COVID-19: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Επεξεργασία συνδέσμων
Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Περιήγηση ιστορικού διαδραστικά
← Προηγούμενη διαφοράΕπόμενη διαφορά →
Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
ΟπτικήΚώδικας wiki
→‎Αίτιο: μτφ μεγαλου μερους της ενοτητας αιτιας απο την αγγλική ΒΠ
Γραμμή 43: Γραμμή 43:
{{Κύριο|SARS-CoV-2|}}
{{Κύριο|SARS-CoV-2|}}


Αιτία της ασθένειας είναι ο κορονοϊός [[SARS-CoV-2]], ένας ιός που σχετίζεται στενά με τον ιό του [[Σοβαρό οξύ αναπνευστικό σύνδρομο|SARS]] και παρουσιάζει παρόμοια χαρακτηριστικά με την ομάδα κορονοϊών οι οποίοι προκαλούν το [[σοβαρό οξύ αναπνευστικό σύνδρομο]] (ΣΟΑΣ).{{sfn|Gorbalenya|Baker|Baric|de Groot|p=1}}<ref name="Gorbalenya-bioRxiv">{{cite journal |last=Gorbalenya |first=Alexander E. | name-list-format = vanc |date=11 February 2020 |title=Severe acute respiratory syndrome-related coronavirus – The species and its viruses, a statement of the Coronavirus Study Group |journal=[[bioRxiv]] |type=preprint |doi=10.1101/2020.02.07.937862 |doi-access=free }}</ref> Μεταδίδεται από ανθρωπο σε ανθρωπο μέσω σταγονιδίων που παράγονται κατά την διάρκει του βήχα.<ref name=CDC2020Spread>{{cite web |title=2019 Novel Coronavirus (2019-nCoV) |url=https://www.cdc.gov/coronavirus/2019-ncov/about/transmission.html |website=Centers for Disease Control and Prevention |access-date=18 February 2020 |date=11 February 2020 |archive-url=https://web.archive.org/web/20200307081351/https://www.cdc.gov/coronavirus/2019-ncov/about/transmission.html |archive-date=7 March 2020 |url-status=live |quote=The virus is thought to spread mainly from person-to-person ... through respiratory droplets produced when an infected person coughs or sneezes. }}</ref> Ο ιος μπορεί να παραμείνει ζωντανός εως και 3 μέρες επάνω σε πλαστικές ή μεταλλικές επιφάνειες, ενώ σε σταγονίδα στον αέρα εως και τρεις ώρες.<ref name="van Doremalen Bushmaker Morris Holbrook p. ">{{cite journal | vauthors = van Doremalen N, Bushmaker T, Morris DH, Holbrook MG, Gamble A, Williamson BN, Tamin A, Harcourt JL, Thornburg NJ, Gerber SI, Lloyd-Smith JO, de Wit E, Munster VJ | display-authors = 6 | title = Aerosol and Surface Stability of SARS-CoV-2 as Compared with SARS-CoV-1 | journal = The New England Journal of Medicine | date = March 2020 | pmid = 32182409 | doi = 10.1056/nejmc2004973 | publisher = Massachusetts Medical Society }}</ref> Ο ιος εχει ανιχνευτεί στα κόπρανα, αλλά μέχρι τον Μάρτιο του 2020 τουλάχιστον, δεν είναι γνωστό αν μπορεί να μεταδωθεί με την [[κοπρανοστοματική οδος|κοπρανο-στοματική οδο]].<ref>[https://www.cdc.gov/coronavirus/2019-ncov/php/water.html Water Transmission and COVID-19] (CDC, accessed 19 March 2020)</ref>
Αιτία της ασθένειας είναι ο κορονοϊός [[SARS-CoV-2]], ένας ιός που σχετίζεται στενά με τον ιό του [[Σοβαρό οξύ αναπνευστικό σύνδρομο|SARS]] και παρουσιάζει παρόμοια χαρακτηριστικά με την ομάδα κορονοϊών οι οποίοι προκαλούν το [[σοβαρό οξύ αναπνευστικό σύνδρομο]] (ΣΟΑΣ).{{sfn|Gorbalenya|Baker|Baric|de Groot|p=1}}

