάται στην πυρηνική μεμβράνη για να προωθήσει το γενετικό του υλικό μέσα στον πυρήνα. Το γενετικό του υλικό δεν μπορεί να αντιγραφεί, αλλά το γονίδιο του κορωνοϊού, το οποίο είναι ενσωματωμένο στο γενετικό του υλικό μεταγράφεται σε mRNA. Το mRNA με τη σειρά του εξέρχεται από τον πυρήνα και κατευθύνεται στα ριβοσώματα, όπου γίνεται η μετάφρασή του και η σύνθεση της πρωτεΐνης - ακίδας του κορωνοϊού. Κάποιες από τις πρωτεΐνες που συντίθενται, ταυτόχρονα διασπώνται σε κομμάτια από το κύτταρο. Οι πρωτεΐνες - ακίδες που έχουν παραχθεί, αλλά και τα κομμάτια των πρωτεϊνών μπορούν να αναγνωριστούν από το ανοσοποιητικό σύστημα του οργανισμού. Αυτό οδηγεί στην παραγωγή Β και Τ λεμφοκυττάρων, όπως επίσης Β και Τ κυττάρων μνήμης.
Η λειτουργία του εμβολίου είναι απλή. Μετά τον εμβολιασμό, ο αδενοϊός εισχωρεί μέσα στο κύτταρο. Εκεί, κατευθύνεται προς τον πυρήνα του κυττάρου και προσκολλάται στην πυρηνική μεμβράνη για να προωθήσει το γενετικό του υλικό μέσα στον πυρήνα. Το γενετικό του υλικό δεν μπορεί να αντιγραφεί, αλλά το γονίδιο του κορωνοϊού, το οποίο είναι ενσωματωμένο στο γενετικό του υλικό μεταγράφεται σε mRNA. Το mRNA με τη σειρά του εξέρχεται από τον πυρήνα και κατευθύνεται στα ριβοσώματα, όπου γίνεται η μετάφρασή του και η σύνθεση της πρωτεΐνης - ακίδας του κορωνοϊού. Κάποιες από τις πρωτεΐνες που συντίθενται, ταυτόχρονα διασπώνται σε κομμάτια από το κύτταρο. Οι πρωτεΐνες - ακίδες που έχουν παραχθεί, αλλά και τα κομμάτια των πρωτεϊνών μπορούν να αναγνωριστούν από το ανοσοποιητικό σύστημα του οργανισμού. Αυτό οδηγεί στην παραγωγή Β και Τ λεμφοκυττάρων, όπως επίσης Β και Τ κυττάρων μνήμης.



Έκδοση από την 11:32, 20 Φεβρουαρίου 2021

Δίχρωμη κωδικοποίηση του εμβολίου Sputnik V. Το φιαλίδιο με το μπλε καπάκι περιέχει διάλυμα με τον αδενοϊό Ad26 και χορηγείται πρώτο. Το φιαλίδιο με το κόκκινο καπάκι περιέχει τον αδενοϊό Ad5 και χορηγείται μετά από 21 μέρες.

Το εμβόλιο Sputnik V έχει ως σκοπό να προσδώσει επίκτητη ανοσία κατά του κορωνοϊού SARS-CoV-2 που προκαλεί την ασθένεια COVID-19. Το εμβόλιο αυτό έχει αναπτυχθεί στο Ερευνητικό Ινστιτούτο Επιδημιολογίας και Μικροβιολογίας Gamaleya και έχει καταχωρηθεί στις 11 Αυγούστου 2020 από το ρωσικό Υπουργείο Υγείας ως Gam-COVID-Vac (ρωσικά: Гам-КОВИД-Вак). Στις 2 Φεβρουαρίου 2021, δημοσιεύθηκε η ενδιάμεση ανάλυση της κλινικής μελέτης φάσης ΙΙΙ του εμβολίου στο ιατρικό περιοδικό The Lancet, υποδεικνύοντας 91.6% αποτελεσματικότητα, χωρίς ασυνήθιστες παρενέργειες.[1]

