Ομφάλιος λώρος: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων
Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
μΧωρίς σύνοψη επεξεργασίας |
Χωρίς σύνοψη επεξεργασίας |
||
| Γραμμή 1: | Γραμμή 1: | ||
{{χωρίς παραπομπές}} |
{{χωρίς παραπομπές}} |
||
[[Αρχείο:Umbilicalcord.jpg|μικρογραφία|Ομφάλιος λώρος ενός μωρού ηλικίας τριών λεπτών. Είναι εμφανής η χρήση του ιατρικού σφιγκτήρα.]] |
[[Αρχείο:Umbilicalcord.jpg|μικρογραφία|Ομφάλιος λώρος ενός μωρού ηλικίας τριών λεπτών. Είναι εμφανής η χρήση του ιατρικού σφιγκτήρα.|307x307εσ]] |
||
O '''ομφάλιος λώρος''' είναι ένα σωλήνας που συνδέει το [[έμβρυο]] με τον [[Πλακούντας|πλακούντα]]. Κατά τη στιγμή της γέννησης έχει μήκος περίπου 60 εκ., διάμετρο περίπου 1 |
O '''ομφάλιος λώρος''' είναι ένα σωλήνας που συνδέει το [[έμβρυο]] με τον [[Πλακούντας|πλακούντα]]. Κατά τη στιγμή της γέννησης έχει μήκος περίπου 60 εκ., διάμετρο περίπου 1,3 εκ. και περιέχει αιμοφόρα αγγεία.<ref name=":0">{{Cite web|url=https://www.britannica.com/science/umbilical-cord|title=Umbilical cord {{!}} embryology|website=Encyclopedia Britannica|language=en|accessdate=2021-06-30}}</ref> Κατά τη διάρκεια της εμβρυϊκής ανάπτυξης, είναι μέρος του εμβρύου και συνήθως περιέχει δύο αρτηρίες (ομφαλική αρτηρίες) και μία φλέβα (ομφαλική φλέβα), οι οποίες περιβάλλονται από τη γέλη του Wharton. Οι ανταλλαγές ουσιών μεταξύ μητέρας-εμβρύου γίνονται διαμέσου του πλακούντα και του ομφάλιου λώρου. Η ομφαλική φλέβα τροφοδοτεί το έμβρυο με οξυγονωμένο, πλούσιο σε θρεπτικά συστατικά αίμα από τον πλακούντα. Αντιστρόφως, η εμβρυϊκή καρδιά αντλεί το χαμηλό σε οξυγόνο και θρεπτικά συστατικά αίμα μέσω των ομφαλικών αρτηριών πίσω στον πλακούντα.<ref name=":0" /> |
||
== Δομή και ανάπτυξη == |
|||
Ο ομφάλιος λώρος σχηματίζεται από τμήμα του [[λεκιθικός σάκος|λεκιθικού σάκου]] και της [[αλλαντοϊκή μεμβράνη|αλλαντοϊκής μεμβράνης]]. Παράλληλα με την ανάπτυξη του πλακούντα, προς το τέλος της 2ης βδομάδας κύησης ξεκινά η ανάπτυξη του εμβρύου από το εμβρυϊκό δίσκο. Ο ομφάλιος λώρος σχηματίζεται μέχρι την πέμπτη εβδομάδα ανάπτυξης αντικαθιστώντας τον λεκιθικό σάκο ως πηγή θρεπτικών ουσιών για το έμβρυο. Δε συνδέεται άμεσα με το κυκλοφορικό σύστημα της μητέρας, αλλά ενώνεται με τον πλακούντα, ο οποίος μεταφέρει υλικά από και προς το μητρικό αίμα χωρίς να επιτρέπει την άμεση επαφή. Το μήκος του ομφάλιου λώρου είναι περίπου ίσο σε μήκος του εμβρύου κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης.<ref>{{Cite web|url=http://ebooks.edu.gr/ebooks/v/html/8547/2666/Biologia_A-Lykeiou_html-empl/index12.html|title=12. ΑΝΑΠΑΡΑΓΩΓΗ - ΑΝΑΠΤΥΞΗ|website=ebooks.edu.gr|accessdate=2021-06-30}}</ref> |
