Γερμανικός εξπρεσιονισμός
 |
Το λήμμα δεν περιέχει πηγές ή αυτές που περιέχει δεν επαρκούν. |
Ο γερμανικός εξπρεσιονισμός είναι κίνημα τέχνης, το οποίο έκανε την εμφάνιση του στη Γερμανία μετά τον Πρώτο Παγκόσμιο Πόλεμο και μεσουράνησε τη δεκαετία του 1920. Ήταν μέρος του εξπρεσιονιστικού κινήματος που εκδηλώθηκε και σε άλλες χώρες της Ευρώπης όχι μόνο στον κινηματογράφο, αλλά και στην αρχιτεκτονική καθώς και τη ζωγραφική.
Γέννηση
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Μετά τον Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο η κινηματογραφική βιομηχανία της Γερμανίας γνώρισε μεγάλη άνθηση. Όμως, λόγω οικονομικών δυσκολιών, οι Γερμανοί παραγωγοί δεν μπορούσαν να γυρίσουν ταινίες ανάλογης ποιότητας με εκείνες του Χόλυγουντ. Έτσι οι παραγωγοί του στούντιο AG ανέπτυξαν ένα δικό τους στυλ με τη χρήση του συμβολισμού και της σκηνογραφίας για να προσδώσουν συναίσθημα και βαθύτερο νόημα στις ταινίες και επικεντρώθηκαν στις "σκοτεινές" ανθρώπινες εμπειρίες.
Δεκαετίες 1920 και 1930
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Οι πρώτες εξπρεσιονιστικές ταινίες, Ο φοιτητής της Πράγας (1913)[1], Το εργαστήριο του δόκτωρος Καλιγκάρι (1920), Γκόλεμ (1921)[1], Νοσφεράτου (1922)[1], Φάντομ (1922), Σάτεν (1923) και Το τελευταίο γέλιο (1924), έδιναν έμφαση στον συμβολισμό, το μακιγιάζ και τη σκηνογραφία.
Πολλά ευρωπαϊκά κινήματα της δεκαετίας του 1920 ήθελαν να πειραματιστούν και να δοκιμάσουν πρωτοποριακά για την εποχή πράγματα. Οι πρώτες εξπρεσιονιστικές ταινίες λόγω έλλειψης χρημάτων γυρίστηκαν σε μη-ρεαλιστικά γεωμετρικά παράλογα σκηνικά τα οποία ήταν ζωγραφισμένα με βάση τις αρχές του εξπρεσιονισμού στη ζωγραφική. Το σενάριο και η ιστορία των εξπρεσιονιστικών ταινιών συχνά διαπραγματευόταν θέματα όπως η τρέλα, η παράνοια, η προδοσία και άλλα τέτοια θέματα (εν αντιθέσει με τα συνηθισμένα ερωτικά έργα ή τις περιπέτειες). Άλλα έργα που εντάσσονται στον γερμανικό εξπρεσιονισμό είναι το "Metropolis" (1927) του Φριτς Λάνγκ όπως και το "Μ" (1931) του ίδιου σκηνοθέτη[2].
Σαν κίνημα ο γερμανικός εξπρεσιονισμός έζησε λίγα χρόνια. Τα θέματα όμως που διαπραγματεύτηκαν οι ταινίες του παρέμειναν επίκαιρα και στα τέλη της δεκαετίας του 1920 αλλά και τη δεκαετία του 1930. Αυξήθηκε σημαντικά η έμφαση στον φωτισμό και τη σκηνογραφία για τη δημιουργία ατμόσφαιρας στον κινηματογράφο. Αυτή η κινηματογραφική σχολή, που οδήγησε στη δημιουργία του φιλμ νουάρ, μετανάστευσε μαζικά στην Αμερική όταν οι ναζί κατέλαβαν την εξουσία. Οι Γερμανοί σκηνοθέτες ήταν πολύ ευπρόσδεκτοι στα αμερικανικά στούντιο και γύρισαν κάποιες ταινίες που άφησαν εποχή[3].
Δύο κινηματογραφικά είδη που έχουν επηρεαστεί ιδιαίτερα από το γερμανικό εξπρεσιονισμό είναι οι ταινίες τρόμου και το φιλμ νουάρ. Ο Καρλ Λάμλε και τα Universal Studios απέκτησαν μεγάλη φήμη την εποχή του βωβού με ταινίες όπως το "Φάντασμα της Όπερας". Επηρεασμένοι από το κίνημα είναι και σκηνοθέτες όπως ο Άλφρεντ Χίτσκοκ.
Ερμηνεία
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Μελετητές όπως ο Ζίγκφριντ Κρακάουερ στο βιβλίο του From Caligari to Hitler: A Psychological History of the German Film, υποστήριξαν ότι ο γερμανικός εξπρεσιονισμός προβάλλει το αναπόφευκτο της ναζιστικής επικράτησης. Οι ταινίες του εξπρεσιονισμού είναι σαν να προετοιμάζουν το κοινό για την έλευση του ναζισμού που έπεται.
Σύγχρονη επιρροή
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Σκηνοθέτες όπως ο Χίτσκοκ -κατά παραδοχή του ιδίου τουλάχιστον[4]- επηρεάστηκαν έντονα από τον γερμανικό εξπρεσιονισμό και υιοθέτησαν κάποιες από τις βασικές αρχές του στο μετέπειτα έργο τους. Πολλές σύγχρονες ταινίες, όπως το Blade Runner (1982), το Batman Returns (1992), ο Ο Ψαλιδοχέρης (1990) και το Το Το Κοράκι (1994) θεωρείται ότι είναι επηρεασμένες από τον γερμανικό εξπρεσιονισμό είτε στη δημιουργία ατμόσφαιρας είτε στο αισθητικό κομμάτι.
Αναφορές
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- ↑ 1,0 1,1 1,2 Roger Manvell. Henrik Galeen - Films as writer:, Other films:. Film Reference. Ανακτήθηκε στις 23 Απριλίου 2009.
- ↑ «German Expressionism: Part Two». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 16 Σεπτεμβρίου 2010. Ανακτήθηκε στις 9 Μαρτίου 2011.
- ↑ Dickos, Andrew (2002). Street with No Name: A History of the Classic Film Noir. Lexington: University of Kentucky Press. ISBN 0813122430, pp. 9-34.
- ↑ "Paul Merton Looks at Alfred Hitchcock", BBC Television 2009, Broadcast- 28th Feb 2009