Παρακεταμόλη: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε

Ενδογραμμικά

Έκδοση από την 12:43, 23 Μαΐου 2018

Πρότυπο:Drugbox Η παρακεταμόλη ή ακεταμινοφαίνη είναι φάρμακο με αναλγητική και αντιπυρετική δράση, αλλά με ασθενείς αντιφλεγμονώδεις δράσεις, το οποίο χρησιμοποιείται εκτενώς χωρίς να απαιτείται συνταγή γιατρού. Σε θεραπευτικές δόσεις έχει λιγότερες παρενέργειες απ' ό,τι η ασπιρίνη. Είναι διαθέσιμο με τα εμπορικά ονόματα Panadol, Depon (Ελλάδα), Apotel (Ελλάδα), Dolal (Ελλάδα), Algocit (Ελλάδα),^[1] Tylenol (ΗΠΑ) κτλ.

Η ακεταμινοφαίνη δρα αναστέλλοντας τη σύνθεση προσταγλανδινών στο κεντρικό νευρικό σύστημα. Χρησιμοποιείται για την ανακούφηση από τους πονοκεφάλους και άλλους πόνους (πχ. στην αρθρίτιδα) και χρησιμοποιείται για τη ανακούφηση από το κρυολόγημα και τη γρίπη. Σε συνδυασμό με οπιοειδή αναλγητικά, η παρακεταμόλη μπορεί να χρησιμοποιηθεί για τη θεραπεία του έντονου πόνου, όπως ο μετεγχειρητικός πόνος και η παρηγορητική θεραπεία των ασθενών με προχωρημένο καρκίνο.^[2]

Η παρακεταμόλη είναι ασφαλής και οι περισσότεροι άνθρωποι δεν παρουσιάζουν παρενέργειες στις συνιστώμενες δόσεις (μέχρι 1000 mg σε μία δόση, 4000 mg την ημέρα). Παρόλα αυτά, η υπερδοσολογία παρακεταμόλης μπορεί να αποβεί μοιραία, καθώς προκαλεί εκτεταμένη βλάβη στο ήπαρ. Παράγοντες κινδύνου αποτελούν η χρόνια ηπατική νόσος και ο αλκοολισμός.^[3] Η υπερδοσολογία παρακεταμόλης είναι η κύρια αιτία οξείας ηπατικής βλάβης στο δυτικό κόσμο.

Παραπομπές

↑ Παρακεταμόλη www.galinos.gr
↑ Scottish Intercollegiate Guidelines Network (SIGN) (2008). «6.1 and 7.1.1». Guideline 106: Control of pain in adults with cancer (PDF). Scotland: National Health Service (NHS). ISBN 9781905813384.
↑ Acetaminophen Drugs.com

[1] Παρακεταμόλη www.galinos.gr

[2] Scottish Intercollegiate Guidelines Network (SIGN) (2008). «6.1 and 7.1.1». Guideline 106: Control of pain in adults with cancer (PDF). Scotland: National Health Service (NHS). ISBN 9781905813384.

[3] Acetaminophen Drugs.com

[1]

[2]

[3]