Οι πνεύμονες είναι τα όργανα τα οποία επηρρεάζονται περισσότερο απο την ασθένεια, επειδή ο κορονοϊκος καταφέρνει να εισβάλει στα κύτταρα μέσω ενός ενζύμου, του [[Μετατρεπτικού ενζύμου της αγγειοτενσίνης 2]] (ACE2), το οποίο βρίσκεται σε αφθονία στα τύπου 2 κυψελιδικά κύτταρα των πνευμόνων. Ο ιος χρησιμοποιεί μια ειδική γλυκοπρωτεϊνη επιφανείας για να συνδεθεί με το ACE2 και να εισέλθει στο κύτταρο.<ref name="Nature Microbiology">{{cite journal | title=Functional assessment of cell entry and receptor usage for SARS-CoV-2 and other lineage B betacoronaviruses | journal=Nature Microbiology | doi=10.1038/s41564-020-0688-y | doi-access=free | pmid=32094589 | year=2020 | vauthors=Letko M, Marzi A, Munster V | pages=1–8 }}</ref> Η πυκνότητα του ACE2 σε κάθε ιστό και όργανο, σχετίζεται με το πόσο η νόσος πλήττει το συγκεκριμένο όργανο.<ref name="Zhang Penninger Li Zhong p.">{{cite journal | vauthors=Zhang H, Penninger JM, Li Y, Zhong N, Slutsky AS | title=Angiotensin-converting enzyme 2 (ACE2) as a SARS-CoV-2 receptor: molecular mechanisms and potential therapeutic target | journal=Intensive Care Medicine | date=March 2020 |doi=10.1007/s00134-020-05985-9 | doi-access=free | pmid=32125455 }}</ref><ref name="Xu Zhong Deng Peng p.">{{cite journal | vauthors=Xu H, Zhong L, Deng J, Peng J, Dan H, Zeng X, Li T, Chen Q | display-authors=6 | title=High expression of ACE2 receptor of 2019-nCoV on the epithelial cells of oral mucosa | journal=International Journal of Oral Science | volume=12 | issue=1 | pages=8 | date=February 2020 | doi=10.1038/s41368-020-0074-x |doi-access=free | pmid=32094336 | pmc=7039956 }}</ref> αν και περισσότερη έρευνα χρειάζεται για να επιβεβαιώθει αυτη η θεωρία. <ref>{{cite journal | vauthors=Gurwitz D | title=Angiotensin receptor blockers as tentative SARS‐CoV‐2 therapeutics | journal=Drug Development Research | doi=10.1002/ddr.21656 | doi-access=free | pmid=32129518 | date=March 2020 }}</ref> Καθώς η προσβολή των πνευμόνων απο τον ιο προχωρά, ο ασθενείς κυνδινεύει απο αναπνευστική ανεπάρκεια και θάνατο.<ref name="Xu Zhong Deng Peng p."/>

<gallery widths="200px" heights="200px" >
Image:Novel Coronavirus SARS-CoV-2.jpg|Μικροσκοπική εικόνα του [SARS-CoV-2.
File:Coronavirus virion structure.svg|Σχηματικό διάγραμμα του κορονοϊκου.
</gallery>


== Μετάδοση ==
== Μετάδοση ==

Έκδοση από την 22:05, 20 Μαρτίου 2020

Αυτό το λήμμα αφορά την ασθένεια. Για τον υπεύθυνο ιό, δείτε: SARS-CoV-2. Για την τρέχουσα πανδημία, δείτε: Πανδημία κορονοϊού 2019–20.
Συμπτώματα της COVID-19
ΣυμπτώματαΠυρετός, βήχας, δύσπνοια
ΕπιπλοκέςΠνευμονία, Σύνδρομο οξείας αναπνευστικής δυσχέρειας, Νεφρική ανεπάρκεια
ΑίτιαΙός SARS-CoV-2
Διαγνωστική μέθοδοςPCR, Ιατρική απεικόνιση
ΘεραπείαΔιαχείριση συμπτωμάτων και υποστηρικτικά μέτρα
Ταξινόμηση
ICD-10U07.1
MeSHC000657245

Η ασθένεια κορονοϊού 2019 (Coronavirus disease 2019, COVID-19),[1] επίσης γνωστή ως οξεία αναπνευστική νόσος 2019-nCoV, είναι μία μολυσματική ασθένεια που προκαλείται από τον κορονοϊό SARS-CoV-2. Ο ιός και η ασθένεια που προκαλεί πρωτοεντοπίστηκε στην πόλη Ουχάν της Κίνας στα τέλη του 2019, και τους επόμενους μήνες εξελίχθηκε σε πανδημία.