|||
[[Αρχείο:Cross section of the umbilical cord.jpg|αριστερά|μικρογραφία|Ομφάλιος λώρος σε διατομή. Διακρίνονται καθαρά οι δύο ομφαλικές αρτηρίες, η μία ομφαλική φλέβα, η αλλαντοϊκή μεμβράνη, το άμνιο (λεπτή εξωτερική μεμβράνη), και η γέλη του Wharton.]] |
|||
[[Αρχείο:Fetal circulation.jpg|αριστερά|μικρογραφία|Κυκλοφορία οξυγόνου και θρεπτικών συστατικών μεταξύ εμβρύου και μητέρας.]] |
|||
Η περιοχή έξω και γύρω από τα αγγεία του ομφάλιου λώρου είναι μια καλή πηγή μεσεγχυματικών και επιθηλιακών βλαστοκυττάρων. Τα μεσεγχυματικά [[Βλαστοκύτταρο|βλαστοκύτταρα]] του ομφάλιου λώρου (UC-MSC) έχουν χρησιμοποιηθεί κλινικά για τη θεραπεία της [[Οστεοαρθρίτιδα|οστεοαρθρίτιδας]], των [[Αυτοάνοσες ασθένειες|αυτοάνοσων ασθενειών]], των [[Λευχαιμία|λευχαιμιών]] και πολλών άλλων παθολογικών καταστάσεων. Τα πλεονεκτήματά τους περιλαμβάνουν καλύτερη συλλογή και πολλαπλασιασμό, όπως επίσης και ανοσοκατασταλτικές ιδιότητες που τα καθιστούν ιδανικά για χρήση σε [[Μεταμόσχευση|μεταμοσχεύσεις]].<ref>{{Cite journal|title=Short review on human umbilical cord lining epithelial cells and their potential clinical applications|url=https://doi.org/10.1186/s13287-017-0679-y|journal=Stem Cell Research & Therapy|date=2017-10-10|issn=1757-6512|pmc=PMC5634865|pmid=29017529|pages=222|volume=8|issue=1|doi=10.1186/s13287-017-0679-y|first=Razwa|last=Saleh|first2=Hasan Mahmud|last2=Reza}}</ref><ref>{{Cite web|url=https://core.ac.uk/download/pdf/225488812.pdf|title=Τράπεζες ομφαλοπλακουντιακού αίματος: Τρέχουσες προκλήσεις και όραμα|accessdate=2021-07-01}}</ref> |
|||
Ο ομφάλιος λώρος περιέχει τη γέλη του Wharton, μια ζελατινώδη ουσία που παράγεται κυρίως από βλεννοπολυσακχαρίτες που προστατεύουν τα αιμοφόρα αγγεία στο εσωτερικό. Η ροή του αίματος μέσω του ομφάλιου λώρου είναι περίπου 35 ml / min στις 20 εβδομάδες και 240 ml / min στις 40 εβδομάδες κύησης.<ref>{{Cite journal|title=The fetal circulation|url=https://obgyn.onlinelibrary.wiley.com/doi/abs/10.1002/pd.1062|journal=Prenatal Diagnosis|date=2004|issn=1097-0223|pages=1049–1059|volume=24|issue=13|doi=10.1002/pd.1062|language=en|first=Torvid|last=Kiserud|first2=Ganesh|last2=Acharya}}</ref> Ανάλογα με το βάρος του εμβρύου, αυτό αντιστοιχεί σε 115 ml / min / kg στις 20 εβδομάδες και 64 ml / min / kg στις 40 εβδομάδες.<ref>{{Cite journal|title=The fetal circulation|url=https://obgyn.onlinelibrary.wiley.com/doi/abs/10.1002/pd.1062|journal=Prenatal Diagnosis|date=2004|issn=1097-0223|pages=1049–1059|volume=24|issue=13|doi=10.1002/pd.1062|language=en|first=Torvid|last=Kiserud|first2=Ganesh|last2=Acharya}}</ref> |