@@ Γραμμή 1: / Γραμμή 1: @@
 [[Αρχείο:Paracetamol-skeletal.svg|thumb|250px|Η χημική δομή της παρακεταμόλης]]
+{{drugbox
+| Watchedfields = changed
+| verifiedrevid = 456349142
+| IUPAC_name = ''N''-(4-hydroxyphenyl)ethanamide
+| image = Paracetamol-skeletal.svg
+| image2 = Paracetamol-from-xtal-3D-balls.png
+| drug_name =
+| USAN=acetaminophen
+<!--Clinical data-->
+|synonyms = N-acetyl-para-aminophenol (APAP)
+| pronounce = Paracetamol: {{IPAc-en|ˌ|p|ær|ə|ˈ|s|iː|t|ə|m|ɒ|l}}<br />Acetaminophen: {{IPAc-en|audio=Acetaminophen.ogg|ə|ˌ|s|iː|t|ə|ˈ|m|ɪ|n|ə|f|ᵻ|n}}
+| tradename = [[Tylenol (brand)|Tylenol]], [[Panadol (brand)|Panadol]], [[list of paracetamol brand names|others]]<ref name=drugs.com-internatl>{{cite web|title=International Listings for Paracetamol|url=https://www.drugs.com/international/paracetamol.html|accessdate=11 January 2016|deadurl=no|archiveurl=https://web.archive.org/web/20160106130210/http://www.drugs.com/international/paracetamol.html|archivedate=6 January 2016|df=}}</ref>
+| Drugs.com = {{drugs.com|monograph|acetaminophen}}
+| MedlinePlus = a681004
+| licence_US = Acetaminophen
+| pregnancy_AU = A
+| pregnancy_US = C<ref name=AHFS2016/>
+| pregnancy_category = Not tested but seems to be safe
+| legal_AU = S4 (Rx), OTC, and unscheduled
+| legal_UK = GSL
+| legal_US = OTC
+| routes_of_administration = [[Oral administration|By mouth]], [[Buccal administration|through the cheek]], [[rectal administration|rectal]], [[Intravenous administration|intravenous]] (IV)
+<!--Pharmacokinetic data-->
+| bioavailability = 63–89%<ref>{{Cite book|isbn=9780977517459 |title=Acute Pain Management: Scientific Evidence |author=Working Group of the Australian and New Zealand College of Anaesthetists and Faculty of Pain Medicine |year=2010 |publisher=National Health and Medical Research Council |location=Melbourne, Australia |url=http://www.anzca.edu.au/resources/college-publications/pdfs/Acute%20Pain%20Management/books-and-publications/acutepain.pdf |archive-url=https://web.archive.org/web/20121021093616/http://www.anzca.edu.au/resources/college-publications/pdfs/Acute%20Pain%20Management/books-and-publications/acutepain.pdf |dead-url=yes |archive-date=2012-10-21 |format=PDF |edition=3rd |editor1=Macintyre, PE |editor2=Schug, SA |editor3=Scott, DA |editor4=Visser, EJ |editor5=Walker, SM |df= }}</ref>{{rp|73}}
+| protein_bound = 10–25%<ref>{{cite web|title=Tylenol, Tylenol Infants' Drops (acetaminophen) dosing, indications, interactions, adverse effects, and more|work=Medscape Reference|publisher=WebMD|accessdate=10 May 2014|url=http://reference.medscape.com/drug/tylenol-acetaminophen-343346#showall|deadurl=no|archiveurl=https://web.archive.org/web/20140414025534/http://reference.medscape.com/drug/tylenol-acetaminophen-343346#showall|archivedate=14 April 2014|df=}}</ref>
+| metabolism = Predominantly in the liver<ref name = TGA>{{cite web|title=Codapane Forte Paracetamol and codeine phosphate PRODUCT INFORMATION|work=TGA eBusiness Services|publisher=Alphapharm Pty Limited|date=29 April 2013|accessdate=10 May 2014 |url=https://www.ebs.tga.gov.au/ebs/picmi/picmirepository.nsf/pdf?OpenAgent&id=CP-2010-PI-05623-3|format=PDF}}</ref>
+| metabolites = APAP [[Glucuronide|gluc]], APAP [[sulfate]], APAP [[Glutathione|GSH]], APAP [[cys]], [[NAPQI]]<ref>{{cite web |title= Acetaminophen Pathway (therapeutic doses), Pharmacokinetics |accessdate= 13 January 2016 |url= https://www.pharmgkb.org/pathway/PA165986279 |deadurl= no |archiveurl= https://web.archive.org/web/20160304220600/https://www.pharmgkb.org/pathway/PA165986279 |archivedate= 4 March 2016 |df=  }}</ref>
+| elimination_half-life = 1–4 hours<ref name = TGA/>
+| excretion = Urine (85–90%)<ref name = TGA/>
