Γυναικοκτονία

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Γ2 2ο ΓΕΛ ΤΡΙΚΑΛΩΝ

Η γυναικοκτονία είναι ένας όρος για το έγκλημα μίσους που βασίζεται στο φύλο. Γενικά ορίζεται ως «η δολοφονία γυναικών (ή κοριτσιών) επειδή είναι γυναίκες», συμπεριλαμβανομένων μορφών έμφυλης και σεξιστικής βίας. Οι ορισμοί ποικίλλουν ανάλογα με το πολιτισμικό τους πλαίσιο.[1] Ο όρος χρησιμοποιήθηκε για πρώτη φορά στην Αγγλία το 1801 για να υποδηλώσει "τη δολοφονία μιας γυναίκας". [2] Το 1848 ο όρος δημοσιεύτηκε στο λεξικό νομικών όρων του Wharton's.[3] Η φεμινίστρια συγγραφέας Ντιάνα Ε.Χ. Ράσελ (Diana EH Russell)[4] ήταν το πρώτο πρόσωπο που προσδιόρισε και διέδωσε αυτόν τον όρο στη σύγχρονη εποχή, το 1976. Η ίδια αναφέρθηκε στους όρους "έγκλημα πάθους" και "έγκλημα τιμής". Ορίζει τη λέξη ως «τη δολοφονία γυναικών από άντρες επειδή είναι γυναίκες». Άλλες φεμινίστριες δίνουν έμφαση στην πρόθεση ή τον σκοπό της πράξης που απευθύνεται σε γυναίκες ειδικά επειδή είναι γυναίκες. Άλλοι περιλαμβάνουν και τη θανάτωση γυναικών από γυναίκες.[5]

Συχνά, αμφισβητείται η αναγκαιότητα ορισμού της δολοφονίας γυναικών χωριστά από τη συνολική ανθρωποκτονία. Η ενδοοικογενειακή βία επηρεάζει 3 στις 10 γυναίκες καθ' όλη τη διάρκεια της ζωής τους και εκτιμάται ότι στο 13,5% των ανθρωποκτονιών συνολικά εμπλέκονται στενοί σύντροφοι και το ποσοστό αυτό των δολοφονιών είναι έμφυλο.[6][7] Οι μη υποστηρικτές αυτού του όρου θεωρούν ότι, δεδομένου ότι πάνω από το 80% όλων των θυμάτων δολοφονίας είναι άνδρες, ο όρος δίνει μεγάλη έμφαση στη λιγότερο επικρατούσα δολοφονία γυναικών. Ωστόσο, ένας σύντροφος είναι υπεύθυνος στο 40% περίπου των ανθρωποκτονιών με θύμα γυναίκα, σε σύγκριση με το 6% της ευθύνης των συντρόφων σε ανθρωποκτονίες που αφορούν άντρα ως θύμα. Η μελέτη της γυναικοκτονίας αποτελεί κοινωνική πρόκληση.[8]

Υπάρχει και ο στατιστικός ορισμός, που εστιάζει στη δολοφονία μιας γυναίκας από ερωτικό σύντροφο και στον θάνατό της ως αποτέλεσμα μιας πρακτικής που είναι επιβλαβής στις γυναίκες. Ως ερωτικός σύντροφος νοείται πρώην ή νυν σύντροφος ή σύζυγος. [9]

Όσον αφορά την καταγραφή των γυναικοκτονιών στον ελληνικό χώρο, εφόσον η γυναικοκτονία δεν αναγνωρίζεται νομικά και θεσμικά, δεν καταγράφεται από το ελληνικό κράτος με κάποιον τρόπο.