|||
== Κλινική σημασία == |
|||
=== Παθολογικές καταστάσεις === |
|||
Ένας αριθμός παθολογικών καταστάσεων μπορεί να επηρεάσει τον ομφάλιο λώρο και να προκαλέσει προβλήματα που επηρεάζουν τόσο τη μητέρα όσο και το παιδί.<ref name=":1">{{Cite web|url=https://www.eleftheia.gr/enimerosi/meeftiki/pathologia-tis-kyisis/1123-problhmata_toy_omfalioy_lwroy|title=Προβλήματα του ομφάλιου λώρου|last=Λυγνός|first=Μενέλαος|website=www.eleftheia.gr|accessdate=2021-07-01}}</ref><ref>{{Cite journal|title=Umbilical Cord Complications: Overview, Cord Length, Single Umbilical Artery|url=https://emedicine.medscape.com/article/262470-overview|date=2021-05-20}}</ref> |
|||
* Η συμπίεση του ομφάλιου λώρου μπορεί να προκαλέσει την απόφραξη της ροής του αίματος μέσω του ομφάλιου λώρου, η οποία συμβαίνει δευτερογενώς σε άλλες πιέσεις από εξωτερικά αντικείμενα ή εσφαλμένη ευθυγράμμιση του ίδιου του ομφάλιου λώρου. Η συμπίεση του ομφάλιου λώρου συμβαίνει σε περίπου μία στις 10 γεννήσεις.<ref>{{Cite web|url=https://www.medicinenet.com/script/main/art.asp?articlekey=51734|title=Childbirth Complications on MedicineNet.com|website=MedicineNet|language=en|accessdate=2021-07-01}}</ref> |
|||
* Διαταραχές σχετικές με τις διαστάσεις του ομφάλιου λώρου, ο οποίος μπορεί να έχει μικρότερο ή μεγαλύτερο μήκος από το συνηθισμένο (περίπου 30-100 εκ.).<ref name=":1" /> |
|||
* Μονήρης ομφαλική αρτηρία. Σε ποσοστό 0.5 % περίπου των κυήσεων, ήδη από το υπερηχογράφημα της αυχενικής διαφάνειας (σε μερικές περιπτώσεις και πριν από αυτό) εντοπίζεται εντός του ομφάλιου λώρου μόνο μία ομφαλική αρτηρία.<ref>{{Cite journal|title=Prenatal diagnosis of single umbilical artery: determination of the absent side, associated anomalies, Doppler findings and perinatal outcome|last=Geipel|first5=U.|last4=Schwinger|first4=E.|last3=Welp|first3=T.|last2=Germer|first2=U.|first=A.|url=https://obgyn.onlinelibrary.wiley.com/doi/abs/10.1046/j.1469-0705.2000.00055.x|language=en|doi=10.1046/j.1469-0705.2000.00055.x|issue=2|volume=15|pages=114–117|issn=1469-0705|date=2000|journal=Ultrasound in Obstetrics & Gynecology|last5=Gembruch}}</ref> |
|||
* Υμενώδης πρόσφυση του ομφάλιου λώρου.<ref>{{Cite journal|title=Abnormal placental cord insertion and adverse pregnancy outcomes: a systematic review and meta-analysis|doi=10.1186/s13643-017-0641-1|first4=Amanda|last3=O’Donoghue|first3=Keelin|last2=Hannigan|first2=Ailish|last=Ismail|first=Khadijah Irfah|issue=1|url=https://doi.org/10.1186/s13643-017-0641-1|volume=6|pages=242|pmid=29208042|pmc=PMC5718132|issn=2046-4053|date=2017-12-06|journal=Systematic Reviews|last4=Cotter}}</ref><ref>{{Cite journal|title=Velamentous insertion of umbilical cord with vasa praevia: |
