Γκορντάνα Σιλιάνοφσκα
| Γκορτνάνα Σιλιάνοφσκα-Ντάβκοβα Гордана Силјановска-Давкова | |
|---|---|
.jpg) Η Σιλιάνοφσκα το 2024 | |
| Πρόεδρος της Βόρειας Μακεδονίας | |
Εν ενεργεία Ανέλαβε καθήκοντα 12 Μαΐου 2024 | |
| Πρωθυπουργός | Ταλάτ Τζαφέρι |
| Προκάτοχος | Στέβο Πενταρόφσκι |
| Μέλος της Συνέλευσης της Βόρειας Μακεδονίας | |
| Περίοδος 15 Ιουλίου 2020 – 12 Μαΐου 2024 | |
| Υπουργός άνευ χαρτοφυλακίου | |
| Περίοδος 17 Αυγούστου 1992 – 20 Δεκεμβρίου 1994 | |
| Πρωθυπουργός | Μπράνκο Τσερβένκοφσκι |
| Μέλος Συνταγματικής Επιτροπής της Συνέλευσης της Βόρειας Μακεδονίας | |
| Περίοδος 25 Νοεμβρίου 1990 – 17 Αυγούστου 1992 | |
| Προσωπικά στοιχεία | |
| Γέννηση | 11 Μαΐου 1953, Οχρίδα, ΣΔ της Μακεδονίας |
| Εθνότητα | Σλαβομακεδόνισσα |
| Υπηκοότητα | Βόρεια Μακεδονία |
| Πολιτικό κόμμα | VMRO-DPMNE |
| Παιδιά | 2 |
| Σπουδές |
|
| Επάγγελμα | δικηγόρος καθηγήτρια πανεπιστημίου πολιτικός[1] |
 Σχετικά πολυμέσα | |
Η Γκορντάνα Σιλιάνοφσκα-Ντάβκοβα (Σλαβομακεδονικά: Гордана Силјановска-Давкова: Οχρίδα, 11 Μαΐου 1953) είναι πανεπιστημιακός, νομικός και πολιτικός της Βόρειας Μακεδονίας, που υπηρετεί ως Πρόεδρος της Βόρειας Μακεδονίας από τις 12 Μαΐου 2024. Ήταν υποψήφια για τις προεδρικές εκλογές του 2019, αλλά έχασε από τον Στέβο Πενταρόφσκι στον δεύτερο γύρο. Έβαλε υποψηφιότητα ξανά στις προεδρικές εκλογές του 2024 και νίκησε τον Πενταρόφσκι στον δεύτερο γύρο. Είναι η πρώτη γυναίκα πρόεδρος της χώρας.
Πρώιμη ζωή και εκπαίδευση[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Γεννήθηκε στις 11 Μαΐου 1953, στην Οχρίδα της Γιουγκοσλαβίας (σήμερα Βόρεια Μακεδονία).[2] Ολοκλήρωσε την πρωτοβάθμια και δευτεροβάθμια εκπαίδευση στα Σκόπια. Αποφοίτησε από τη Νομική Σχολή του Πανεπιστημίου Αγίων Κυρίλλου και Μεθοδίου Σκοπίων το 1978, όπου πήρε και το μεταπτυχιακό της. Υποστήριξε τη διατριβή της, με τίτλο Τοπική Αυτοδιοίκηση — Ανάμεσα σε Κανόνες και Πραγματικότητα, στο Πανεπιστήμιο της Λιουμπλιάνα και απέκτησε το διδακτορικό της δίπλωμα.
Είναι παντρεμένη και έχει δυο παιδιά.