Συχνότερα συμπτώματα είναι ο πυρετός, ο βήχας και η δύσπνοια. Μυικοί πόνοι, φλέγματα, πονόλαιμος, είναι λιγότερα συχνά. Ενώ οι περισσότεροι ασθενείς παρουσιάζουν ήπια συμπτωματολογία, σε ορισμένους η ασθένεια εξελίσσεται σε πνευμονία και πολυοργανική ανεπάρκεια.

O ιος μεταδίδεται από άνθρωπο σε άνθρωπο, μέσω αναπνευστικών σταγονιδίων τα οποία παράγονται κατά την διάρκεια του βήχα. Από την ημέρα της έκθεσης εως την εμφάνιση συμπτωμάτων (χρόνος επώασης) είναι 2 εως 14 μέρες, συχνότερα είναι 5 μέρες. Η διαγνωση γίνεται με την Αλυσιδωτή αντίδραση πολυμεράσης με το δείγμα να λαμβάνεται απο ρινοφαρυγγικο επίχρισμα. Η διάγνωση μπορει επίσης να διαγνωστεί και χωρίς εργαστηριακή ταυτοποίηση του ιού, με συνδιασμό συμπτωμάτων, παραγόντων κινδύνου και Αξονική Τομογραφία Θώρακα η οποια εμφανίζει χαρακτηριστικά πνευμονίας.

Εμβόλιο για τον συγκεκριμένο ιό μέχρι στιγμής δεν υπάρχει. Οι συστάσεις προς τον γενικό πληθυσμό για προφύλαξη τονίζουν την ανάγκη για καλή υγιεινή χειρών, ενώ στα άτομα που υποψιάζονται ότι μεταφέρουν τον ιό να φορούν χειρουργική μάσκα προσώπου και να ζητήσουν ιατρική συμβουλή τηλεφωνώντας σε έναν γιατρό αντί να επισκεφθούν απευθείας μια κλινική.

Επιδημιολογία

Οι πρώτες περιπτώσεις εντοπίστηκαν αρχικά σε μια πόλη της Κίνας, την Ουχάν, πρωτεύουσα της επαρχίας Χουπέι τον Δεκέμβριο του 2019. Στη συνέχεια, αναφέρθηκαν λοιμώξεις και σε άλλες 170 χώρες. Οι χώρες με τα περισσότερα κρούσματα πέραν της Κίνας είναι η Ιταλία, το Ιράν, και η Ισπανία.[2]

Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας και το Ευρωπαϊκό Κέντρο Πρόληψης και Ελέγχου Νόσων εκδίδουν συχνά δελτία ενημέρωσης για την εξέλιξη της ασθένειας.[3]

Αίτιο

Κύριο λήμμα: SARS-CoV-2

Αιτία της ασθένειας είναι ο κορονοϊός SARS-CoV-2, ένας ιός που σχετίζεται στενά με τον ιό του SARS και παρουσιάζει παρόμοια χαρακτηριστικά με την ομάδα κορονοϊών οι οποίοι προκαλούν το σοβαρό οξύ αναπνευστικό σύνδρομο (ΣΟΑΣ).[1][4] Μεταδίδεται από ανθρωπο σε ανθρωπο μέσω σταγονιδίων που παράγονται κατά την διάρκει του βήχα.[5] Ο ιος μπορεί να παραμείνει ζωντανός εως και 3 μέρες επάνω σε πλαστικές ή μεταλλικές επιφάνειες, ενώ σε σταγονίδα στον αέρα εως και τρεις ώρες.[6] Ο ιος εχει ανιχνευτεί στα κόπρανα, αλλά μέχρι τον Μάρτιο του 2020 τουλάχιστον, δεν είναι γνωστό αν μπορεί να μεταδωθεί με την κοπρανο-στοματική οδο.[7]

