Σύνδρομο Σαβάντ
Ο όρος σύνδρομο Σαβάντ (σύνδρομο Savant ή σύνδρομο του σοφού) χρησιμοποιείται ως περιγραφή του χαρακτηριστικού γνωρίσματος ενός προσώπου που φέρει σοβαρή αναπτυξιακή ή διανοητική αναπηρία σε συνδυασμό με μια εξαιρετική διανοητική ικανότητα σε ένα ορισμένο πεδίο.
Χαρακτηριστικά, η νοημοσύνη (IQ) ενός τέτοιου ανθρώπου είναι χαμηλότερη από το μέσο όρο νοημοσύνης, ενώ ταυτόχρονα είναι πολύ υψηλή σε έναν ή περισσότερους τομείς, πολύ περιορισμένους. Οι ικανότητες αυτών των ανθρώπων περιλαμβάνουν εντυπωσιακούς άθλους αποστήθισης, υπολογισμού αριθμητικής, ή και ασυνήθιστες δυνατότητες στην τέχνη και τη μουσική. Ο σύντομος όρος για αυτούς τους ανθρώπους είναι Σαβάντ χωρίς καμιά υποτιμητική έννοια. Ένας αυτιστικός Σαβάντ τελικά συνδυάζει και τον αυτισμό και το σύνδρομο Σαβάντ.
Χαρακτηριστικές ικανότητες
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Το σύνδρομο του Σαβάντ αναγνωρίζεται συνήθως κατά τη διάρκεια της πρόωρης παιδικής ηλικίας αφού συνοδεύεται και από άλλες αναπτυξιακές ανωμαλίες. Σε πολλές περιπτώσεις εμφανίζεται σε παιδιά με αυτισμό.
Στα αγόρια εμφανίζεται περίπου έξι φορές συχνότερα από ότι στα κορίτσια.[1]
Οι περισσότεροι αυτιστικοί Σαβάντ έχουν σημαντικές διανοητικές ικανότητες. Μια εκτενής ματιά είναι αρκετή για να αποστηθίσουν γεγονότα, αριθμούς, πινακίδες κυκλοφορίας, χάρτες, εκτενείς καταλόγους αθλητισμού και καιρικών στατιστικών, πράγματα που συχνά θυμούνται μετά για πάντα. Μερικοί Σαβάντ μπορούν να αποτυπώσουν στην μνήμη τους και έπειτα να επαναλάβουν χωρίς λάθος μια πολύ μεγάλη ακολουθία μουσικής, αριθμών, ή ομιλίας. Άλλοι, που λέγονται νοητικοί επεξεργαστές, μπορούν να κάνουν τεράστιες και πολύπλοκες αριθμητικές πράξεις με το μυαλό και με αφάνταστη ταχύτητα. Άλλες δεξιότητες περιλαμβάνουν τον ακριβή υπολογισμό αποστάσεων και της γεωμετρικής γωνίας από τη θέαση και μόνο, τον υπολογισμό της ακριβούς ημέρας της εβδομάδας για οποιαδήποτε δεδομένη ημερομηνία σε βάθος δεκάδων χιλιάδων ετών, και τη μέτρηση της διάβασης του χρόνου χωρίς ρολόι και με ακρίβεια. Συνήθως οι αυτιστικοί Σαβάντ έχουν μια μόνο χαρακτηριστική ειδική ικανότητα, αλλά σπανίως μπορεί να έχουν πολλαπλές.
Γιατί και πώς οι αυτιστικοί σοφοί είναι ικανοί αυτών των καταπληκτικών νοητικών άθλων δεν είναι αρκετά γνωστό. Μερικοί Σαβάντ έχουν κάποια προφανή νευρολογική ασθένεια που μπορεί να διαγνωσθεί από την ιατρική, και η οποία πολλές φορές παρατηρείται στο αριστερό ημισφαίριο του εγκεφάλου.[2]
Διάσημοι αυτιστικοί Σαβάντ
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Υπάρχουν περίπου 50-100 αναγνωρισμένοι ταλαντούχοι Σαβάντ στον κόσμο.[3]
- Αλόνζο Κλέμονς, Αμερικάνος γλύπτης πηλού.[4]
- Τόνι ΝτεΜπλουά, τυφλός Αμερικάνος μουσικός.[5]
- Λέσλι Λέμκε, τυφλός Αμερικάνος μουσικός.[6]
- Τζόναθαν Λέρμαν, Αμερικάνος καλλιτέχνης.[7]
- Τριστάν Μεντόζα, μουσικός θαύμα από τις Φιλιππίνες.[8]
- Ντέρεκ Παραβιτσίνι, τυφλός Βρετανός μουσικός.[9]
- Κιμ Πικ, σ'αυτόν βασίστηκε το κινηματογραφικό έργο Ο Άνθρωπος της Βροχής (Rain Man),[6][10] αν και η διάγνωση άλλαξε.[11]
- Τζέιμς Χένρι Πούλεν, Βρετανός μαραγκός θαύμα.[12]
- Ματ Σάβατζ, Αμερικανός τζαζίστας θαύμα. [13]
- Ενριέτ Σετ.Φ., Ούγγρος ποιητής, συγγραφέας και καλλιτέχνης. [14]
- Ντάνιελ Τάμετ, Βρετανός συγγραφέας που μιλάει 11 γλώσσες και κατέχει το Ευρωπαϊκό ρεκόρ αποστήθισης 22.514 ψηφίων του π.[15]
- Στίβεν Ουίλτσιρ, Βρετανός καλλιτέχνης αρχιτεκτονικής.[16]
- Ρίτσαρντ Ουάουρο, Σκοτσέζος καλλιτέχνης.[6]
Παραπομπές
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- ↑ Treffert, Darold. Geniuses, Prodigies & Savants (PDF)
- ↑ Treffert, D.A. & Christensen, D.D. (2005). "Inside the Mind of a Savant", Scientific American, 293(6).