|||
case series and literature review|last2=Cîrstoiu|first7=CA|last6=Voicu|first6=D|last5=Bodean|first5=O|last4=Munteanu|first4=O|last3=Ciuvica|first3=AI|first2=MM|url=https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4863500/|last=Bohîlțea|first=RE|issue=2|volume=9|pages=126–129|pmid=27453740|pmc=4863500|issn=1844-122X|date=2016|journal=Journal of Medicine and Life|last7=Ionescu}}</ref> Συμβαίνει όταν ο ομφάλιος λώρος εκφύεται από το πλάγιο τοίχωμα του πλακούντα, ενώ τα αγγεία του από το σημείο έκφυσής του δεν καλύπτονται από τη γέλη του Wharton για ένα σημαντικό ποσοστό του μήκους του. Τα αγγεία στο σημείο αυτό αφήνονται έκθετα, ενώ υπάρχουν αυξημένες πιθανότητες ρήξης τους.<ref name=":1" /> |
|||
* Κόμβοι, αυχενική περιτύλιξη, περίσφιξη ομφαλίου λώρου. Η ύπαρξη αληθών κόμβων μπορεί να προκαλέσει διαταραχή της ομαλής ροής του αίματος εντός των ομφαλικών αγγείων. Σε κάποιες περιπτώσεις ο ομφάλιος λώρος τυλίγεται γύρω από τον αυχένα του εμβρύου και συνήθως δεν προκαλεί προβλήματα στην εγκυμοσύνη. Τέλος, η περίσφιξη του ομφάλιου λώρου συμβαίνει όταν η γέλη του Wharton εκφυλίζεται σε κάποια σημεία, αφήνοντας έκθετο το έμβρυο στην άσκηση πίεσης σε αυτό το σημείο.<ref name=":1" /> |
|||
* Αιματώματα και κύστεις του ομφάλιου λώρου.<ref>{{Cite journal|title=Incidence of and risk indicators for vasa praevia: a systematic review|last2=Kok|first7=E.|last6=Mol|first6=B. W. J.|last5=Graaf|first5=IM de|last4=Derks|first4=J. B.|last3=Limpens|first3=J.|first2=N.|url=https://obgyn.onlinelibrary.wiley.com/doi/abs/10.1111/1471-0528.13829|last=Ruiter|first=L.|language=en|doi=10.1111/1471-0528.13829|issue=8|volume=123|pages=1278–1287|issn=1471-0528|date=2016|journal=BJOG: An International Journal of Obstetrics & Gynaecology|last7=Pajkrt}}</ref> Τα αιματώματα εμφανίζονται συνήθως μετά από τραυματισμό της ομφαλικής φλέβας, ενώ ο εντοπισμός των κύστεων συνδέεται με την ύπαρξη χρωμοσωμικών ή ανατομικών ανωμαλιών.<ref name=":1" /> |
|||
* Πρόσπτωση ομφάλιου λώρου.<ref>{{Cite web|url=http://www.glowm.com/section-view/item/136|title=Umbilical Cord Prolapse and Other Cord Emergencies {{!}} GLOWM|website=www.glowm.com|language=en|accessdate=2021-07-01}}</ref> Η κατάσταση αυτή συμβαίνει ενόψει τοκετού, όταν ο ομφάλιος λώρος βρίσκεται μεταξύ της κεφαλής του μωρού και ακουμπάει τον τράχηλο της μήτρας και του έσω στομίου του τραχήλου, όπου τμήμα του λώρου εισέρχεται στον κόλπο.<ref name=":1" /> |
|||