Οι πνεύμονες είναι τα όργανα τα οποία επηρρεάζονται περισσότερο απο την ασθένεια, επειδή ο κορονοϊκος καταφέρνει να εισβάλει στα κύτταρα μέσω ενός ενζύμου, του Μετατρεπτικού ενζύμου της αγγειοτενσίνης 2 (ACE2), το οποίο βρίσκεται σε αφθονία στα τύπου 2 κυψελιδικά κύτταρα των πνευμόνων. Ο ιος χρησιμοποιεί μια ειδική γλυκοπρωτεϊνη επιφανείας για να συνδεθεί με το ACE2 και να εισέλθει στο κύτταρο.[8] Η πυκνότητα του ACE2 σε κάθε ιστό και όργανο, σχετίζεται με το πόσο η νόσος πλήττει το συγκεκριμένο όργανο.[9][10] αν και περισσότερη έρευνα χρειάζεται για να επιβεβαιώθει αυτη η θεωρία. [11] Καθώς η προσβολή των πνευμόνων απο τον ιο προχωρά, ο ασθενείς κυνδινεύει απο αναπνευστική ανεπάρκεια και θάνατο.[10]

  • Μικροσκοπική εικόνα του [SARS-CoV-2.
    Μικροσκοπική εικόνα του [SARS-CoV-2.
  • Σχηματικό διάγραμμα του κορονοϊκου.
    Σχηματικό διάγραμμα του κορονοϊκου.

Μετάδοση

Ο κύριος τρόπος μόλυνσης μεταξύ των ανθρώπων είναι η μετάδοση από άτομο σε άτομο, η οποία γενικά συμβαίνει μέσω αναπνευστικών σταγονιδίων μολυσμένων ατόμων τα οποία βήχουν, φτερνίζονται ή εκπνέουν, ή με άμεση ή έμμεση επαφή με εκκρίσεις αναπνευστικού (μέσω μολυσμένων χεριών).[12] Η μετάδοση μπορεί να περιοριστεί με το πλύσιμο των χεριών και τη σωστή υγιεινή.[13][14]

Μια μελέτη παρατήρησης από την Κίνα, έδειξε ότι οι έγκυες γυναίκες δεν μεταδίδουν τον ιό στα νεογνά.[15]

Συμπτώματα και εξέλιξη της νόσου

Συχνότητα συμπτωμάτων[16]
Σύμπτωμα Ποσοστό
Πυρετός 87.9%
Ξηρός βήχας 67.7%
Κόπωση 38.1%
Φλέγματα 33.4%
Δύσπνοια 18.6%
Μυαλγία ή αρθραλγία 14.8%
Πονόλαιμος 13.9%
Πονοκέφαλος 13.6%
Ρίγος 11.4%
Ναυτία ή εμετός 5.0%
Ρινική συμφόρηση 4.8%
Διάρροια 3.7%
Αιμόπτυση 0.9%
Επιπεφυκίτιδα 0.8%

Η περίοδος επώασης της ασθένειας (δηλαδή ο χρόνος από την πρώτη επαφή με τον ιό έως την έναρξη των συμπτωμάτων) ποικίλλει μεταξύ 2 και 14 ημερών και συνήθως είναι περίπου 5 ημέρες.[17]  

Οι ασθενείς που έχουν προσβληθεί από τον ιό, μπορεί να είναι ασυμπτωματικοί ή να εμφανίσουν συμπτωματολογία παρόμοια με του κοινού κρυολογήματος δηλαδή πυρετό, βήχα και δύσπνοια.[18][19][20] Συμπτώματα όπως διάρροια, καταρροή ή πονόλαιμος, μπορεί να υπάρχουν, αλλά είναι πιο σπάνια.[21]

Τρεις στους τέσσερις ασθενείς όμως, τις επόμενες δυο εβδομάδες α παρουσιάσουν επιδείνωση της υγείας τους εμφανίζοντας σημεία λοίμωξης του αναπνευστικού συστήματος, τόσο ακτινολογικά όσο και εργαστηριακά.[22][23]

Ακτινολογικά, η συχνότερη ένδειξη ήταν η εικόνα θολής υάλου κατά την αξονική τομογραφία που γινόταν την ώρα της εισαγωγής. Λεμφοκυτταροπενία παρουσίαζε το 83% των ασθενών.[24]

Έχει παρατηρηθεί ότι σε παιδιά, η συμπτωματολογία και η ασθένεια είναι ηπιότερη.[25]