Το Gam-COVID-Vac εγκρίθηκε αρχικά για διανομή στη Ρωσία με βάση τα προκαταρκτικά αποτελέσματα των μελετών Φάσης I-II που δημοσιεύθηκαν στις 4 Σεπτεμβρίου 2020.[2] Η διανομή του εμβολίου σε μαζική κλίμακα υπό έκτακτες συνθήκες (emergency use authorization) ξεκίνησε τον Δεκέμβριο του 2020 σε πολλές χώρες, συμπεριλαμβανομένων της Ρωσίας, της Αργεντινής, της Λευκορωσίας, της Ουγγαρίας, της Σερβίας και των Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων. Μέχρι τον Φεβρουάριο 2021, συνολικά τριάντα χώρες έχουν χορηγήσει άδεια έκτακτης χρήσης του Sputnik V,[3] ενώ πάνω από 1.2 δισεκατομμύριο δόσεις του εμβολίου παραγγέλθηκαν για άμεση διανομή παγκοσμίως.[4]

Τεχνολογία

Το εμβόλιο Sputnik V είναι ένα εμβόλιο ιικών φορέων.[5] Για την παρασκευή του χρησιμοποιήθηκαν δύο διαφορετικοί αδενοϊοί κοινού κρυολογήματος, ένας που ονομάζεται Ad26 και ένας άλλος που ονομάζεται Ad5. Στους φορείς αυτούς αφαιρέθηκαν τμήματα του γενετικού τους υλικού για να μην μπορούν να αναπαραχθούν και προστέθηκε τμήμα γενετικού υλικού (σ.σ. γονίδιο) του κορωνοϊού υπεύθυνου για την κωδικοποίηση της πρωτεΐνης - ακίδας του.

Το εμβόλιο αυτό έρχεται έπειτα από δεκαετίες έρευνας πάνω σε τεχνολογίες όπου χρησιμοποιούνται αδενοϊοί. Το πρώτο εμβόλιο αυτού του είδους εγκρίθηκε για γενική χρήση το 2020. Το εμβόλιο αυτό είχε να κάνει με την αντιμετώπιση του ιού Έμπολα και κατασκευάστηκε από την εταιρεία Johnson & Johnson. H ίδια ακριβώς τεχνολογία χρησιμοποιήθηκε για την παρασκευή εμβολίου κατά της COVID-19, τόσο από το Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης, όπου χρησιμοποιήθηκε αδενοϊός Ad5 ο οποίος συναντάται στους χιμπατζήδες, όσο και από την Johnson & Johnson, όπου χρησιμοποιήθηκε αδενοϊός Ad26.

Αδενοϊός, το γονιδίωμα του οποίου έχει τροποποιηθεί για να μην μπορεί να αναπαραχθεί (με μπλε). Ταυτόχρονα, έχει προστεθεί γονίδιο υπεύθυνο για την κωδικοποίηση της πρωτεΐνης - ακίδας του SARS-CoV-2 (με κόκκινο).

Η λειτουργία του εμβολίου είναι απλή. Μετά τον εμβολιασμό, ο αδενοϊός εισχωρεί μέσα στο κύτταρο. Εκεί, κατευθύνεται προς τον πυρήνα του κυττάρου και προσκολλάται στην πυρηνική μεμβράνη για να προωθήσει το γενετικό του υλικό μέσα στον πυρήνα. Το γενετικό του υλικό δεν μπορεί να αντιγραφεί, αλλά το γονίδιο του κορωνοϊού, το οποίο είναι ενσωματωμένο στο γενετικό του υλικό μεταγράφεται σε mRNA. Το mRNA με τη σειρά του εξέρχεται από τον πυρήνα και κατευθύνεται στα ριβοσώματα, όπου γίνεται η μετάφρασή του και η σύνθεση της πρωτεΐνης - ακίδας του κορωνοϊού. Κάποιες από τις πρωτεΐνες που συντίθενται, ταυτόχρονα διασπώνται σε κομμάτια από το κύτταρο. Οι πρωτεΐνες - ακίδες που έχουν παραχθεί, αλλά και τα κομμάτια των πρωτεϊνών μπορούν να αναγνωριστούν από το ανοσοποιητικό σύστημα του οργανισμού. Αυτό οδηγεί στην παραγωγή Β και Τ λεμφοκυττάρων, όπως επίσης Β και Τ κυττάρων μνήμης.