Το Ελληνικό Τμήμα του Ευρωπαϊκού Παρατηρητηρίου για τη Γυναικοκτονία (European Observatory on Femicide ή E.O.F.)[10] καταγράφει τις γυναικοκτονίες που λαμβάνουν χώρα στην Ελλάδα. Η ελληνική ομάδα δημιουργήθηκε το 2019 ως επιμέρους ερευνητική ομάδα ανάμεσα σε αρκετές ακόμη στο πλαίσιο λειτουργίας του E.O.F., όπως στη Γερμανία, την Κύπρο, τη Μάλτα κοκ. Από το 2021 το Ελληνικό Τμήμα διατηρεί ιστοσελίδα, όπου μπορούν να βρεθούν τα ποιοτικά και ποσοτικά δεδομένα που έχουν συλλεχθεί για τις γυναικοκτονίες από το έτος 2019, μαζί με ανάλυση των ιδιαίτερων χαρακτηριστικών τους, βιβλιογραφία-εργογραφία για το θέμα της γυναικοκτονίας, ενώ στην ιστοσελίδα ανακοινώνεται και η δραστηριότητα της ομάδας και η συμμετοχή της σε εργαστήρια, εκδηλώσεις κ.ά.[11]

Γυναικοκτονία και λογοτεχνία [12][Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  • Φόνισσα, Α. Παπαδιαμάντης
  • Ακόμα;, Κ. Θεοτόκης
  • Έρως κωφαλάλου, Π. Νιρβάνας
  • Δεσμώτες, Α. Τερζάκης
  • Συνταγματάρχης Λιάπκιν, Μ. Καραγάτσης.

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. «COST Action 1206 - Femicide». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 9 Μαΐου 2019. Ανακτήθηκε στις 1 Ιουλίου 2014. 
  2. «The history of the term 'femicide' | Femicide in Canada». femicideincanada.ca. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 1 Φεβρουαρίου 2022. Ανακτήθηκε στις 20 Ιουνίου 2021. 
  3. 1817-1867., Wharton, J. J. S. (John Jane Smith), 1816 or (1867). The law-lexicon : or, Dictionary of jurisprudence. Stevens and Sons. 83137709. 
  4. «Diana E. H. Russell» (στα αγγλικά). Wikipedia. 2023-01-30. https://en.wikipedia.org/w/index.php?title=Diana_E._H._Russell&oldid=1136472453. 
  5. Corradi, Consuelo; Marcuello-Servós, Chaime; Boira, Santiago; Weil, Shalva (9 July 2016). «Theories of femicide and their significance for social research». Current Sociology 64 (7): 975–995. doi:10.1177/0011392115622256. https://semanticscholar.org/paper/19883a3c2b8394787c6eac7566dfb49111d4886d. 
  6. Johnson, Holly; Eriksson, Li; Mazerolle, Paul; Wortley, Richard (2017-04-07). «Intimate Femicide: The Role of Coercive Control» (στα αγγλικά). Feminist Criminology 14 (1): 3–23. doi:10.1177/1557085117701574. ISSN 1557-0851. http://discovery.ucl.ac.uk/1547775/1/Wortley_Final%20revisions%20manuscript%20IPH%20and%20coercive%20control.pdf. 
  7. Stockl, H., Devries, K., Rotstein, A., Abrahams, M., Campbell, J., Watts, C., & Garcia Moreno, C. (2013). The global prevalence of intimate partner homicide: A systematic review. The Lancet, 382, 859-865. accessed 14 September 2019
  8. Marcuello-Servós, Chaime; Corradi, Consuelo; Weil, Shalva; Boira, Santiago (8 July 2016). «Femicide: A social challenge». Current Sociology 64 (7): 967–974. doi:10.1177/0011392116639358. 
  9. «Διοτίμα - Κέντρο για τα έμφυλα δικαιώματα και την ισότητα». Διοτίμα. Ανακτήθηκε στις 12 Μαΐου 2023. 
  10. andreas. «European Observatory on Femicide (EOF)». eof.cut.ac.cy (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 16 Δεκεμβρίου 2023. 
  11. «Γυναικοκτονία | Ελληνικό Τμήμα Ευρωπαϊκού Παρατηρητηρίου για τη Γυναικοκτονία». Γυναικοκτονία | Ελληνικό Τμήμα Ευρωπαϊκού Παρατηρητηρίου (EOF) για τη Γυναικοκτονία. Ανακτήθηκε στις 16 Δεκεμβρίου 2023. 
  12. «Γυναικοκτονία και «κλασική» ελληνική πεζογραφία». Η Εφημερίδα των Συντακτών. Ανακτήθηκε στις 12 Μαΐου 2023. 

Eξωτερικοί σύνδεσμοι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

15900 Γραμμή SOS κατά της έμφυλης βίας