H εξέλιξη της νόσου μπορεί να ακολουθήσει τρεις διαφορετικές πορείες. Καταρχήν μπορεί να διαδράμει χωρίς έντονες ενοχλήσεις, όπως κάθε άλλη ιωση που προκαλεί κοινό κρυολόγημα ή αλλη λοιμωξη του ανώτερου αναπνευστικού. Είναι πιθανόν επίσης, να προσβληθεί το κατώτερο αναπνευστικό, δλδ οι πνεύμονες- να παρουσιαστεί δηλαδή πνευμονία. Η τρίτη και πιο επικίνδυνη εξέλιξη, είναι η ταχεία εξέλιξη προς το σύνδρομο οξείας αναπνευστικής δυσχέρειας (ARDS), το οποίο είναι απειλητικό για την ζωή.[26]

Διάγνωση

Ο Π.Ο.Υ. έχει δημοσιεύσει διάφορα πρωτόκολλα δοκιμών για τη νόσο.[27] Για την εξέταση πραγματοποιείται μια αλυσιδωτή αντίδραση πολυμεράσης με χρήση αντίστροφης μεταγραφάσης (καθώς το γονιδίωμα του ιού είναι RNA) σε πραγματικό χρόνο (rRT-PCR).[28] Η δοκιμή μπορεί να γίνει με δείγματα αναπνευστικού ή αίματος.[29] Τα αποτελέσματα είναι γενικά διαθέσιμα μέσα σε λίγες ώρες έως μέρες.[εκκρεμεί παραπομπή] Κινέζοι επιστήμονες μπόρεσαν να απομονώσουν ένα στέλεχος του κορονοϊού και να δημοσιεύσουν τη γενετική του ακολουθία έτσι ώστε εργαστήρια σε όλο τον κόσμο να μπορούν να αναπτύξουν ανεξάρτητα δοκιμές PCR για την ανίχνευση της μόλυνσης από τον ιό.[30][31][32][33]

Οι διαγνωστικές οδηγίες που δημοσιεύθηκαν από το νοσοκομείο Τσονγκνάν του Πανεπιστημίου της Ουχάν πρότειναν μεθόδους για την ανίχνευση μολύνσεων με βάση κλινικά χαρακτηριστικά και επιδημιολογικούς κινδύνους. Αυτές αφορούσαν στον εντοπισμό ασθενών που είχαν τουλάχιστον δύο από τα ακόλουθα συμπτώματα, καθώς και ιστορικό ταξιδιού στην Ουχάν ή επαφής με άλλους μολυσμένους ασθενείς: πυρετό, απεικονιστικά ευρήματα πνευμονίας, φυσιολογικό ή μειωμένο αριθμό λευκών αιμοσφαιρίων ή μειωμένο αριθμό λεμφοκυττάρων.[34]

Η αξονική τομογραφία θώρακος χωρίς σκιαγραφικό, ιδίως στα αρχικά στάδια της ασθένειας, μπορεί να βοηθήσει στην διάγνωση.[35]

Αντιμετώπιση

Δεν υπάρχουν αποτελεσματικά θεραπευτικά σκευάσματα, με τις προσπάθειες να περιορίζονται στη διαχείριση των συμπτωμάτων και σε υποστηρικτικά μέτρα με οξυγόνο και ενδοφλέβια υγρά, όπου χρειάζεται,[36], ενώ παρακολουθείται η λειτουργία ζωτικών οργάνων. Στεροειδή οπως η μεθυλπρεδνιζολόνη, δεν συνίσταται εκτός αν αναπτυχθεί οξυ σύνδρομο αναπνευστικής δυσχέριας ARDS.

Στον τομέα της έρευνας, ελέγχεται η ρεμεδεσεβίρη (Remedesevir), ένα νουκλεοσιδικό ανάλογο, και τα αντιγριπικά umifenovir και oseltamivir. Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας συνιστά να μην χρησιμοποιούνται κορτικοστεροειδή, εκτός ίσως στην περίπτωση επιπλοκής της νόσου από το σύνδρομο οξείας αναπνευστικής δυσχέρειας.[36]