==Δείτε επίσης== |
==Δείτε επίσης== |
||
| Γραμμή 13: | Γραμμή 37: | ||
==Παραπομπές== |
==Παραπομπές== |
||
<references /> |
<references /> |
||
{{ιατρική-επέκταση}} |
|||
[[Κατηγορία:Εμβρυολογία]] |
[[Κατηγορία:Εμβρυολογία]] |
||
Έκδοση από την 08:56, 1 Ιουλίου 2021
 |
Το λήμμα παραθέτει τις πηγές του αόριστα, χωρίς παραπομπές. |
O ομφάλιος λώρος είναι ένα σωλήνας που συνδέει το έμβρυο με τον πλακούντα. Κατά τη στιγμή της γέννησης έχει μήκος περίπου 60 εκ., διάμετρο περίπου 1,3 εκ. και περιέχει αιμοφόρα αγγεία.[1] Κατά τη διάρκεια της εμβρυϊκής ανάπτυξης, είναι μέρος του εμβρύου και συνήθως περιέχει δύο αρτηρίες (ομφαλική αρτηρίες) και μία φλέβα (ομφαλική φλέβα), οι οποίες περιβάλλονται από τη γέλη του Wharton. Οι ανταλλαγές ουσιών μεταξύ μητέρας-εμβρύου γίνονται διαμέσου του πλακούντα και του ομφάλιου λώρου. Η ομφαλική φλέβα τροφοδοτεί το έμβρυο με οξυγονωμένο, πλούσιο σε θρεπτικά συστατικά αίμα από τον πλακούντα. Αντιστρόφως, η εμβρυϊκή καρδιά αντλεί το χαμηλό σε οξυγόνο και θρεπτικά συστατικά αίμα μέσω των ομφαλικών αρτηριών πίσω στον πλακούντα.[1]
Δομή και ανάπτυξη
Ο ομφάλιος λώρος σχηματίζεται από τμήμα του λεκιθικού σάκου και της αλλαντοϊκής μεμβράνης. Παράλληλα με την ανάπτυξη του πλακούντα, προς το τέλος της 2ης βδομάδας κύησης ξεκινά η ανάπτυξη του εμβρύου από το εμβρυϊκό δίσκο. Ο ομφάλιος λώρος σχηματίζεται μέχρι την πέμπτη εβδομάδα ανάπτυξης αντικαθιστώντας τον λεκιθικό σάκο ως πηγή θρεπτικών ουσιών για το έμβρυο. Δε συνδέεται άμεσα με το κυκλοφορικό σύστημα της μητέρας, αλλά ενώνεται με τον πλακούντα, ο οποίος μεταφέρει υλικά από και προς το μητρικό αίμα χωρίς να επιτρέπει την άμεση επαφή. Το μήκος του ομφάλιου λώρου είναι περίπου ίσο σε μήκος του εμβρύου κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης.[2]
Η περιοχή έξω και γύρω από τα αγγεία του ομφάλιου λώρου είναι μια καλή πηγή μεσεγχυματικών και επιθηλιακών βλαστοκυττάρων. Τα μεσεγχυματικά βλαστοκύτταρα του ομφάλιου λώρου (UC-MSC) έχουν χρησιμοποιηθεί κλινικά για τη θεραπεία της οστεοαρθρίτιδας, των αυτοάνοσων ασθενειών, των λευχαιμιών και πολλών άλλων παθολογικών καταστάσεων. Τα πλεονεκτήματά τους περιλαμβάνουν καλύτερη συλλογή και πολλαπλασιασμό, όπως επίσης και ανοσοκατασταλτικές ιδιότητες που τα καθιστούν ιδανικά για χρήση σε μεταμοσχεύσεις.[3][4]
Ο ομφάλιος λώρος περιέχει τη γέλη του Wharton, μια ζελατινώδη ουσία που παράγεται κυρίως από βλεννοπολυσακχαρίτες που προστατεύουν τα αιμοφόρα αγγεία στο εσωτερικό. Η ροή του αίματος μέσω του ομφάλιου λώρου είναι περίπου 35 ml / min στις 20 εβδομάδες και 240 ml / min στις 40 εβδομάδες κύησης.[5] Ανάλογα με το βάρος του εμβρύου, αυτό αντιστοιχεί σε 115 ml / min / kg στις 20 εβδομάδες και 64 ml / min / kg στις 40 εβδομάδες.[6]