+| onset = Pain relief onset by [[Route of administration|route]]:<br />[[Oral administration|By mouth]]&nbsp;– 37&nbsp;minutes<ref name="Buccal route">{{cite journal | vauthors = Pickering G, Macian N, Libert F, Cardot JM, Coissard S, Perovitch P, Maury M, Dubray C | title = Buccal acetaminophen provides fast analgesia: two randomized clinical trials in healthy volunteers | journal = Drug Des. Devel. Ther. | volume = 8 | issue = | pages = 1621–1627 | date = September 2014 | pmid = 25302017 | pmc = 4189711 | doi = 10.2147/DDDT.S63476 | quote = bAPAP has a faster time of antinociception onset (15 minutes, P<0.01) and greater antinociception at 50 minutes (P<0.01, CT1) and 30 minutes (P<0.01, CT2) than ivAPAP and sAPAP. All routes are similar after 50 minutes.&nbsp;... In postoperative conditions for acute pain of mild to moderate intensity, the quickest reported time to onset of analgesia with APAP is 8 minutes9 for the iv route and 37 minutes6 for the oral route.}}</ref><br />[[Buccal administration|Buccal]]&nbsp;– 15&nbsp;minutes<ref name="Buccal route" /><br />[[Intravenous]]&nbsp;– 8&nbsp;minutes<ref name="Buccal route" />
+<!--Identifiers-->
+| IUPHAR_ligand = 5239
+| CAS_number_Ref = {{cascite|correct|??}}
+| CAS_number = 103-90-2
+| ATC_prefix = N02
+| ATC_suffix = BE01
+| PubChem = 1983
+| DrugBank_Ref = {{drugbankcite|correct|drugbank}}
+| DrugBank = DB00316
+| ChemSpiderID_Ref = {{chemspidercite|correct|chemspider}}
+| ChemSpiderID = 1906
+| UNII_Ref = {{fdacite|correct|FDA}}
+| UNII = 362O9ITL9D
+| KEGG_Ref = {{keggcite|correct|kegg}}
+| KEGG = D00217
+| ChEBI_Ref = {{ebicite|correct|EBI}}
+| ChEBI = 46195
+| ChEMBL_Ref = {{ebicite|correct|EBI}}
+| ChEMBL = 112
+| PDB_ligand = TYL
+<!--Chemical data-->
+| C=8 | H=9 | N=1 | O=2
+| molecular_weight = 151.163 g/mol
+| SMILES = CC(=O)Nc1ccc(O)cc1
+| StdInChI_Ref = {{stdinchicite|correct|chemspider}}
+| StdInChI = 1S/C8H9NO2/c1-6(10)9-7-2-4-8(11)5-3-7/h2-5,11H,1H3,(H,9,10)
+| StdInChIKey_Ref = {{stdinchicite|correct|chemspider}}
+| StdInChIKey = RZVAJINKPMORJF-UHFFFAOYSA-N
+| density = 1.263
+| melting_point = 169
+| boiling_point = 420
+| melting_notes =<ref>{{Cite journal | doi = 10.1021/ci0500132 | title = General Melting Point Prediction Based on a Diverse Compound Data Set and Artificial Neural Networks | year = 2005 | last1 = Karthikeyan | first1 = M. | last2 = Glen | first2 = R. C. | last3 = Bender | first3 = A. | journal = Journal of Chemical Information and Modeling | volume = 45 | issue = 3 | pages = 581–590 | pmid = 15921448}}</ref><ref>{{cite web | url = http://lxsrv7.oru.edu/~alang/meltingpoints/meltingpointof.php?csid=1906 | title = melting point data for paracetamol | publisher = Lxsrv7.oru.edu | accessdate = 19 March 2011 | deadurl = yes | archiveurl = https://archive.is/20120630213835/http://lxsrv7.oru.edu/~alang/meltingpoints/meltingpointof.php?csid=1906 | archivedate = 30 June 2012 | df =  }}</ref>
+| solubility = 7.21&nbsp;g/kg (0&nbsp;°C)<ref name="paracetamol-solubility">{{cite journal | doi = 10.1021/je990124v | title = Solubility of paracetamol in pure solvents |vauthors=Granberg RA, Rasmuson AC | journal = [[Journal of Chemical & Engineering Data]] | volume = 44 | issue = 6 | pages = 1391–95 | year = 1999}}</ref><br />
+.21&nbsp;g/kg (5&nbsp;°C)<ref name="paracetamol-solubility" /><br />
+.44&nbsp;g/kg (10&nbsp;°C)<ref name="paracetamol-solubility" /><br />
+.97&nbsp;g/kg (15&nbsp;°C)<ref name="paracetamol-solubility" /><br />
+.78&nbsp;g/kg (20&nbsp;°C)<ref name="paracetamol-solubility" /><br />
+~14<!-- mg/ml (20 °C) is appended-->
+|caption=
+<!-- this is class not type: |type=non steroidal anti infalmatory drug (NSAIDs) -->
+|legal_status=
+|licence_EU=|alt=|type=}}
 Η '''παρακεταμόλη''' ή '''ακεταμινοφαίνη''' είναι [[φάρμακο]] με αναλγητική και αντιπυρετική δράση, αλλά με ασθενείς αντιφλεγμονώδεις δράσεις, το οποίο χρησιμοποιείται εκτενώς χωρίς να απαιτείται συνταγή γιατρού. Σε θεραπευτικές δόσεις έχει λιγότερες παρενέργειες απ' ό,τι η [[ασπιρίνη]]. Είναι διαθέσιμο με τα εμπορικά ονόματα Panadol, Depon (Ελλάδα), Apotel (Ελλάδα), Dolal (Ελλάδα), Algocit (Ελλάδα),<ref>[http://www.galinos.gr/web/drugs/main/substances/paracetamol Παρακεταμόλη] www.galinos.gr</ref> Tylenol (ΗΠΑ) κτλ.