Πρόγνωση

Μια από τις πρώτες μελέτες για την ασθένεια COVID-19 στην Κίνα (Wang et al. 2020), έδειξε πως ένας στους τέσσερις ασθενείς χρειάστηκε να νοσηλευτούν σε Μονάδα Εντατικής Θεραπείας ενώ η θνητότητα ήταν 4,3%.[37] Οι Πωλίν Βέτερ και συνεργάτες σε άρθρο στο Βρετανικό Περιοδικό Ιατρικής (British Medical Journal) αναφέρει πως η θνητότητα στην στην Κίνα υπολογίζεται στο 2% ενώ έξω από την Κίνα η θνητότητα φαίνεται να είναι πιο χαμηλή.[38]

Η μεγάλη ηλικία (65 χρονών και άνω) είναι αρνητικός προγνωστικός παράγοντας, ενώ τα παιδιά φαίνεται να αρρωσταίνουν λιγότερο και η ασθένεια είναι συνήθως ηπιότερη.[22]

Πρόληψη

Εμβόλιο για τη νόσο δεν υπάρχει ακόμη. Για πρόληψη από την ασθένεια συνίσταται καλή υγιεινή χεριών με σαπούνι ή αλκοολούχο σκεύασμα (πριν το φαγητό, μετά τον βήχα/φτάρνισμα, μετά την τουαλέτα), καθαρισμό αντικειμένων που ακουμπάμε, και να μην ακουμπάνε τα χέρια τους βλεννογόνους πχ στόμα, μάτια. Η κοινή χειρουργική μάσκα δεν προφυλάσσει το άτομο το οποίο την φέρει, αλλά προστατεύει τον περίγυρο του.[39]