Κλινική σημασία
Παθολογικές καταστάσεις
Ένας αριθμός παθολογικών καταστάσεων μπορεί να επηρεάσει τον ομφάλιο λώρο και να προκαλέσει προβλήματα που επηρεάζουν τόσο τη μητέρα όσο και το παιδί.[7][8]
- Η συμπίεση του ομφάλιου λώρου μπορεί να προκαλέσει την απόφραξη της ροής του αίματος μέσω του ομφάλιου λώρου, η οποία συμβαίνει δευτερογενώς σε άλλες πιέσεις από εξωτερικά αντικείμενα ή εσφαλμένη ευθυγράμμιση του ίδιου του ομφάλιου λώρου. Η συμπίεση του ομφάλιου λώρου συμβαίνει σε περίπου μία στις 10 γεννήσεις.[9]
- Διαταραχές σχετικές με τις διαστάσεις του ομφάλιου λώρου, ο οποίος μπορεί να έχει μικρότερο ή μεγαλύτερο μήκος από το συνηθισμένο (περίπου 30-100 εκ.).[7]
- Μονήρης ομφαλική αρτηρία. Σε ποσοστό 0.5 % περίπου των κυήσεων, ήδη από το υπερηχογράφημα της αυχενικής διαφάνειας (σε μερικές περιπτώσεις και πριν από αυτό) εντοπίζεται εντός του ομφάλιου λώρου μόνο μία ομφαλική αρτηρία.[10]
- Υμενώδης πρόσφυση του ομφάλιου λώρου.[11][12] Συμβαίνει όταν ο ομφάλιος λώρος εκφύεται από το πλάγιο τοίχωμα του πλακούντα, ενώ τα αγγεία του από το σημείο έκφυσής του δεν καλύπτονται από τη γέλη του Wharton για ένα σημαντικό ποσοστό του μήκους του. Τα αγγεία στο σημείο αυτό αφήνονται έκθετα, ενώ υπάρχουν αυξημένες πιθανότητες ρήξης τους.[7]
- Κόμβοι, αυχενική περιτύλιξη, περίσφιξη ομφαλίου λώρου. Η ύπαρξη αληθών κόμβων μπορεί να προκαλέσει διαταραχή της ομαλής ροής του αίματος εντός των ομφαλικών αγγείων. Σε κάποιες περιπτώσεις ο ομφάλιος λώρος τυλίγεται γύρω από τον αυχένα του εμβρύου και συνήθως δεν προκαλεί προβλήματα στην εγκυμοσύνη. Τέλος, η περίσφιξη του ομφάλιου λώρου συμβαίνει όταν η γέλη του Wharton εκφυλίζεται σε κάποια σημεία, αφήνοντας έκθετο το έμβρυο στην άσκηση πίεσης σε αυτό το σημείο.[7]
- Αιματώματα και κύστεις του ομφάλιου λώρου.[13] Τα αιματώματα εμφανίζονται συνήθως μετά από τραυματισμό της ομφαλικής φλέβας, ενώ ο εντοπισμός των κύστεων συνδέεται με την ύπαρξη χρωμοσωμικών ή ανατομικών ανωμαλιών.[7]
- Πρόσπτωση ομφάλιου λώρου.[14] Η κατάσταση αυτή συμβαίνει ενόψει τοκετού, όταν ο ομφάλιος λώρος βρίσκεται μεταξύ της κεφαλής του μωρού και ακουμπάει τον τράχηλο της μήτρας και του έσω στομίου του τραχήλου, όπου τμήμα του λώρου εισέρχεται στον κόλπο.[7]
Δείτε επίσης
Πηγές
Αντρέας Χρ. Κούσπαρος, Αντρούλα Χ. Νικολάου, Αντρούλα Α. Ανθούλη Ανθρωπολογία Γ' Γυμνασίου
Παραπομπές
- ↑ 1,0 1,1 «Umbilical cord | embryology». Encyclopedia Britannica (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 30 Ιουνίου 2021.