Σταδιοδρομία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Έγινε επίκουρη καθηγήτρια πολιτικών συστημάτων στη Νομική Σχολή των Σκοπίων το 1989 και αναπληρώτρια καθηγήτρια συνταγματικού δικαίου και πολιτικών συστημάτων το 1994. Έγινε τακτική καθηγήτρια το 2004 και έκτοτε διδάσκει μαθήματα συνταγματικού δικαίου, πολιτικά συστήματα, και σύγχρονα πολιτικά συστήματα και τοπική αυτοδιοίκηση. Ήταν μέλος της Συνταγματικής Επιτροπής της Συνέλευσης της Βόρειας Μακεδονίας (1990–1992) και υπουργός άνευ χαρτοφυλακίου στη πρώτη κυβέρνηση του Μπράνκο Τσερβένκοφσκι (1992–1994). Ήταν επίσης εμπειρογνώμονας του ΟΗΕ και αντιπρόεδρος της Ομάδας Ανεξάρτητης Τοπικής Αυτοδιοίκησης του Συμβουλίου της Ευρώπης. Έχει διατελέσει μέλος της Επιτροπής της Βενετίας (2008–2016). Ως μέλος της Επιτροπής της Βενετίας, ήταν μέλος των Υποεπιτροπών για τους Δημοκρατικούς Θεσμούς, τη Δικαιοσύνη, τη Λατινική Αμερική και το Συμβούλιο Συνταγματικής Δικαιοσύνης. Είναι συγγραφέας περίπου 200 επιστημονικών εργασιών για το συνταγματικό δίκαιο και το πολιτικό σύστημα.[3]
Από το 2017–2018, ως δημόσιο πρόσωπο, αντιτάχθηκε στην ψήφιση του νόμου επέκτασης της αλβανικής γλώσσας.[4]
Στο συνέδριο του VMRO-DPMNE στη Στρούγκα, προτάθηκε ως υποψήφια του κόμματος στις προεδρικές εκλογές του 2019.[5] Μετά την υποψηφιότητά της, υποσχέθηκε ότι, εάν κέρδιζε, θα γινόταν δημοψήφισμα για να επανέλθει το παλιό όνομα στη χώρα.[6] Ηττήθηκε από τον Στέβο Πενταρόφσκι. Η Σιλιάνοφσκα έθεσε ξανά υποψηφιότητα για πρόεδρος στις προεδρικές εκλογές του 2024. Αυτή τη φορά, νίκησε τον Πεντάροφσκι με μεγάλη διαφορά και έγινε η πρώτη γυναίκα που εξελέγη πρόεδρος της Βόρειας Μακεδονίας.[7]
Λίγες ημέρες πριν από την ορκωμοσία της, η Σιλιάνοφσκα τάχθηκε υπέρ της αναθεώρησης της "Συμφωνίας Καλής Γειτονίας" με την Βουλγαρία από το 2017 και κατά της συμπερίληψης των Βουλγάρων στο Σύνταγμα της χώρας, η οποία αποτελεί προϋπόθεση χωρίς την οποία η Βόρεια Μακεδονία δεν μπορεί να γίνει μέλος της ΕΕ.[8] Με την ευκαιρία αυτή, ο ασκών καθήκοντα πρωθυπουργού της Βουλγαρίας, Ντιμίταρ Γκλάβτσεφ, δήλωσε ότι η Βουλγαρία δεν θα κάνει άλλους συμβιβασμούς με τη Βόρεια Μακεδονία.[9] Ο πρόεδρος της Βουλγαρίας, Ρούμεν Ράντεφ, απάντησε ότι είναι απαραίτητο να αλλάξει το Σύνταγμα της Βόρειας Μακεδονίας και να σεβαστούν τα δικαιώματα των Βουλγάρων, καθώς και να σταματήσει η ρητορική μίσους εναντίον της Βουλγαρίας εκεί.[10]
Προεδρία και αντιδράσεις[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Ορκίστηκε στις 12 Μαΐου 2024. Κατά την ανάγνωση του όρκου, αποκάλεσε τη χώρα της Μακεδονία. Ως ένδειξη διαμαρτυρίας η πρέσβης της Ελλάδας στη Βόρεια Μακεδονία, Σοφία Φιλιππίδου, η οποία είχε προσκληθεί στη συνεδρίαση της Βουλής για την ορκωμοσία, αποχώρησε.[11] Αντιδρώντας, το ελληνικό υπουργείο Εξωτερικών επισήμανε ότι οι ενέργειες της Σιλιάνοφσκα αποτελούν παραβίαση της Συμφωνίας των Πρεσπών και θέτουν σε κίνδυνο τις σχέσεις των δύο χωρών καθώς και την ένταξη της Βόρειας Μακεδονίας στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Θέση πήρε, επίσης, η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, υπογραμμίζοντας ότι οι προοπτικές ένταξης της Βόρειας Μακεδονίας στην ΕΕ εξαρτώνται με την τήρηση της Συμφωνίας των Πρεσπών. Η επιλογή της Σιλιάνοφσκα να χρησιμοποιήσει τη λέξη «Μακεδονία» είναι πρωτοβουλία «παράνομη και ανεπίτρεπτη» δήλωσε ο Έλληνας πρωθυπουργός, Κυριάκος Μητσοτάκης που πρόσθεσε ότι η Ελλάδα δεν θα δεχθεί παρόμοια ολισθήματα.[12] Σε ανακοίνωση του, το υπουργείο Εξωτερικών της Βόρειας Μακεδονίας επιβεβαίωσε την σταθερή δέσμευση της χώρας για την απαρέγκλιτη τήρηση των συνταγματικών διατάξεων καθώς και όλων των διεθνώς υποχρεώσεων που απορρέουν από αυτές.[13]
Η Σιλιάνοφσκα δεσμεύτηκε ακόμη να «θηλυκοποιήσει» και να «εξευρωπαΐσει» τη χώρα τονίζοντας τον ρόλο των γυναικών στη Βόρεια Μακεδονία σε όλη την ομιλία της.
Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- ↑ Ανακτήθηκε στις 20 Ιουνίου 2019.
- ↑ Македонска енциклопедија, том II. Скопје, Македонска академија на науките и уметностите, 2009. (ISBN 978-608-203-024-1). стр. 1358. (in Macedonian).
- ↑ Биографија на проф. д-р Гордана Силјановска-Давкова, официјален веб портал на Νομική Σχολή «Ιουστινιανός Α'»
- ↑ «Сиљановска Давкова: Ваквото воведување на Законот за јазиците е ноторно кршење на Деловникот кој што е најважен акт на Собранието». Kurir.mk (στα Σλαβομακεδονικά). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 20 Απριλίου 2019. Ανακτήθηκε στις 12 Μαΐου 2024.
- ↑ НМ (16 Φεβρουαρίου 2019). «ВМРО-ДПМНЕ ќе ја кандидира Силјановска-Давкова на претседателските избори». Нова Македонија (στα Σλαβομακεδονικά). Ανακτήθηκε στις 12 Μαΐου 2024.
- ↑ «Силјановска ќе игра "втор референдум" за Договорот од Преспа». dw.com (στα Σλαβομακεδονικά). Ανακτήθηκε στις 12 Μαΐου 2024.
- ↑ «North Macedonia elects first woman president as center-left incumbents suffer historic losses». Associated Press (στα Αγγλικά). 9 Μαΐου 2024. Ανακτήθηκε στις 12 Μαΐου 2024.
- ↑ Дневник (2 Μαΐου 2024). «ВМРО-ДПМНЕ ще иска промени в Договора за приятелство с България». Dnevnik (στα Βουλγαρικά). Ανακτήθηκε στις 13 Μαΐου 2024.
- ↑ «Главчев за Северна Македония: Ние повече отстъпки няма накъде да правим». dariknews.bg (στα Βουλγαρικά). 9 Μαΐου 2024. Ανακτήθηκε στις 13 Μαΐου 2024.
- ↑ «Радев: Скоро ще проличи дали Силяновска ще работи за европейската перспектива на РСМ». БГНЕС: Новини от България и Света (στα Βουλγαρικά). 9 Μαΐου 2024. Ανακτήθηκε στις 13 Μαΐου 2024.
- ↑ Newsit. «Βόρεια Μακεδονία: Η νέα πρόεδρος Γκορντάνα Σιλιάνοφσκα αποκάλεσε τη χώρα της «Μακεδονία» κατά την ορκωμοσία της». www.Newsit.gr. Ανακτήθηκε στις 12 Μαΐου 2024.
- ↑ «Μητσοτάκης: Προκλητική, παράνομη και ανεπίτρεπτη η στάση της νέας προέδρου της Βόρειας Μακεδονίας». in.gr. 13 Μαΐου 2024.
- ↑ «Το ΥΠΕΞ της Βόρειας Μακεδονίας «αδειάζει» τη Σιλιάνοφσκα». in.gr. 13 Μαΐου 2024.