Παραπομπές

  1. ↑ 1,0 1,1 Gorbalenya και άλλοι, σελ. 1.
  2. ↑ «Coronavirus COVID-19 Global Cases by Johns Hopkins CSSE». gisanddata.maps.arcgis.com. Johns Hopkins University (JHU). Ανακτήθηκε στις 18 Μαρτίου 2020. 
  3. ↑ McIntosh 2020, Epidemiology.
  4. ↑ Gorbalenya, Alexander E. (11 February 2020). «Severe acute respiratory syndrome-related coronavirus – The species and its viruses, a statement of the Coronavirus Study Group». bioRxiv. doi:10.1101/2020.02.07.937862. 
  5. ↑ «2019 Novel Coronavirus (2019-nCoV)». Centers for Disease Control and Prevention. 11 Φεβρουαρίου 2020. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 7 Μαρτίου 2020. Ανακτήθηκε στις 18 Φεβρουαρίου 2020. The virus is thought to spread mainly from person-to-person ... through respiratory droplets produced when an infected person coughs or sneezes. 
  6. ↑ «Aerosol and Surface Stability of SARS-CoV-2 as Compared with SARS-CoV-1». The New England Journal of Medicine (Massachusetts Medical Society). March 2020. doi:10.1056/nejmc2004973. PMID 32182409. 
  7. ↑ Water Transmission and COVID-19 (CDC, accessed 19 March 2020)
  8. ↑ «Functional assessment of cell entry and receptor usage for SARS-CoV-2 and other lineage B betacoronaviruses». Nature Microbiology: 1–8. 2020. doi:10.1038/s41564-020-0688-y. PMID 32094589. 
  9. ↑ «Angiotensin-converting enzyme 2 (ACE2) as a SARS-CoV-2 receptor: molecular mechanisms and potential therapeutic target». Intensive Care Medicine. March 2020. doi:10.1007/s00134-020-05985-9. PMID 32125455. 
  10. ↑ 10,0 10,1 «High expression of ACE2 receptor of 2019-nCoV on the epithelial cells of oral mucosa». International Journal of Oral Science 12 (1): 8. February 2020. doi:10.1038/s41368-020-0074-x. PMID 32094336. 
  11. ↑ «Angiotensin receptor blockers as tentative SARS‐CoV‐2 therapeutics». Drug Development Research. March 2020. doi:10.1002/ddr.21656. PMID 32129518. 
  12. ↑ «Q & A on novel coronavirus». European Centre for Disease Prevention and Control (στα Αγγλικά). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 5 Φεβρουαρίου 2020. Ανακτήθηκε στις 11 Φεβρουαρίου 2020. 
  13. ↑ «MOH | Updates on 2019 Novel Coronavirus (2019-nCoV) Local Situation». www.moh.gov.sg. Ανακτήθηκε στις 11 Φεβρουαρίου 2020. 
  14. ↑ Health, Australian Government Department of (21 Ιανουαρίου 2020). «Novel coronavirus (2019-nCoV)». Australian Government Department of Health (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 11 Φεβρουαρίου 2020. 
  15. ↑ Chen, Huijun; Guo, Juanjuan; Wang, Chen; Luo, Fan; Yu, Xuechen; Zhang, Wei; Li, Jiafu; Zhao, Dongchi και άλλοι. (2020-02-12). «Clinical characteristics and intrauterine vertical transmission potential of COVID-19 infection in nine pregnant women: a retrospective review of medical records». The Lancet. doi:10.1016/S0140-6736(20)30360-3. ISSN 0140-6736. https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S0140673620303603. Ανακτήθηκε στις 2020-03-01. 
  16. ↑ Report of the WHO-China Joint Mission on Coronavirus Disease 2019 (COVID-19), σελ. 11–12. https://www.who.int/docs/default-source/coronaviruse/who-china-joint-mission-on-covid-19-final-report.pdf. Ανακτήθηκε στις 5 March 2020. 
  17. ↑ «Q&A on coronaviruses (COVID-19)». www.who.int (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 26 Φεβρουαρίου 2020. 
  18. ↑ «Coronavirus Disease 2019 (COVID-19) Symptoms». Centers for Disease Control and Prevention. United States. 10 Φεβρουαρίου 2020. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 30 Ιανουαρίου 2020. 
  19. ↑ «Epidemiological and clinical characteristics of 99 cases of 2019 novel coronavirus pneumonia in Wuhan, China: a descriptive study» (στα English). Lancet 395 (10223): 507–13. February 2020. doi:10.1016/S0140-6736(20)30211-7. PMID 32007143. 
  20. ↑ Hessen MT (27 Ιανουαρίου 2020). «Novel Coronavirus Information Center: Expert guidance and commentary». Elsevier Connect. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 30 Ιανουαρίου 2020. Ανακτήθηκε στις 31 Ιανουαρίου 2020. 
  21. ↑ «Clinical features of patients infected with 2019 novel coronavirus in Wuhan, China». Lancet 395 (10223): 497–506. February 2020. doi:10.1016/S0140-6736(20)30183-5. PMID 31986264. 
  22. ↑ 22,0 22,1 Velavan & Meyer 2020, σελ. 1-2.
  23. ↑ Wang 2020.
  24. ↑ Guan και άλλοι, Results.
  25. ↑ «Coronavirus Disease 2019 (COVID-19)». Centers for Disease Control and Prevention. 11 Φεβρουαρίου 2020. Ανακτήθηκε στις 2 Μαρτίου 2020. 
  26. ↑ «COVID-19: what is next for public health?». Lancet (Elsevier BV) 395 (10224): 542–545. February 2020. doi:10.1016/s0140-6736(20)30374-3. PMID 32061313. 
  27. ↑ «Laboratory testing for 2019 novel coronavirus (2019-nCoV) in suspected human cases: Interim guidance». World Health Organization. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 20 Ιανουαρίου 2020. Ανακτήθηκε στις 28 Ιανουαρίου 2020. 
  28. ↑ «2019 Novel Coronavirus (2019-nCoV) Situation Summary». Centers for Disease Control and Prevention. 30 Ιανουαρίου 2020. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 26 Ιανουαρίου 2020. Ανακτήθηκε στις 30 Ιανουαρίου 2020. 
  29. ↑ «Real-Time RT-PCR Panel for Detection 2019-nCoV». Centers for Disease Control and Prevention. 29 Ιανουαρίου 2020. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 30 Ιανουαρίου 2020. Ανακτήθηκε στις 1 Φεβρουαρίου 2020. 
  30. ↑ Ds, Hui· E, I. Azhar· Ta, Madani· F, Ntoumi· R, Kock· O, Dar· G, Ippolito· Td, Mchugh· Za, Memish (16 Φεβρουαρίου 2020). «The Continuing 2019-nCoV Epidemic Threat of Novel Coronaviruses to Global Health - The Latest 2019 Novel Coronavirus Outbreak in Wuhan, China». International journal of infectious diseases : IJID : official publication of the International Society for Infectious Diseases (στα Αγγλικά). PMID 31953166. Ανακτήθηκε στις 16 Φεβρουαρίου 2020. 
  31. ↑ «Undiagnosed pneumonia – China (HU) (01): wildlife sales, market closed, RFI Archive Number: 20200102.6866757». Pro-MED-mail. International Society for Infectious Diseases. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 22 Ιανουαρίου 2020. Ανακτήθηκε στις 13 Ιανουαρίου 2020. 
  32. ↑ Cohen, Jon; Normile, Dennis (17 January 2020). «New SARS-like virus in China triggers alarm». Science 367 (6475): 234–235. doi:10.1126/science.367.6475.234. ISSN 0036-8075. PMID 31949058. https://mcb.uconn.edu/wp-content/uploads/sites/2341/2020/01/WuhanScience24Jan2020.pdf. Ανακτήθηκε στις 11 February 2020. 
  33. ↑ Parry, Jane (January 2020). «China coronavirus: cases surge as official admits human to human transmission». British Medical Journal 368: m236. doi:10.1136/bmj.m236. ISSN 1756-1833. PMID 31959587. 
  34. ↑ Jin, Ying-Hui; Cai, Lin; Cheng, Zhen-Shun; Cheng, Hong; Deng, Tong; Fan, Yi-Pin; Fang, Cheng; Huang, Di και άλλοι. (2020-02-06). «A rapid advice guideline for the diagnosis and treatment of 2019 novel coronavirus (2019-nCoV) infected pneumonia (standard version)». Military Medical Research 7 (1): 4. doi:10.1186/s40779-020-0233-6. ISSN 2054-9369. PMID 32029004. PMC PMC7003341. https://doi.org/10.1186/s40779-020-0233-6. 
  35. ↑ Fang 2020, discussion.
  36. ↑ 36,0 36,1 Vetter 2020, Treatment horizon.
  37. ↑ Wang 2020, Key points.
  38. ↑ Vetter 2020.
  39. ↑ CDC 2020.