- ↑ Martin, D (18 Σεπτεμβρίου 2006). «Savants: Charting Islands of Genius». CNN Health.
- ↑ Treffert, Darold. «Alonzo Clemons - Genius Among Us». Wisconsin Medical Society. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 13 Δεκεμβρίου 2007. Ανακτήθηκε στις 7 Νοεμβρίου 2007.
- ↑ Treffert, Darold. «Tony DeBlois - A Prodigious Musical Savant». Wisconsin Medical Society. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 26 Ιουνίου 2010. Ανακτήθηκε στις 7 Νοεμβρίου 2007.
- ↑ 6,0 6,1 6,2 Treffert, Darold A. and Gregory L. Wallace (2003). «Islands of Genius» (PDF). Scientific American, Inc. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο (PDF) στις 4 Μαρτίου 2012. Ανακτήθηκε στις 8 Νοεμβρίου 2007.
- ↑ Jonathan Lerman:
- Treffert, Darold. «Jonathan Lerman - An Extraordinary Artist». Wisconsin Medical Society. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 13 Δεκεμβρίου 2007. Ανακτήθηκε στις 7 Νοεμβρίου 2007.
- Blumenthal, Ralph (16 Ιανουαρίου 2002). «Success at 14, Despite Autism; His Drawings Go for Up to $1,200 and Win High Praise». The New York Times. http://query.nytimes.com/gst/fullpage.html?res=9907E7DA1238F935A25752C0A9649C8B63. Ανακτήθηκε στις 2007-11-05.
- ↑ Treffert, Darold. «Thristan "Tum-Tum" Mendoza - A Child Prodigy Marimbist With Autism from the Philippines». Wisconsin Medical Society. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 28 Σεπτεμβρίου 2007. Ανακτήθηκε στις 7 Νοεμβρίου 2007.
- ↑ Derek Paravicini:
- Treffert, Darold. «Derek Paravicini - A Talent and Love for Music». Wisconsin Medical Society. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 25 Ιουνίου 2010. Ανακτήθηκε στις 7 Νοεμβρίου 2007.
- «Meet Musical Savant Rex: Lesley Stahl Checks In On A Boy With An Extraordinary Musical Talent». CBS, 60 Minutes. 23 Οκτωβρίου 2005. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 22 Δεκεμβρίου 2007. Ανακτήθηκε στις 8 Νοεμβρίου 2007.
- ↑ «NASA Studying 'Rain Man's' Brain». Space.com. 8 Νοεμβρίου 2004. Ανακτήθηκε στις 14 Σεπτεμβρίου 2007.
- ↑ Wulff, Jane (Νοεμβρίου 2006). «Kim Peek and Fran Peek: 'I am important to know you'» (PDF). Multnomah Education Service District. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο (PDF) στις 14 Απριλίου 2008. Ανακτήθηκε στις 18 Σεπτεμβρίου 2007.
- ↑ James Henry Pullen:
- Ward, O. Conor. "The Childhood and the Life of James Henry Pullen, the Victorian Idiot Savant (1832–1916)", Abstract of article cited at adc.bmjjournals.com Ανακτήθηκε 14 Ιουνίου 2006.
- Treffert, Darold. «James Henry Pullen - Genius of Earlswood Asylum». Wisconsin Medical Society. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 15 Σεπτεμβρίου 2012. Ανακτήθηκε στις 7 Νοεμβρίου 2007.
- ↑ Matt Savage:
- "The Prodigy", People magazine 17 Ιουνίου 2002.
- Treffert, Darold. «Matt Savage - A 14-Year-Old Marvelous Musician». Wisconsin Medical Society. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 13 Δεκεμβρίου 2007. Ανακτήθηκε στις 7 Νοεμβρίου 2007.
- ↑ Treffert, Darold. «Henriett Seth F. - Rain Girl». Wisconsin Medical Society. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 25 Φεβρουαρίου 2008. Ανακτήθηκε στις 7 Νοεμβρίου 2007.
- ↑ Johnson, Richard (12 Φεβρουαρίου 2005). «A genius explains». The Guardian. Ανακτήθηκε στις 8 Νοεμβρίου 2007.
- ↑ «Unlocking the brain's potential». BBC News. 10 Μαρτίου 2001. Ανακτήθηκε στις 8 Νοεμβρίου 2007.
Βιβλιογραφία
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- O'Connor N, Cowan R, Samella K (2000)/ "Calendric Calculation and Intelligence." Intelligence 28, 31–48.
- Pearce JC (1992). Evolution's End: Claiming the Potential of Our Intelligence, HarperSanFrancisco, San Francisco.
- Snyder AW, Mulcahy E, Taylor JL, Mitchell DJ, Sachdev P, Gandevia SC (2003). «Savant-like skills exposed in normal people by suppressing the left fronto-temporal lobe». J. Integr. Neurosci. 2 (2): 149–58. PMID 15011267.
- Snyder AW (2001) "Paradox of the savant mind." Nature 413, 251–252.
- Snyder AW, Mitchell DJ (1999). «Is integer arithmetic fundamental to mental processing?: the mind's secret arithmetic». Proc. Biol. Sci. 266 (1419): 587–92. doi:. PMID 10212449.
- Tammet Daniel (2006). Born On A Blue Day, Hodder & Stoughton, London.
- Treffert DA (2000). Extraordinary People, Bantom Press, London.
- Treffert DA (1988). «The idiot savant: a review of the syndrome». The American journal of psychiatry 145 (5): 563–72. PMID 3282450. https://archive.org/details/sim_american-journal-of-psychiatry_1988-05_145_5/page/563.