Kάποιοι ερευνητές εκφράζουν την ανησυχία ότι μετά τη χορήγηση της πρώτης δόσης του εμβολίου, το ανοσοποιητικό μας σύστημα θα μπορούσε να παράγει αντισώματα κατά του αδενοϊού. Ως αποτελέσμα, στη δεύτερη δόση του εμβολίου, ο αδενοϊός θα μπορούσε να αναγνωριστεί και να αδρανοποιηθεί πριν προλάβει να επαναλάβει την παραπάνω διαδικασία. Για να αποφευχθεί κάτι τέτοιο, οι επιστήμονες του ερευνητικού κέντρου Gamaleya αποφάσισαν να χρησιμοποιήσουν στη δεύτερη δόση έναν διαφορετικό αδενοϊό. Με αυτό τον τρόπο, πέτυχαν η αποτελεσματικότητα του εμβολίου να είναι 91.6%, την ίδια στιγμή που το εμβόλιο της Οξφόρδης έχει αποτελεσματικότητα 70.4%,[6] και το εμβόλιο μιας δόσης της Johnson & Johnson 66%.[7] Τέλος, ένας αδενοϊός έχει πολύ πιο ισχυρή δομή σε αντίθεση με ένα mRNA, το οποίο είναι εξαιρετικά ευαίσθητο. Γι' αυτό το λόγο τα εμβόλια ιικών φορέων μπορούν να αποθηκευτούν σε θερμοκρασία ψυγείου, ενώ τα RNA εμβόλια χρειάζονται πολύ χαμηλότερες θερμοκρασίες αποθήκευσης, της τάξης των -70oC.

Δείτε επίσης

Παραπομπές

  1. Logunov, Denis Y.; Dolzhikova, Inna V.; Shcheblyakov, Dmitry V.; Tukhvatulin, Amir I.; Zubkova, Olga V.; Dzharullaeva, Alina S.; Kovyrshina, Anna V.; Lubenets, Nadezhda L. και άλλοι. (2021-02-20). «Safety and efficacy of an rAd26 and rAd5 vector-based heterologous prime-boost COVID-19 vaccine: an interim analysis of a randomised controlled phase 3 trial in Russia» (στα English). The Lancet 397 (10275): 671–681. doi:10.1016/S0140-6736(21)00234-8. ISSN 0140-6736. PMID 33545094. https://www.thelancet.com/journals/lancet/article/PIIS0140-6736(21)00234-8/abstract. 
  2. Logunov, Denis Y.; Dolzhikova, Inna V.; Zubkova, Olga V.; Tukhvatulin, Amir I.; Shcheblyakov, Dmitry V.; Dzharullaeva, Alina S.; Grousova, Daria M.; Erokhova, Alina S. και άλλοι. (2020-09-26). «Safety and immunogenicity of an rAd26 and rAd5 vector-based heterologous prime-boost COVID-19 vaccine in two formulations: two open, non-randomised phase 1/2 studies from Russia» (στα English). The Lancet 396 (10255): 887–897. doi:10.1016/S0140-6736(20)31866-3. ISSN 0140-6736. PMID 32896291. https://www.thelancet.com/journals/lancet/article/PIIS0140-6736(20)31866-3/abstract. 
  3. Fund (RDIF), Russian Direct Investment. «Sputnik V authorized in 30 countries». www.prnewswire.co.uk (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 20 Φεβρουαρίου 2021. 
  4. Kramer, Andrew E. (2021-02-19). «Russia Is Offering to Export Hundreds of Millions of Vaccine Doses, but Can It Deliver?» (στα αγγλικά). The New York Times. ISSN 0362-4331. https://www.nytimes.com/2021/02/19/world/europe/russia-coronavirus-vaccine-soft-power.html. Ανακτήθηκε στις 2021-02-20. 
  5. Corum, Jonathan; Zimmer, Carl (2021-01-07). «How Gamaleya’s Vaccine Works» (στα αγγλικά). The New York Times. ISSN 0362-4331. https://www.nytimes.com/interactive/2021/health/gamaleya-covid-19-vaccine.html. Ανακτήθηκε στις 2021-01-31. 
  6. Voysey, Merryn; Clemens, Sue Ann Costa; Madhi, Shabir A.; Weckx, Lily Y.; Folegatti, Pedro M.; Aley, Parvinder K.; Angus, Brian; Baillie, Vicky L. και άλλοι. (2021-01-09). «Safety and efficacy of the ChAdOx1 nCoV-19 vaccine (AZD1222) against SARS-CoV-2: an interim analysis of four randomised controlled trials in Brazil, South Africa, and the UK» (στα English). The Lancet 397 (10269): 99–111. doi:10.1016/S0140-6736(20)32661-1. ISSN 0140-6736. PMID 33306989. https://www.thelancet.com/journals/lancet/article/PIIS0140-6736(20)32661-1/abstract. 
  7. Newsroom. «Στο 66% η αποτελεσματικότητα του εμβολίου της Johnson & Johnson | Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ». Ανακτήθηκε στις 31 Ιανουαρίου 2021.