Πηγές

  • CDC (11 Φεβρουαρίου 2020). «Coronavirus Disease 2019 (COVID-19)». Centers for Disease Control and Prevention. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 26 Φεβρουαρίου 2020. Ανακτήθηκε στις 26 Φεβρουαρίου 2020. 
  • Fang, Yicheng; Zhang, Huangqi; Xie, Jicheng; Lin, Minjie; Ying, Lingjun; Pang, Peipei; Ji, Wenbin (2020-02-19). «Sensitivity of Chest CT for COVID-19: Comparison to RT-PCR». Radiology (Radiological Society of North America (RSNA)): 200432. doi:10.1148/radiol.2020200432. ISSN 0033-8419. 
  • Guan, Wei-jie; Ni, Zheng-yi; Hu, Yu; Liang, Wen-hua; Ou, Chun-quan; He, Jian-xing; Liu, Lei; Shan, Hong και άλλοι. (2020-02-28). «Clinical Characteristics of Coronavirus Disease 2019 in China». New England Journal of Medicine (Massachusetts Medical Society). doi:10.1056/nejmoa2002032. ISSN 0028-4793. 
  • Gorbalenya, Alexander E.; Baker, Susan C.; Baric, Ralph S.; de Groot, Raoul J.; Drosten, Christian; Gulyaeva, Anastasia A.; Haagmans, Bart L.; Lauber, Chris και άλλοι. (2020-02-11), Severe acute respiratory syndrome-related coronavirus: The species and its viruses – a statement of the Coronavirus Study Group, Cold Spring Harbor Laboratory, doi:10.1101/2020.02.07.937862 
  • Velavan, Thirumalaisamy P.; Meyer, Christian G. (2020-02-16). «The COVID‐19 epidemic». Tropical Medicine & International Health (Wiley). doi:10.1111/tmi.13383. ISSN 1360-2276. 
  • Wang, Dawei; Hu, Bo; Hu, Chang; Zhu, Fangfang; Liu, Xing; Zhang, Jing; Wang, Binbin; Xiang, Hui και άλλοι. (2020-02-07). «Clinical Characteristics of 138 Hospitalized Patients With 2019 Novel Coronavirus–Infected Pneumonia in Wuhan, China». JAMA (American Medical Association (AMA)). doi:10.1001/jama.2020.1585. ISSN 0098-7484. 
Ανακτήθηκε από "https://el.wikipedia.org/w/index.php?title=COVID-19&oldid=8129901"