- ↑ «12. ΑΝΑΠΑΡΑΓΩΓΗ - ΑΝΑΠΤΥΞΗ». ebooks.edu.gr. Ανακτήθηκε στις 30 Ιουνίου 2021.
- ↑ Saleh, Razwa; Reza, Hasan Mahmud (2017-10-10). «Short review on human umbilical cord lining epithelial cells and their potential clinical applications». Stem Cell Research & Therapy 8 (1): 222. doi:. ISSN 1757-6512. PMID 29017529. PMC PMC5634865. https://doi.org/10.1186/s13287-017-0679-y.
- ↑ «Τράπεζες ομφαλοπλακουντιακού αίματος: Τρέχουσες προκλήσεις και όραμα» (PDF). Ανακτήθηκε στις 1 Ιουλίου 2021.
- ↑ Kiserud, Torvid; Acharya, Ganesh (2004). «The fetal circulation» (στα αγγλικά). Prenatal Diagnosis 24 (13): 1049–1059. doi:. ISSN 1097-0223. https://obgyn.onlinelibrary.wiley.com/doi/abs/10.1002/pd.1062.
- ↑ Kiserud, Torvid; Acharya, Ganesh (2004). «The fetal circulation» (στα αγγλικά). Prenatal Diagnosis 24 (13): 1049–1059. doi:. ISSN 1097-0223. https://obgyn.onlinelibrary.wiley.com/doi/abs/10.1002/pd.1062.
- ↑ 7,0 7,1 7,2 7,3 7,4 7,5 Λυγνός, Μενέλαος. «Προβλήματα του ομφάλιου λώρου». www.eleftheia.gr. Ανακτήθηκε στις 1 Ιουλίου 2021.
- ↑ Umbilical Cord Complications: Overview, Cord Length, Single Umbilical Artery. 2021-05-20. https://emedicine.medscape.com/article/262470-overview.
- ↑ «Childbirth Complications on MedicineNet.com». MedicineNet (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 1 Ιουλίου 2021.
- ↑ Geipel, A.; Germer, U.; Welp, T.; Schwinger, E.; Gembruch, U. (2000). «Prenatal diagnosis of single umbilical artery: determination of the absent side, associated anomalies, Doppler findings and perinatal outcome» (στα αγγλικά). Ultrasound in Obstetrics & Gynecology 15 (2): 114–117. doi:. ISSN 1469-0705. https://obgyn.onlinelibrary.wiley.com/doi/abs/10.1046/j.1469-0705.2000.00055.x.
- ↑ Ismail, Khadijah Irfah; Hannigan, Ailish; O’Donoghue, Keelin; Cotter, Amanda (2017-12-06). «Abnormal placental cord insertion and adverse pregnancy outcomes: a systematic review and meta-analysis». Systematic Reviews 6 (1): 242. doi:. ISSN 2046-4053. PMID 29208042. PMC PMC5718132. https://doi.org/10.1186/s13643-017-0641-1.
- ↑ Bohîlțea, RE; Cîrstoiu, MM; Ciuvica, AI; Munteanu, O; Bodean, O; Voicu, D; Ionescu, CA (2016). [https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4863500/ «Velamentous insertion of umbilical cord with vasa praevia: case series and literature review»]. Journal of Medicine and Life 9 (2): 126–129. ISSN 1844-122X. PMID 27453740. PMC 4863500. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4863500/.
- ↑ Ruiter, L.; Kok, N.; Limpens, J.; Derks, J. B.; Graaf, IM de; Mol, B. W. J.; Pajkrt, E. (2016). «Incidence of and risk indicators for vasa praevia: a systematic review» (στα αγγλικά). BJOG: An International Journal of Obstetrics & Gynaecology 123 (8): 1278–1287. doi:. ISSN 1471-0528. https://obgyn.onlinelibrary.wiley.com/doi/abs/10.1111/1471-0528.13829.
- ↑ «Umbilical Cord Prolapse and Other Cord Emergencies | GLOWM». www.glowm.com (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 1 Ιουλίου 2021.